تومان
تومان (یا تومن/ تُمان/ تُمن/ تومانه/ طومان)، واحد شمارش معادلِ ده هزار، قصبه ای مشتمل بر صد دِه، قشونی متشکل از ده هزار سپاهی، واحدِ پول.
مغازه ای داشتم که به یک میلیون تومان خریده بودم بعد از ترقی قیمت در وسط سال فروختم و همه آن را خرج کردم آیا خلاف کرده ام؟
بسمه تعالی:هرگاه در امر مشروع هزینه کردید اشکال ندارد.والله العالم
بسمه تعالی:هرگاه در امر مشروع هزینه کردید اشکال ندارد.والله العالم
عنوان سوال:
مغازه ای داشتم که به یک میلیون تومان خریده بودم بعد از ترقی قیمت در وسط سال فروختم و همه آن را خرج کردم آیا خلاف کرده ام؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- مغازه ای داشتم که به یک میلیون تومان خریده بودم بعد از ترقی قیمت در وسط سال فروختم و همه آن را خرج کردم آیا خلاف کرده ام؟
- مغازه هایی را به مبلغ 11 میلیون تومان خریداری نموده و از پولی که خمس آن را پرداخت نکرده بودم بدهی مغازه را پرداخت کردم و سپس مغازه را به 14 میلیون تومان فروخته و مغازه ای را به مبلغ 21 میلیون تومان خریداری کردم ارزش مغازه فعلاً به حدود 300 میلیون تومان رسیده است خمس آن چگونه محاسبه می شود؟
- مغازه هایی را به مبلغ 11 میلیون تومان خریداری نموده و از پولی که خمس آن را پرداخت نکرده بودم بدهی مغازه را پرداخت کردم و سپس مغازه را به 14 میلیون تومان فروخته و مغازه ای را به مبلغ 21 میلیون تومان خریداری کردم ارزش مغازه فعلاً به حدود 300 میلیون تومان رسیده است خمس آن چگونه محاسبه می شود؟
- شخصی جهت تأمین خرج ازدواج دخترانش مغازه و فرش خانه و حتی زیور آلات همسر خود را فروخت و به همین منوال چند سال بر وی گذشت که در آخر سال افزایش نداشت ، اکنون بعد از گذشت سالها وضع درآمد او خوب شده است و در سالروز خمسی مبالغی دارد . آیا می تواند قیمت مغازه و یا زیورآلات را که فروخت و هزینه تزویج دخترانش کرد از منفعت امسال کسر کرده و بقیّه را تخمیس کند؟
- پارچه چادری و نظایر آن که قیمت آن حدوداً 30 هزار تومان است و سال برآن بگذرد خمس دارد؟
- پارچه چادری و نظایر آن که قیمت آن حدوداً 30 هزار تومان است و سال برآن بگذرد خمس دارد؟
- مغازه ای را خریداری کردم آیا خمس قیمت خرید را بپردازم یا قیمت فعلی آن؟
- مغازه ای را خریداری کردم آیا خمس قیمت خرید را بپردازم یا قیمت فعلی آن؟
- اینجانب خانه ام را در وسط سال فروختم با توجه به اینکه خانه مزبور را از ارباح وسط سال گذشته خریده بودم اکنون که می خواهم خانه دیگری را خریداری کنم و هنوز خانه مناسبی پیدا نکرده ام سال خمسی اینجانب فرا می رسد آیا وظیفه حقیر درباره پول موجود به لحاظ خمس چیست؟
- اگر با پول خمس داده، مغازه ای خریداری شود و بعد از چند سال، به قیمت گرانتر فروخته و پول آن تا آخر سال خمسی نگه داشته شود. آیا بر مازاد، خمس تعلق می گیرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] اگر خانه اول محل سکنی و حاجت بود، در طول چند سال قیمت آن ترقی کرده، آیا این ترقی قیمت نیز از خمس مستثنی است یا نه؟
- [آیت الله بهجت] شخصی از درآمد سال، ملک یا چیز دیگری برای تجارت و سرمایه خریده و تا آخر سال ترقّی کرده و 100 هزار تومان ارزش پیدا کرده و خمس آن را نداده است. در پایان سال دوم ارزش آن 200 هزار تومان شده است، الآن خمس آن چگونه محاسبه می شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی از درآمد سال، ملک یا چیز دیگری را برای تجارت و سرمایه خریده، و تا آخر سال ترقی کرده و 100 هزار تومان ارزش پیدا کرده و خمس آن را نداده است. در پایان سال دوم، ارزش آن 200 هزار تومان شده است، فعلا خمس آن چگونه محاسبه می شود؟
- [آیت الله خوئی] کسانی که گوسفند یا ماشین برای انتفاع دارند نه تجارت، آیا باید هر سال تقویم و اضافه قیمت را خمس بدهد و اگر چه اصل گوسفند یا ماشین کمتر شده باشد مثلاً صد رأس گوسفند را قیمت آن 50 هزار تومان است خمس کرد و بعد در سال آینده ملاحظه شد که گوسفند 50 عدد است ولکن قیمت صد هزار تومان، آیا ترقی قیمت را باید خمس بدهد یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که سرقفلی مغازهای را برای کسب و کار به مبلغ یک میلیون تومان خریده و در سر سال، خمس سرقفلی را هم پرداخته است، اگر بعد از چند سال، سرقفلی مغازه را به ده میلیون تومان بفروشد، آیا باید خمس مازاد (نه میلیون تومان) را بپردازد؟
- [آیت الله خامنه ای] حدود بیست سال قبل یک باب مغازه خریده ام در حالی که سال خمسی نداشته ام، اکنون اگر آن را بفروشم آیا خمس مبلغ پرداخت شده جهت خرید آن کافیست یا باید خمس قیمت روز فروش پرداخته شود؟
- [سایر] شخصی مغازه ای در بیست سال پیش به ارث رسیده است و اکنون قصد دارد آن را بفروشد و مغازه ای بخرد یا با مغازه ای با همان قیمت معاوضه نماید آیا به این مغازه جدید که خریده یا معاوضه نموده خمس تعلق می گیرد یا خیر
- [آیت الله اردبیلی] شخصی مغازهای جهت کسب و کار خریده است. اکنون قیمت مغازه زیاد شده و این شخص قدرت پرداخت خمس مغازه به قیمت فعلی را ندارد. تکلیف او در این رابطه چیست؟
- [سایر] زمینی به مساحت 300 متر مربع به قیمت یک میلیون و پا نصد هزار تومان خریداری نمودم، پانصد هزار تومان آن را پرداخت کردم و یک میلیون دیگرش را با پول اسکونتی، (ماهی پنجاه هزار تومان) برداشته و پرداخت نمودم. بعد از حدود سه یا چهار سال زمین مذکور را به قیمت سه میلیون تومان فروختم. یک وام پنج میلیون تومانی هم از بانک کشاورزی گرفته و جمعا با بقیه پولی که داشتم (که تقریبا ده میلیون تومان شد)، یک زمینی دیگر در شهر زابل خریدم به قیمت دوازده میلیون و چهار صد هزار تومان که باقیمانده پول زمین جدید را در دو یا سه قسط پرداختم. تقریبا دو میلون و نیم هم فقط برای زیر سازی خرج شد. البته برای وام پنچ میلیونی تا پایان سال 1389 باید ماهانه مبلغ صد و هفده هزار تومان قسط بدهم. حال تکلیف من برای خمس و زکات و پاکی موارد فوق چگونه است؟
- [آیت الله خوئی] اگر شخصی در بین سال مغازهاش را بفروشد و با همان مبلغ مغازه دیگری بخرد خمس ترقی سوقیه سرقفلی را باید بدهد یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر قیمت جنسی را که برای تجارت خریده بالا رود، و آن را نفروشد و در بین سال قیمتش پائین آید، خمس مقداری که بالا رفته بر او واجب نیست.
- اگر قیمت جنسی را که برای تجارت خریده بالا رود و به امید این که قیمت آن بالاتر رود، تا بعد از تمام شدن سال آن را نفروشد و قیمتش پائین آید خمس مقداری را که بالا رفته، بر او واجب نیست.
- هر گاه خریدار قیمت جنس را نداند و یا غفلت کند و جنس را گرانتر از قیمت معمولی بخرد، چنانچه به قدری گران خریده باشد که مردم او را مغبون بدانند می تواند معامله را فسخ کند، این حکم در صورتی که فروشنده قیمت جنس را نداند و مغبون شود نیز جاری است.
- اگر خمس را با حاکم شرع یا وکیل او یا با سید دستگردان کند و بخواهد در سال بعد بپردازد نمی تواند آن را از منافع سال دوم کسر نماید پس اگر مثلاً هزار تومان دستگردان کرده و از منافع سال بعد دو هزار تومان بیشتر از مخارجش داشته باشد، باید خمس دو هزار تومان را بدهد و هزار تومانی را که بابت خمس بدهکار است، از بقیه بپردازد.
- کسی که از اول تکلیف خمس نداده، سه حالت دارد: 1 از منافع کسب چیزی که به آن احتیاج ندارد، خریده و یک سال از خرید آن گذشته، باید خمس آن را بدهد. 2 اثاث خانه و چیزهای دیگری که به آن‌ها احتیاج دارد مطابق شأن خود از درآمد همان سال خریده، خمس به آن ها تعلق نمی گیرد. 3 اگر نداند که در بین سال خریده یا بعد از تمام شدن سال، باید تمام اموال مشکوک خود را حساب کرده و حاکم شرع و یا نماینده او، بدهی او را جهت خمس تخمین بزند و مصالحه نماید و با پرداخت آن ذمه او بری می شود.
- هر گاه خریدار بفهمد جنسی را که گرفته معیوب است، مثلاً پارچه یا فرشی را که خریده پوسیدگی یا پارگی دارد، چنانچه آن عیب پیش از معامله در مال بوده و او نمی دانسته، می تواند معامله را فسخ کند و یا تفاوت قیمت سالم و معیوب را معیّن کند و به همان نسبت از پولی که به فروشنده داده پس بگیرد، مثلاً جنسی را به صد تومان خریده، هر گاه بفهمد معیوب است و تفاوت سالم و معیوب آن در بازار یک چهارم است، می تواند یک چهارم پولی را که داده یعنی بیست و پنج تومان از فروشنده بگیرد، ولی احتیاط واجب آن است که انتخاب دومی با رضایت طرف مقابل انجام گیرد، چه بسا ممکن است این کار مایه ضرر فروشنده باشد همین حکم در صورتی که عیبی در عوض باشد نیز جاری است.
- اگر در اول سال منفعتی نبرد و از سرمایه خرج کند، و پیش از تمام شدن سال منفعتی به دستش آید، می تواند مقداری را که از سرمایه برداشته از منافع کسر کند.
- اگر فروشنده قیمت خرید جنس را به مشتری بگوید، باید تمام چیزهائی را که به واسطه آن‌ها قیمت مال کم یا زیاد می شود بگوید، مثلاً باید بگوید که نقد خریده است یا نسیه و در هر حال اگر نگوید و بفروشد معامله باطل نیست. 9. احکام شرکت
- اگر به مستأجر بگوید خانه را یک ماهه هزار تومان به تو اجاره دادم و بقیه هر چه بمانی، به همان قیمت، در ماه اول صحیح است ولی اگر بگوید هر ماهی هزار تومان و اول و آخر آن را معین نکند اجاره حتی برای ماه اول هم باطل است.
- تاجر و کاسب و صنعتگر و مانند اینها از اولین سودی که در کاسبی می کنند، یک سال که بگذرد، باید خمس آنچه را که از خرج سالشان زیاد می آید، بدهند. و کسی که شغلش کاسبی نیست، اگر اتفاقاً معامله ای کند و منفعتی ببرد، بعد از آن که یک سال از موقعی که فایده برده بگذرد، باید خمس مقداری را که از خرج سالش زیاد آمده، بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر قیمت جنسی که برای تجارت خریده بالا رود، و به امید این که قیمت آن بالاتر رود تا بعد از تمامشدن سال آن را نفروشد، و قیمتش پایین آید، تمام خمس مقداری که بالا رفته بر او واجب نیست، بلکه همان مقدار از عین را که در حال استقرار خمس به نسبت تمام عین خمس آن شده در حال گرانی عین و ارزانی آن باید بدهد، مثلاً اگر از سرمایه خمسداده جنسی را به هزار تومان خرید، و در سر سال قیمت آن جنس شش هزار تومان شد، شش یک آن جنس خمس آن می‌شود که اگر نپرداخت و قیمت آن در سال بعد هم ترقی کرد، سپس تنزل نمود، مثلاً به همان هزار تومان اول رسید، باید شش یک هزار تومان که قیمت روز ادا است بپردازد. بلی، اگر در حین ترقی قیمت، عین در دست او تلف شده باشد و بعد تنزل قیمت پیدا کرده باشد، و بدون عذر در ادای خمس آن تأخیر کرده باشد، خمس ترقی قیمت را تا روز تلف ضامن است.
- [آیت الله اردبیلی] هرگاه با پول خُمس داده یا پولی که خُمس ندارد، خانه یا ملکی بخرد، چنانچه قصد او تجارت با آن نباشد بلکه بخواهد خود از آن استفاده نماید، در این صورت ترقّی قیمت آن خُمس ندارد و اگر آن را به ملک دیگری تبدیل کند نیز خُمس ندارد؛ ولی اگر آن را بیشتر از آنچه خریده بفروشد، چنانچه رشد قیمت بر اثر کاهش ارزش پول نباشد بلکه ترقّی به خاطر قیمت بازار باشد و از مخارج سالانه زیاد بیاید، باید خُمس ترقی قیمت آن را بپردازد و همچنین اگر قصد او تجارت با آن باشد و یک سال از ترقّی قیمت آن بگذرد، چنانچه رشد قیمت بر اثر کاهش ارزش پول نباشد و امکان فروش داشته باشد به گونهای که در نظر مردم سود موجود حساب شود، خُمس ترقّی قیمت را باید بپردازد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر غیر از چیزی که برای تجارت خریده، مالی داشته باشد که خُمس آن را داده یا خُمس نداشته باشد، چنانچه قیمت آن بالا رود و آن را بفروشد، مقداری که بر قیمت آن اضافه شده، چنانچه در مخارج سال مصرف نشود خُمس دارد و چنانچه درختی که خریده رشد کند و بزرگ شود و یا گوسفندی که خریده چاق شود، در صورتی که مقصود او از نگهداری آن‌ها این بوده که از ترقّی عین آن‌ها سود ببرد، باید خُمس آنچه را که زیاد شده بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که مقداری از درآمد خود را به تدریج برای ساختن مغازه یا آباد کردن زمین موات یا احداث باغ مصرف نموده و آن زمین یا باغ جزء مؤونه او محسوب نمیشود، باید در آخر سال خُمس آن را بپردازد و اگر اصل زمینِ آباد شده نیز افزایش قیمت پیدا کرده باشد، باید آخر سال خُمس افزایش قیمت را بدهد؛ ولی اگر قصد او از نگهداری زمین ترقی قیمت و سود بردن نباشد، چنانچه یک بار خُمس آن را بدهد، در سالهای بعد تا زمانی که آن را نفروخته دادن خُمس آن واجب نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر از منفعت کسب، آذوقه ای که برای مصرف سالش خریده در آخر سال زیاد بیاید باید خمس آن را بدهد، و چنانچه بخواهد قیمت آن را بدهد در صورتی که قیمتش از وقتی که خریده زیاد شده باشد باید قیمت آخر سال را حساب کند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر آذوقهای که برای مصرف سالش خریده، در آخر سال زیاد بیاید، باید خمس آن را بدهد، و چنانچه بخواهد قیمت آن را بدهد، در صورتی که قیمتش از وقتی که خریده زیادتر شده باشد، باید قیمت آخر سال را حساب کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اذوقه ای که برای مصرف سالش از منافع کسبش خریده اگر در اخر سال زیاد بیاید باید خمس ان را بدهد و چنانچه بخواهد قیمت ان را بدهد در صورتی که قیمتش از وقتی که خریده زیاد شده باشد باید قیمت اخر سال را حساب کند
- [آیت الله بروجردی] اگر آذوقهای که برای مصرف سالش خریده، در آخر سال زیاد بیاید باید خمس آن را بدهد و چنانچه بخواهد قیمت آن را بدهد، در صورتی که قیمتش از وقتی که خریده زیاد شده باشد، باید قیمت آخر سال را حساب کند.
- [آیت الله خوئی] آذوقهای که برای مصرف سالش از منافع کسبش خریده، اگر در آخر سال زیاد بیاید، باید خمس آن را بدهد و چنانچه بخواهد قیمت آن را بدهد، در صورتی که قیمتش از وقتی که خریده زیاد شده باشد، باید قیمت آخر سال را حساب کند.
- [امام خمینی] اگر از منفعت کسب آذوقه ای که برای مصرف سالش خریده، در آخر سال زیاد بیاید، باید خمس آن را بدهد. و چنانچه بخواهد قیمت آن را بدهد، در صورتی که قیمتش از وقتی که خریده زیاد شده باشد، باید قیمت آخر سال را حساب کند.