خانواده
خانواده، اولین نهاد اجتماعی و کوچکترین واحد تشکیل دهنده جامعه است.
من سرپرست خانواده ای هستم که حق بیمه همه را می پردازم، آیا می توانم از دفترچه یکی از بچه هایم برای دیگری استفاده کنم و اگر این کار را انجام داده ام ضامن می باشم یا خیر؟
بسمه تعالی: هر کسی باید از دفترچه خویش استفاده کند و نمی تواند آن را در اختیار غیر قرار دهد و در صورت تخلف ضامن است . والله العالم
بسمه تعالی: هر کسی باید از دفترچه خویش استفاده کند و نمی تواند آن را در اختیار غیر قرار دهد و در صورت تخلف ضامن است . والله العالم
عنوان سوال:
من سرپرست خانواده ای هستم که حق بیمه همه را می پردازم، آیا می توانم از دفترچه یکی از بچه هایم برای دیگری استفاده کنم و اگر این کار را انجام داده ام ضامن می باشم یا خیر؟
پاسخ:
بسمه تعالی: هر کسی باید از دفترچه خویش استفاده کند و نمی تواند آن را در اختیار غیر قرار دهد و در صورت تخلف ضامن است . والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر گله گوسفندان را بچه کوچک به صحرا ببرد و گرگ برخی از گوسفندان را تلف کند، آیا شخصی که از بچه برای این کار استفاده کرده ضامن است؟
- در بعضی موارد سرپرست خانواده روزه و نماز استیجاری را بعهده می گیرد سپس اعمال مزبور را با اجازه شخص مستأجر ( صاحب روزه و نماز) در بین اعضاء خانواده اش که بعضی از آنان صغیر هستند تقسیم می کند تا در اسرع وقت عمل را به اتمام برساند آیا این اجاره و استنابه صحیح است؟
- کارگری که در مکانی مشغول به کار است که احتمال ابتلا به سرطان در سن پیری می باشد اگر کارگر بیمار شود با توجه به این که کارگر از این موضوع مطلع است آیا کارفرما، ضامن دیه می باشد؟
- خانمی، تخمک برای بچه دار شدن ندارد، لذا اسپرم شوهرش را با تخمک زن دیگری بارور می کنند و در رحم این خانم قرار می دهند اگر این کار با مقدمات حلال صورت گیرد جایز است؟
- کارگری که نان آور خانواده است اگر در ماه رمضان روزه بگیرد قهراً توان کار نخواهد داشت ( البته مریض نیست فقط بخاطر گرما و طولانی بودن روز)آیا صرفاً بلحاظ تأمین معاش عیال می تواند روزه نگیرد و در روزهای کوتاه قضا کند؟
- شخصی با هزار زحمت مقادیری پول جمع کرده و با آن پول وسائل ضروری تأسیس یک باب ساختمان به عنوان سر پناه برای خود و خانواده اش تهیه نموده اکنون کار ساختمان به جایی نرسیده است که سالروز خمسی او رسید.آیا به این قطعه زمین و وسائل خریداری شده خمس تعلق می گیرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] استفاده از دفترچه بیمه دیگران چگونه است؟ آیا تحقیق و تفحّص توسّط پزشک لازم است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا می توان از دفترچه بیمه اجتماعی دیگران، برای مراجعه به پزشک و تهیه دارو استفاده کرد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا افراد خانواده، در امر تقلید، تابع سرپرست خانواده هستند؟
- [سایر] با توجه به ناعدالتی در تقسیم بیت المال (یارانه ها)، اگر شخص فقیری از دفترچه بیمۀ دیگران استفاده کند حکم آن چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] برای خرید عینکی که دکتر تجویز نموده بود پول کافی نداشتم. و پدرم هم به خاطر حقوق کم و عیال زیاد نمیتوانست این پول را تهیه کند. به همین خاطر از دفترچه بیمه برادرم که کارمند بانک است برای این کار استفاده نمودم. آیا این کار من اشکال داشته است یا نه؟ نمازهایی که با این عینک خواندم چه حکمی دارد؟
- [سایر] سلام، اگر سرپرست یک خانواده معتاد بوده و خرجی خانواده را ندهد یا کم بدهد، آیا جایز است بدون اطلاع او، از پولهایش برای خرج خانواده برداشت؟
- [آیت الله بهجت] اگر سرپرست خانواده دچار اختلال حواس یا فراموشی شود، آیا فرزند بزرگ خانواده، بدون اجازه فرزندان دیگر می تواند در اموال وی تصرف کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا استفاده از مدارک دیگران مانند دفترچه بیمه درمانی، گذرنامه، کارت شناسایی و غیره با رضایت کامل طرف مقابل جایز است؟ و در صورت عدم جواز استفاده از این مدارک آیا شرعاً هم عقوبت دارد؟
- [سایر] با سلام ما دفتر بیمه داریم.ایا گرفتن بازاریاب برای افزایش فروش بیمه و کسب درامد برای نمایندگی بیمه شرعی است؟یا باید حتما خود نماینده بیمه فقط کار کند و نمیتوان بازاریاب گرفت؟؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجه به واریز یارانه نقدی توسط دولت به حساب سرپرست خانواده و تعیین مبلغی برای هر فرد به مقداری خاص، آیا سرپرست خانوار برای تصرف و هزینه کرد کل مبلغ واریزی برای افراد خانه و یا به نفع خویش نیاز به اجازه از سوی اعضای خانواده دارد یا نه؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر از بچه یا دیوانه چیزی را به طور امانت قبول کند، باید آن را به صاحبش بدهد و اگر آن چیز مال خود بچه یا دیوانه است، باید به ولیّ او برساند و چنانچه مال تلف شود، باید عوض آن را بدهد ولی اگر برای اینکه مال از بین نرود آن را از بچه گرفته چنانچه در نگهداری آن کوتاهی نکرده باشد ضامن نیست.
- اگر بچه در رحم مادر بمیرد و ماندنش در رحم برای مادر خطر داشته باشد باید به آسان ترین راه او را بیرون آورند و چنانچه ناچار شوند که او را قطعه قطعه کنند اشکال ندارد، ولی باید این کار به وسیله شوهرش اگر اهل فن است یا زنی که اهل فن باشد انجام گیرد و اگر ممکن نیست، مرد محرمی که اهل فن باشد و اگر آن هم ممکن نشود مرد نامحرمی که اهل فن باشد بچه را بیرون بیاورد و در صورتی که آن هم پیدا نشود کسی که اهل فن نباشد می تواند بچه را بیرون آورد.
- اگر جاعل مزد معینی برای کار قرار ندهد، مثلاً بگوید هر کس بچه مرا پیدا کند پولی به او می دهم و مقدار آن را معین نکند، چنانچه کسی آن عمل را انجام دهد باید مزد او را به مقداری که کار او در نظر مردم ارزش دارد بدهد. مگر این که ظاهر گفتار او این باشد که کمتر از آن در نظر گرفته است.
- کسی که مال ندارد و مخارجی بر او واجب است مثل خرج زن و بچه، باید کار و یا کسب کند و برای کارهای مستحب مانند وسعت دادن به عیالات و دست گیری از فقرا، کسب کردن مستحب است. معاملات مکروه
- اگر حیوان حلال گوشت وحشی را با اسلحه شکار کنند، با پنج شرط حلال و بدنش پاک است: اول آنکه اسلحه شکار مثل کارد و شمشیر برنده باشد; یا مثل نیزه و تیر، تیز باشد که به واسطه تیز بودن، بدن حیوان را پاره کند و اگر به وسیله دام یا چوب و سنگ و مانند اینها حیوانی را شکار کنند پاک نمی شود و خوردن آن هم حرام است. و اگر حیوانی را با تفنگ شکار کنند، چنانچه گلوله آن تیز باشد که در بدن حیوان فرو رود و آن را پاره کند پاک و حلال است. و اگر گلوله تیز نباشد بلکه با فشار در بدن حیوان فرو رود و حیوان را بکشد، یا به واسطه حرارتش بدن حیوان را بسوزاند و در اثر سوزاندن، حیوان بمیرد پاک و حلال بودنش اشکال دارد. دوم کسی که شکار می کند باید مسلمان باشد یا بچه مسلمان باشد که خوب و بدن را بفهمد و اگر کافر یا کسی که اظهار دشمنی با اهل بیت پیغمبر(صلی الله علیه وآله وسلم) می کند، حیوانی را شکار نماید، آن شکار حلال نیست. سوم اسلحه را برای شکار کردن حیوان به کار برد و اگر مثلاً جائی را نشان کند و اتفاقاً حیوانی را بکشد، آن حیوان پاک نیست و خوردن آن هم حرام است. چهارم در وقت به کار بردن اسلحه نام خدا را ببرد و چنانچه عمداً نام خدا را نبرد شکار حلال نمی شود ولی اگر فراموش کند اشکال ندارد. پنجم وقتی به حیوان برسد که مرده باشد، یا اگر زنده است به اندازه سر بریدن آن وقت نباشد و چنانچه به اندازه سر بریدن وقت باشد و سر حیوان را نبرد تا بمیرد حرام است.
- قسم چند شرط دارد: اول :کسی که قسم می خورد باید بالغ و عاقل باشد و اگر می خواهد راجع به مال خودش قسم بخورد باید در حال بالغ شدن سفیه نباشد و از روی قصد و اختیار قسم بخورد پس قسم خوردن بچه و دیوانه و مست و خارج از اختیار درست نیست. دوم: کاری را که قسم می خورد انجام دهد، باید حرام و مکروه نباشد و کاری را که قسم می خورد ترک کند، باید واجب و مستحب نباشد و اگر قسم بخورد که کار مباحی را به جا آورد، باید ترک آن در نظر مردم بهتر از انجامش نباشد و نیز اگر قسم بخورد کار مباحی را ترک کند باید انجام آن در نظر مردم بهتر از ترکش نباشد. سوم: به یکی از اسم های خداوند عالم قسم بخورد که به غیر ذات مقدس او گفته نمی شود مانند (خدا) و (الله) و نیز اگر به اسمی قسم بخورد که به غیر خدا هم می گویند ولی به قدری به خدا گفته می شود که هر وقت کسی آن اسم را بگوید; ذات مقدس حق در نظر می آید، مثل آنکه به خالق و رازق قسم بخورد صحیح است بلکه اگر به لفظی قسم بخورد که بدون قرینه، خدا به نظر نمی آید ولی او قصد خدا را کند بنابر احتیاط باید به آن قسم عمل نماید. چهارم :قسم را به زبان بیاورد و اگر بنویسد یا در قلبش آن را قصد کند صحیح نیست ولی آدم لال اگر با اشاره قسم بخورد صحیح است. پنجم: عمل کردن به قسم برای او ممکن باشد و اگر موقعی که قسم می خورد ممکن باشد و بعداً از عمل به آن عاجز شود و یا عمل به آن برایش مشقت داشته باشد قسم او از وقتی که عاجز و یا مشقت زا شده به هم می خورد. 33. احکام وقف
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی بچهای را ختنه کند و در کار خود کوتاهی نماید ، یا اشتباه کند مثل اینکه بیش از مقدار معمول ببرد ، و آن بچه بمیرد و یا به او ضرر برسد ضامن است . و امّا اگر کوتاهی یا اشتباه نکرده باشد ، و بچه از اصل عمل ختنه بمیرد ، یا به او ضرر برسد ، چنانچه در تشخیص اینکه آیا بچه ضرر میبیند یا نه ، به او رجوع نشده باشد ، و نیز او نمیدانسته که بچه ضرر میبیند ضامن نیست .
- [آیت الله بروجردی] ضامن و طلبه کار میتوانند شرط کنند که هر وقت بخواهند، ضامن بودن ضامن را به هم بزنند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی بچّه ای را ختنه کند و ضرری به آن بچّه برسد ؛ یا بمیرد چنانچه بیشتر از معمول بریده باشد ضامن است و اگر بیشتر از معمول نبریده باشد ، ضامن نیست .
- [آیت الله جوادی آملی] .طبیب یا جرّاح, اگر پیش از درمان، از بیمار یا سرپرست او تعهّد بگیرد که در صورت آسیب دیدن یا مُردن مریض، ضامن نباشد و آن‌ها قبول کنند و او کمال دقت را کرده باشد و در این حال, به بیمار زیانی برسد یا بمیرد، وی ضامن نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر کسی بچّه ای را ختنه کند و ضرری به آن بچه برسد، یا بمیرد چنانچه بیشتر از معمول بریده باشد ضامن است و اگر متخصص بوده و بیشتر از معمول نبریده باشد ضامن نیست، امّا اگر تشخیص ضرر داشتن یا ضرر نداشتن را هم بعهده او گذاشته باشند جرّاح ضامن است.
- [آیت الله بهجت] اگر کسی بچهای را ختنه کند و ضرری به آن بچه برسد یا بمیرد، چنانچه بیشتر از معمول بریده باشد، بهطوریکه بگویند تعدّی کرده، ضامن است، ولی اگر بیشتر از معمول نبریده ضامن نیست، و این در صورتی است که به ولیّ بچه گفته باشد که در صورت حدوث ضرر، او ضامن نیست.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر کسی بچه ای را ختنه کند و ان بچه بمیرد؛ ضامن است؛ خواه مقداری که بریده بیشتر از معمول باشد یا نه. و اما اگر ضرری به آن بچه برسد؛ چنانچه بیشتر از معمول بریده باشد؛ ضامن است و اگر بیشتر از معمول نبریده باشد؛ ضمان محل اشکال و احوط رجوع به صلح است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که نشانه های مرگ را در خود می بیند لازم نیست برای بچه های صغیر خود قیم و سرپرست معین کند ولی در صورتی که بدون قیم حقوقشان تضییع می شود باید برای آنان قیم امینی معین نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] جایز نیست اموال محترمة معصیت کار را تلف کند ، مگر آنکه لازمة جلوگیری از معصیت باشد ، در این صورت اگر تلف کند ضامن نیست ظاهراً، ودر غیر این صورت ، ضامن ومعصیت کار است .
- [امام خمینی] جایز نیست اموال محترمه معصیت کار را تلف کند مگر آن که لازمه جلوگیری از معصیت باشد، در این صورت اگر تلف کند ضامن نیست ظاهراً، و در غیر این صورت، ضامن و معصیت کار است.