انتفاع
بهره بردن از منافع چیزی را انتفاع میگویند و احکام انتفاع در بسیاری از بابها، مانند طهارت، صلات، حج، تجارت، ضمان، عاریه، اجاره، وقف، وصیت، اطعمه و اشربه و احیاء موات آمده است.
هرگاه برای انتفاع بهتر، برخی تعمیرات لازم باشد مثل نصب چراغ گازسوز در خانه، آیا فراهم کردن آن بر موجر لازم است؟
بسمه تعالی: هرگاه جزء تزئینات یا استفاده بهتر به شمار رود، نه انتقاع لازم، بر موجر تکلیفی نیست. والله العالم
بسمه تعالی: هرگاه جزء تزئینات یا استفاده بهتر به شمار رود، نه انتقاع لازم، بر موجر تکلیفی نیست. والله العالم
عنوان سوال:
هرگاه برای انتفاع بهتر، برخی تعمیرات لازم باشد مثل نصب چراغ گازسوز در خانه، آیا فراهم کردن آن بر موجر لازم است؟
پاسخ:
بسمه تعالی: هرگاه جزء تزئینات یا استفاده بهتر به شمار رود، نه انتقاع لازم، بر موجر تکلیفی نیست. والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر مستأجر به مالک خانه دسترسی نداشته باشد و برای ممانعت از خراب شدن خانه، بدون اذن موجر اقدام به تعمیر پشت بام خانه نماید هزینه تعمیرات بر عهده کیست؟
- موجر خانه ای را به مدت یک سال به شخصی اجاره داده او بعد از چند ماهی محل را پیش از موعدی که اجاره بر آن مبتنی بود ترک کرد و محل دیگری را اجاره نمود آیا موجر می تواند حق الاجاره بقیّه ماه ها را که در آغاز اجاره لحاظ گردیده بود از او مطالبه نماید؟
- هرگاه (موقوفٌ علیه) قبل از قبض از دنیا برود و بطن دوم موجود باشد، آیا با قبض بطن دوم وقف لازم می گردد؟
- هرگاه بستن لوله ی رحم یا خارج ساختن رحم و مانند آن، جنبه ی درمانی و ضرورت پزشکی داشته باشد، آیا رضایت شوهر لازم است؟
- وارد خانه می شوم و از همسرم می پرسم که نماز گزارده است یا نه و او جواب می دهد که خوانده ام، آیا تحقیق لازم است؟
- زن در ایام عقد در خانه ی پدر زندگی می کند و همسرش درخواست هم بستری دارد; آیا اجابت همسر لازم است؟
- هرگاه فرزندی می خواهد با خانواده خود به سفر برود و توانایی مالی دارد ولی پدر او را به خاطر سنگین بودن مخارج سفر منع می کند آیا اطاعت او لازم است؟
- هرگاه خانه ای را به مبلغ ماهیانه صدهزار تومان اجاره دهند و شخصی ضامن اجاره بها شود، ولی بر اثر بطلان عقد به اجرت المثل به مبلغ صد و پنجاه هزار تومان تبدیل شود، آیا ضامن، مسؤول پرداخت اجرت المثل می باشد؟
- فروشنده، جنسی را به صورت بیع لازم فروخته و در ضمن، شرط شده است هرگاه خریدار در موعد مقرر در دفترخانه جهت تنظیم سند رسمی حاضر نشود، معامله به خودی خود فسخ شود و بابت تخلف، بیست درصد از پیش پرداخت کسر شود. آیا این شرط صحیح است؟ آیا فروشنده می تواند عقد را در هر زمانی که بخواهد فسخ کند؟
- اینجانب مبلغ یکصد هزار تومان پول و یا مقداری برنج را تخمیس نموده ام سپس آن را در بانک و یا گوشه خانه برای روز مبادا اندوخته نموده ام، آیا در آخر سال حتی اگر سالها بر آن بگذرد تخمیس مجدد لازم است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اینجانب دارای خانه ای هستم که آن را اجاره داده ام، آیا به پولی که صرف تعمیرات منزل می کنم همانند اصل خانه خمس تعلق می گیرد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اینجانب دارای خانه ای هستم که آن را اجاره داده ام، آیا پولی که صرف تعمیرات منزل می کنم، همانند اصل خانه متعلّق خمس است؟
- [آیت الله بهجت] خانه ای را جهت کلاس درس زبان به مدت یک سال اجاره کردیم، ولی موجر بعد از چند ماه اعلام کرد: خانه را فروخته ام، آن را تخلیه کنید و ما نیز تخلیه نمودیم و کلید خانه را برای گرفتن پول رهن نزد خود نگه داشتیم اما موجر بعد از دو ماه ادعای اجاره می کند، لطفا وظیفه ما را بیان فرمایید؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر موجر بدون آن که شرط کند طبق عرف خانه را اجاره داد یک خانواده در آن سکونت ورزند، مستأجر دو خانواده بود، آیا موجر علاوه بر آنچه توافق کردند، حقّی دیگر دارد؟
- [آیت الله بهجت] فرد مفلسی خانه اجاره ای دارد و برای اجاره، پول پیش به موجر قرض داده است. آیا این پول قرضی جزو مستثنیات دین است؟
- [آیت الله خوئی] بعضی از اهل ایمان به داعی (دعاگوی شما) مراجعه میکنند که وضع زندگی اینها فقیرانه است چون خانه سکونتی ندارند و با شغل ضعیفی که دارند با قناعت زندگی میکنند، اما زمینی برای ساختن خانه فراهم میکنند و همین طور به مرور وسایل ساختمانی از قبیل آجر و چوب و سایر مایحتاج ساختمان را فراهم میکنند خلاصه این خانه را به مرور سالها روی قناعت و مشقت و صرفهجویی از درآمد بین سال فراهم میکنند آنگاه بخواهند خمس چنین خانه را با این درآمد ضعیف بدهند ملاحظه میفرمائید که چه می‌شود، با این کیفیت که عرض شد در باب خمس چنین خانه، چه میفرمائید؟
- [آیت الله بهجت] اگر مستأجر در پایان مدت اجاره، خانه ای پیدا نکرد، آیا به ناچار می تواند در منزل استیجاری قبلی بماند تا خانه ای پیدا کند و اگر موجر راضی نباشد، آیا حکم غصب پیدا می کند؟
- [آیت الله بهجت] برای اجاره ی خانه، موجر مبلغی وجه نقد به عنوان قرض الحسنه و مبلغی هم ماهیانه به عنوان اجاره بها از مستأجر دریافت می کند، آیا سکونت در آن خانه و نماز خواندن در آن صحیح است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا نصب آگهی (پیدا کردن مال گمشده) جایگزین اعلان لفظی می شود و دیگر لازم نیست لفظا اعلان نمایند؟
- [آیت الله خامنه ای] در نزدیکی یک مسجد خانه ای وجود دارد که صاحبش آن را برای سکونت امام جماعت مسجد وقف کرده است، ولی در حال حاضر به علت کثرت عائله و مراجعه کنندگان و دلائل دیگر مناسب سکونت او نیست و خود امام جماعت هم منزلی دارد که در آن زندگی می کند و احتیاج به تعمیرات دارد و برای ساخت آن مقداری وام گرفته است، آیا جایز است خانه موقوفه را اجاره دهد و پول اجاره آن را برای پرداخت بدهی های خانه ای که در آن ساکن است و انجام تعمیرات آن، مصرف نماید؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه وقت به قدری تنگ باشد که اگر وضو بگیرد تمام نماز یا مقداری از آن بعد از وقت خوانده می شود، باید تیمّم کند; ولی اگر برای وضو و تیمّم یک اندازه وقت لازم باشد باید وضو بگیرد.
- اگر کافر ذمّی زمینی را از مسلمان بخرد، باید خمس آن را از همان زمین بدهد. و اگر پول آن را هم بدهد، اشکال ندارد. ولی اگر غیر از پول چیز دیگر بدهد، باید به اذن حاکم شرع باشد، و نیز اگر خانه و دکان و مانند اینها را از مسلمان بخرد، چنانچه زمین آن را جداگانه قیمت کنند و بفروشند باید خمس زمین آن را بدهد، و اگر خانه و دکان را روی هم بفروشند و زمین به تبع آن منتقل شود خمس زمین واجب نیست. و در دادن این خمس قصد قربت لازم نیست، بلکه حاکم شرع هم که خمس را از او می گیرد، لازم نیست قصد قربت نماید. مصرف خمس
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] هرگاه از در آمد سال چیزی را مانند خانه یا اتومبیل یا سایر وسایل زندگی بخرد و در سالهای بعد آن را بفروشد و تا سال تمام نشده است خانه دیگر یا وسایل دیگر تهیه کند لازم نیست خمس آن را بدهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه مرد همسرش را طلاق رجعی دهد نمی تواند او را از خانه ای که موقع طلاق در آن بوده بیرون کند (مگر در بعضی از موارد خاص)، همچنین بر خود زن نیز حرام است که برای کارهای غیر لازم از آن خانه بیرون رود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] (صحرانشینهای خانه بدوش) که وطن خاصی ندارند و هرجا آب و خوراک برای خود و حیواناتشان فراهم باشد توقف می کنند، باید در این مسافرتها نمازشان را تمام بخوانند و روزه را بگیرند.
- [امام خمینی] اگر مستأجر بر موجر شرط کند در ضمن عقد اجاره که مال الاجاره را تا مدتی، زیاد نکند، و حق اخراج او را از محل نداشته باشد، و حق داشته باشد به مقداری که اجاره نموده در سالهای بعد از او اجاره نماید، و بر موجر لازم باشد که اجاره به او بدهد، میتواند مبلغی از او بگیرد یا از غیر او، برای اسقاط حق خود یا برای تخلیه محل، و این گونه سرقفلی حلال است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه انسان ببیند کسی بدون اطلاع چیز نجسی را می خورد، یا با لباس نجس نماز می خواند لازم نیست به او خبر دهد، اما اگر صاحب خانه ببیند میهمان با لباس و بدن تر روی فرش نجسی می نشیند، احتیاط آن است که به او اعلام کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه صاحب خانه در بین غذا خوردن بفهمد غذا نجس است، بنابر احتیاط باید به میهمانها بگوید، ولی اگر یکی از میهمانها بفهمد لازم نیست به دیگران بگوید فقط خودش باید اجتناب کند، مگر این که با او معاشرت داشته باشند که برای جلوگیری از آلودگی خودش می تواند بعد از غذا خوردن به آن‌ها بگوید، تا دست و دهان خود را آب بکشند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه صاحب خانه در بین غذا خوردن بفهمد غذا نجس است، بنابر احتیاط باید به میهمانها بگوید، ولی اگر یکی از میهمانها بفهمد لازم نیست به دیگران بگوید فقط خودش باید اجتناب کند، مگر این که با او معاشرت داشته باشند که برای جلوگیری از آلودگی خودش می تواند بعد از غذا خوردن به آن‌ها بگوید، تا دست و دهان خود را آب بکشند.
- [آیت الله مظاهری] هرگاه مرد حقوقی را که زن بر او دارد ترک نماید، رعایت حقوق شوهر بر زن لازم نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه انسان ببیند کسی بدون اطلاع چیز نجسی را می خورد، یا با لباس نجس نماز می خواند لازم نیست به او خبر دهد، اما اگر صاحب خانه ببیند میهمان با لباس و بدن تر روی فرش نجسی می نشیند، احتیاط آن است که به او اعلام کند.
- [آیت الله بهجت] هرگاه چیزی را که پیدا کرده نشانهای دارد که بهوسیله آن میتواند صاحبش را پیدا کند، در صورتی که قیمت آن در زمان برداشتن آن کمتر از یک درهم نباشد، واجب است از همان وقت اعلان کند؛ یعنی تا یک سال در محل اجتماع مردم بگوید یا بنویسد و در محل مناسب نصب کند.