اقامه
اَشْهَدُ اَنْ لا اِلَهَ إِلاَّ اللّهُ(۲ بار)
مسجدی تجدید بنا گردیده و زیر مسجد (محل اقامه نماز) زیر زمین بنا شده این زیر زمین چه حکمی دارد و آیا آداب مسجد در آن مکان نیز باید رعایت شود؟
در فرض سؤال زیرزمین مسجد حکم مسجد را دارد و مسجد است.
در فرض سؤال زیرزمین مسجد حکم مسجد را دارد و مسجد است.
عنوان سوال:
مسجدی تجدید بنا گردیده و زیر مسجد (محل اقامه نماز) زیر زمین بنا شده این زیر زمین چه حکمی دارد و آیا آداب مسجد در آن مکان نیز باید رعایت شود؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا اقامه نماز جماعت ظهر همزمان با اقامه نماز جمعه در مکان دیگری نزدیک محل اقامه نماز جمعه جایز است؟
- در محل سکونت ما مسجدی است که در نزدیکی آن امامزاده ای واقع شده است. حرم امامزاده نیاز به توسعه دارد و تنها مانع این طرح مقدار مساحت کمی از این مسجد می باشد که باید خراب شود، شایان ذکر است در صورت تخریب، این مسجد از طرف شرق و شمال قابل توسعه می باشد که نسبت به تجدید بنا این مسجد اقدام خواهد شد با این فرض آیا تخریب مسجد مجاز می باشد؟
- به استحضار می رساند جهت مصارف عمومی در یکی از مساجد تهران چند سالی از آب و برق عمومی بدون نصب کنتور و پرداخت پول استفاده شده است و پس از تخریب و تجدید بنای مسجد بخش عمده ای از آب و برق استفاده شده در عملیات ساخت نیز آب و برق عمومی بوده است. در حال حاضر به دلیل ساخت و ساز انجام شده، مسجد مبلغ بالایی مقروض می باشد و با مشکلاتی حق انشعاب آب و برق پرداخت و کمتر نصب گردیده است. لطفاً بفرمایید: س1: تکلیف افرادی که در طول این مدت از آب و برق عمومی در مسجد استفاده نموده اند چیست؟ س2: تکلیف وضو و نمازهایی که افراد با شرایط مذکور در مسجد به جا آورده اند چیست؟ س3: در حال حاضر با توجه به اینکه مسجد با آب و برق عمومی بنا گردیده اقامه نماز در آن دارای چه حکمی است؟
- در روستایی مسجد نوسازی وجود دارد که در مکان مسجد قبلی بنا شده است. در گوشه ای از این مسجد که زمین آن جزء مسجد قبلی است، بر اثر جهل به مسأله، اتاقی برای تهیه چای و مانند آن و کتابخانه ای در نیم طبقه قسمتی از شبستان مسجد در داخل شبستان مسجد ساخته شده است. خواهشمندیم نظر خود را در این باره و مسأله تکمیل و کیفیت استفاده از نصف دور داخلی مسجد، بیان فرمایید.
- اگر مکان نمازگزار پاک نباشد ولی محل سجده پاک باشد، آیا نماز صحیح است؟
- اگر دو محل اقامه ی نماز جمعه دارای دو طریق تردد باشد که فاصله در یک طریق کمتر از یک فرسخ شرعی باشد، آیا اقامه نماز جمعه در هر دو محل صحیح است؟
- اگر مسجدی مجاور حسینیه ای باشد، آیا اقامه نماز جماعت در حسینیه صحیح است و آیا ثواب آن در هر دو برابر است؟
- آیا عدم رعایت ارتفاع محل نماز امام نسبت به مأمومین، موجب بطلان نماز آنها می شود یا خیر؟
- آیا جایز است شخصی بدون اجازه امام جماعت راتب مسجد که مورد تأیید مرکز اداره امور مساجد است، در آن مسجد نماز جماعت اقامه کند؟
- در محله ای چند مسجد وجود دارد که در همه آنها نماز جماعت اقامه می شود، خانه ای بین دو مسجد واقع شده که فاصله آن از یک مسجد ده خانه و از دیگری دو خانه است، در این خانه هم نماز جماعت اقامه می شود، این نماز جماعت چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] در صورتی که زمین محل نماز، وقف نماز باشد یا مصلاهایی که برای اقامه ی نماز جمعه بنا می شود و اسم مسجد روی آن نمی گذارند، آیا احکام مسجد بر آنها جاری است؟
- [آیت الله نوری همدانی] مسجدی در یک محل بنا شده فعلاً بدون سقف است شرکت خواهران به نماز جماعت در این مکان مقدّس چه حکمی دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] بر اثر زلزله به مسجد روستا نیز خساراتی وارد شده و از طرف دولت اعلام به تخریب گردیده، علیرغم این که باقی مانده مردم در جای مسجد نماز میخوانند لکن در مکان اسکان موقّت نیز مسجدی احداث نمودهاند، آیا جایز است اثاثیّه مسجد مذکور را به محل جدید ببریم؟
- [آیت الله سبحانی] اگر مسجدی از طرف فرد یا سازمانی، بازسازی و تجدید بنا شود، آیا برای فرد و سازمان یاد شده، حقی در مسجد ایجاد می شود؟
- [آیت الله جوادی آملی] ساختمان مسجدی قدیمی به دلیل افزایش جمعیَّت و گسترش فعالیتهای دینی، نیاز به تخریب و تجدید بنا دارد. آیا تخریب این مسجد قدیمی جایز است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مسجدی قدیمی را جهت تجدید بنا خراب کردیم، پس از تجدید بنا مبلغ دویست هزار تومان بدهکار شدیم، آیا می توان گچ و آهن اضافه آمده و چوب و فرشهای مستعمل قبلی را که مورد نیاز مسجد نیست برای پرداخت قرض مسجد به فروش برساند؟
- [آیت الله مظاهری] مسجدی هنگام تجدید بنا، طبق قوانین شهرداری مجبور به عقب نشینی است. آیا عقب نشینی از ساختمان مسجد به نحوی که چند متر از مسجد داخل خیابان واقع شود، جایز است؟
- [آیت الله نوری همدانی] الف: آیا در صورت عدم امکان گسترش ساختمان یک مسجد میتوان مسجد را در محل دیگری غیر از مکان مسجد فعلی بنا نهاد یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا در صورت عدم امکان گسترش ساختمان یک مسجد، میتوان مسجد را در محلّ دیگری غیر از مکان مسجد فعلی بنا نهاد یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] مسجدی در محل ما قرار دارد که فعلا در زیر زمین آن به مدت13 سال است نماز جماعت برگزار می شود و در آینده که مسجد ساخته شد زیر زمین آن به عنوان سرویس بهداشتی مسجد استفاده خواهد شد، یکی از روحانیون گفته که چون قرار است در آینده این محل سرویس بهداشتی شود فعلا حکم نماز خانه را دارد و ورود زنانی که دوره عادت ماهانه را دارند اشکال ندارد. می خواستیم ببینیم نظر حضرت عالی در این مورد چیست؟ با توجه به اینکه از این مکان به نام مسجد حضرت سجاد نام برده می‌شود وتابلوی مسجد نیز دارد.
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .اقامه نماز در حال ناچاری در مکان متحرّک یا لرزان، مانند تلّ شن, با رعایت آرامش در اجزای نماز به قدر امکان و حفظ قبله, صحیح است.
- [آیت الله جوادی آملی] .مکان نماز باید موجب حرکت محسوس نمازگزار نباشد , بنابراین اقامه نماز در هواپیمای سریع که حرکت آن محسوس نیست, با رعایت قبله, صحیح است . اقامه نماز در مکان متحرّک یا لرزان , مانند خرمن گندم و تلّ شن که اضطراب آن محسوس است، نیز در اتومبیل، کشتی، ترن و مانن د آن که مانع آرامش بدن نمازگزارند, باطل است.
- [آیت الله جوادی آملی] .بنا بر احتیاط واجب , مکان نمازگزار باید مباح باشد . کسی که در ملک غصبی نماز اقامه کند , به گونه ای که نماز تصرف در ملک غصبی محسوب شود , بنا بر احتیاط واجب , نماز او باطل است؛ ولی نماز در زیر سقف غصبی , در صورتی که تصرف در آن صدق نکند , اشکال ندارد. فرش یا تخت مباح روی مکان غصبی, مانع بطلان نماز نمیشود .
- [آیت الله جوادی آملی] .هر گاه شک کند که نماز جماعت قبلی صحیح بود یا نه، اذان و اقامه از او ساقط است; ولی اگر شک کند که برای نماز جماعت سابق اذان و اقامه گفته شد یا نه , یا شک کند که مکان نماز او و مکان نماز جماعت قبلی یک مکان محسوباند یا دو مکان مانند سطح مسجد و بام آن اذان و اقامه از وی ساقط نیست. سوم: کسی که اذان و اقامه دیگری را شنید , می تواند به آن اکتفا کند و برای نماز خود اذان و اقامه نگوید , به شرط آنکه تمام فصول اذان و اقامه را به طور کامل شنیده باشد و در صورت ناقص شنیدن یا نشنیدن بعضی از فصول , میتواند آنچه را درست نشنید , خودش بگوید و به همان اکتفا نماید, به شرط حفظ ترتیب، اگر فقط اذان را شنید , میتواند اقامه را خود بگوید ; ولی اگر اقامه را شنید , بخواهد اذان را خود بگوید, چون ترتیب محفوظ نمی شود , نمیتواند به شنیدن اقامه اکتفا کند.
- [آیت الله خوئی] آنچه از زمین مساجدی که بعد از خیابان کشیدن باقی مانده است اگ به اندازهای باشد که می‌شود از آنها برای نماز و سایر عبادات استفاده کرد، تمام احکام مسجد بر آن باقیمانده مترتب است و اگر شخص متجاوزی آنجا را دکان و محل کار و یا خانه قرار دهد، آیا جایز است استفاده از آن به همان نحوی که قرار داده شده است؟ در این صورت باید تفصیل قائل شد که اگر استفادة از آن با مسجد بودن منافات ندارد مانند خوردن و خوابیدن در آن محل، در این مورد این نوع استفادهها بیشبهه جایز است، چون مانع از استفاده در جهت مسجدی مانند اقامة نماز جماعت و مجالس وعظ و تبلیغ از طرف غاصب میباشد و با بودن این مانع و عدم امکان استفاده در آن جهات مسجدیت استفاده در جهات دیگر مانع ندارد و مانند این است مسجدی که در یک محل متروک قرار گرفته و از آن استفادة مسجدی نمیشود، مانع ندارد که زمین آن مسجد محل زراعت و یا کسب قرار داده شود، ولی جایز نیست در آن محل کارهای منافی با مسجدیت انجام داد، مانند این که محل بازی و یا لهو و لعب و مانند اینها قرار گیرد، و اگر متجاوزی آن مسجد را محل برای کاری که منافات با مسجدیت دارد قرار داده باشد استفاده از آنجا برای آن نوع کارها جایز نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] آنچه از زمین مساجدی که بعد از خیابان کشیدن باقی مانده است اگر به اندازهای باشد که می‌شود از آنها برای نماز وسایر عبادات استفاده کرد، تمام احکام مساجد بر آن باقیمانده مترتب است و اگر شخص متجاوزی آنجا را دکان و محل کار و یا خانه قرار دهد، آیا جائز است استفاده از آن به همان نحوی که قرار داده شده است؟ در این مورد باید تفصیل قائل شد. اگر استفاده از آن با مسجد بودن منافات ندارد مانند خوردن وخوابیدن در آن محل، در این صورت این نوع استفادهها بیشبهه جائز است، چون مانع از استفاده در جهت مسجدیت مانند اقامه نماز جماعت ومجالس وعظ وتبلیغ از طرف غاصب میباشد و با بودن این مانع وعدم امکان استفاده در آن جهات مسجدیت استفاده در جهات دیگر مانع ندارد مانند این است مسجدی که در یک محل متروک قرار گرفته و از آن استفاده مسجدی نمیشود، مانعی ندارد که زمین آن مسجد محل زراعت قرار داده شود، در صورتی که با این عمل از مسجد بودن عرفاً ساقط نگردد ولی جائز نیست در آن محل کارهای منافیبا مسجدیت انجام داد، مانند این که محل بازی و یا محل لهو ولعب ومانند اینها قرار گیرد، اگر متجاوزی آن مسجد را محل برای کاری که منافات با مسجدیت دارد قرار داده باشد استفاده از آنجا برای آن نوع کارها جائز نیست.
- [آیت الله جوادی آملی] .اقامه نماز در مسجد فضیلت دارد. درجات فضایل آن به تفاوت مسجدهاست. بهترین مسجد روی زمین , مسجد دور کعبه یعنی مسجد حرام است، پس از آن, مسجد پیامبر(ص) در مدینه و بعد از آن, مسجد کوفه و مسجد اقصی که هر دو در یک حدّند و پس از آنها مسجد جامع هر شهر و بعد از آن , مسجد محل و سپس مسجد بازار . حرم انبیا و اوصیای معصوم (ع) فضیلت و استحباب دارد و نسبت به برخی مساجد , مانند مس جد محل و مسجد بازار, افضل است.
- [آیت الله جوادی آملی] .اقامه نماز در مکان خاص که مستلزم معصیت باشد , حرام است؛ ولی نماز باطل نیست; مثلاً اگر اقامه نماز جلوتر از قبر پیامبر(ص) و امام معصوم(ع) به فاصله کم , موجب هتک حرمت آن ذوات قدسی شود, حرام است؛ ولی نماز باطل نیست و اقامه نماز در مکان محاذی و همسطح با قبر معصوم(ع) حرام نیست.
- [آیت الله نوری همدانی] زیاد رفتن به مسجد و رفتن در مسجدی که نماز گزار ندارد مستحب است و همسایة مسجد اگر عذری نداشته باشد ، مکروه است در غیر مسجد ، نماز بخواند .
- [آیت الله بروجردی] در جایی که عدّهای مشغول نماز جماعتند، یا نماز آنان تازه تمام شده و صفها به هم نخورده است، اگر انسان بخواهد فُرادی، یا با جماعت دیگری که بر پا می‌شود نماز بخواند با شش شرط اذان و اقامه از او ساقط می‌شود:اوّل:آن که نماز جماعت در مسجد باشد و اگر در مسجد نباشد ساقط شدن اذان و اقامه اشکال دارد.دوم:آن که برای آن نماز اذان و اقامه گفته باشند.سوم:آن که نماز جماعت باطل نباشد.چهارم:آن که نماز او و نماز جماعت در یک مکان باشد، پس اگر نماز جماعت داخل مسجد باشد و او بخواهد در بام مسجد نماز بخواند، مستحب است اذان و اقامه بگوید.پنجم:آن که نماز او و نماز جماعت هر دو ادا باشد.ششم:آن که وقت نماز او و نماز جماعت مشترک باشد، مثلاً هر دو نماز ظهر، یا هر دو نماز عصر بخوانند، یا نمازی که به جماعت خوانده می‌شود، نماز ظهر باشد و او نمازِ عصر بخواند، یا او نماز ظهر بخواند و نماز جماعت نماز عصر باشد.