وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
اگر کسی برای درس از وطن تا محل درس هر روز5/22کیلومتر یا بیشتر می رود وظیفه اش نسبت به نماز و روزه در محل درس و بین راه چیست؟
بسمه تعالی: هرگاه بین شهری که زندگی می کند و محل درس مسافت شرعی است و هر روز این کار انجام می گیرد نماز او در غیر سفر اول و دوم، در بین راه ومحل درس تمام است، در سفر اوّل قصر و احتیاطاً در سفر دوم بین قصر و اتمام جمع نماید. والله العالم
بسمه تعالی: هرگاه بین شهری که زندگی می کند و محل درس مسافت شرعی است و هر روز این کار انجام می گیرد نماز او در غیر سفر اول و دوم، در بین راه ومحل درس تمام است، در سفر اوّل قصر و احتیاطاً در سفر دوم بین قصر و اتمام جمع نماید. والله العالم
عنوان سوال:
اگر کسی برای درس از وطن تا محل درس هر روز5/22کیلومتر یا بیشتر می رود وظیفه اش نسبت به نماز و روزه در محل درس و بین راه چیست؟
پاسخ:
بسمه تعالی: هرگاه بین شهری که زندگی می کند و محل درس مسافت شرعی است و هر روز این کار انجام می گیرد نماز او در غیر سفر اول و دوم، در بین راه ومحل درس تمام است، در سفر اوّل قصر و احتیاطاً در سفر دوم بین قصر و اتمام جمع نماید. والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- دانشجویی هرماه یک بار به وطن می رود و در تابستان برای انتخاب واحد به محل تحصیل می رود وظیفه او نسبت به نماز و روزه چیست؟
- اینجانب از وطن خود اعراض کرده ام ولی خانه مسکونیم را هنوز نفروخته ام حالا وظیفه من نسبت به نماز و روزه در آنجا چیست؟
- حدود سی سال پیش، از زادگاه خود به شهر قم مهاجرت کرده و قم را به عنوان وطن انتخاب نمودم; در عین حال نسبت به زادگاهم ترک وطن ننموده ام و گاهی برای صله ی رحم به آنجا می روم. آیا اعراض از زادگاه برای اینجانب حاصل شده است؟ وظیفه ی نماز و روزه ی همسر و فرزندانم در آنجا چگونه است؟
- اگر مسلمانی به فضا رود وظیفه اش نسبت به وضو چیست؟
- طلبه ای که در قم قصد وطن نموده است، پس از یک سال از قم بیرون می رود و پس از مدتی به قم برمی گردد. حکم نماز و روزه اش چگونه است؟
- افرادی که مشغول خدمت سربازی می باشند، به مدت چند ماه، هر شب یا هر هفته به محل سکونت خود و یا به خانه ی اقوام مسافرت می کنند. وظیفه شان نسبت به نماز چیست؟
- شخصی چند سال عمداً روزه نگرفته است سپس متوجه شده است که از قبل بیماری زخم معده داشته و نمی توانسته روزه بگیرد وظیفه اش نسبت به قضاء و کفاره چیست؟
- غلط خواندن ذکرهای مستحبی در نماز، عمداً، سهواً ، جهلاً چه حکمی دارد؟آیا پرری به نماز می رساند وظیفه نسبت به نمازهای گذشته چیست؟
- اگر بنده حقیر از اوّل شب قصد سفر فردا در ماه رمضان داشته باشم با اینکه در نظر دارم که امکاناً تا ظهر برگشته و روزه ام را ادامه دهم، بنظر حضرت عالی چه وظیفه ای دارم، آیا باید نیّت روزه نکنم و بعد از برگشتن به وطن قصد روزه نمایم؟
- با توجه به توسعه شهرها و آبادیها تشخیص حد ترخّص مشکل شده است ، آنچه در رساله ها آمده است: آخرین دیوار شهر و آّبادی است، اکنون بجای دیوار و خانه، مؤسسات و مراکز صنعتی است که بصورت گسترده از طرف شهرها را احاطه کرده است. بنابراین وظیفه کسی که وارد وطن یا عازم سفر است در انجام نماز و روزه چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] این دعاگو شغلم آموزگاریست در پنج فرسخی وطن خود و همه روزه برای انجام وظیفه مجبور هستم به غیر پنج شنبه و جمعه، صبح به آن جا بروم و عصرها برگردم، تکلیف این جانب نسبت به نماز و روزه چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی بعداز تحقیق یقین کرده که فاصله محل کار تا وطن او کمتر از 8 فرسخ می باشد، لذا نماز خود را تمام خوانده و روزه هم گرفته است و بعد از مدتی متوجه شدکه اشتباه کرده است و مسافت بیش از 8 فرسخ بوده است، وظیفه او نسبت به نمازهایی که تمام خوانده و روزه های که گرفته چیست؟
- [آیت الله بهجت] دانشجویانی که فاصله وطن تا محل تحصیل آن ها بیش از چهار فرسخ شرعی است و هر دو هفته یک بار یا بیش از ده روز یک بار به محل درس می روند و بر می گردند و حداقل برای یک ترم چنین برنامه ای دارند، حکم نماز و روزه آن ها را در محل تحصیل و بین راه بیان فرمایید.
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی که مسافر است و هنگام برگشت در سه کیلومتری وطن قرار دارد، چون در ارتفاع بالاتری قرار دارد، دیوار وطن را هم میبیند و هنگام اذان ظهر نیز می‌باشد، وظیفه او نسبت به روزه چیست؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر دانشجو به طور اتفاقی به شهری غیر از محل درس مسافرت کند، نماز و روزه او چگونه است؟
- [سایر] اگر استاد یا دانشجویی که در محل درس نمازش تمام است؛ چنانچه به طور اتفاقی، به سفری مانند زیارت حضرت علی بن موسی الرضا غیر از محل درس مسافرت کند، نماز و روزه او چگونه است؟
- [آیت الله بهجت] افرادی از محلّ کار، بعدازظهر به غیر وطن مسافرت می کنند و فردا صبح به محلّ کار می روند بدون این که به وطن برگشته باشند. تکلیف نماز و روزه ی آن ها چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] تکلیف نماز و روزه دانشجویی که در شهر دیگری غیر از محلّ زندگیاش درس میخواند و هر روز برای درس به آن شهر می‌رود، چیست؟ در بین راه، نماز را قصر بخواند یا تمام؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر روزه گرفتن مانع درس خواندن فردی شود که وظیفه و شغلش درس خواندن است، آیا این فرد می‌تواند روزه نگیرد و قضای روزههایش را بعداً بجا آورد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اینجانب در پاسگاه نگهبان می باشم و عدّه ای در حوزه محل کار بیش از چهار فرسخ به گشت زنی مشغول می باشند. لطفاً وظیفه ما را نسبت به نماز و روزه بیان فرمایید؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که در روزه ماه رمضان از محل خود مسافرت می کند و قبل از ظهر همان روز مراجعت می کند چنانچه مفطری انجام نداده باشد، حکمش حکم کسی است که مسافر بوده و قبل از ظهر به وطن می رسد. اگر چیزی که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد نیّت روزه و امساک کند و روزه او صحیح است.
- اگر زن به واسطه گرفتن روزه مستحبی حق شوهرش از بین رود، جایز نیست روزه بگیرد، بلکه اگر حق شوهر هم از بین نرود، ولی شوهر او را نسبت به آن، از گرفتن روزه مستحبی جلوگیری کند، بنابر احتیاط واجب باید خودداری کند.
- کسی که در دو محل زندگی می کند، مثلاً شش ماه در شهری و شش ماه در شهر دیگر می ماند، هر دو به حکم وطن اوست. و نیز اگر بیشتر از دو محل را برای زندگی خود اختیار کرده باشد، همه آن‌ها حکم وطن او حساب می شود.
- کسی که از وطنش صرف نظر کرده و می خواهد وطن دیگری برای خود اختیار کند اگر سفرش طولانی است باید نماز را تمام بخواند. نماز کارمندان هواپیما و قطار تمام و روزه را باید بگیرند و اگر ده روز یا بیشتر در وطن خود یا جای دیگر بمانند در غیر سفر اول نمازشان تمام است. کسی که در سال دو یا سه سفر می رود که هر کدام سه یا چهار ماه طول می کشد، و بقیه سال را در وطن است نماز او تمام است. چوپانی که در سال نه ماه همراه گوسفندان می رود، بدون آنکه در جائی ده روز بماند، و سه ماه زمستان را در وطن خود به سر می برد، نماز او تمام و باید روزه را بگیرد. شرط هشتم: رسیدن به حد ترخّص شرط هشتم آن که به حد ترخّص برسد یعنی از وطنش یا جائی که قصد کرده بود ده روز در آنجا بماند، به قدری دور شود که دیوار شهر را نبیند و صدای اذان آن را نشنود ولی باید در هوا غبار یا چیز دیگری نباشد که از دیدن دیوار و شنیدن اذان جلوگیری کند و لازم نیست به قدری دور شود که مناره ها و گنبدها را نبیند، یا دیوارها هیچ پیدا نباشد، بلکه همین قدر که دیوارها کاملاً معلوم نباشد، کافی است.
- کسی که به یکی از عناوین سه گانه باید نماز خود را تمام بخواند اگر ده روز یا بیشتر در وطن خود بماند یا در نقطه ای ده روز قصد اقامه کند باید در سفر اولی که بعد از ده روز می رود، نماز را شکسته بخواند.
- اگر برای لهو و خوش گذرانی به شکار رود، مسافرت حرام و نمازش تمام است و چنانچه برای تهیه معاش و یا برای کسب و زیاد کردن مال به شکار برود، باید نماز را شکسته بخواند و روزه نگیرد.
- مسافری که در سفر از وطن خود عبور می کند، وقتی به جائی برسد که دیوار وطن خود را ببیند و صدای اذان آن را بشنود باید نماز را تمام بخواند.
- اگر آروغ بزند و بدون اختیار چیزی در گلو یا دهانش بیاید، باید آن را بیرون بریزد و اگر بی اختیار فرو رود، روزه اش صحیح است.
- شخصی که از سفر معصیت برمی گردد، چنانچه انگیزه رجوعش مقصد مستقلی غیر از رجوع به وطن باشد، نماز او نیز شکسته است.
- اگر بداند دروغ بستن به خدا و پیغمبر روزه را باطل می کند و چیزی را که می داند دروغ است به آنان نسبت دهد و بعداً بفهمد آنچه را که گفته راست بوده، روزه اش باطل است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر قصد دارد در محلی که وطن اصلیش نیست مدتی بماند، و بعد به جای دیگر رود، آنجا وطن او حساب نمی شود.
- [امام خمینی] اگر قصد دارد در محلی که وطن اصیلش نیست مدتی بماند و بعد به جای دیگر رود، آن جا وطن او حساب نمی شود.
- [آیت الله بروجردی] اگر قصد دارد در محلی که وطن اصلیش نیست مدتی بماند و بعد به جای دیگر رود، آن جا وطن او حساب نمیشود.
- [آیت الله خوئی] اگر قصد دارد در محلی که وطن اصلیش نیست مدتی بماند، و بعد بهجای دیگر رود، آنجا وطن او حساب نمیشود.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر قصد دارد در محلی که وطن اصلیش نیست مدتی بمان و بعد بجای دیگر رود ، آنجا وطن او حساب نمی شود .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر قصد دارد در محلی که وطن اصلیش نیست مدتی بماند و بعد به جای دیگر رود؛ آنجا وطن او حساب نمی شود.
- [آیت الله سیستانی] اگر قصد دارد در محلی که وطن اصلیش نیست مدّت زمانی کوتاه بماند و بعد به جای دیگر رود ، آنجا وطن او حساب نمیشود .
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر قصد دارد در محلّی که وطن اصلیش نیست مدّتی بماند و بعد به جای دیگر رود، آنجا وطن او حساب نمیشود.
- [آیت الله اردبیلی] دانشجویانی که برای تحصیل در شهری غیر از وطن خود قصد دارند مدت زیادی بمانند و همچنین اساتید دانشگاهها، معلمان، طلاب، کارکنان دولت و مانند آن‌ها که قصد دارند جهت کار خود مدت زیادی در محلّی غیر از وطن خود اقامت کنند، اگر مدتی از اقامت آن‌ها در آن محل بگذرد که دیگر عرفا در آنجا مسافر محسوب نشوند، آن محل برای آن‌ها حکم وطن را پیدا میکند. بنابر این پس از گذشت مدت مذکور، چنانچه از آنجا به سفر بروند، پس از بازگشت لازم نیست برای تمام خواندن نماز و روزه گرفتن، قصد اقامت ده روز کنند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر قصد دارد در جایی که وطن اصلیش نیست مدّتی بماند و بعد به جای دیگر رود آنجا وطن او حساب نمیشود ولی اگر قصد دارد که بیش از دو سال در آنجا بماند حکم وطن را دارد.