کفاره
کفاره به معنای پوشاندن می‌باشد و شأن کفاره، پوشاندن خطیئه است. "کفاره" در شرع مقدس به عبادت خاصی اطلاق می‌شود که برای عقوبت افراد، سقوط عقوبت یا تخفیف در آن تعیین شده است.
اگر مادری به علت شیر دادن بچه اش روزه نگرفته و تا سال آینده با تمکن از روزه، قضای آن را انجام نداده باید یک کفاره دهد یا دو کفاره؟
بسمه تعالی: دو کفاره باید بدهد، یکی برای روزه نگرفتن در ماه رمضان، به خاطر شیردادن تا ثواب از دست رفته را جبران بکند . و دوم کفاره تأخیر و نیز قضا دارد . والله العالم
بسمه تعالی: دو کفاره باید بدهد، یکی برای روزه نگرفتن در ماه رمضان، به خاطر شیردادن تا ثواب از دست رفته را جبران بکند . و دوم کفاره تأخیر و نیز قضا دارد . والله العالم
عنوان سوال:
اگر مادری به علت شیر دادن بچه اش روزه نگرفته و تا سال آینده با تمکن از روزه، قضای آن را انجام نداده باید یک کفاره دهد یا دو کفاره؟
پاسخ:
بسمه تعالی: دو کفاره باید بدهد، یکی برای روزه نگرفتن در ماه رمضان، به خاطر شیردادن تا ثواب از دست رفته را جبران بکند . و دوم کفاره تأخیر و نیز قضا دارد . والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر در زمان بارداری روزه نگرفتیم و تا سال آینده هم نتوانستیم قضای آن را به جا آوریم کفاره آن به عهده شوهر است یا بر عهده زن؟
- اگر پدر و مادری عمداً نماز و روزه انجام نداده باشند آیا قضای آن‌ها بر فرزند بزرگتر واجب است؟
- کسی که جاهل به وجوب روزه بوده، آیا قضا و کفاره ی روزه هایی که نگرفته، بر او واجب است؟
- شخصی چند سال عمداً روزه نگرفته است سپس متوجه شده است که از قبل بیماری زخم معده داشته و نمی توانسته روزه بگیرد وظیفه اش نسبت به قضاء و کفاره چیست؟
- اگر شخصی روزه قضا به عهده اش بوده آن را نگرفته و به خاطر جهل کفاره تأخیر آن را نپرداخته است، آیا کفاره ساقط است؟
- اگر بچه را بیشتر از دو سال شیر دهند، کراهت دارد؟
- کسی که یقین دارد تا ماه رمضان آینده قدرت گرفتن قضای روزة رمضان گذشته را نخواهد داشت آیا می تواند کفّاره را بدهد؟ و یا باید تا آخر شعبان منتظر بماند و در روز آخر شعبان به وظیفه ی کفّاره عمل نماید؟
- زنی که در ماه رمضان حامله بوده و تا ماه رمضان بعدی به خاطر شیر دادن نتوانسته است روزه ی قضا بگیرد، آیا کفاره هم باید پرداخت کند؟
- در توضیح المسائل آمده اگر کسی پیدا شود که بدون دریافت اجرت بچه را شیر بدهد و یا برای شیر دادن از پدر یا از شخص دیگر اجرت بگیرد واجب است که بچه را به او بدهد و روزه بگیرد. آیا تفحص برای پیدا کردن چنین شخصی لازم است؟
- کسی که تمام ماه رمضان را مریض بوده است و یقین دارد مریضی وی تا ماه رمضان آینده طول می کشد آیا می تواند کفاره اش را در بین سال بپردازد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] زنی که در ماه رمضان بچه شیر میدهد و روزه گرفتن برای خود یا بچه اش ضرر دارد و تا رمضان سال آینده به علت شیردهی نتوانسته روزه هایش را قضا کند. حال: 1. آیا بر چنین زنی در دو سالی که شیر میدهد غیر از کفاره شیردهی، کفاره تأخیر نیز واجب است؟ 2. آیا بر این زن بعد از دو سال شیردهی که عملاً میتوانست روزه هایش را قضا کند و تا رمضان آینده قضا نکرد کفاره تأخیر واجب است؟ و باید دو کفاره پرداخت کند؟
- [آیت الله خوئی] مواردی که شخصی باید افطار کند مثل زن حامله و شیر ده که روزه به خودش یا به بچه ضرر دارد اگر نتواند تا ماه رمضان سال آینده قضای آن را بگیرد آیا دو کفاره برای او واجب است یکی برای افطار در ماه رمضان و یکی برای بجا نیاوردن قضای آن یا یک فدیه دارد و کفاره را به سید میتوان داد یا نه؟
- [آیت الله نوری همدانی] زنی که به واسطه مریض بودن در ماه رمضان روزه نگرفته و تا ماه رمضان بعدی قضای روزهها را هم نگرفته یا آنکه بدون عذر معصیت کرده و روزه خود را خورده است آیا پرداخت کفاره او بر خودش است یا شوهرش؟ و اگر بر خود اوست وقتی که تمکن بر کفاره ندارد غیر از مهریهای که از شوهر طلبکار است آیا واجب است از مهریه به اندازه کافی از شوهر خود گرفته و ادای کفاره نماید یا خیر؟
- [سایر] کسانی که به جهت عذری مثل بیماری یا سفر، روزه ماه رمضان را نگرفته و می دانند تا رمضان سال آینده، قضای روزه ها را نمی توانند بگیرند، آیا صحیح است کفاره و فدیه آن‌ها را بعد از ماه رمضان بدهند یا باید تا رمضان بعد صبر کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] من سه سال اخیر را روزه نگرفته ام، یکسال به دلیل حاملگی و دو سال به دلیل شیردهی و هرسه سال کفاره تمام روزه هایم را داده ام. حکم قضای روزه هایم در دو ماه مابقی تا رمضان امسال و یا بعد از رمضان چگونه است؟ و اصلا باید روزه قضا بگیرم یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] بیماری زن باردار یا شیرده، سه سال پشت سر هم طول کشیده و در این مدت، روزه نگرفته و اکنون شفا یافته است. آیا قضای روزهها بر او واجب است یا دادن کفّاره کافی است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی بر اثر جهل به وجوب قضای روزه تا قبل از ماه رمضان سال آینده قضای روزه هایش را به تأخیر اندازد، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] کسی که هنگام حمل نمی تواند روزه بگیرد و حالش به هم می خورد و پس از وضع حمل تا یک سال بچّه شیر می دهد. آیا قضای روزه بر او واجب است یا نه؟ هم چنین کفّاره دارد یا نه؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] زنی که به خاطر شیر دادن به بچهاش روزه نگرفته غیر از یک مد طعام برای هر روز باید قضای آن را هم بجا آورد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] زنی که به خاطر شیر دادن به بچهاش روزه نگرفته غیر از یک مد طعام برای هرروز باید قضای آن را هم بجا آورد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که به واسطه پیری روزه نگرفته، اگر بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگیرد بنابر احتیاط لازم است قضای روزه هائی را که نگرفته به جا آورد.
- زنی که بچه شیر می دهد و شیر او کم است چه مادر بچه، یا دایه او باشد، یا بی اجرت شیر دهد، اگر روزه برای بچه ای که شیر می دهد ضرر دارد روزه بر او واجب نیست. و باید برای هر روز یک مدّ طعام یعنی آرد گندم به فقیر بدهد و نیز اگر برای خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست، و باید برای هر روز یک مدّ طعام به فقیر بدهد. و در هر دو صورت روزه هائی را که نگرفته باید قضا نماید. راه ثابت شدن اول ماه
- اگر پدر و یا مادر غیر از روزه رمضان، روزه واجب دیگری را مانند روزه نذر نگرفته باشد، قضای آن بر پسر بزرگتر واجب نیست. احکام روزه مسافر
- اگر به واسطه مرضی روزه رمضان را نگیرد و بعد از رمضان مرض او برطرف شود ولی عذر دیگری پیدا کند که نتواند تا رمضان قضای روزه را بگیرد باید روزه هائی را که نگرفته قضا نماید. و نیز اگر در ماه رمضان، غیر مرض عذر دیگری داشته باشد و بعد از رمضان آن عذر برطرف شود و تا رمضان سال بعد به واسطه مرض نتواند روزه بگیرد، روزه هائی را که نگرفته باید قضا کند.
- در صورتی که ممکن باشد، مستحب است بچه را دو سال تمام شیر بدهند.
- در صورتی که ممکن باشد، مستحب است بچه را دو سال تمام شیر بدهند.
- اگر زنی بچه ای را با شرائطی که در آینده گفته می شود شیر دهد، شوهر آن زن که صاحب شیر است، به خواهرهای آن بچه محرم نمی شود ولی احتیاط مستحب آن است که با آنان ازدواج ننماید و نیز خویشان شوهر به خواهر و برادر آن بچه محرم نمی شوند.
- اگر زنی بچه ای را با شرائطی که در آینده گفته می شود شیر دهد، شوهر آن زن که صاحب شیر است، به خواهرهای آن بچه محرم نمی شود ولی احتیاط مستحب آن است که با آنان ازدواج ننماید و نیز خویشان شوهر به خواهر و برادر آن بچه محرم نمی شوند.
- اگر به واسطه مرضی روزه رمضان را نگیرد و مرض او تا رمضان سال بعد طول بکشد، قضای روزه هائی را که نگرفته بر او واجب نیست و باید برای هر روز یک مدّ که تقریباً 750 گرم است، طعام یعنی آرد گندم به فقیر بدهد، ولی اگر به واسطه عذر دیگری مثلاً برای مسافرت روزه نگرفته باشد و عذر او تا رمضان بعد باقی بماند، روزه هائی را که نگرفته باید قضا کند و احتیاط واجب آن است که برای هر روز یک مدّ طعام به فقیر بدهد.
- شیر دادنی که علت محرم شدن است، هشت شرط دارد: اول بچه، شیر زن زنده را بخورد، پس اگر از پستان زنی که مرده است شیر بخورد، فائده ندارد. دوم شیر آن زن از حرام نباشد; پس اگر شیر بچه ای را که از زنا به دنیا آمده به بچه دیگر بدهند، به واسطه آن شیر، بچه به کسی محرم نمی شود. سوم بچه شیر را از پستان بمکد، پس اگر شیر را در گلوی او بریزند نتیجه ندارد. چهارم شیر، خالص و با چیز دیگر مخلوط نباشد، مگر این که به قدری کم باشد که در آن مستهلک شود. پنجم شیر از یک شوهر باشد. پس اگر زن شیردهی را طلاق دهند، بعد شوهر دیگری کند و از او آبستن شود و تا موقع زائیدن. شیری که از شوهر اول داشته باقی باشد و مثلاً هشت دفعه پیش از زائیدن از شیر شوهر اول و هفت دفعه بعد از زائیدن از شیر شوهر دوم به بچه ای بدهد، آن بچه به کسی محرم نمی شود. ششم بچه به واسطه مرض شیر را قی نکند و اگر قی کند، بنابر احتیاط واجب کسانی که صفحه 462 به واسطه شیر خوردن به آن بچه محرم می شوند، باید با او ازدواج نکنند و نگاه محرمانه هم به او ننمایند. هفتم پانزده مرتبه، یا یک شبانه روز به طوری که در مسأله بعد گفته می شود، شیر سیر بخورد، یا مقداری شیر به او بدهند که بگویند از آن شیر استخوانش محکم شده و گوشت در بدنش روئیده است، بلکه اگر ده مرتبه هم به او شیر دهند، احتیاط مستحب آن است کسانی که به واسطه شیر خوردن او به او محرم می شوند، با او ازدواج نکنند و نگاه محرمانه هم به او ننمایند. هشتم دو سال بچه تمام نشده باشد و اگر بعد از تمام شدن دو سال. او را شیر دهند، به کسی محرم نمی شود. ولی چنانچه از موقع زائیدن زن شیرده بیشتر از دو سال گذشته باشد و شیر او باقی باشد و بچه ای را شیر دهد آن بچه به کسانی که گفته شد، محرم می شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . زنی که بچه شیر می دهد و شیر او کم است چه مادر بچه، یا دایه او باشد، یا بی اجرت شیر دهد، اگر روزه برای بچه یا برای خودش ضرر دارد روزه بر او واجب نیست. و در صورت اول باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد و در هر دو صورت روزه هایی را که نگرفته باید قضا نماید، ولی اگر کسی پیدا شود که بی اجرت بچه را شیر دهد، یا برای شیردادن بچه از پدر یا مادر بچه یا از کس دیگری که اجرت او را بدهد اجرت بگیرد، احتیاط واجب آن است که بچه را به او بدهد و روزه بگیرد.
- [آیت الله مظاهری] اگر به واسطه عذری نظیر مرض، نداشتن قدرت، مسافرت یا شیر دادن و مانند اینها، روزه رمضان را نگیرد و تا رمضان سال بعد به واسطه هر عذری نتواند قضا کند، قضای روزههایی را که نگرفته است بر او واجب نیست و باید برای هر روز معادل 750 گرم گندم یا جو و مانند اینها یا قیمت اینها را در صورت تمکّن به فقیر بدهد.
- [آیت الله بهجت] زنی که بچه شیر میدهد و شیر او کم است، چه مادر بچه باشد یا دایه او، چه با اجرت شیر بدهد یا بیاجرت، اگر روزه برای خودش یا بچهای که شیر میدهد ضرر دارد، واجب است افطار کند و برای هر روز یک مُد طعام به فقیر بدهد، و در هر دو صورت روزههایی را که نگرفته بعد از برطرف شدن عذر، باید قضا نماید، و اگر کسی پیدا شود که بیاجرت بچه را شیر دهد، یا برای شیر دادن بچه، از پدر یا مادر بچه یا از شخص دیگری که اجرت او را بدهد اجرت بگیرد، واجب است که بچه را به او بدهد و روزه بگیرد.
- [آیت الله وحید خراسانی] زنی که بچه شیر می دهد و شیر او کم است چه مادر بچه باشد یا غیر مادر با اجرت شیر بدهد یا بدون اجرت اگر روزه برای بچه ای که شیر می دهد یا خود او ضرر دارد روزه او صحیح نیست و در صورت اول باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد و همچنین بنابر احتیاط مستحب در صورت دوم و روزه هایی را که نگرفته باید قضا نماید و این حکم در صورتی است که شیر خوردن این بچه از راه دیگری میسر نباشد و اگر میسر باشد واجب است ان زن روزه بگیرد
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که به واسطة پیری روزه نگرفته ، اگر بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگیرد ، بنابر احتیاط مستحب باید قضای روزه هائی را که نگرفته بجا آورد .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که بواسطه پیری روزه نگرفته، اگر بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگیرد بنابر احتیاط مستحب باید قضای روزه هائی را که نگرفته بجا آورد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که به واسطه پیری روزه نگرفته، اگر بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگیرد، قضای روزه هایی را که نگرفته، بنابر احتیاط مستحب به جا آورد.
- [آیت الله سیستانی] اگر پدر غیر از روزه رمضان ، روزه واجب دیگری را مانند روزه نذر نگرفته باشد ، یا اجیر شده و نگرفته باشد ، قضای آن بر پسر بزرگتر لازم نیست .
- [امام خمینی] زنی که بچه شیر می دهد و شیر او کم است، چه مادر بچه یا دایه او باشد، یا بی اجرت شیر دهد، اگر روزه برای بچه ای که شیر می دهد ضرر دارد، روزه براو واجب نیست و باید برای هر روز یک مد طعام، یعنی گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد. و نیز اگر برای خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست، و بنابر احتیاط واجب باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد و در هر دو صورت روزه هایی را که نگرفته باید قضا نماید. ولی اگر کسی پیدا شود که بی اجرت بچه را شیر دهد، یا برای شیر دادن بچه از پدر یا مادر بچه یا از کس دیگر که اجرت او را بدهد اجرت بگیرد، احتیاط واجب آن است که بچه را به او بدهد و روزه بگیرد.
- [آیت الله اردبیلی] زنی که بچّه شیر میدهد و شیر او کم است، چه مادر بچّه باشد و چه دایه او، با اجرت شیر بدهد یا بدون اجرت، اگر روزه گرفتن برای بچّهای که شیر میدهد ضرر داشته باشد، روزه بر او واجب نیست و باید برای هر روز یک مُدّ طعام به فقیر بدهد و نیز اگر روزه برای خود او ضرر داشته باشد، بر او واجب نیست و بنابر احتیاط واجب باید برای هر روز یک مُد طعام به فقیر بدهد و در هر دو صورت، روزههایی را که نگرفته باید قضا نماید؛ ولی اگر زنی که شیر میدهد، دایه بچه باشد نه مادر او، چنانچه کسی پیدا شود که بدون اجرت بچّه را شیر دهد یا برای شیر دادنِ بچّه، از پدر یا مادر یا از کس دیگری که اجرت او را میدهد اجرت بگیرد، باید بچّه را به او بدهد و خود روزه بگیرد، بلکه اگر مادر بچّه باشد نیز بنابر احتیاط همین حکم را دارد.