فرسخ شرعی
فَرْسَخ واحد قدیمی سنجش فاصله است که مقدار آن بر حسب کیلومتر به طور تقریبی بین پنج تا پنج و نیم کیلومتر است.
اگر دو محل اقامه ی نماز جمعه دارای دو طریق تردد باشد که فاصله در یک طریق کمتر از یک فرسخ شرعی باشد، آیا اقامه نماز جمعه در هر دو محل صحیح است؟
با فرض فاصله بین دو محل اقامه ی نماز جمعه به کمتر از یک فرسخ شرعی ولو از یکی از دو طریق متعارف تردد بین دو محل، بیش از یک نماز جمعه صحیح نیست.
با فرض فاصله بین دو محل اقامه ی نماز جمعه به کمتر از یک فرسخ شرعی ولو از یکی از دو طریق متعارف تردد بین دو محل، بیش از یک نماز جمعه صحیح نیست.
عنوان سوال:
اگر دو محل اقامه ی نماز جمعه دارای دو طریق تردد باشد که فاصله در یک طریق کمتر از یک فرسخ شرعی باشد، آیا اقامه نماز جمعه در هر دو محل صحیح است؟
پاسخ:
با فرض فاصله بین دو محل اقامه ی نماز جمعه به کمتر از یک فرسخ شرعی ولو از یکی از دو طریق متعارف تردد بین دو محل، بیش از یک نماز جمعه صحیح نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا اقامه نماز جماعت ظهر همزمان با اقامه نماز جمعه در مکان دیگری نزدیک محل اقامه نماز جمعه جایز است؟
- اگر امام جمعه منصوب، سالم و حاضر در محل برگزاری نماز جمعه باشد، آیا جایز است، که امام جمعه موقت را مکلّف به اقامه نماز جمعه نماید؟ آیا صحیح است به امام جمعه موقت اقتدا کند؟
- خطیب مسجد جامع جعفری در راولپندی اعلام نموده که نماز جمعه به علت کارهای ساختمانی در آن برگزار نخواهد شد، و اکنون که عملیات تعمیر مسجد به پایان رسیده، با مشکلی مواجه شده ایم و آن اینکه در فاصله چهار کیلومتری ما نماز جمعه در مسجد دیگری اقامه می شود. با توجه به مسافت مزبور آیا اقامه نماز جمعه در مسجد جامع جعفری صحیح است یا خیر؟
- آیا خواندن نماز جمعه که به صورت جماعت اقامه می شود، به طور فرادی صحیح است؟ بدین معنی که شخصی نماز جمعه را به صورت فرادی در کنار کسانی که آن را به نحو جماعت برگزار می کنند، بخواند.
- آیا خواندن خطبه های نماز جمعه قبل از وقت ظهر شرعی صحیح است؟
- در یکی از شهرهای پاکستان مدت چهل سال است که نماز جمعه برگزار می شود. در حال حاضر شخصی بدون رعایت فاصله شرعی بین دو نماز جمعه، اقدام به برگزاری نماز جمعه دیگری نموده که منجر به بروز اختلاف بین نمازگزاران شده است، این عمل شرعاً چه حکمی دارد؟
- آیا جایز است امام جمعه منصوب در صورت نبودن مانع یا معارض نماز جمعه را در غیر از مکانی که برای آنجا نصب شده، اقامه نماید؟
- در حالی که امام جمعه نماز جمعه را اقامه می کند، آیا مأموم می تواند برای خواندن نماز واجب دیگری به او اقتدا نماید؟
- آیا خواندن نماز ظهر در فاصله زمانی بین نماز جمعه و نماز عصر، جایز است؟ اگر نماز عصر را شخصی غیر از امام جمعه بخواند، آیا اقتدا به او در نماز عصر جایز است؟
- اگر خطیب جمعه مقداری از خطبه اول را بعد از دخول وقت ایراد کند, بدون اینکه تحمید وصلوة را اعاده نماید و بعد نماز جمعه را اقامه کند, نماز باین صورت از ظهر مجزی است یا نه؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] آیا اقامه نماز جماعت ظهر و عصر در روز جمعه، به هنگام اقامه نماز جمعه در بلادی که نماز جمعه در آن‌ها اقامه می‌شود، جایز است؟
- [آیت الله اردبیلی] میگویند که صاحب محلّ اقامه نماز جمعه در منطقهای، راضی به اقامه نماز در آن جا نیست. در این صورت رفتن به نماز چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] میان دو گروه از شیعیان اختلاف شده و منجر به برپایی دو نماز جماعت و دو نماز جمعه در فاصله کمتر از یک فرسخ شده است، حکم مسأله چیست؟
- [آیت الله سبحانی] در صورتی که زمین محل نماز، وقف نماز باشد یا مصلاهایی که برای اقامه ی نماز جمعه بنا می شود و اسم مسجد روی آن نمی گذارند، آیا احکام مسجد بر آن‌ها جاری است؟
- [آیت الله اردبیلی] یک روحانی، امام جمعه موقّت شهری است که در آن سکونت ندارد و شهری که محلّ سکونت اوست، امام جمعه موقّت ندارد. آیا ایشان میتواند به هنگام نبودن امام جمعه در شهری که ساکن آن است، نماز جمعه را به عنوان امام جمعه موقّت اقامه کند؟
- [آیت الله بهجت] آیا مسافر می تواند نماز جمعه را اقامه کند؟
- [آیت الله بهجت] فاصله مکانی بین دو نماز جمعه چه قدر باید باشد؟
- [آیت الله خوئی] زیدی در محلی که خارج از وطن اوست مشغول کار می‌باشد و شبهای جمعه را به وطن خود برمیگردد. در صورتی که معلوم نباشد چند مدت کار او دنباله دارد (یک ماه یا سه ماه مثلاً یا بیشتر) وظیفه زید از جهت نماز و روزه قصر یا تمام در حالی که فاصله بین وطن و محل کار بیشتر از چهار فرسخ و کمتر از هشت فرسخ می‌باشد.
- [آیت الله سبحانی] اگر معتکف (در غیر محل اعتکاف) در نماز جمعه شرکت کند آیا می تواند به اندازه نماز عصر تاخیر کرده و نماز عصر را با خطیب جمعه بخواند یا باید بعد از نمازجمعه فوراً به محل اعتکاف برگردد؟
- [سایر] نماز جمعه چگونه به وجود آمده؟ نماز جمعه را پیامبر خدا صلی الله علیه و آله در چه زمانی و کجا اقامه نمودند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در جایی نماز جمعه برگزار شد نباید در فاصله ای کمتر از یک فرسخی آن نماز جمعه دیگری منعقد شود. پس اگر با فاصله یک فرسخ دو نماز جمعه اقامه شود هر دو صحیح است. لازم به تذکر است که میزان در مسافت، محل نماز جمعه است نه شهری که نماز جمعه در ان تشکیل شده است بنابراین در شهرهای بزرگی که طول آن چند فرسخ است می توان چند نماز جمعه تشکیل داد.
- [آیت الله نوری همدانی] کمترین فاصله لازم بین دو نماز جمعه ، یک فرسخ است .
- [آیت الله مکارم شیرازی] ه : فاصله دو نماز جمعه باید کمتر از یک فرسخ نباشد که اگر در کمتر از یک فرسخ دو نماز جمعه خوانده شود نماز اولی صحیح و دومی باطل است.
- [آیت الله نوری همدانی] بر هر مرد مکلَّف آزاد غیر مسافری که نابینا ، بیمار و پیر فرتوت نباشد ، نماز جمعه واجب است اَلْبَتَّه درصورتی که فاصلة او تا محلّ اقامة جمعه بیش ازدو فرسخ نباشد . بنابراین بر کسانی که فاقِدْ یکی از این شروط باشند حرکت بسوی نماز جمعه بفرض اینکه وجوب تَعْیینی هم داشته باشد ، واجب نیست گرچه حضور در آن برایشان هیچ مَشَقَّتی نداشته باشد .
- [آیت الله سبحانی] در یک نقطه نمی توان دو نماز جمعه خواند بلکه باید بین دو نماز جمعه یک فرسخ یا بیشتر فاصله باشد.
- [آیت الله مظاهری] نماز جمعه بر زنها و پیران سالخورده و مریضها و نابینایان و مسافران و بچهها و کسانی که بیش از دو فرسخ از محل اقامه نماز جمعه دور هستند و کسانی که حضور آنان موجب مشقّت و سختی است مستحب مؤکّد نیست ولی اگر حاضر شدند نماز جمعه آنان به جای نماز ظهر محسوب می‌شود.
- [آیت الله اردبیلی] در نماز جمعه علاوه بر شرایطی که برای صحّت نماز گفته شده است، پنج شرط دیگر نیز وجود دارد: 1 نماز جمعه باید به جماعت خوانده شود. 2 حداقل تعداد نمازگزاران با امام جمعه باید پنج نفر مرد عاقل و بالغ و بنابر احتیاط غیر مسافر باشند. 3 امام جمعه قبل از نماز دو خطبه بخواند. 4 بین دو محلّی که نماز جمعه برگزار می‌شود، حداقل یک فرسخ شرعی فاصله باشد. 5 امام جمعه واجد شرایط باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کمترین فاصله لازم بین دو نمازجمعه، یک فرسخ است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در زمان غیبت نماز جمعه با شرایطش با امامت حاکم شرع که قدرت در دست داشته باشد یا کس دیگری که صلاحیت برای امام جماعت دارد و از طرف حاکم شرع مزبور تعیین شده باشد اقامه شود؛ احتیاط واجب آن است که مکلف برای اداء آن حاضر شود و لکن حضور برای چند طایفه واجب نیست: (1) پیران که ضعف دارند. (2) زنها. (3) مسافر در محل اقامت نماز. (4) آنهائی که از محل نماز جمعه بیشتر از دو فرسخ دورند. (5) مریض. (6) عاجز مثل کور و شل؛ ولکن اگر اینها حاضر شدند؛ نماز جمعه شان از نماز ظهر مجزی می باشد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر دو نماز جمعه در یک زمان و با فاصلة کمتر از حدّ معیّن ( یک فرسخ ) تشکیل شود هر دو باطل است . ولی اگر یکی از آن‌ها قبلاً شروع شده و لو فقط تَکْبیره اَلْاِحْرام را گفته باشد ، دیگری باطل است . چه نماز گزاران بدانند که قبل از آن‌ها یا بعد از آن‌ها نماز جمعة دیگری در فاصلة کمتر برقرار شده و یا می شود و چه نداند . و میزان در صِحَّت ، تقدّم در نماز است نه در خطبه ها . بنابر این اگر یکی از دو نماز جمعه در خطبه ها مقدّم بوده امّا نماز دوّم در شروع نماز تَقَدُّم داشته نماز دوّم صحیح و اًوَّلی باطل خواهد بود .