شرط بندی
شرط بندى به شرط کردن مالی برای کسی که در مسابقه یا قمار برنده شود گفته می شود
آیا شرط بندی بین زن و شوهر، والدین و فرزندان، یا شرط بندی بین فرزندان با یکدیگر، با سایر اقسام شرط بندی تفاوت دارد؟ برخی می گویند اینگونه شرط بندی ها حلال است. فتوای حضرتعالی در این زمینه چیست؟
شرط بندی بین هر کس باشد حرام است.
شرط بندی بین هر کس باشد حرام است.
عنوان سوال:
آیا شرط بندی بین زن و شوهر، والدین و فرزندان، یا شرط بندی بین فرزندان با یکدیگر، با سایر اقسام شرط بندی تفاوت دارد؟ برخی می گویند اینگونه شرط بندی ها حلال است. فتوای حضرتعالی در این زمینه چیست؟
پاسخ:
شرط بندی بین هر کس باشد حرام است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا به فتوای حضرتعالی رعایت موالات در پرتاب هفت سنگ رمیِ هر جمره لازم است؟
- به فتوای حضرتعالی نماز طواف (طواف واجب و مستحب) در چه مکانی از مسجدالحرام صحیح است؟
- آیا به فتوای حضرتعالی روغن مالیدن به بدن جزء محرّمات احرام می باشد یا خیر؟
- اگر پزشک به طور قطع تشخیص دهد که فرزندان بعدی زن و شوهری، ناقص العضو خواهند شد، آیا بر او واجب است که به زن و شوهر بگوید؟
- اگر مرد محرم سر خود را با لباس دوخته بپوشاند، با توجه به اینکه طبق فتوای حضرتعالی پوشانیدن سر کفّاره ندارد، پرداخت کفّاره لباس دوخته کفایت می کند؟
- به فتوای حضرتعالی محل احرام برای حج تمتّع کجاست؟ آیا در هر کجای مکّه باشد کفایت می کند یا موضع احرام محدوده خانه خداست؟
- آیا به فتوای حضرتعالی عمل به اوقات شرعی که از رسانههای کشورهای اسلامی اعلام می‌شود، صحیح است یا نیاز به تفحّص بیشتر دارد؟
- به فتوای حضرتعالی وجوب کفّاره ارتکاب محرّمات احرام در کدامیک از موارد ذیل است؟ از روی علم و عمد، از روی جهل به مسئله، از روی سهو یا از روی نسیان و غفلت؟
- آیا به فتوای حضرتعالی آن وقتی که اهل تسنّن در مسجدالحرام و مسجدالنّبی(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) به عنوان وقت نماز مغرب میگیرند، قابل اطمینان است و در غیرضرورت و تقیّه میتوان درآن وقت نماز مغرب را خواند؟
- کسانی که در طهارت و نجاست وسواس دارند، به فتوای حضرتعالی باید متنجّس را پاک بدانند. حال در ایّام حج و در مورد لباس احرام و مکان و ... نیز باید به همین فتوی عمل شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] پدرم میگوید شرطبندی بین زن و شوهر یا شرطبندی بین والدین و فرزندان یا شرطبندی بین فرزندان با یکدیگر، حرام نمیباشد و از حکم کلی شرطبندی و قمار (بازی با برد و باخت مالی) مستثناست. آیا صحیح است؟
- [آیت الله اردبیلی] پدرم میگوید شرطبندی بین زن و شوهر یا شرطبندی بین والدین و فرزندان یا شرطبندی بین فرزندان با یکدیگر، حرام نمیباشد و از حکم کلی شرطبندی و قمار (بازی با برد و باخت مالی) مستثناست. آیا صحیح است؟
- [آیت الله اردبیلی] پدرم میگوید شرطبندی بین زن و شوهر، یا شرطبندی بین والدین و فرزندان، یا شرطبندی بین فرزندان با یکدیگر، حرام نمیباشد و از حکم کلی شرطبندی و قمار (بازی با برد و باخت مالی) مستثناست. آیا صحیح است؟
- [آیت الله سیستانی] آیا رضایت والدین در انجام مستحبات و شرکت در مراسم و شعائر اسلامی نسبت به فرزندان شرط است ؟
- [آیت الله بهجت] در صورت طلاق والدین، بر اساس چه شرایط و مصالحی حضانت فرزندان به یکی از آن دو سپرده می شود؟ اگر حضانت به مادر سپرده شود، آیا بر شوهر لازم است که نفقه فرزندان را بدهد؟ حضانت فرزندان تا چه سنی بر عهده ی والدین است؟
- [آیت الله بهجت] آیا فرزندان شوهر به زن فعلیش محرم هستند؟
- [سایر] دانستنیهای والدین در قبال فرزندان چیست؟
- [سایر] علت تضاد بین فرزندان و والدین چیست؟
- [سایر] وظایف فرزندان نسبت به والدین چیست؟
- [سایر] وظایف والدین نسبت به فرزندان چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه زنی بچّهای را شیر دهد آن بچّه به حکم بچّه حقیقی آن زن و شوهر آن زن است، بنابراین فرزندان آن زن به منزله خواهر و برادر آن بچّه محسوب میشوند، و برادرش دایی و خواهر او خاله و برادر آن مرد عمو و خواهرش عمه او، و به طور کلی هر کس بر فرزندان حقیقی آن مرد و زن محرم میباشد بر این بچّه نیز محرم می‌شود، بنابراین پدر آن بچّه نمیتواند با دخترهایی که از زن شیر دهنده و شوهر اوست ازدواج کند، (زیرا خواهرهای دختر او محسوب میشوند).
- وکالت عقد جایز است و هر یک از دو طرف میتواند آن را به هم بزند مگر اینکه در ضمن عقد لازمی، شرط شده باشد، مثلاً در ضمن عقد نکاح شرط کنند که زن وکیل باشد که اگر مرد نفقه نداد زن از طرف شوهر خود را طلاق دهد، که در این صورت شوهر حقّ ندارد او را عزل نماید.
- زنی که یقین دارد شوهرش در سفر مرده، اگر بعد از عدّه وفات شوهر کند و شوهر اوّل از سفر برگردد، باید از شوهر دوّم جدا شود و به شوهر اوّل حلال است، ولی اگر شوهر دوّم با او نزدیکی کرده باشد، زن باید عدّه نگهدارد و شوهر دوّم باید مهر او را مطابق زنهایی که مثل او هستند بدهد ولی خرج عدّه ندارد.
- در تمام اقسام طلاق اگر خود شوهر بخواهد صیغه طلاق را بخواند باید بگوید: )زَوْجَتی طالِق( یعنی زن من رها است، و اگر دیگری را وکیل کند باید بگوید )زَوْجَةُ مَوَکِّلی طالِق(، و کلّیه شرایطی که در صیغه نکاح گفته شد اینجا هم باید باشد به اضافه اینکه طلاق باید در محضر دو مرد عادل باشد.
- اگر شخص غیرثقهای بگوید زن شوهر دارد ولی خود زن بگوید شوهر ندارم حرف زن مقدّم است.
- هدایایی که شوهر به زن، یا زن به شوهر میدهد، میتوانند از یکدیگر پس بگیرند ولی بسیار بد است.
- زن میتواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد، گرچه شوهر زکات را صرف مخارج خود آن زن نماید.
- اگر زن در ضمن عقد با شوهر شرطی کند نظیر اینکه با او نزدیکی نکند، یا او را از شهر خودش بیرون نبرد، یا زن دیگری نگیرد یا بعد از مرگ او مقدار معیّنی از سرمایه مرد مال زن باشد و مانند اینها و مرد قبول کند، باید به آن شرط عمل کند.
- اگر مرد، زن را و زن، مرد را غسل بدهد باطل است، گرچه محرم باشند. ولی زن میتواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم میتواند زن را غسل دهد.
- اگر زن پدر دختری، بچّه شوهر آن دختر را از شیر آن پدر شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام می‌شود چه بچّه از همان دختر یا زن دیگر شوهر او باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] بنابر احتیاط روزه مستحبی برای زن، بدون اذنِ شوهر صحیح نیست، چه منافات با حق شوهر داشته باشد و چه نداشته باشد، و اگر شوهر بهخاطر منافات با حقش، زن را از روزهای که بهنحوی بر خود واجب نموده منع کند، در صورتی که وقت روزه وسعت دارد زن نباید روزه بگیرد، ولی اگر وقت روزه تنگ شود اذن شوهر شرط نیست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر مرد طواف نساء را که یکی از اعمال حجّ و عمره مفرده است بجا نیاورد، استمتاع از زن که به واسطه مُحْرِم شدن بر او حرام شده بود، بر او حلال نمیشود و نیز اگر زن طواف نساء نکند، استمتاع از شوهر بر او حلال نمیشود، ولی اگر بعدا طواف نساء را انجام دهند، این استمتاع حلال می‌شود.
- [آیت الله اردبیلی] زنی که متعه شده حقّ همخوابی ندارد و از شوهر ارث نمیبرد و شوهر هم از او ارث نمیبرد، مگر این که هنگام عقد شرط شده باشد که از یکدیگر ارث ببرند و یا این که شرط شده باشد که فقط مرد از زن و یا فقط زن از مرد ارث ببرد.
- [آیت الله اردبیلی] انسان حتّی اگر مخارج زن و فرزندان خود را از مال حرام نیز بدهد، دادن فطریّه آنان بر او واجب است و باید فطره آنان را از مال حلال بدهد.
- [آیت الله سبحانی] زنی که یقین دارد شوهرش در سفر مرده اگر بعد از عده وفات که مقدار آن در احکام طلاق گفته خواهد شد، شوهر کند، و شوهر اول از سفر برگردد، باید از شوهر دوم جدا شود و به شوهر اول حلال است ولی اگر شوهر دوم با او نزدیکی کرده باشد; زن باید عده نگهدارد و شوهر دوم باید مهر او را مطابق زن هائی که مثل او هستند، بدهد ولی خرج عده ندارد. احکام شیر دادن (رضاع)
- [آیت الله شبیری زنجانی] هر گاه زن با شوهر شرط کند که اگر شوهر مسافرت نماید، یا مثلاً شش ماه، به او خرجی ندهد اختیار طلاق با او باشد، این شرط باطل است، ولی چنانچه شرط کند که اگر مرد مسافرت کند یا مثلاً تا شش ماه خرجی ندهد، از طرف او برای طلاق خود وکیل باشد، چنانچه شوهر او را از وکالت برکنار نکرده باشد یا از وکالت برکنار کرده ولی خبر برکناری وی به زن نرسیده باشد و زن خود را طلاق دهد، صحیح است. گفتنیست که اگر شرط به این شکل باشد که شوهر زن را وکیل در طلاق نموده و حقّ عزل وکالت را هم نداشته باشد (به گونهای که اگر زن را عزل کند و خبر عزل هم به او برسد، باز وکالت برقرار باشد) چنین شرطی صحیح نیست، هر چند اصل وکالت صحیح است. ولی اگر شرط به این شکل باشد که زن وکیل در طلاق باشد و مرد موظّف باشد که وکالت را عزل نکند، در این صورت شرط صحیح است و عزل کردن زن از وکالت بر مرد حرام است، ولی اگر چنین امر حرامی را مرتکب شده عزل وی مؤثّر بوده و با آگاه شدن زن از عزل، دیگر وکیل در طلاق نخواهد بود. در این مسأله فرقی نیست که شرط در ضمن عقد نکاح باشد یا در ضمن عقد دیگر، یا به عنوان قراردادی مستقل بین زن و شوهر بسته شده باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زنی را دو بار طلاق دهد و به او رجوع کند، یا دو بار او را طلاق دهد و بعد از هر طلاق عقدش کند، بعد از طلاق سوم آن زن بر او حرام است، ولی اگر بعد از طلاق سوم به دیگری شوهر کند با چهار شرط به شوهر اوّل حلال می‌شود؛ یعنی میتواند آن زن را دوباره عقد نماید: اوّل: آن که عقد شوهر دوم همیشگی باشد و اگر مثلاً یک ماهه یا یک ساله او را صیغه کند، بعد از آن که از او جدا شد شوهر اوّل نمیتواند او را عقد کند. دوم: شوهر دوم با او نزدیکی و دخول کند. سوم: شوهر دوم طلاقش دهد یا عقد وی را فسخ کند یا عقد زن به علّتی همچون شیر دادن فسخ گردد یا شوهر دوم بمیرد. چهارم: عدّه طلاق یا فسخ یا عدّه وفات شوهر دوم تمام شود.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر زن ازادی را دوبار طلاق دهد و بعد از هر طلاق رجوع کند یا دوبار او را طلاق دهد و بعد از هر طلاق عقدش کند یا بعد از یک طلاق رجوع و بعد از طلاق دیگر عقد کند بعد از طلاق سوم ان زن بر او حرام است ولی اگر بعد از طلاق سوم به دیگری شوهر کند با چند شرط به شوهر اول حلال می شود یعنی می تواند ان زن را دوباره عقد نماید اول ان که عقد شوهر دوم دایم باشد و اگر عقد مدت دار باشد مثلا یک ماهه یا یک ساله بعد از ان که از او جدا شد شوهر اول نمی تواند او را عقد کند دوم شوهر دوم با او از جلو نزدیکی و دخول کند به نحوی که هر دو لذت جماع را ببرند سوم شوهر دوم طلاقش دهد یا بمیرد چهارم عده طلاق یا عده وفات شوهر دوم تمام شود پنجم بنا بر احتیاط واجب شوهر دوم بالغ باشد
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زنی که فرزند داشته باشد بمیرد سهم شوهر او 41 تمام مال میت می شود بقیه اموال او به ورثه دیگر وفرقی نمی کند که فرزندان زن از این مرد باشد یا شوهر دیگر و فرقی نمی کند که شوهر فرزند داشته باشد یا خیر.
- [آیت الله اردبیلی] هرگاه زن در ضمن عقد با شوهر شرط کند که اگر شوهر مسافرت نماید یا مثلاً شش ماه به او خرجی ندهد، اختیار طلاق با زن باشد، این شرط باطل است ولی چنانچه شرط کند که از طرف مرد وکیل باشد که اگر مرد مسافر کند یا مثلاً شش ماه خرجی ندهد، از طرف او خود را طلاق دهد، چنانچه پس از مسافرت مرد یا شش ماه خرجی ندادن خود را با رعایت احتیاط طلاق دهد، صحیح است.