بطلان
بطلان(فساد) مقابل صحّت است. کلمات فقها و اصولیان در تعریف صحّت و بطلان، مختلف است.
اگر شخصی بعد از چند سال متوجّه بطلان عبادت‌هایش شود یا در صحّت آن شک کند، وظیفه‌اش چیست؟
تا یقین به بطلان پیدا نکند، اعتنا نکند.
تا یقین به بطلان پیدا نکند، اعتنا نکند.
عنوان سوال:
اگر شخصی بعد از چند سال متوجّه بطلان عبادت‌هایش شود یا در صحّت آن شک کند، وظیفه‌اش چیست؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر کسی در اثنای طواف در صحّت شوط سابق شک کند چه وظیفه ای دارد؟
- شخصی کفاره روزه بر گردن او آمده است، ولی توان جسمی گرفتن روزه و نیز توان مالی پرداخت آن را ندارد، وظیفه‌اش چیست؟
- کسی که شکّ در رکعات نماز برای او پیش میآید، ولی بعد از سلام نماز، به طور کلّی فراموش میکند که چه شکّی برای او پیش آمده بود تا بر طبق آن به وظیفه‌اش عمل کند، چه وظیفهای دارد؟
- اگر شخصی پس از اعلام ولی فقیه به اول ماه شک داشت، وظیفه او چیست؟
- اگر شخصی پس از اعلام ولی فقیه به اول ماه شک داشت، وظیفه او چیست؟
- شخصی در شب ماه رمضان جنب شده و آب برای تیمم در دسترس نداشته و متوجه تیمم هم نبوده است. تکلیف روزه آن روز او چیست؟
- اگر قسمتی از لباس محرم در هنگام طواف نجس شود یا محرم متوجه شود که نجس بوده است، در این صورت می تواندآن قسمت از لباس را در دست بگیرد و طواف را ادامه دهد؟ به عبارت دیگر ایا همراه بودن لباس نجس نیز باعث بطلان طواف می‌شود؟
- شخصی که چند روز را در حال جنابت روزه بگیرد و نداند که شرط صحت روزه، طهارت از جنابت است، آیا باید برای روزههایی که با این حال انجام داده، فقط قضا به جا بیاورد یا کفاره هم دارد؟
- اگر شخصی نذر کند چهار روز معتکف شود، ولی پیوستگی آن چهار روز را شرط ننماید و روز چهارم از اعتکاف خارج شود، وظیفه‌اش چیست؟ آیا برای قضا، یک روز اعتکاف کافی است یا هر چهار روز را دوباره باید قضا کند؟
- اگر شخصی مسألهای را از روی رساله مطالعه کند، ولی آن را اشتباه متوجّه شود و مدّتی به آن عمل کرده باشد و پس از آن پی به اشتباه خود ببرد، نسبت به نمازهای گذشته چه وظیفهای دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی عمره مفرده انجام داده و سپس برای عمره مفرده یا تمتع محرم شده، در اثنای عمل متوجه بطلان عمره قبل شد، وظیفه او چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر در بین سعی متوجه شد نماز طواف را نخوانده وظیفه‌اش چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی از دو ظرف جداگانه، پلو و خورشت برداشت و با هم مخلوط نمود و بعد متوجه فضله موشی شد که نمیداند از کدام ظرف بوده است. اکنون وظیفه‌اش چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی در حجّ از میتی نیابت کرده و در وقت عقد اجاره برای انجام مناسک، هیچ عذری نداشت، ولی چند سال بعد از انجام حجّ متوجه شد که در وقوف مشعر الحرام با زنها و مریضها به عنوان راهنما، وقوف اضطراری کرده و به منی رفته است، و غافل بوده که نایب باید وقوف اختیاری بکند، وظیفه‌اش چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی در حجّ از میتی نیابت کرده و در وقت عقد اجاره برای انجام مناسک، هیچ عذری نداشت، ولی چند سال بعد از انجام حجّ متوجه شد که در وقوف مشعر الحرام با زنها و مریضها به عنوان راهنما، وقوف اضطراری کرده و به منی رفته است، و غافل بوده که نایب باید وقوف اختیاری بکند، وظیفه‌اش چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر طواف، یا نماز طواف، یا سعی شخصی در عمره به جهتی باطل شده، و آن شخص بدون توجّه به این مطلب تقصیر نموده، و از احرام خارج شده باشد، سپس متوجّه بطلان عمل مذکور گردد، چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله سیستانی] اگر شخصی سعی اش را با تردید در صحت آن یا شک در تعداد شوط هایش به پایان رساند، سپس به صحت و کم نبودن آن یقین پیدا کرد، آیا عملش صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] شخصی در صحّت قرائت امام شکّ دارد. آیا می تواند اقتدا کند یانه؟ و اگر می تواند اقتدا کند، به چه نحوی امکان پذیر است؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی شک کند که شاید بدنش نجس شده باشد، وظیفه‌اش چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] کسی که جاهل به بطلان وضویش است و بعد از وضو متوجه آن می‌شود، چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .رکوع نماز واجب و مستحب, در احکام مشترکاند و زیاده رکوع (عمداً یا سهواً) در نافله, احتیاطاً موجب بطلان است, هرچند اقوا صحّت نماز است.
- [آیت الله اردبیلی] شک در تعداد رکعتهای نماز جمعه موجب بطلان آن است و در سایر احکام حکم نماز دو رکعتی را دارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر مأموم در صحّت قرائت امام جماعت شک کند، در صورتی که شک او به گونهای باشد که بتواند حمل بر صحّت نماید، میتواند به او اقتدا کند. * شرط چهارم: جلوتر نبودن مأموم از امام.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بعد از نماز شک کند که قبل از نماز مخرج را تطهیر کرده یا نه، در صورتی که مسأله را میدانسته و احتمال میدهد هنگام شروع به نماز متوجّه آن بوده، نمازی که خوانده صحیح است و در غیر این صورت، نمازش محکوم به بطلان است و در هر صورت بنا بر احتیاط برای نمازهای بعد باید تطهیر کند.
- [آیت الله جوادی آملی] .هر گاه پس از گفتن تکبیرةالاحرام شک کند که آن را صحیح ادا کرده یا نه، بنا را بر صحّت بگذارد و به شکّ خود اعتنا نکند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بعد از نماز بفهمد که وضوی او باطل شده ولی شک کند که قبل از نماز باطل شده یا بعد از نماز، چنانچه احتمال بدهد که در هنگام شروع نماز متوجه شرایط صحّت نماز بوده، نمازی که خوانده صحیح است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] هرگاه شک کند که اجیر عمل را انجام داده یا نه و شخص ثقه باشد و بگوید انجام داده ام کافی است و اگر شک کند که عمل او صحیح بوده یا نه؛ بنا بر صحت آن بگذارد.
- [آیت الله خوئی] هرگاه شک کند که اجیر عمل را انجام داده یا نه، همین که مورد اطمینان باشد و بگوید انجام دادهام، کافی است. و همچنین اگر شک کند که عمل او صحیح بودهیا نه، بنابر صحت آن بگذارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر یکی از اعضای وضو نجس باشد و بعد از وضو شک کند که پیش از وضو آنجا را آب کشیده یا نه، چنانچه بداند که در هنگام وضو متوجه پاک یا نجس بودن آنجا نبوده یا اصلاً مسأله را نمیدانسته وضو باطل است و اگر مسأله را میدانسته و میداند که متوجّه رعایت آن بوده، یا شک دارد که متوجه بوده یا نه، وضویش صحیح است و در هر صورت، جایی را که نجس بوده بنا بر احتیاط باید آب بکشد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر یکی از اعضای وضو نجس باشد و بعد از وضو شک کند که پیش از وضو آنجا را آب کشیده یا نه، چنانچه در هنگام وضو متوجه پاک بودن و نجس بودن آنجا نبوده، وضوی او باطل است و اگر میداند که متوجه بوده یا شک دارد که متوجه بوده یا نه، وضوی او صحیح است و در هر صورت برای اعمال بعدی باید جایی را که نجس بوده، آب بکشد.