نماز طواف
نماز طَواف یکی از واجبات حج و عمره است. این نماز دو رکعت مانند نماز صبح است که پس از طواف، پشت مقام ابراهیم خوانده می شود. نماز طواف نساء تنها در نیت با این نماز تفاوت دارد.
در نماز طواف که انسان مشغول ذکر بود او را حرکت دادند ذکر را تکرار کرد دوباره تکان دادند و تکرار کرد ایا مانعی ندارد
اگر طوری حرکت کرده که استقرار او از بین رفته مانع ندارد و در غیر این صورت تکرار نکند مگر به قصد احتیاط به شرط انکه وسوسه نباشد
اگر طوری حرکت کرده که استقرار او از بین رفته مانع ندارد و در غیر این صورت تکرار نکند مگر به قصد احتیاط به شرط انکه وسوسه نباشد
عنوان سوال:
در نماز طواف که انسان مشغول ذکر بود او را حرکت دادند ذکر را تکرار کرد دوباره تکان دادند و تکرار کرد ایا مانعی ندارد
پاسخ:
اگر طوری حرکت کرده که استقرار او از بین رفته مانع ندارد و در غیر این صورت تکرار نکند مگر به قصد احتیاط به شرط انکه وسوسه نباشد
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- احیانا انسان می داند که اگر نماز طواف را شروع کند طواف کننده ها می ایند و او را حرکت می دهند و جابجا می کنند در عین حال نماز را شروع می کند ایا اگر این نماز را تمام کند صحیح است
- شخصی در شوط اول طواف بود که نماز جماعت شروع شد طواف را قطع می کند و مشغول نماز می شود و پس از نماز طواف را از سر می گیرد و هفت شوط کامل بجا می اورد ایا طواف او صحیح است
- در مقام ابراهیم بواسطه ازدحام ممکن نیست در موقع نماز طواف واجب مرد یا زن طوری بایستند که محاذی هم و یا زن جلوتر از مرد مشغول نماز نباشد ایا نماز انان صحیح است
- مردی به زنش گفت وظیفه من طواف نساء است ولی تو باید طواف رجال بجا اوری زن بجای نیت طواف نساء طواف رجال ذکر کرد ایا کافی است یا نه
- ما در شب ساعت از مسجد شجره برای زیارت و انجام اعمال به سوی مکه حرکت کردیم در نزدیکی اذان صبح به کعبه رسیدیم و چون زایران قبلی مشغول نماز صبح بودند سرپرست کاروان از ما تقاضا کرد مقدار کمی صبر کنیم تا پس از نماز ما را طواف دهد ولی در این مهلت به علت خستگی زیاد چند بار من خوابم برد چون اب در دسترس خود نمی دیدم و جایی را نمی شناختم روی ریگ های اطراف باغچه تیمم کردم و طواف و نماز ان را انجام دادم ایا عمل حج من با این توصیف صحیح است یا نه
- زن مستحاضه ای بعد از غسل و وضو مشغول طواف می شود در اثنای طواف لک می بیند وظیفه او چیست
- کسی که وظیفه اش اتمام و اعاده طواف است اتمام کرد و مشغول اعاده بود که دوباره در یکی از شوط های طواف قطع شد مثل اول ایا این طواف را نیز بایداتمام واعاده نماید
- کسی نیت طواف را در دل گذرانده و به قصد طواف حرکت می کند مقداری که می اید گمان می کند نیت طواف را باید به زبان بگوید لذا برمی گردد و نیت را با زبان می گوید و طواف را از نو شروع می کند ایا طوافش صحیح است یا خیر
- اگر در حال طواف یا سعی یا در نماز شک کند که شوط چندم و یا رکعت چندم است و با همین حال طواف و سعی و نماز را ادامه دهد بعد به یک طرف شک یقین کند و اعمال را تمام نماید ایا عملش به نحوی که ذکر شد صحیح است
- شخص در حالی که مشغول طواف است در شوط پنجم یقین کرد که متر در شوط اول و متر در شوط سوم بی اختیار طواف کرده است تکلیف او چیست
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] گاه انسان می داند که اگر نماز طواف را شروع کند، طواف کنندگان او را حرکت داده، جا بجا می کنند; ولی در عین حال نماز را شروع می کند. اگر این نماز را تمام کند صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] اگر انسان هنگام تکبیرة الاحرام بر اثر سرگیجه و یا بیماری بی اختیار حرکت کند، آیا تکرار تکبیر لازم است؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا نماز طواف مستحب را می‌توان در حال حرکت خواند؟
- [آیت الله بهجت] وقتی که انسان در حال گفتن ذکر سجده است، باید دو کف دستش روی زمین باشد، سؤال این است که اگر در حال گفتن ذکر سجده دو کف دست روی زمین بود، امّا یکی از انگشتان دست بی اختیار روی زمین حرکت کند؛ آیا باید ذکر را دوباره تکرار کند؟
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] شخصی محرم به احرام عمره تمتع وارد مکه می‌شود و طواف عمره تمتع را انجام میدهد بدون خواندن نماز، چون به دل او نچسبیده مجددا طواف را تکرار و بعد نماز طواف را میخواند و اعمال بعدی را انجام میدهد، چه صورت دارد؟ و اگر بعد از انجام طواف شک در صحت طواف نمود و بدون خواندن نماز طواف مجددا تکرار نمود و بعد نماز را انجام داد، حکم او چیست؟
- [آیت الله مظاهری] اگر انسان در مسجد مشغول نماز باشد و عدّهای نیز در حال نماز یا ذکر باشند و کسی وارد شود و سلام کند:
- [آیت الله اردبیلی] کسی که مثلاً ذکر (سبحان ربی العظیم وبحمده) را در رکوع، سهوا غلط بخواند و یا اینکه سهوا در حال گفتن این ذکر، بدنش حرکت کند، آیا موقعی که میخواهد ذکر رکوع را دوباره به صورت صحیح تکرار کند، میتواند به جای آن ذکر، سه بار (سبحان اللّه) بگوید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجّه به این که همراه خود کیسه مخصوص بول دارم و چون با حرکت بدن بول خارج می گردد برای طواف و نماز طواف چه کنم؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجّه به این که همراه خود کیسه مخصوص بول دارم و چون با حرکت بدن بول خارج می گردد برای طواف و نماز طواف چه کنم؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجّه به اینکه همراه خود کیسه مخصوص بول دارم و چون با حرکت بدن بول خارج میگردد برای طواف و نماز طواف چه کنم؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر در حال حرکت بدن ذکر مستحبی بگوید ذکر و نماز هر دو صحیح است ولی اذکار مستحبه نماز را اگر به قصد انچه در نماز وارد شده بگوید بنابر احتیاط باید بدن ارام باشد اگر چه با ارام نبودن بدن نماز صحیح است ولی بحول الله و قوته اقوم و اقعد را باید در حال برخاستن بگوید
- اگر موقعی که ذکر واجب رکوع را می گوید بی اختیار به قدری حرکت کند که از حال ارام بودن بدن خارج شود باید بعد از ارام گرفتن بدن دوباره ذکر را بگوید ولی اگر کمی حرکت کند که از حال ارام بودن بدن خارج نشود یا انگشتان را حرکت دهد ضرری ندارد
- مستحب است انسان بعد از نماز مقداری مشغول تعقیب یعنی خواندن ذکر و دعا و قران شود و بهتر است پیش از ان که از جای خود حرکت کند و وضو و غسل و تیمم او باطل شود رو به قبله تعقیب را بخواند و لازم نیست تعقیب به عربی باشد ولی بهتر است چیزهایی را که در کتابهای دعا دستور داده اند بخواند و از تعقیبهایی که خیلی به ان سفارش شده است تسبیح حضرت زهرا علیها السلام است که به این ترتیب گفته شود سی و چهار مرتبه الله اکبر بعد از ان سی و سه مرتبه الحمد لله بعد از ان سی و سه مرتبه سبحان الله
- اگر موقعی که ذکر سجده را می گوید یکی از هفت عضو را عمدا از زمین بر دارد در صورتی که جاهل قاصر نباشد نماز باطل می شود ولی موقعی که مشغول گفتن ذکر نیست اگر غیر پیشانی جاهای دیگر را از زمین بردارد و دوباره بگذارد اشکال ندارد
- اگر انسان ملتفت نباشد که باید با ثابت شدن دخول وقت مشغول نماز شود چنانچه بعد از نماز بفهمد که تمام نماز را در وقت خوانده نماز او صحیح است و اگر بفهمد نماز را پیش از وقت خوانده یا نفهمد که در وقت خوانده یا پیش از وقت یا بعد از نماز بفهمد که در بین نماز وقت داخل شده نمازش باطل است
- مستحب است زن حایض در وقت نماز خود را از خون پاک نماید و پنبه و دستمال را عوض کند و وضو بگیرد و اگر نمی تواند وضو بگیرد تیمم نماید و در جای پاکی رو به قبله بنشیند و مشغول ذکر و تسبیح و تهلیل و تحمید به مقدار نماز بشود
- اگر وقت نماز ادا وسعت داشته باشد انسان می تواند در بین نماز نیت را به نماز قضا برگرداند ولی باید برگرداندن نیت به نماز قضا ممکن باشد مثلا اگر مشغول نماز ظهر است در صورتی می تواند نیت را به قضای صبح برگرداند که داخل رکوع رکعت سوم نشده باشد
- تکبیر و حمد و سوره و ذکر و دعا را باید طوری بخواند که خودش بشنود و اگر به واسطه سنگینی یا کری گوش یا سر و صدای زیاد نمی شنود باید طوری بگوید که اگر مانعی نباشد بشنود
- مستحب است انسان برای اموری که وضو هر چند شرط صحت انها نیست ولی در کمال انها معتبر است وضو بگیرد مانند مناسک حج به غیر از طواف واجب ونماز طواف که وضو در ان دو شرط صحت است و همچنین برای نماز میت و ادخال میت در قبر و رفتن به مسجد و برای خواندن قران و نوشتن ان و برای خوابیدن و نیز مستحب است کسی که وضو دارد دوباره وضو بگیرد و هرگاه برای یکی از این کارها وضو بگیرد می تواند هر کاری را که باید با وضو انجام داد به جا اورد مثلا می تواند با ان وضو نماز بخواند یا طواف واجب انجام دهد
- اگر منی از جای خود حرکت کند و بیرون نیاید یا انسان شک کند که منی از او بیرون امده یا نه غسل بر او واجب نیست
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مکان نمازگزار باید آرام و بدون حرکت باشد، لذا نماز در وسائل نقلیه ای که در حال حرکت باعث تکان خوردن و عدم آرامش انسان می شود باطل است. مگر در زمان ناچاری مثلاً تنگی وقت که در این صورت نیز باید تا جایی که می تواند شرایط نماز را رعایت کند و هنگام حرکت و تکان خوردن چیزی نخواند و هرگاه وسیله نقلیه تغییر مسیر داد خود را به سمت قبله بچرخاند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] نماز خواندن در اتومبیل و کشتی و قطار و مانند اینها، وقتی که تکان ندارند با رعایت سایر شرایط نماز مانعی ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نماز خواندن در وسائل نقلیه ای که موجب حرکت و تکان خوردن انسان نمی شود و انسان در آن وسائل آرامش دارد; مثل کشتی، هواپیما، قطار با رعایت شرایط نماز، مثل قبله، اشکال ندارد. ولی اگر عرفاً با استقرار و طمأنینه منافات داشته باشد مثل قایق و ماشین سواری صحیح نیست مگر در حال ضرورت و تنگی وقت.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه در حال حرکت بدن ذکر بگوید مثلاً موقع رفتن به رکوع یا در حال رفتن به سجده تکبیر آن را بگوید مانعی ندارد، به شرط این که قصدش مطلق ذکر باشد، یعنی نه آن تکبیر مخصوصی که مثلاً قبل از سجده در حال ایستادن گفته می شود، بلکه از آنجا که ذکر خدا در هر جای نماز خوب است تکبیر می گوید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در سجده باید بدن به مقدار گفتن ذکر واجب آرام باشد، در موقع ذکر مستحب نیز اگر آن را به قصد ذکری که برای سجده دستور داده شده بگوید آرام بودن بدن لازم است و اما اگر به قصد ذکر مطلق باشدکه در هر جای نماز جایز است حرکت مانعی ندارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر موقعی که ذکر سجده را می گوید؛ یکی از هفت عضو را عمدا از زمین بردارد باید ذکر را دوباره بعد از گذاشتن تمام اعضاء تکرار و بعد نماز را اعاده کند؛ ولی موقعی که مشغول گفتن ذکر نیست اگر غیر پیشانی جاهای دیگر را از زمین بردارد و دوباره بگذارد اشکال ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] انسان در نماز نباید بین حروف یا کلمات فاصله بیندازد به طوری که صورت قرائت یا ذکر از بین برود و اگر عمداً به قدری فاصله بیندازد که نگویند که قرائت یا ذکر میخواند نمازش باطل است و اگر سهواً فاصله بیندازد و فاصله به قدری نباشد که صورت نماز از بین برود، چنانچه مشغول رکن بعد نشده باشد باید آن کلمات را به طور معمول بخواند و در صورتی که چیز واجبی بعد از آن خوانده شده لازم است تکرار نماید و اگر مشغول رکن بعد شده باشد، نمازش را ادامه میدهد و صحیح است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] موقعی که انسان در نماز مشغول خواندن چیزی است؛ حتی بنا بر احتیاط واجب در موقع گفتن ذکرهای مستحبی نماز (که به قصد ذکر مخصوص نماز گفته می‌شود)، باید سر و بدنش آرام باشد و در موقعی که میخواهد کمی جلو یا عقب رود، یا کمی بدن را به طرف راست یا چپ حرکت دهد باید چیزی از اذکار نماز را نخواند؛ ولی (بحولِ اللَّهِ وقُوَّتِهِ أقومُ وأَقْعُدُ) را باید در حال برخاستن بگوید.
- [آیت الله خوئی] موقعی که انسان در نماز مشغول خواندن چیزی از اذکار واجب است باید بدنش آرام باشد و در موقعی که میخواهد کمی جلو یا عقب رود یا کمی بدن را به طرف راست یا چپ حرکت دهد، باید چیزی نگوید.
- [آیت الله سیستانی] در حال رکوع باید بدن نمازگزار آرام باشد ، و نباید بدن خود را به اختیار بطوری حرکت دهد که از حال آرام بودن خارج شود حتی بنابر احتیاط زمانی که مشغول به ذکر واجب نیست ، و اگر عمداً این استقرار را رعایت نکند نماز بنابر احتیاط واجب باطل است حتی اگر ذکر را در حال استقرار اعاده کند .