کفاره
کفاره به معنای پوشاندن می‌باشد و شأن کفاره، پوشاندن خطیئه است. "کفاره" در شرع مقدس به عبادت خاصی اطلاق می‌شود که برای عقوبت افراد، سقوط عقوبت یا تخفیف در آن تعیین شده است.
روزه‌ای که پزشک انسان را از آن منع می‌کند، آیا فقط قضا دارد یا کفاره هم دارد؟
فقط قضا دارد و اگر تا ماه رمضان بعدی نتوانست قضا کند، در صورت تمکّن باید برای هر روزه معادل 750 گرم گندم یا پول آن را به فقیر بدهد.
فقط قضا دارد و اگر تا ماه رمضان بعدی نتوانست قضا کند، در صورت تمکّن باید برای هر روزه معادل 750 گرم گندم یا پول آن را به فقیر بدهد.
پاسخ:
فقط قضا دارد و اگر تا ماه رمضان بعدی نتوانست قضا کند، در صورت تمکّن باید برای هر روزه معادل 750 گرم گندم یا پول آن را به فقیر بدهد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی که نمیدانسته خودارضایی روزه را باطل می‌کند و در حال روزه این کار را کرده است، تکلیف روزه او چه می‌شود؟ در مورد قضا و کفاره چه وظیفهای دارد؟
- پزشکی که مریض را از روزه منع می‌کند، آیا لازم است که حتماً ملزم به امور دینی و مؤمن باشد یا اینکه فقط حاذق و متخصّص در کار خود باشد، کفایت می‌کند؟
- این جانب چند سالی را بیماری خاصی داشتم که به تشخیص پزشک، روزه برایم مضر بوده است، اما دو سال پیش با مراجعه به متخصّص دیگری، ایشان گفت که روزه برای من ضرر و اشکالی ندارد و روزههایم را در این دو سال گرفتهام. تکلیف آن چند سال که روزه نگرفتهام، چه می‌شود؟ از نظر قضا و کفاره چه وظیفهای دارم؟
- آیا افطار کردن روزه استیجاری و یا قضا در بعد از ظهر کفاره دارد؟
- کسی که کفاره روزه و قضای آن را بر عهده دارد و میخواهد به صورت نقدی کفاره خود را پرداخت کند، آیا باید اول روزه قضا را بگیرد و بعد کفاره بدهد یا فرقی نمیکند؟
- کسی که درآمدی ندارد و تحت تکفل پدر زندگی می‌کند، اگر کفاره روزه بر گردن او بیافتد، چه کسی باید کفاره او را پرداخت کند؟
- در ایام اعتکاف آیا میتوان هم روزه قضا را گرفت و هم معتکف بود؟ روزه استیجاری و کفاره چطور؟
- کسی که به واسطه پیری نمیتواند روزه بگیرد و بعداً هم نمیتواند قضا کند، آیا لازم است کفاره بدهد؟
- پرداخت پول نقد کفاره روزه به فقیر، کفایت از وظیفه می‌کند؟ سایر خوراکیها مثل گوشت، برنج، عدس، نخود و ... چطور؟
- کسی که نمیدانسته به تأخیر انداختن قضای روزه تا ماه رمضان بعد موجب کفاره می‌شود، اگر بعد از ماه رمضان سال بعد روزه قضا را بگیرد، آیا باز هم کفاره تأخیر بر او واجب است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] به دستور پزشک از روزه گرفتن منع شده ام و این باعث شده که مشکل روحی پیدا کنم؛ چه کنم؟ و کفاره هر روزه چه قدر است؟
- [آیت الله بروجردی] کفّاره روزه‌ای که شخص به واسطه مرض نتواند بگیرد، باید گندم بدهد، یا آرد؟ این مسأله مورد بحث شده.
- [آیت الله بروجردی] کسی غسل جنابت را در رمضان فراموش کند میفرمایند: روزه‌ای که با این حال گرفته باید قضا کند، آیا جاهل نیز همین حکم را دارد یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر پزشک شخصی را از روزه گرفتن منع کند آیا با توجه به اینکه بعضی از پزشکان اطلاعی از مسائل شرعی ندارند، عمل به گفته او واجب است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر پزشک به بیماری بگوید که روزه برای شما ضرر داد و او هم روزه نگیرد، ولی بعد از چند سال بفهمد که روزه برای وی ضرر نداشته و پزشک در تشخیص خود اشتباه کرده است، آیا قضا و کفّاره بر او واجب است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا رعایت ترتیب بین قضا و کفّاره، در کفّاره روزه واجب است یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] پول و مبلغی که پزشک به عنوان اجرت برای بستن لولهها أخذ می‌کند حلال است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخص جنب در ماه رمضان وقتی سر و گردن و یا طرف راست را میشوید فجر صادق طلوع می‌کند، با دو فرض تقصیر و عدم تقصیر آیا روزه او قضا و کفّاره دارد؟
- [سایر] معنای این سخن که؛ (انسان نسبت به چیزی که از آن منع می‌شود، حرص میورزد) چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] تا چه اندازه به گفته پزشک در مورد منع از گرفتن روزه می‌شود عمل کرد، با توجّه به این که بعضی از پزشکان نسبت به تخصّص خود کم اطّلاع هستند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کفّاره برای روزه منحصر است به اینکه انسان یکی از مفطرات سه گانه (خوردن و آشامیدن - جماع - باقی ماندن بر جنابت، یا حیض یا نفاس تا اذان صبح) را انجام دهد و هر عملی غیر از این سه مفطر به جا بیاورد قضا دارد امّا کفّاره ندارد.
- از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می‌کند انسان باید نماز آیات را بخواند و تا وقت باز شدن تمام آن باید نیّت ادا کند ولی بعد از باز شدن باید نیّت قضا نماید.
- اگر انسان بعد از آنکه در حال حیض جماع کرده و کفّاره آن را داده دوباره جماع کند، مستحب است باز هم کفّاره بدهد. و اگر کفّاره نداده، بهتر است برای هر جماع یک کفّاره بدهد.
- اگر روزهدار کاری که حلال است و روزه را باطل می‌کند انجام دهد مثلاً آب بیاشامد و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می‌کند انجام دهد مثلاً غذای حرامی بخورد یک کفّاره کافی است.
- اگر روزهدار در یک روز ماه رمضان چند مرتبه کاری که روزه را باطل می‌کند انجامدهد گرچه آن کار جماعباشد برای همه آنهایک کفّاره کافی است.
- هر کسی که دیگری را مجبور کند به انجام دادن کاری که روزه را باطل می‌کند باید کفّاره او را بدهد.
- اگر کفّاره بر انسان واجب شود و چند سال آن را به جا نیاورد، چیزی بر آن اضافه نمیشود.
- تا انسان زنده است گرچه از خواندن نماز قضاهای خود عاجز باشد، دیگری نمیتواند نمازهای او را قضا نماید.
- اگر انسان بدون عذر به نذر خود عمل نکند باید کفّاره بدهد و کفّاره آن کفّاره قسم است )ده فقیر را سیر نماید یا بپوشاند و اگر نتواند باید سه روز روزه بگیرد( مگر آنکه برای تخلّف نذر، کفّارهای معیّن کند که در صورت تخلّف همان چیز بر او واجب می‌شود.
- برگرداندن نیّت از نماز قضا به نماز ادا و از نماز مستحب به نماز واجب جایز نیست. مسئله 616 - اگر وقت نماز ادا وسعت داشته باشد، انسان میتواند در بین نماز نیّت را به نماز قضا برگرداند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] روزه‌ای که از انسان به واسطه مستی فوت شود، باید قضا نماید اگرچه چیزی را که به واسطه آن مست شده، برای معالجه خورده باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] روزه‌ای را که از انسان به واسطه مستی فوت شده، باید قضا نماید، اگر چه چیزی را که به واسطه آن مست شده، برای معالجه خورده باشد.
- [آیت الله سیستانی] روزه‌ای که از انسان بواسطه مستی فوت شده ، باید قضا نماید ، اگر چه چیزی را که بواسطه آن مست شده ، برای معالجه خورده باشد .
- [آیت الله بروجردی] روزه‌ای که از انسان به واسطهی مستی فوت شده، باید قضا نماید، اگر چه چیزی را که به واسطهی آن مست شده، برای معالجه خورده باشد.
- [آیت الله خوئی] اگر کافر مسلمان شود، واجب نیست روزههای وقتی را که کافر بوده قضا نماید، ولی اگر مسلمانی کافر شود و دوباره مسلمان گردد، روزههای وقتی را که کافر بوده باید قضا نماید. (مسألة 1705)- روزه‌ای که از انسان به واسط مستی فوت شده باید قضا نماید، اگرچه چیزی را که به واسط آن مست شده، برای معالجه خورده باشد.
- [آیت الله اردبیلی] روزه‌ای که در حال اعتکاف گرفته می‌شود، لازم نیست که برای خود اعتکاف باشد، بلکه میتواند هر روزه‌ای (مثل روزه قضا یا کفّاره) را در حال اعتکاف =============================================================================== 1 و 2 من لا یحضره الفقیه،ج2،ص120 - 122. بگیرد؛ ولی احتیاط واجب آن است که اگر برای خود اعتکاف کرده است، روزه‌ای که میگیرد برای کس دیگر نباشد (مثلاً قضای روزه پدرش را به جا نیاورد) و همچنین اگر به نیابت از شخص دیگری اعتکاف کرده باشد، روزه را نیز به نیابت از وی بگیرد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر برای روزه‌ای که واجب است وروز آن معیّن نیست مثل روزه کفّاره عمداً تا ظهر نیّت نکند اشکال ندارد بلکه اگر پیش از نیّت تصمیم داشته باشد که روزه نگیرد، یا تردید داشته باشد که بگیرد یا نه، چنانچه کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد و پیش از ظهر نیّت کند، روزه او صحیح است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر زن، نزدیک اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود، و برای هیچکدام از غسل و تیمم وقت نداشته باشد، یا بعد از اذان بفهمد که پیش از اذان پاک شده، چنانچه روزه‌ای را که میگیرد مثل روزه رمضان واجب معین باشد، صحیح است، و اگر روزه مستحب یا روزه‌ای باشد که مثل روزه کفاره وقت آن معین نیست، صحیحبودن آن اشکال دارد.
- [آیت الله سیستانی] اگر قضای روزه چند ماه رمضان بر او واجب باشد و در نیّت معیّن نکند روزه‌ای را که میگیرد قضای کدام ماه رمضان است ، قضای آخرین سال حساب نمیشود که کفاره تأخیر از او ساقط شود .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر در روزه رمضان عمداً قی کند باید روزه را قضا کند و بنابر احتیاط واجب کفّاره هم بدهد و اگر در شب جنب شود و به تفصیلی که در )مسأله 1646) گفته شد بیدار شود ودوباره بخوابد وتا اذان صبح بیدار نشود، باید قضایآن روزه را بگیرد و بنابر احتیاط مستحبّ کفّاره هم بدهد ولی اگر کار دیگریکه روزه را باطل می‌کند، عمداً انجام دهد در صورتی که میدانسته آن کار روزه را باطل می‌کند، قضا وکفّاره بر او واجب می‌شود ولی کفّاره در اماله و دروغ به خدا و رسول بنابر احتیاط است.