کفاره
کفاره به معنای پوشاندن می‌باشد و شأن کفاره، پوشاندن خطیئه است. "کفاره" در شرع مقدس به عبادت خاصی اطلاق می‌شود که برای عقوبت افراد، سقوط عقوبت یا تخفیف در آن تعیین شده است.
کفاره قضای روزه را آیا می‌توان در غیر طعام مثل کمک به نیازمند و امور خیر صرف کرد؟
کمک به نیازمندان اشکال ندارد.
کمک به نیازمندان اشکال ندارد.
پاسخ:
کمک به نیازمندان اشکال ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- پولی که به عنوان کفاره و بابت طعام به فقیر پرداخت می‌شود، آیا فقیر میتواند در امور دیگری که بیشتر نیاز دارد، صرف کند؟
- اینکه در رساله عملیه فرمودهاید یکی از موارد کفاره عمد، اطعام شصت فقیر است، آیا می‌توان به اندازه شصت فقیر به یک فقیر پول یا طعام داد؟
- در ایام اعتکاف آیا می‌توان هم روزه قضا را گرفت و هم معتکف بود؟ روزه استیجاری و کفاره چطور؟
- شخصی کفاره چند سال روزه بر عهده دارد و نیازمند تهیه جهیزیه برای دختر خود می‌باشد. اگر بخواهد کفاره بدهد، دیگر نمیتواند جهیزیه تهیه کند. تکلیف او چیست و کدام مقدّم است؟
- کسی که کفاره روزه و قضای آن را بر عهده دارد و میخواهد به صورت نقدی کفاره خود را پرداخت کند، آیا باید اول روزه قضا را بگیرد و بعد کفاره بدهد یا فرقی نمیکند؟
- آیا اگر کسی به جای قضای روزه، کفاره نقدی آن را پرداخت کند، بریء الذمه می‌شود؟
- آیا کفاره روزه را می‌توان با پول داد؟ مبلغ این پول چقدر است و به چه کسی باید داده شود؟
- کسی که نمیدانسته به تأخیر انداختن قضای روزه تا ماه رمضان بعد موجب کفاره می‌شود، اگر بعد از ماه رمضان سال بعد روزه قضا را بگیرد، آیا باز هم کفاره تأخیر بر او واجب است؟
- شخصی که برای قضای روزه ماه رمضان اجیر شده و بعد از ظهر افطار کرده، آیا کفاره دارد؟
- آیا قضا و کفاره روزه، واجب فوری است یا می‌توان آن را تا قبل از ماه مبارک رمضان سال بعد به تأخیر انداخت؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] کسی که در ماه رمضان مسافرت کرده، آیا علاوه بر قضا، باید کفّاره هم بدهد؟ج) خیر، تنها قضای روزه ها واجب است و کفّاره ندارد؛ ولی اگر قضای روزه ها را تا ماه رمضان سال بعد به تأخیر اندازد، به جهت تأخیر، باید برای هر روز یک مد طعام کفّاره بدهد.س2: آیا می شود در ماه رمضان، برای فرار از روزه مسافرت کرد؟
- [سایر] منظور از مد و طعام در کفّاره روزه چیست؟
- [سایر] منظور از مد و طعام در کفّاره روزه چیست؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا می‌توان پول کفّاره را به فقیر داد و به او گفت: طعامی که روزانه میخوری قصد کفّاره کن؛ یا لازم است فقیر از همین پول طعام بگیرد؟
- [آیت الله خوئی] آیا مستحقین کفارات از قبیل کفاره روزه ماه مبارک رمضان که عمداً روزه را افطار میکرده و غیره، میتوانند که مثلاً یک مد طعام را به مبلغ وجهی که قیمت آن است صلح کنند یا باید حتماً طعام داده شود؟
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی در قضای روزه ی ماه رمضان، بعد از ظهر افطار کند و از حرام بودن افطار اطلاعی نداشته است، آیا کفاره (دادن ده مُد طعام به ده فقیر) بر او واجب است؟
- [آیت الله سیستانی] آیا می توان در کفاره جمع به جای 60 روز روزه به 60 فقیر طعام داد؟
- [سایر] آیا کفّاره روزه را می‌توان به واجب النفقه پرداخت؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که میخواهد کفاره عمدی روزه را بدهد و نمیتواند به 60 نفر یکجا طعام بدهد،آیا میتواند به یک خانواده شش نفری،ده مرتبه طعام بدهد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا صحیح است در مدّ طعام که به عنوان کفّاره روزه پرداخت می‌شود، به جای طعام، پول آن را به فقیر داد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که قضای روزه رمضان را گرفته، اگر بعد از ظهر عمداً کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد باید به ده فقیر هر کدام 750 گرم طعام بدهد و اگر نمیتواند باید سه روز روزه بگیرد و پی در پی بودن لازم نیست، و اگر نمیتواند باید استغفار کند.
- کسی که قضای روزه رمضان را گرفته، اگر وقت قضای روزه او تنگ نباشد میتواند پیش از ظهر روزه خود را باطل نماید.
- کسی که باید برای هر روز 750 گرم طعام به فقیر بدهد میتواند کفّاره چند روز را به یک فقیر بدهد.
- اگر قضای روزه رمضان را یک سال یا چند سال تأخیر بیندازد باید قضا را بگیرد و در صورتی که متمکن باشد برای هر روز 750 گرم طعام به فقیر بدهد، و از جهت تأخیر یک سال یا چند سال چیزی بر او واجب نمیشود.
- اگر قضای روزه چند رمضان بر او واجب باشد و در نیّت معیّن نکند روزهای را که میگیرد قضای کدام رمضان است، قضای سال اوّل حساب می‌شود.
- اگر نذر کند که روز معیّنی را روزه بگیرد، چنانچه در آن روز عمداً روزه خود را باطل کند باید کفّاره نذر بدهد و کفّاره آن این است که ده فقیر را سیر نماید یا سه روز روزه بگیرد.
- جویدن و چشیدن غذا که معمولاً به حلق نمیرسد گرچه اتفاقاً به حلق برسد روزه را باطل نمیکند ولی اگر انسان از اوّل بداند که به حلق میرسد چنانچه فرو رود روزهاش باطل می‌شود و باید قضای آن را بگیرد و کفّاره هم بر او واجب است.
- هرگاه روزهدار عمداً قی کند، گرچه به واسطه مرض و مانند آن ناچار باشد، روزهاش باطل می‌شود ولی کفّاره ندارد و قضای تنها کافی است امّا اگر جهلاً یا سهواً یا بیاختیار قی کند روزهاش باطل نمیشود.
- کسی که میخواهد در غیر ماه رمضان روزه بگیرد هرگاه تا اذان صبح جنب بماند گرچه از روی عمد نباشد روزه او باطل است، ولی اگر روزه معیّنی میخواهد بگیرد و یا وقت قضای روزه ماه رمضان تنگ باشد اگر از روی عمد نباشد باید آن روز را روزه بگیرد.
- اگر به چیز حرامی روزه خود را باطل کند اگر آن چیز ذاتاً حرام باشد مثل شراب و زنا، کفّاره جمع )گرفتن دو ماه روزه که سی و یک روزِ آن پی در پی باشد و اطعام شصت فقیر( بر او واجب می‌شود و چنانچه کفّاره جمع برایش ممکن نباشد هر کدام را که ممکن است باید انجام دهد و اگر ذاتاً حرام نباشد بلکه به جهتی حرام شده باشد مثل نزدیکی کردن با عیال خود در حال حیض، کفّاره جمع ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر روزه رمضان را عمداً نگیرد ، باید قضای آن را بجا آورد و برای هر روز دو ماه روزه بگیرد ، یا به شصت فقیر طعام بدهد ، یا یک بنده آزاد کند ، و چنانچه تا رمضان آینده قضای آن روزه را بجا نیاورد بنابر احتیاط لازم برای هر روز یک مُد طعام نیز کفاره بدهد .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر روزه رمضان را عمدا نگیرد؛ باید قضای آن را به جا آورد و برای هر روز دو ماه روزه بگیرد یا به شصت فقیر طعام بدهد یا یک بنده آزاد کند و چنانچه تا رمضان آینده قضای آن روزه را به جا نیاورد؛ برای هر روز یک مد نیز کفاره بدهد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر روزه ماه رمضان را بدون عذر نگیرد، باید قضای آن را به جا آورد و برای هر روز دو ماه روزه بگیرد یا به شصت فقیر طعام بدهد یا یک بنده آزاد کند (به تفصیلی که در مسأله 1670 گذشت) و چنانچه تا ماه رمضان آینده قضای آن روزه را بجا نیاورد، بنا بر احتیاط، (علاوه بر کفاره پیشین) برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه قضای روزه ماه رمضان را چند سال به تأخیر اندازد باید قضا را به جا آورد و برای هر روز یک مد طعام به فقیر دهد و با گذشت سالها کفاره متعدد نمی شود.
- [آیت الله سیستانی] - اگر معتکف اعتکاف واجب را با جماع و آمیزش عمداً باطل کند، چه در روز باشد یا شب، کفّاره واجب می‌شود و در سایر محرّمات، کفّاره ندارد هرچند احتیاط مستحب است که کفّاره بدهد. و کفّاره بطلان اعتکاف، همانند کفّاره ماه مبارک رمضان است که فرد مخیر است شصت روز را روزه بگیرد یا شصت فقیر را طعام بدهد، هرچند احتیاط استحبابی مراعات کفّاره مرتّبه است یعنی شصت روز روزه بگیرد و اگر نتوانست شصت فقیر را طعام دهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر روزه ماه رمضان را عمدا نگیرد باید قضای ان را به جا اورد و برای هر روز یک بنده ازاد کند یا شصت فقیر را طعام بدهد یا دو ماه روزه بگیرد و چنانچه تا ماه رمضان اینده قضای ان روزه را به جا نیاورد باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر روزه رمضان را عمداً نگیرد، باید قضای آنرا بجا آورد و برای هر روز دو ماه روزه بگیرد یا به شصت فقیر طعام بدهد، یا یک بنده آزاد کند، و چنانچه تا رمضان آینده قضای آن روزه را بجا نیاورد برای هر روز نیز دادن یک مد طعام لازم است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر روزه رمضان را عمداً نگیرد، باید قضای آن را بجا آورد وبرای هر روز دو ماه روزه بگیرد، یا به شصت فقیر طعام بدهد، یا یک بنده آزاد کند و چنانچه تا رمضان آینده قضای آن روزه را بجا نیاورد، برای هر روز، باید یک مدّ طعام بدهد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر روزة رمضان را عمداً نگیرد ، باید قضای آن را بجا آورد و برای هر روز دو ماه روزه بگیرد یا به شصت فقیر طعام بدهد ، یا بنده آزاد کند و چنانچه تا رمضان آینده قضای آن روزه را بجا نیاورد ، برای هر روز نیز دادن یک مد طعام لازم است .
- [آیت الله اردبیلی] اگر روزه رمضان را عمدا نگیرد، باید قضای آن را بجا آورد و برای هر روز دو ماه روزه بگیرد یا به شصت فقیر طعام بدهد یا یک بنده آزاد کند و چنانچه تا رمضان آینده قضای آن روزه را بجا نیاورد، برای هر روز دادن یک مُدّ طعام لازم نیست.