وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
حاجی شب دوازدهم بعد از نصف شب از منی خارج و به مکه می رود روز بعد برای رمی به منی می اید ایا لازم است که قبل از ظهر به منی بیاید یا چون وظیفه ای غیر از رمی ندارد بعدازظهر هم می تواند بیاید
لازم است پیش از ظهر جهت نفر بعد از ظهر به منی بیاید
لازم است پیش از ظهر جهت نفر بعد از ظهر به منی بیاید
عنوان سوال:
حاجی شب دوازدهم بعد از نصف شب از منی خارج و به مکه می رود روز بعد برای رمی به منی می اید ایا لازم است که قبل از ظهر به منی بیاید یا چون وظیفه ای غیر از رمی ندارد بعدازظهر هم می تواند بیاید
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی که شب دوازدهم اول شب را در منی می ماند و بعد از نصف شب به مکه می رود یا تمام شب را در مکه بعبادت می گذراند می تواند بعد از ظهر روز دوازدهم به منی برگردد و رمی جمره نماید و به مکه برگردد یا باید پیش از ظهر به منی برگردد و رمی کند و بعدازظهر از منی کوچ نماید حکم الله را بیان فرمایید
- حاجی وظایف منی را انجام داده و صبح دوازدهم برای بعضی حوایج به مکه امده ایا لازم است برای نفر بعد از ظهر به منی برگردد یا نه
- ایا کسانی که عذر دارند از رمی در روز می توانند شب دوازدهم برای روز دوازدهم رمی کنند و از منی به مکه بیایند و دیگر برنگردند به منی یا باید صبر کنند و بعد از ظهر با مردم کوچ کنند
- ایا کسانی که خوف و مشقت دارند می توانند شب دوازدهم رمی جمره نموده به مکه رفته و دیگر به منی برنگردند و ایا خدمه کاروانها نیز برای پذیرایی از این قبیل زایرین می توانند به همراه انان در شب رمی نموده و به مکه بروند و برای وقوف تا وقت شرعی روز دوازدهم دیگر به منی برنگردند
- اگر بعد از نصف شب دوازدهم از منی خارج شود لازم است برای تحقق نفر بعد از زوال روز دوازدهم قبل از زوال به منی برگردد
- ایا می شود که زنها را شب دهم بعد از نصف شب از مشعر به منی بیاورند و همان شب انان را به جمره عقبه ببرند و رمی کنند و بعد به خیمه برگردانند و نزدیک غروب روز یازدهم مجددا انان را به جمرات ببرند تا شب دوازدهم هم رمی روز یازدهم را انجام دهند و هم رمی روز دوازدهم را با توجه به ازدحام و خطرهای احتمالی
- بعد از ظهر روز دوازدهم رفتن از منی به مکه مشقت دارد ایا بانوان می توانند قبل ازظهر به مکه بروند
- اگر اول شب را در مکه بود و بعد از نصف شب در حرم مشغول عبادت شد عبادت نصف شب تا صبح کفایت از مبیت از نصف شب تا صبح در منی می کند یا خیر
- کسی که نیابت داده است که روز دوازدهم رمی او را انجام دهند ایا می تواند قبل از انجام رمی توسط نایب از منی نفر کند
- مدیر کاروانی زنها را قبل از ظهر دوازدهم از منی خارج نمود وظیفه انان که از مساله اطلاع نداشتند و یا اگر متوجه مساله بودند نمی توانستند بدون مدیر کاروان و همراهان در منی بمانند چیست
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی در شب دوازدهم پس از نیمه شب از منی به مکّه می رود، و روز بعد برای رمی جمرات به منی باز می گردد. آیا لازم است قبل از ظهر به منی بازگردد؟ یا چون وظیفه ای غیر از رمی ندارد، بعد از ظهر هم می تواند بیاید؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی در شب دوازدهم ذی الحجّه به جای بیتوته در منی به مکه آمده و تا صبح در آن جا عبادت میکند و قصد دارد جهت رمی روز دوازدهم، بعد از ظهر روز دوازدهم به منی برود و رمی را انجام دهد. آیا واجب است قبل از ظهر روز دوازدهم در منی باشد و بعد از زوال، نَفْر انجام دهد یا لازم نیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا زنها می توانند شب دوازدهم رمی جمرات نمایند و همان شب به مکّه بروند و دیگربه منی برنگردند یا باید مانند مردان تا ظهر در منی بمانند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا زنها میتوانند شب دوازدهم رمی جمرات نمایند و همان شب به مکّه بروند و دیگربه منی برنگردند یا باید مانند مردان تا ظهر در منی بمانند؟
- [آیت الله سیستانی] کسی که رمی در شب دوازدهم برایش جایز است، مانند زن، کودک و شخص ناتوان، اگر رمی کرد و به مکه بازگشت، آیا بر او واجب است که تا پیش از ظهر روز دوازدهم به منی بازگردد تا بعدازظهر از آن کوچ کند؟
- [آیت الله سیستانی] روز دوازدهم ذی حجه در منی به شدت ازدحام می شود، چه برای رمی و چه برای کوچ از آن پس از زوال، حال تکلیف افراد ناتوان، بیماران و زنان نسبت به رمی و کوچ بعدازظهر روز دوازدهم چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا حجّاج می توانند شب دوازدهم، بعد از نیمه شب شرعی به مکّه بیایند و عصر روز دوازدهم فقط برای رمی جمرات به منی برگردند و عمل خویش را انجام دهند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا حجّاج میتوانند شب دوازدهم، بعد از نیمه شب شرعی به مکّه بیایند و عصر روز دوازدهم فقط برای رمی جمرات به منی برگردند و عمل خویش را انجام دهند؟
- [امام خمینی] زنها و پیر مردان و کسانی که خوف مشقت دارند، آیا جایز است شب دوازدهم رمی جمره نموده و مکه رفته و دیگر به منی بر نگردند؟
- [آیت الله سیستانی] اگر حاجی اول صبح روز دوازدهم جمرات سه گانه را رمی کرد و سپس به مکه بازگشت، آیا بر او واجب است که قبل از زوال به منی بازگردد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مستحب است انسان در عید قربان بعد از ده نماز که اول انها نماز ظهر روز عید و اخر انها نماز صبح روز دوازدهم است تکبیرهایی را که در مساله پیش گذشت بگوید و بعد از ان بگوید الله اکبر علی ما رزقنا من بهیمه الانعام و الحمد لله علی ما ابلانا ولی اگر عید قربان را در منی باشد مستحب است بعد از پانزده نماز که اول انها نماز ظهر روز عید و اخر انها نماز صبح روز سیزدهم ذی حجه است این تکبیرها را بگوید
- کسی که مسافر نیست اگر تا غروب افتاب به اندازه خواندن پنج رکعت نماز وقت دارد باید نماز ظهر و عصر هر دو را بخواند و اگر کمتر وقت دارد باید فقط نماز عصر را بخواند و بعد نماز ظهر را قضا کند و همچنین کسی که معذور نیست اگر تا نصف شب به اندازه خواندن پنج رکعت وقت دارد باید نماز مغرب و عشاء را بخواند و اگر کمتر وقت دارد باید فقط عشاء را بخواند و بعد مغرب را و احتیاط واجب ان است که مغرب را به نیت ما فی الذمه بدون قصد ادا و قضا به جا اورد
- کسی که مسافر است اگر تا غروب افتاب به اندازه خواندن سه رکعت نماز وقت دارد باید نماز ظهر و عصر را بخواند و اگر کمتر وقت دارد باید فقط عصر را بخواند و بعد نماز ظهر را قضا کند و همچنین مسافری که معذور نیست اگر تا نصف شب به اندازه خواندن چهار رکعت نماز وقت دارد باید نماز مغرب و عشاء را بخواند و اگر به ان اندازه هم وقت ندارد ولی می تواند با خواندن نماز عشاء یک رکعت از مغرب را قبل از نصف شب درک کند باید اول عشاء را بخواند و بعد مغرب را فورا به جا اورد و اگر کمتر از این وقت دارد باید عشاء را بخواند و بعد مغرب را به جا اورد و احتیاط واجب ان است که ان را به قصد ما فی الذمه بدون قصد ادا و قضا بخواند و چنانچه بعد از خواندن عشاء معلوم شود که از وقت به مقدار یک رکعت یا بیشتر به نصف شب مانده است نماز مغرب اداست و باید فورا ان را به جا اورد
- در رکعت دوم تمام نمازهای واجب و مستحب و رکعت سوم نماز مغرب و رکعت چهارم نماز ظهر و عصر و عشاء باید انسان بعد از سجده دوم تشهد بخواند یعنی بگوید اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و اشهد ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و ال محمد و احتیاط واجب ان است که به غیر کیفیت ذکر شده نگوید و در نماز وتر هم تشهد لازم است و در نمازهای واجب باید بعد از سجده دوم بنشیند و در حال ارام بودن بدن تشهد را بخواند ولی نشستن و ارام بودن بدن در نمازهای مستحب واجب نیست
- در شرع مقدس اسلام غسل هایی مستحب است و از ان جمله است غسل جمعه و وقت ان بعد از اذان صبح است تا ظهر و بهتر ان است که نزدیک ظهر به جا اورده شود و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تا غروب به جا اورد و اگر در روز جمعه غسل نکند مستحب است از صبح شنبه تا غروب قضای ان را به جا اورد و کسی که می داند در روز جمعه اب پیدا نخواهد کرد می تواند روز پنجشنبه غسل را رجاء انجام دهد و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و ال محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین غسل شب اول و هفدهم و نوزدهم و بیست ویکم و بیست وسوم و بیست وچهارم ماه رمضان غسل روز عید فطر و عید قربان و وقت ان از اذان صبح است تا غروب هر چند احوط ان است که از ظهر تا غروب به قصد رجاء بیاورد و بهتر ان است که ان را پیش از نماز عید به جا اورد غسل شب عید فطر و وقت ان بعد از غروب است و احتیاط واجب ان است که در بقیه شب تا اذان صبح به قصد رجاء به جا اورد غسل روز هشتم و نهم ذی الحجه و در روز نهم احوط ان است که ان را وقت زوال به جا اورد غسل برای قضای نماز ایات کسی که در موقع گرفتن خورشید نماز ایات را عمدا نخوانده در صورتی که تمام خورشید گرفته باشد غسل کسی که جایی از بدنش را به بدن میتی که غسل داده اند رسانده باشد غسل احرام غسل دخول حرم خدا غسل دخول مکه غسل زیارت خانه کعبه غسل دخول کعبه غسل برای نحر و ذبح و حلق غسل داخل شدن مدینه منوره غسل داخل شدن حرم پیغمبر صلی الله علیه واله وسلم و حد ان ما بین دو کوه به نام عایر و وعیر است غسل وداع قبر مطهر پیغمبر صلی الله علیه واله وسلم غسل برای مباهله با خصم غسل دادن بچه ای که تازه به دنیا امده غسل برای استخاره غسل برای استسقاء غسل در وقت احتراق قرص افتاب در کسوف کلی غسل زیارت حضرت سید الشهداء علیه السلام از نزدیک غسل توبه از فسق و کفر
- در شرع مقدس اسلام غسل هایی مستحب است و از ان جمله است غسل جمعه و وقت ان بعد از اذان صبح است تا ظهر و بهتر ان است که نزدیک ظهر به جا اورده شود و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تا غروب به جا اورد و اگر در روز جمعه غسل نکند مستحب است از صبح شنبه تا غروب قضای ان را به جا اورد و کسی که می داند در روز جمعه اب پیدا نخواهد کرد می تواند روز پنجشنبه غسل را رجاء انجام دهد و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و ال محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین غسل شب اول و هفدهم و نوزدهم و بیست ویکم و بیست وسوم و بیست وچهارم ماه رمضان غسل روز عید فطر و عید قربان و وقت ان از اذان صبح است تا غروب هر چند احوط ان است که از ظهر تا غروب به قصد رجاء بیاورد و بهتر ان است که ان را پیش از نماز عید به جا اورد غسل شب عید فطر و وقت ان بعد از غروب است و احتیاط واجب ان است که در بقیه شب تا اذان صبح به قصد رجاء به جا اورد غسل روز هشتم و نهم ذی الحجه و در روز نهم احوط ان است که ان را وقت زوال به جا اورد غسل برای قضای نماز ایات کسی که در موقع گرفتن خورشید نماز ایات را عمدا نخوانده در صورتی که تمام خورشید گرفته باشد غسل کسی که جایی از بدنش را به بدن میتی که غسل داده اند رسانده باشد غسل احرام غسل دخول حرم خدا غسل دخول مکه غسل زیارت خانه کعبه غسل دخول کعبه غسل برای نحر و ذبح و حلق غسل داخل شدن مدینه منوره غسل داخل شدن حرم پیغمبر صلی الله علیه واله وسلم و حد ان ما بین دو کوه به نام عایر و وعیر است غسل وداع قبر مطهر پیغمبر صلی الله علیه واله وسلم غسل برای مباهله با خصم غسل دادن بچه ای که تازه به دنیا امده غسل برای استخاره غسل برای استسقاء غسل در وقت احتراق قرص افتاب در کسوف کلی غسل زیارت حضرت سید الشهداء علیه السلام از نزدیک غسل توبه از فسق و کفر
- در اعتکاف اموری معتبر است اول ان که اعتکاف کننده عاقل باشد و اعتکاف بچه ممیز صحیح است دوم قصد قربت به گونه ای که در وضو گذشت سوم روزه پس کسی که روزه او باطل است مانند مسافری که قصد اقامه ده روز ندارد نمی تواند اعتکاف کند چهارم ان که در مسجد الحرام یا مسجد النبی صلی الله علیه واله وسلم یا مسجد کوفه یا مسجد بصره یا مسجد جامع باشد پنجم با اذن کسی که اذن او معتبراست باشد پس اعتکاف زن بدون اذن شوهر در صورتی که منافی با حق شوهر باشد صحیح نیست ششم مدت سه روز ودو شب وسط ان سه روز در مسجدی که در ان اعتکاف کرده است بماند وجز برای اموری که ضرورت دارد از مسجد بیرون نرود و می تواند برای عیادت مریض و تشییع جنازه و تجهیز میت مانند غسل ونماز ودفن میت از مسجد بیرون برود و در مواردی که جایز است از مسجد بیرون رود بیشتر از زمانی که برای انجام ان امر لازم است خارج مسجد نماند وبنا بر احتیاط واجب از نزدیکترین راه به مسجد برگردد ودر بیرون مسجد ننشیند و اگر اضطرار به نشستن پیدا کرد در صورت امکان در سایه ننشیند
- حج زیارت کردن خانه خدا و انجام اعمالی است که دستور داده اند به جا اورده شود و در تمام عمر بر کسی که شرایط ذیل را دارا باشد یک مرتبه واجب می شود اول ان که بالغ باشد دوم ان که عاقل باشد سوم ان که ازاد باشد چهارم ان که به واسطه رفتن به حج مجبور نشود کار حرامی را که ترک ان از حج مهم تر است انجام دهد یا عمل واجبی را که از حج مهم تر است ترک نماید پنجم ان که مستطیع باشد و مستطیع بودن به چند چیز است ان که توشه راه و مرکب سواری یا مالی که بتواند با ان مال انها را تهیه کند داشته باشد سلامت مزاج و توانایی ان را داشته باشد که به مکه رود و حج را به جا اورد در راه مانعی از رفتن نباشد و اگر راه بسته باشد یا انسان بترسد که در راه یا هنگام انجام اعمال جان یا عرض او از بین برود یا مال او را ببرند حج بر او واجب نیست ولی اگر از راه دیگری بتواند برود اگر چه دورتر باشد باید از ان راه برود به قدر به جا اوردن اعمال حج وقت داشته باشد مخارج کسانی را که خرجی انان بر او واجب است مثل زن و بچه و مخارج کسانی را که مردم خرجی دادن به انها را لازم می دانند مانند نوکر و کلفتی که به انها حاجت دارد داشته باشد بعد از برگشتن کسب یا زراعت یا عایدی ملک یا راه دیگری برای معاش خود و عایله اش به حسب شانش داشته باشد که در زندگی به مشقت نیفتد
- در چند صورت فقط قضای روزه بر انسان واجب است و کفاره واجب نیست اول ان که در شب ماه رمضان جنب باشد و به تفصیلی که در مساله گذشت تا اذان صبح از خواب دوم و سوم بیدار نشود دوم ان که عملی که روزه را باطل می کند انجام ندهد ولی نیت روزه نکند یا ریا کند یا قصد کند که روزه نباشد یا قصد کند کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد سوم ان که در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش کند و با حال جنابت یک روز یا چند روز روزه بگیرد چهارم ان که در ماه رمضان بدون این که خودش تحقیق کند صبح شده یا نه کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده و نیز اگر بعد از تحقیق گمان داشته باشد که صبح شده یا شک کند که صبح شده یا نه و کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده قضای ان روزه بر او واجب است پنجم ان که کسی بگوید صبح نشده و انسان به گفته او کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده است ششم ان که کسی بگوید صبح شده و انسان به گفته او یقین نکند یا خیال کند شوخی می کند و کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده است هفتم ان که کور و مانند او به گفته کسی دیگر افطار کند و بعد معلوم شود مغرب نبوده است هشتم ان که در هوای صاف به واسطه تاریکی یقین کند که مغرب شده و افطار کند و بعد معلوم شود مغرب نبوده است ولی اگر در هوای ابری به گمان این که مغرب شده افطار کند و بعد معلوم شود مغرب نبوده قضا لازم نیست نهم ان که برای خنک شدن یا بی جهت مضمضه کند یعنی اب در دهان بگرداند و بی اختیار فرو رود ولی اگر فراموش کند که روزه است و اب را فرو دهد یا برای وضوی نماز واجب مضمضه کند و بی اختیار فرو رود قضا بر او واجب نیست دهم ان که کسی از جهت اکراه یا اضطرار یا تقیه افطار کند
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر مسافر قبل از ظهر به سفر رود روزهاش باطل می‌شود، چه از شب نیت مسافرت داشته باشد یا نه، ولی احتیاط مستحب این است که اگر از شب قبل تصمیم مسافرت نداشته، مسافرت نکند.
- [آیت الله مظاهری] آخر وقت نماز مغرب و عشا طلوع فجر است ولی اگر نماز مغرب یا عشا را تا نصف شب نخواند بهتر آن است که تا قبل از اذان صبح بدون اینکه نیّت ادا یا قضا کند به جا آورد و باید شب را برای نماز مغرب و عشا و نماز شب و مانند اینها از اوّل غروب تا اذان صبح حساب کرد، بنابراین تقریباً یازده ساعت و یک ربع بعد از ظهر شرعی نصف شب است.
- [آیت الله مظاهری] کسی که در ترک محرّمات حجّ یا در به جا آوردن اعمال حجّ به طور متعارف معذور است نظیر اینکه باید زیر سایه برود یا در طواف و رمی نایب بگیرد یا به ناچار باید بعد از نیمهشب از مشعر به منی رود میتواند نایب شود و حجّی که مطابق وظیفه خود به جا میآورد کافی از حجّ منوب عنه (کسی که او را نایب کرده است) میباشد.
- [آیت الله نوری همدانی] مسافری که می خواهد ده روز در محلی بماند ، لازم نیست قصد ماندن شب اول یا شب یازدهم را داشته باشد ، و همین که قصد کند از اذان صبح روز اول تا غروب روز دهم بماند ، باید نماز را تمام بخواند . و همچنین اگر مثلاً قصدش این باشد که از ظهر روز اول تا ظهر روز یازدهم بماند ، باید نماز را تمام بخواند .
- [امام خمینی] مسافری که می خواهد ده روز در محلی بماند لازم نیست قصد ماندن شب اول یا شب یازدهم را داشته باشد و همین که قصد کند از اذان صبح روز اول تا غروب روز دهم بماند باید نماز را تمام بخواند، و همچنین اگر مثلا قصدش این باشد که از ظهر روز اول تا ظهر روز یازدهم بماند، باید نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله اردبیلی] مسافری که میخواهد ده روز در محلّی بماند، لازم نیست قصد ماندن شب اوّل یا شب یازدهم را داشته باشد و همین که قصد کند از اذان صبحِ روز اوّل تا غروب روز دهم بماند، باید نماز را تمام بخواند و همچنین اگر مثلاً قصد او این باشد که از ظهر روز اوّل تا ظهر روز یازدهم بماند، باید نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] مسافری که میخواهد ده روز در جایی بماند، لازم نیست قصد ماندن شب اوّل یا شب یازدهم را داشته باشد وهمین که قصد کند از اوّل آفتاب روز اوّل تا غروب روز دهم بماند، باید نماز را تمام بخواند و نیز اگر مقصودش این باشد که از ظهر روز اوّل تا ظهر روز یازدهم بماند واجب آن است که نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله مظاهری] مسافری که قصد دارد ده روز در جایی بماند، لازم نیست قصد ماندن شب اوّل یا شب یازدهم را داشته باشد و همین که قصد کند از اذان صبح روز اوّل تا غروب روز دهم بماند، باید نماز را تمام بخواند و همچنین اگر مثلاً قصدش این باشد که از ظهر روز اوّل تا ظهر روز یازدهم بماند باید نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مسافری که می خواهد ده روز در محلی بماند؛ لازم نیست قصد ماندن شب اول یا شب یازدهم را داشته باشد و همین که قصد کند که از طلوع آفتاب روز اول تا غروب روز دهم بماند؛ باید نماز را تمام بخواند. و همچنین است اگر مثلا قصدش این باشد که از ظهر روز اول تا ظهر روز یازدهم بماند.
- [آیت الله سیستانی] مسافری که میخواهد ده روز در محلی بماند ، لازم نیست قصد ماندن شب اول یا شب یازدهم را داشته باشد ، و همین که قصد کند که از طلوع فجر روز اول تا غروب روز دهم بماند ، باید نماز را تمام بخواند . و همچنین است اگر مثلاً قصدش این باشد که از ظهر روز اول تا ظهر روز یازدهم بماند .