بیماری
مقابل سلامت و تندرستی را بیماری گویند. از آن در بابهای طهارت، صلات، زکات، صوم، اعتکاف، حج، جهاد، حجر، ضمان، وصیّت، نکاح، طلاق، اطعمه و اشربه، ارث، حدود، قصاص و دیات سخن رفته است.
شخصی چند سال عمداً روزه نگرفته است سپس متوجه شده است که از قبل بیماری زخم معده داشته و نمی توانسته روزه بگیرد وظیفه اش نسبت به قضاء و کفاره چیست؟
بسمه تعالی: برای سالهای گذشته کفاره عذری بدهد و نسبت به سال اخیر در صورتی که پس از خوب شدن به مقدار قضا تا رمضان آینده وقت داشته باشد باید تنها قضای رمضان آخر را بگیرد و اگر مسامحه کرد و از بهبودی استفاده نکرد باز کفاره تأخیر قضا بدهد . والله العالم
بسمه تعالی: برای سالهای گذشته کفاره عذری بدهد و نسبت به سال اخیر در صورتی که پس از خوب شدن به مقدار قضا تا رمضان آینده وقت داشته باشد باید تنها قضای رمضان آخر را بگیرد و اگر مسامحه کرد و از بهبودی استفاده نکرد باز کفاره تأخیر قضا بدهد . والله العالم
عنوان سوال:
شخصی چند سال عمداً روزه نگرفته است سپس متوجه شده است که از قبل بیماری زخم معده داشته و نمی توانسته روزه بگیرد وظیفه اش نسبت به قضاء و کفاره چیست؟
پاسخ:
بسمه تعالی: برای سالهای گذشته کفاره عذری بدهد و نسبت به سال اخیر در صورتی که پس از خوب شدن به مقدار قضا تا رمضان آینده وقت داشته باشد باید تنها قضای رمضان آخر را بگیرد و اگر مسامحه کرد و از بهبودی استفاده نکرد باز کفاره تأخیر قضا بدهد . والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر شخصی روزه قضا به عهده اش بوده آن را نگرفته و به خاطر جهل کفاره تأخیر آن را نپرداخته است، آیا کفاره ساقط است؟
- اگر مادری به علت شیر دادن بچه اش روزه نگرفته و تا سال آینده با تمکن از روزه، قضای آن را انجام نداده باید یک کفاره دهد یا دو کفاره؟
- کسی که جاهل به وجوب روزه بوده، آیا قضا و کفاره ی روزه هایی که نگرفته، بر او واجب است؟
- فقهاء فرموده اند: کسی که روزه قضا دارد نمی تواند روزه مستحبی بگیرد حال اگر شخصی به خاطر ندانستن این مساًله روزه مستحبی نیّت کند و معتکف شود و قبل از غروب روز دوم متوجه شود وظیفه اش چیست؟ آیا قضای این اعتکاف در صورتی که نذر معین باشد واجب است؟ و اگر روز سوم متوجه مساًله شود قضای آن واجب چیست؟
- شخصی بعلّت بیماری استخوانی، دستش به پایش نمی رسد در نیتجه از مسح پا عاجز است چنین شخصی در مسح پاها چه وظیفه ای دارد؟
- عده ای از جوانان پاک به علت نهی والدین در گذشته که ماه رمضان با ایّام امتحانات آنان مصادف بود، روزه خود را به زعم اینکه معذورند افطار کرده اند. سپس متوجه شده اند که معذور شرعی نبوده اند. آیا اکنون تکلیف شان نسبت به کفّاره روزه هایی که افطار نموده اند چیست؟
- تحویل آرد یا نان به عنوان کفاره روزه فقراء مشکل است و شاید نتوان انجام داد وظیفه چیست؟
- شخصی پس از برداشتن سر از سجده متوجه شد که بین پیشانی و مهر، یک چیزی حائلی بوده است، وظیفه چیست؟
- شخصی دچار بیماری جنون ادواری می باشد و در بین روز حالت جنون به وی دست می دهد. آیا ادامه ی روزه بر وی واجب است؟
- با توجه به این که با وجود روزه قضا نمی توان روزه مستحبی گرفت اگر به خاطر ندانستن مساًله معتکف شود و روز اول اعتکاف متوجه شود وظیفه اش چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسانی که به جهت عذری مثل بیماری یا سفر، روزه ماه رمضان را نگرفته و می دانند تا رمضان سال آینده، قضای روزه ها را نمی گیرند، آیا صحیح است کفاره و فدیه آن‌ها را بعد از ماه رمضان بدهند؟
- [آیت الله اردبیلی] بیماری زن باردار یا شیرده، سه سال پشت سر هم طول کشیده و در این مدت، روزه نگرفته و اکنون شفا یافته است. آیا قضای روزهها بر او واجب است یا دادن کفّاره کافی است؟
- [آیت الله مظاهری] شخصی در ماه مبارک رمضان به علت ضعف و بیماری، روزه نگرفته است و بلافاصله بعد از ماه مبارک رمضان، به خدمت سربازی رفته و تا سال بعد که در سربازی بوده است، نتوانسته روزههای خود را قضا نماید. البته اگر سرباز نبود، ممکن بود بتواند قضا کند، ولی در سربازی امکان چنین کاری را نداشته است. حال وظیفه او در قبال قضا و کفاره روزههای سال قبل چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی به جهت مریضی روزه ماه رمضان را نگرفته، آیا می تواند پول کفاره تأخیر آن را به فقیر بپردازد؟
- [آیت الله بهجت] مدت 13 سال روزه نگرفته ام، کفاره آن چه قدر است و اگر قدرت پرداخت آن را نداشتم، تکلیف چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] دختر خانمی سال اوّل تکلیفش را روزه نگرفته، وظیفهاش چیست؟ آیا کفّاره هم بر او واجب است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی در سالهای قبل از 15 سالگی یقین به خروج منی پیدا کرده ولی از روی جهل به مسأله و نبود مسأله گو نماز نخوانده و روزه هم نگرفته است; اکنون نسبت به عبادات آن زمان چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که پنج سال در ماه مبارک رمضان با داشتن توانایی، روزه نگرفته و به دلیل جهل به مسأله فکر میکرده که بعدا فقط باید قضای روزهها را بگیرد، نسبت به قضا و کفّاره، چه وظیفهای دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی از سنّ پانزده سالگی شروع به خواندن نماز و گرفتن روزه مینماید حال آنکه قبل از پانزده سالگی بالغ بوده است ولی دو شرط دیگر بلوغ را نمیدانسته است و فکر میکرده شرط بلوغ پانزده سال قمری است و دو شرط دیگر را در سنّ نوزده سالگی ملتفت و متوجّه شده است آیاروزههایش را که نگرفته است باید کفّاره بدهد؟
- [سایر] با سلام. خانمی که چهار سال به علت حاملگی یا شیردهی روزه نگرفته و الآن مریضی معده دارد که نمیتواند روزه قضا بگیرد و برای هیچ سالی کفارهاش را هم نداده، چه کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر به واسطه مرضی روزه رمضان را نگیرد و بعد از رمضان مرض او برطرف شود ولی عذر دیگری پیدا کند که نتواند تا رمضان قضای روزه را بگیرد باید روزه هائی را که نگرفته قضا نماید. و نیز اگر در ماه رمضان، غیر مرض عذر دیگری داشته باشد و بعد از رمضان آن عذر برطرف شود و تا رمضان سال بعد به واسطه مرض نتواند روزه بگیرد، روزه هائی را که نگرفته باید قضا کند.
- اگر به واسطه مرضی روزه رمضان را نگیرد و مرض او تا رمضان سال بعد طول بکشد، قضای روزه هائی را که نگرفته بر او واجب نیست و باید برای هر روز یک مدّ که تقریباً 750 گرم است، طعام یعنی آرد گندم به فقیر بدهد، ولی اگر به واسطه عذر دیگری مثلاً برای مسافرت روزه نگرفته باشد و عذر او تا رمضان بعد باقی بماند، روزه هائی را که نگرفته باید قضا کند و احتیاط واجب آن است که برای هر روز یک مدّ طعام به فقیر بدهد.
- اگر بداند که روزه است و عمداً برای غسل سر را در آب فرو برد، چنانچه روزه او مثل روزه رمضان واجب معین باشد، بنابر احتیاط واجب باید دوباره غسل کند و روزه را هم قضا نماید و اگر روزه مستحب، یا روزه واجبی باشد که مثل روزه کفّاره، وقت معینی ندارد، غسل صحیح و روزه باطل می باشد مگر در قضاء ماه رمضان آن هم بعدازظهر در این صورت روزه و غسل هر دو باطل می شود. 7. باقی ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه به واسطه بیماری، روزه ماه رمضان را نگیرد و بیماری او تا ماه رمضان سال بعد طولانی شود، قضای روزه هایی را که نگرفته واجب نیست، فقط باید برای هر روز یک مد (تقریبا 750 گرم) گندم یا جو و مانند آن به فقیر بدهد، ولی اگر به واسطه عذر دیگری (مثلاً بخاطر مسافرت) روزه نگرفته باشد و عذر او تا رمضان بعد باقی بماند احتیاط واجب آن است که روزه هایی را که نگرفته بعد از ماه رمضان قضا کند و برای هر روز یک مد طعام به فقیر دهد، همچنین اگر ترک روزه بخاطر بیماری بوده، بعد بیماری رفع شده و عذر دیگری مانند مسافرت پیش آمده است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر به واسطه بیماری روزه رمضان را نگیرد و بیماری او تا رمضان سال بعد ادامه یابد، قضای روزههایی که نگرفته بر او واجب نیست و باید برای هر روز یک مُد طعام به فقیر بدهد، ولی اگر به واسطه عذر دیگری، مثلاً برای مسافرت، روزه نگرفته باشد و عذر او تا رمضان بعد باقی بماند، روزههایی را که نگرفته باید قضا کند و احتیاط مستحب آن است که برای هر روز یک مُد طعام نیز به فقیر بدهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر جنب عمدا در ماه رمضان تا اذان صبح غسل نکند روزه اش باطل است و کسی که وظیفه اش تیمم است و عمدا تیمم ننماید روزه اش نیز باطل است. و حکم قضاء ماه رمضان بعدا خواهد آمد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که به واسطه بیماری یا حیض و نفاس روزه ماه رمضان را نگیرد و پیش از پایان ماه رمضان از دنیا برود لازم نیست روزه هایی را که نگرفته برای او قضا نمایند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه روزه دار نسبت دروغ به خدا و پیغمبر(صلی الله علیه وآله) دهد یک کفاره کافی است و کفاره جمع لازم نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر روزه دار دروغی را به خدا و پیغمبر نسبت دهد، بنابر احتیاط واجب کفّاره جمع بر او واجب می‌شود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر عمدا روزه خود را باطل کند و بعد عذری مانند حیض یا نفاس یا بیماری برای او پیدا شود، احتیاطا کفّاره بر او واجب است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر به واسطه مرضی روزه رمضان را نگیرد و بعد از رمضان مرض او برطرف شود ولی عذر دیگری پیدا کند که نتواند تا رمضان بعد قضای روزه را بگیرد، باید روزه هایی را که نگرفته قضا نماید و نیز اگر در ماه رمضان غیر مرض عذر دیگری داشته باشد و بعد از رمضان آن عذر برطرف شود و تا رمضان سال بعد به واسطه مرض نتواند روزه بگیرد روزه هایی را که نگرفته باید قضا کند و بنابر احتیاط مستحب کفاره نیز بدهد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر روزه دار دروغی را بخدا و پیغمبر (صلی الله علیه وآله وسلم) نسبت دهد که بنابر احتیاط واجب کفاره دارد یک کفّاره بر او لازم است نه کفّاره جمع.
- [آیت الله مکارم شیرازی] زنانی که بچه شیر می دهند خواه مادر بچه باشند یا دایه، اگر روزه گرفتن باعث کمی شیر آن‌ها و ناراحتی بچه شود روزه بر آن‌ها واجب نیست، ولی برای هر روز همان کفاره (یک مد طعام) واجب است، بعداً نیز باید روزه را قضا کنند، اما اگر روزه برای خودشان ضرر داشته باشد، نه روزه واجب است و نه کفاره، ولی باید بعداً روزه هایی را که نگرفته اند قضا نمایند.