وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
نمازهای زیادی از من فوت شده است و قدرت بر انجام همه آنها را ندارم، وظیفه من چیست؟
به مرور زمان به اندازه مقدور بخوانید.
به مرور زمان به اندازه مقدور بخوانید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی مال کسی را سرقت کرده و از بین برده است و صاحب مال فوت شده ولی فرزند دارد، وظیفه اش چیست؟
- اگر کسی چند ساعت یا یک روز پس از غسل متوجه شود چسبی بر روی پای چپ او بوده است، غسل او چه حکمی دارد؟چه وظیفه ای دارد؟و نمازهای که با آن غسل خوانده است چه حکمی دارد؟
- آیا احکام شکیّات، در نمازهای مستحبّی و نوافل هم اجراء میشود؟
- آیا احکام شک، فقط مربوط به نمازهای یومیّه است، یا در نمازهای دیگر هم جاری میشود؟
- آیا میشود در قنوت نماز واجب، مستحب و نوافل، به فارسی یا هر زبان دیگری غیر عربی، دعا کرد؟
- پدر و فرزندی در سانحه رانندگی در آن واحد فوت نمودهاند و حسب نظریه کمیسیون پزشکی قانونی تقدّم و تأخّر زمانی فوت نامبردگان مجهول میباشد. خواهشمند است بفرمائید آیا آن پدر و فرزند از یکدیگر ارث میبرند یا خیر؟
- آیا نمازهای نافله را می شود قبل از وقت نماز واجب خواند؟ مثلاً ساعت 11،نافله های ظهر و عصر را می شود خواند و حکم ادا دارد؟
- آیا اصلاح صورت جزء زینت های ممنوع زن در زمان عده همسر فوت شده اش است؟
- اگر پدر فوت کند، آیا مادر می تواند اجازه صیغه دخترش را بدهد؟
- آیا میتوان زکات فطره را به شهر دیگری که فقرای زیادی در آن زندگی میکنند، فرستاد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر مماثل هست ولی قدرت بر غسل دادن ندارد، اما قدرت بر تیمّم دارد، آیا وظیفه، غسل توسّط غیر مماثل است یا وظیفه، تیمّم دادن میّت است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی سکته کرده و مدتی قدرت بر حرکت نداشته و حواسش هم بجا نبوده، آیا نمازهای این مدتش قضا دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] وظیفه کسی که از سالهای قبل خمس بدهکار است، ولی هم اکنون قدرت پرداخت آن را ندارد، چیست؟
- [سایر] اهمیت نوافل (تهجد در شب) و آثار آن را بفرمایید. حکم نوافل فوت شده چیست؟ و آیا قضاء دارد؟ اگر قضاءدارد آیا هر وقت می شود خواند؟ حکم قضاء نوافل بر مریضی که از او فوت شده چیست؟ آیا در قضاء نوافل ترتیب هم شرط است؟
- [آیت الله خامنه ای] پدرم مقداری نماز قضا دارد، ولی قدرت انجام آن را ندارد. آیا بر من که پسر بزرگ خانواده هستم، جایز است در زمان حیات پدرم نمازهای فوت شده او را قضا نمایم و یا شخصی را اجیر کنم تا آن را انجام دهد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر پسر بزرگتر بعد از مرگ پدرش و قبل از خواندن نمازهای قضای او فوت کند، آیا خواندن نمازهای قضای پدر، به کس دیگری منتقل میشود یا نه؟
- [آیت الله خامنه ای] ج: بر آنان واجب است که نمازها و روزه های فوت شده را به هر مقدار که قدرت دارند، قضا و هر مقداری که قادر نیستند وصیت نمایند.
- [سایر] در صورت فوت یکی از والدین، وظیفه والد دیگر نسبت به کودک چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] بدهکار در برابر طلبکاری که فوت شده است چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی فوت کرده و جهت غسل، آب در دسترس نیست، وظیفه چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر امام جماعت قضای نماز یومیه خود یا کس دیگر را میخواند گرچه برای آن پول گرفته باشد میشود به او اقتدا کرد و لازم نیست بداند که از آن کس که برای او قضا میخواند نماز فوت شده یا نه.
- لازم نیست قضای نمازهای میّت به ترتیب خوانده شود، هر چند بدانند که میّت ترتیب نمازهای خود را میدانسته است.
- اگر مسلمانان مطلع شوند که اجانب میخواهند بر بلاد مسلمین استیلا پیدا کنند، چنانچه قدرت داشته باشند واجب است از نفوذ آنها جلوگیری کنند.
- زن در تمام یا شکسته خواندن نماز تابع شوهر است، اگر وظیفه او تمام است وظیفه زن نیز تمام، و اگر وظیفه او شکسته است وظیفه زن نیز شکسته است، و همچنین است حکم هر کسی که تابع دیگری باشد مثل فرزندی که سرپرستی او با پدر اوست و پدر و مادری که سرپرستی آنها با فرزند آنهاست. ولی اگر مرد کثیرالسّفر است و تابع او کثیرالسّفر نیست، آن تابع باید به وظیفه خود عمل کند.
- بر زنها و واماندهها و بچّهها، رفتن به جبهه جنگ واجب نیست و همچنین بر فقرا و ضعفا کمک به جبهه لازم نیست، ولی اگر دشمن به مملکت اسلامی هجوم آورد، بر همه افراد حتّی بر زن و بچّه و وامانده، در صورتی که قدرت داشته باشند، دفع آن دشمن لازم است، و همچنین بر همه چه متمکّنین و چه فقرا و ضعفا، در حدّ توان و قدرت واجب است کمک نمایند.
- نمازهای واجب، پنج نماز است: اوّل: نمازهای یومیّه. دوّم: نماز آیات. سوم: نماز میّت. چهارم: نماز طواف واجب کعبه. پنجم: نماز قضای پدر و مادر که بر پسر بزرگتر واجب است.
- مستحب است نمازهای واجب خصوصاً نمازهای یومیه را به جماعت بخوانند و در نماز صبح و مغرب و عشا، خصوصاً برای همسایه مسجد و کسی که صدای اذان مسجد را میشنود بیشتر سفارش شده است.
- اگر کسی زنی را به عقد خود در آورد و قبل از دخول فوت کند نصف مهر را میبرد.
- کسی که به واسطه نداشتن زن یا شوهر به حرام میافتد، که اگر همسر داشت معمولاً آن گناه را انجام نمیداد در صورتی که قدرت داشته باشد واجب است ازدواج کند.
- مکروه است انسان در تمام نمازهای یک شبانه روز سوره توحید را نخواند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] نمازهای مستحبّی که وقت خاص دارند در صورت ترک، قضای آنها مستحب است ولی اگر در اثر بیماری فوت شد، استحباب قضا تأکد ندارد، و اگر نمازهای مستحبی فوت شده را قضا نکرد مستحب است برای هر نماز فوت شده یک مُدّ طعام صدقه بدهد .
- [آیت الله شبیری زنجانی] نمازهای یومیهای که به سبب حیض از زن فوت شده قضا ندارد ولی روزههای واجب را که در حال حیض نگرفته، باید قضا نماید و قضای نمازهای غیریومیه که بر دیگران واجب است، بر او نیز واجب است.
- [آیت الله علوی گرگانی] واجب است در نمازهای قضأ یومیّه به همان ترتیبی که از او فوت شده است بجا آورد اگر در ادأ آن شرعاً ترتیب باشد مثل نماز ظهر وعصر یک روز، و در غیر مرتّب ترتیب لازم نیست.
- [آیت الله جوادی آملی] .انجام دادن نافله در وقت فریضه, مادامی که موجب فوت وقت آن نشود, جایز است . نیز خواندن نماز مستحب , برای کسی که نماز قضا یا نماز واجب دیگری به عهده دارد, جایز است.
- [آیت الله سبحانی] اگر امام جماعت، قضای نماز یومیه خود را می خواند; می شود به او اقتدا کرد و همچنین اگر نماز قضای کسی را می خواند که نماز از او به طور قطعی فوت شده است.
- [آیت الله خوئی] اگر امام جماعت قضای نماز یومیه خود یا کس دیگر را که فوت آن یقینی باشد میخواند، میشود به او اقتدا کرد، ولی اگر نماز خود یا کس دیگر را احتیاطا قضا میکند اقتدا به او جائز نیست.
- [آیت الله بهجت] اگر کسی به اختیار خود سبب حصول دیوانگی یا بیهوشی، یا حیض و نفاس در خود شود، بنابر احتیاط واجب باید نمازهای فوت شده در آن حال را قضا نماید، خصوصاً اگر این عمل بعد از دخول وقت باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر انسان احتمال بدهد که تا اخر وقت می تواند ایستاده نماز بخواند بهتر است نماز را تاخیر بیندازد پس اگر نتوانست بایستد در اخر وقت مطابق وظیفه اش نماز را به جا اورد و همچنین کسی که در اول وقت به پهلو یا خوابیده می تواند نماز بخواند بهتر است نماز را تاخیر بیندازد و در اخر وقت مطابق وظیفه رفتار نماید و در صورتی که اول وقت نماز را خوانده و اخر وقت برایش قدرت بر ایستادن یا نشستن پیدا شد باید نماز را دوباره به صورتی که قدرت پیدا کرده به جا اورد
- [آیت الله بهجت] باید به آنچه که نذر کرده قدرت و توانایی داشته باشد، بنابراین اگر به چیزی عقلاً یا عادتاً قدرت نداشت و نذر کرد، صحیح نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که اب دارد اگر به واسطه تنگی وقت با تیمم مشغول نماز شود و در بین نماز ابی که داشته از دستش برود چنانچه وظیفه اش تیمم باشد احتیاط مستحب ان است که برای نمازهای بعدی دوباره تیمم کند