عوامل
عوامل، گاوها یا شتران به کار گرفته در کارهایی چون شخم زدن، خرمن کوبیدن و آب کشیدن از چاه را گويند. [۱] [۲]
اگر دانشجو یا طلبه یا سرباز که به واسطه این عوامل در شهر دیگری نماز خود را تمام می‌خواند، درس یا سربازی او تمام شود و به وطن خود برگردد، در دفعات بعدی که به آن محل می‌رود، حکم نماز و روزه‌اش چیست؟
نماز او شکسته است و نمی‌تواند روزه بگیرد.
نماز او شکسته است و نمی‌تواند روزه بگیرد.
عنوان سوال:
اگر دانشجو یا طلبه یا سرباز که به واسطه این عوامل در شهر دیگری نماز خود را تمام می‌خواند، درس یا سربازی او تمام شود و به وطن خود برگردد، در دفعات بعدی که به آن محل می‌رود، حکم نماز و روزه‌اش چیست؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- دانشجو یا طلبهای که برای تحصیل، هفتهای دو یا سه روز به شهر دیگری می‌رود و بر میگردد، در مرتبه اولی که می‌رود و دفعات بعدی حکم نماز و روزه او چگونه است؟
- آیا سرباز وظیفه می‌تواند بدون قصد ده روز در محل سربازی، نماز خود را تمام بخواند و روزه بگیرد؟
- حکم نماز و روزه دانشجویان و سربازان در محل تحصیل و محل سربازی آنان چگونه است؟ آیا برای سفر اول و سفرهای بعدی، تفاوت میکند؟
- دختری که ازدواج میکند و برای زندگی به محل سکونت شوهرش که خارج از شهر خودشان است، می‌رود، وطن او همان شهر جدید محسوب می‌شود و باید نمازهای خود را در آنجا تمام بخواند؟ حکم نماز و روزههای او در شهر زادگاهش که مثلاً چند ماه یک بار به آنجا می‌رود، چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر دانشجو به طور اتفاقی به شهری غیر از محل درس مسافرت کند، نماز و روزه او چگونه است؟
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی برای درس از وطن تا محل درس هر روز5/22کیلومتر یا بیشتر می رود وظیفه اش نسبت به نماز و روزه در محل درس و بین راه چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] تکلیف نماز و روزه دانشجویی که در شهر دیگری غیر از محلّ زندگیاش درس می‌خواند و هر روز برای درس به آن شهر می‌رود، چیست؟ در بین راه، نماز را قصر بخواند یا تمام؟
- [سایر] اگر استاد یا دانشجو به طور اتفاقی، به شهری غیر از محل درس مسافرت کند، نماز و روزه او چگونه است؟
- [سایر] اگر استاد یا دانشجو به طور اتفاقی، به شهری غیر از محل درس مسافرت کند، نماز و روزه او چگونه است؟
- [آیت الله بهجت] طلبه ای که در شهر دیگری غیر از وطنش درس می خواند و نمی تواند قصد ده روز کند و هر چهارشنبه به وطن خویش باز می گردد، آیا نماز او شکسته است یا تمام؟ روزه ی او چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] دانشجویانی که فاصله وطن آن ها تا محل تحصیل بیش از 4 فرسخ شرعی و خوابگاه آنان در خارج شهر با فاصله بیشتر از 5/22 کیلومتر است و دانشجو دو یا چند هفته یک بار به وطن مراجعت می کند و حداقل برای یک ترم چنین برنامه ای دارد، حکم نماز و روزه آن ها را در محل تحصیل، خوابگاه و بین راه بیان فرمایید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مسافر پس از رسیدن به چهار فرسخ از ادامه سفر منصرف شود و ده روز در آن محل بماند یا به وطن برگردد، حکم نماز و روزه او در آن محل و بین راه چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] گروهی از همکاران، هر روز جهت کار بین دو شهر (که هیچکدام از آن دو شهر نیز وطن آنها نمی باشد) تردد می نمایند، حکم نماز و روزه این گروه در شهر محل کار، شهرستان محل سکونت، و بین آن دو شهر چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] تقریباً پایان هر هفته در یکشنبه، همسرم و دو دخترم را به خارج از لندن به مدرسه ای می برم جایی که همسرم درس می دهد و دخترانم درس می خوانند. وطن من داخل لندن است. از خانه تا محدوده شهر لندن 5 /7 مایل است. ولی قبل از خارج شدن از محدوده شهر 5 /13 مایل دیگر دور شهر می گردیم و سپس از محدوده شهر خارج می شویم بعد از آن 5 /4 مایل باید به سمت مقصد برویم و لذا از خانه تا محل مدرسه 5 /25 مایل مسیر دارد. آیا نماز من در آنجا قصر است و یا باید احتیاطاً هم قصر و هم کامل بخوانم؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی در دو محل زندگی کند و مثلاً شش ماه در شهری و شش ماه در شهر دیگری بماند، هر دو وطن او میباشند و اگر بیشتر از دو محل را برای زندگی خود اختیار کرده باشد، در صورتی که در هیچکدام مسافر محسوب نشود، باید در همه محلها نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] (حد ترخص) یعنی از وطن یا محل اقامتش به اندازه ای دور شود که صدای اذان شهر را نشنود و مردم شهر او را نبینند، اما دیدن و ندیدن دیوارهای شهر اثری ندارد، ولی باید در هوا گرد و غبار یا مه یا چیز دیگری که مانع دیدن است یا سرو صدایی که مانع شنیدن است وجود نداشته باشد و اگر یکی از این دو علامت حاصل شود کافی است، به شرط اینکه یقین به نبودن دیگری نداشته باشد، و الا احتیاط جمع میان نماز شکسته و تمام است.
- [آیت الله بهجت] اگر کسی بدون قصد سفر تا حد ترخّص رفته و از آنجا قصد سفر کرده، همین که از آن محل شروع به حرکت کرد، بهطوری که عرفاً بگویند سفرش را آغاز کرده، باید نمازش را شکسته بخواند و در این صورت دیگر خروج از حد ترخصِ آن محل اعتباری ندارد و ابتدای مسافت شرعی را هم باید از همانجا حساب کرد؛ و همچنین اگر درجایی بود که نه وطن او بود و نه قصد ماندن ده روز را در آنجا داشت و نه سیویک روز بهطور تردید در آنجا مانده بود و در عین حال نمازش در آن شهر یا محل تمام بود، مثل اینکه به دنبال گمشدهای، بدون قصد سفر به آنجا رسیده بود و از آنجا قصد سفر کرد، خروج از حد ترخّصِ آن محل اعتباری ندارد و همین که مسافت شرعی را عرفاً شروع کرد، نمازش را شکسته می‌خواند.
- [آیت الله اردبیلی] مبدأ محاسبه هشت فرسخ، آخرین ساختمانهای شهر است و فرقی در این جهت بین بلاد صغیره و کبیره (شهرهای کوچک و بزرگ) نیست، مگر آن که محلّههای یک شهر بزرگ به گونهای از یکدیگر دور و جدا باشند که عرفا چند محل حساب شوند، به گونهای که اگر شخصی از یک محلّه به محلّه دیگر برود، بگویند: (مسافرت کرده است) که در این صورت مبدأ محاسبه هشت فرسخ از آخر محلهای است که وطن او محسوب می‌شود. * شرط دوم: آن که از اوّل مسافرت قصد هشت فرسخ را داشته باشد؛ پس اگر به جایی که کمتر از هشت فرسخ است مسافرت کند و بعد از رسیدن به آنجا قصد کند به جایی برود که با مقداری که آمده هشت فرسخ شود، چون از اوّل قصد هشت فرسخ را نداشته، باید نماز را تمام بخواند، ولی اگر بخواهد از آنجا هشت فرسخ برود یا حداقل چهار فرسخ برود و چهار فرسخ برگردد، باید نماز را شکسته بخواند.
- [آیت الله اردبیلی] بازرگانان و پیشهوران سیّار، فرماندهان نیروهای نظامی و انتظامی یا معلّمانی که محلّ کار آنها ثابت نیست، مأموران گشت مانند سیمبانان و راهبانان، مهمانداران هواپیما وقطار و کشتی و نیز کسانی که محلّ کار آنها در چند شهر است و همواره در بین آن شهرها رفت و آمد میکنند، باید نماز خود را تمام خوانده و روزه بگیرند، بلکه همه افرادی که بیشتر اوقات در حال سفر هستند و تعداد روزهایی که در وطن هستند، کمتر از تعداد روزهایی است که در حال سفر هستند، باید نماز خود را در حال سفر تمام بخوانند و روزه نیز بگیرند و همچنین کسانی که در هر سه روز حداقل یک بار و یا هر شش روز دو بار و یا در هر نه روز سه بار و مانند آن مسافرت میکنند، باید در سفر نماز را کامل بخوانند و روزه نیز بگیرند. بنابر این اساتید و یا دانشجویانی که محل تدریس یا تحصیل آنها به اندازه مسافت شرعی از وطنشان فاصله دارد، چنانچه در هر سه روز یک بار یا هر شش روز دو بار و مانند آن از وطن خود به محل تدریس یا تحصیل خود بروند و یا این که بیشتر روزهای هفته را در محل تحصیل یا تدریس باشند، باید در سفری که برای تحصیل یا تدریس به آن شهر انجام میدهند، نمازشان را تمام بخوانند و روزه نیز بگیرند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] الف. کسانی که بهر علتی معمولا در هر کمتر از ده روز حداقل یک سفر بیش از 45 کیلومتر دارند در تمام سفرها و تمام مکانها نمازشان تمام است و روزه آنها صحیح می باشد. ب. این افراد لازم نیست حداقل سه ماه یا چهار ماه مسافرت کنند. بلکه همین که در طول یک ماه حداقل چهار سفر پی در پی بدون فاصله ده روز داشته باشند نمازشان تمام است. ج. بطور کلی کسانی که نمازشان تمام است اگر ده روز در وطن یا در جایی با قصد اقامه بمانند در سفر اول بعد از ده روز نمازشان شکسته و در سفر بعد نمازشان تمام است. د. محل تحصیل و محل کار در حکم وطن نیست. بلکه وطن جایی است که انسان به قصد سکونت همیشگی و مادام العمر در آنجا ساکن شده باشد. پس کسانی که بصورت مأموریت در شهر دیگری برای مدتی معین و لو طولانی سکونت می کنند آنجا وطن آنها محسوب نمی شود. و. این حکم مربوط به افرادی است که حداقل در کمتر از ده روز یک سفر داشته باشند. اما دانشجویان و کارمندان و طلاب و کسانی که در محل تحصیل یا محل کار بیش از ده روز می مانند یا هنگام مرخصی در وطن بیش از ده روز می مانند شامل این حکم نمی شوند. و نماز آنها در سفر شکسته است مگر اینکه قصد اقامت ده روز کنند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند، اگر بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی بخواهد به جایی که کمتر از چهار فرسخ است برود و برگردد، و دوباره در جای اول ده روز بماند، از وقتی که می رود تا برمی گردد، و بعد از برگشتن باید نماز را تمام بخواند. ولی اگر نخواهد بعد از برگشتن ده روز بماند، در موقع رفتن به جایی که کمتر از چهار فرسخ است، و در مدتی که آنجا می ماند نماز او تمام است، و از آنجا که برمی گردد اگر قصد هشت فرسخ داشته باشد، شکسته است و اگر قصد هشت فرسخ نداشته باشد تمام است. پس مثل اهل علم که برای تبلیغ به محلی می روند، اگر بعد از قصد ده روز و خواندن یک نماز چهار رکعتی به محل دیگر که چهار فرسخ نباشد دعوت شوند، و بخواهند یک دهه یا یک ماه در آن دو محل رفت و آمد کنند، نمازشان در هر دو محل تمام است مگر وقتی که انشاء سفر جدید نمایند، مثل این که روز آخر رفت و آمد از محل دوم به قصد وطن حرکت کند که در این صورت بعد از خروج از حد ترخص نماز شکسته است، اگر چه از محل اول که محل اقامه بوده عبور نماید.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که میخواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطن خود بگذرد یا ده روز در محلّی بماند و نیز کسی که مردّد است که از وطن خود بگذرد یا ده روز در محلّی بماند، اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود، باز هم باید نماز را تمام بخواند، مگر این که بقیّه راه هشت فرسخ باشد یا بخواهد از آن محل حداقل چهار فرسخ برود و چهار فرسخ برگردد که در این صورت باید نماز را شکسته بخواند. * شرط پنجم: آن که برای کار حرامی سفر نکند، پس اگر برای کار حرامی مانند دزدی سفر کند، باید نماز را تمام بخواند و همچنین اگر خودِ سفر حرام باشد، مثل آن که سفر برای او ضرر داشته باشد یا زن بدون اجازه شوهر به سفری برود که بر او واجب نباشد و منافات با وظایف همسری او داشته باشد، باید نماز را تمام بخواند، ولی اگر مثل سفر حجّ واجب باشد، باید نماز را شکسته بخواند، هرچند بدون اجازه شوهر رفته باشد.