سبک شمردن نماز
شکی نیست که بی اعتنایی به نماز گناهی است بزرگ است. بنابراین شناسایی مصادیق این تحقیر ناپسند، مقدمه پرهیز از این عصیان نابخشودنی است. عناوین زیر از مصادیق سبک شمردن نماز است.
در اماکن نظامی هنگام بر پایی نماز جماعت که در وقت اداری است، تعدادی از نظامیان به خاطر شرایط کاری در آن شرکت نمی کنند، با آنکه انجام آن کارها بعد از وقت اداری و یا در روز بعد ممکن است. آیا این عمل سبک شمردن نماز است؟
بهتر است برای درک فضیلت نماز اول وقت و جماعت، کارهای اداری به گونه ای تنظیم شود که آنها بتوانند این فریضه الهی را به صورت جماعت و در کمترین مدت بخوانند.
بهتر است برای درک فضیلت نماز اول وقت و جماعت، کارهای اداری به گونه ای تنظیم شود که آنها بتوانند این فریضه الهی را به صورت جماعت و در کمترین مدت بخوانند.
عنوان سوال:
در اماکن نظامی هنگام بر پایی نماز جماعت که در وقت اداری است، تعدادی از نظامیان به خاطر شرایط کاری در آن شرکت نمی کنند، با آنکه انجام آن کارها بعد از وقت اداری و یا در روز بعد ممکن است. آیا این عمل سبک شمردن نماز است؟
پاسخ:
بهتر است برای درک فضیلت نماز اول وقت و جماعت، کارهای اداری به گونه ای تنظیم شود که آنها بتوانند این فریضه الهی را به صورت جماعت و در کمترین مدت بخوانند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- گاهاً بخاطر شرایط خاص (همچون دفاع از مرزهای کشور و خصوصاً در مانورهای نظامی و...) یگانهای نظامی، بصورت موقت در املاک اشخاص مستقر می گردند و مالکین آن اراضی نیز رضایتی بر این امر ندارند و نظامیان حاضر نیز قانوناً حق خروج از آن مکان را ندارند. خواهشمند است حکم انجام عبادات از جمله اقامه ی نماز در این املاک (غصبی) را بیان فرمایید.
- اگر من در محل کارم پس از پایان وقت اداری و انجام کارهای اداری که به خاطر آن مسافرت کرده ام، به انجام کارهای شخصی بپردازم. مثلاً از ساعت هفت صبح تا دو بعد از ظهر کارهای اداری را انجام دهم و از آن به بعد مشغول انجام کارهای شخصی شوم، نماز و روزه ام چه حکمی دارد؟
- فردی که دچار بیماری پیسی است در نماز و غسل های واجب چه باید بکند؟ آیا می تواند برای بردن ثواب نماز اول وقت و ثواب نماز جماعت در نماز جماعت شرکت کند؟
- شرکت در نماز جماعت مغرب اهل سنت، با توجه به این که وقت نماز مغرب نزد آنها زودتر از مغرب شرعی نزد شیعیان است، آیا کفایت از نماز مغرب می نماید یا نه؟
- در مکانهای مشارکت و رفت و آمد با برادران اهل سنت، هنگام شرکت در نمازهای روزانه، در بعضی از موارد مانند آنان عمل می کنیم، مثل نماز به صورت تکتّف و عدم رعایت وقت و سجده بر فرش، آیا این نمازها احتیاج به اعاده دارند؟
- شخصی هستم که نمی توانم وضو خود را تا پایان نماز حفظ کنم (به علت باد معده) البته اگر تا پایان وقت نماز چندین بار وضو بگیرم و نماز بخوانم معمولاً می توانم نمازم را با وضوی سالم بخوانم. اما این کار مستلزم عسر و حرج زیادی است به طوری که علاوه بر خودم اطرافیان هم از نماز خواندن من خسته می شوند و در واقع سخت ترین کار برایم نماز خواندن است. نماز اول وقت را نمی توانم درک کنم و از مسجد و نماز جماعت هم محروم هستم حتی در بین نماز هم تمام توجهم به وضویم است؛ در واقع هیچ لذّتی از نماز خواندن نمی برم لطفاً بفرمایید تکلیف من چیست؟ راهی وجود دارد که بتوانم در نماز جماعت شرکت کنم؟ بفرمایید نمازهای قضای خود را با این وضعی که دارم به چه شکلی بخوانم؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر در اداره جات، انجام بعضی کارهای مستحبی مانند دعا یا سخنرانی در بین دو نماز، موجب طولانی شدن نماز جماعت و گرفته شدن وقت اداری شود، این کارها جایز است؟
- [آیت الله بهجت] خواندن نماز جماعت و گوش فرا دادن به سخنرانی بیان احکام شرعی که توسط مبلّغین انجام می گیرد در ساعت اداری شرکت ها و ادارات، چه حکمی دارد؟ حکم خواندن نماز فرادا در وقت اداری چیست؟ اگر کسی بدون اجازه کار فرما نماز بخواند؛ آیا نماز او اشکال شرعی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] تعدادی از نظامیان، برای گذراندن دورههای یک ساله جهت تکمیل دانش نظامی و مکتبی از سراسر کشور به شیراز مسافرت می‌نمایند و مدت یک سال به طور تمام وقت، مشغول تحصیل هستند. ضمنا خوابگاه این دانشجویان در شهرستان مرودشت است که در فاصله 45 کیلومتری شیراز است و هر روز این مسافت را طی می‌کنند. با توجه به این که هیچ یک از این دو شهر، وطن آنها نیست، حکم نماز آنها از حیث قصر و اتمام چگونه است؟
- [سایر] فردی روحانی، که در ادارهای حقوق میگیرد و باید تا آخر وقت اداری برای آن اداره کار کند، آیا میتواند در وقت اداری برای اداره دیگری (با مزد) نماز جماعت بخواند؟
- [آیت الله خوئی] اگر امام جماعت شیعه باشد ولی جامع شرایط امام جماعت نباشد، آیا جایز است به خاطر مصلحت شرعیه نماز جهریه را به صورت اخفات بجا آورد و پشت سر او، متابعت او را نماید؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شرکت در نماز جماعت مغرب اهل سنت، با توجه به اینکه وقت نماز مغرب نزد آنها زودتر از مغرب شرعی نزد شیعیان است، آیا کفایت از نماز مغرب می کند؟
- [سایر] با توجه به این که وقت تعدادی از نمازهای مستحب مابین فریضتین مغرب و عشا می باشد و البته در مساجد به دلیل مراعات وقت مامومین فرصت نمازهای مستحبی وجود ندارد لذا خواهشمند است مشخص فرمائید آیا در ایام مخصوص مثلا" لیله الرغائب و یا جمعه های ماه رجب المرجب شرکت در نمازهای جماعت و جمعه افضل است یا ادای نماز به صورت فرادی و استفاده از وقت فضیلت نمازهای مستحب و در صورت برتری نماز جماعت چگونه می توان از برکات نمازهای مستحب بهره برد؟ خصوصا" در ایام ماه رمضان المبارک معمولا" نمازهای غفیله در مساجد خوانده نمی شود در این خصوص نظرتان را بفرمائید.
- [آیت الله جوادی آملی] نماز جماعت در ادارات واحد روابط عمومی بعضی از ادارات دولتی، متولی برگزاری مراسم (نماز جماعت، عید غدیر، محرم حسینی و…) است. با عنایت به تعظیم شعائر اسلامی و در عین حال رعایت نحوة مطلوب خدماترسانی به ارباب رجوع، خواهشمند است به دو سؤال ذیل به صورت شفاف پاسخ فرمایید: 1. برگزاری نمازجماعت که نزدیک نیم ساعت از وقت اداری را میگیرد در اول وقت نماز و یا پایان وقت اداری (یعنی حدود ساعت 13/30 الی 14) چه حکمی دارد؟ 2. در طول سال به طور متوسط در هر فصل (3 ماه) یک مراسم در اول ساعت اداری از ساعت 8 الی 9/30دقیقه برگزار می‌شود که در مجموع 4 مراسم به مدت 6 ساعت است. با توجه به اثربخشی اینگونه مراسمها در تقویت بنیة دینی و تجدید قوای معنوی همکاران و با در نظر گرفتن رعایت حال ارباب رجوع، برگزاری اینگونه مجالس مذهبی چه حکمی دارد؟
- [سایر] حضرت آیت الله هادوی تهرانی واقعه: امام جماعت یک واحد اداری در نماز خود (بسم الله الرحمن الرحیم) را با ضم (ن) قرائت می نمود. پس از نماز علت از وی سؤال شد، ایشان در پاسخ گفتند رعایت تجوید است و به این موضوع اصرار داشتند. سؤال: 2. آیا چنین فردی حائز شرایط امام جماعت است؟ قبلاً از محبت جناب عالی تقدیر و تشکر به عمل می آید. با تشکر
- [آیت الله سبحانی] معتکف وقتی برای رفتن به توالت و یا وضو گرفتن از مسجد خارج می شود گاهاً اتفاق می افتد به خاطر ازدحام جمعیّت حدود ده دقیقه یا بیشتر در آنجا می ماند آیا ضرری به اعتکاف می زند با فرض اینکه رفع حاجت ضروری است و یا اگر بعداً وضو بگیرد از نماز جماعت یا نماز اول وقت محروم می شود؟ و آیا در این مدت می تواند کاری انجام دهد مثلاً ظرف بشوید؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] کسی که در نماز جمعه شرکت نمیکند میتواند در اوّل وقت و در حین نماز جمعه نماز ظهر را به جماعت یا فرادی بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنان می توانند در نماز جمعه شرکت کنند و نمازشان صحیح است و مجزی از نماز ظهر است اما به تنهایی (بدون شرکت مردان) نمی توانند نماز جمعه تشکیل دهند چنانکه نمی توانند مکمل عدد لازم 5 نفر هم باشند، زیرا نماز جمعه با شرکت مردان منعقد می شود. _______ 1 پیرامون شرائط، موانع، مبطلات، خلل، شک، سهو و غیره به فصل مربوط به نماز جماعت مراجعه شود. _______
- [آیت الله بروجردی] کسی که وظیفهاش تیمّم است، اگر برای کاری تیمّم کند، تا تیمّم و عذر او باقیست کارهایی را که باید با وضو یا غسل انجام داد میتواند به جا آورد، ولی اگر به خاطر تنگی وقت بوده، یا با داشتن آب برای نماز میت یا خوابیدن تیمّم کرده، فقط کاری را که برای آن تیمّم نموده میتواند انجام دهد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که وظیفه اش تیمم است اگر برای کاری تیمم کند، تا تیمم و عذر او باقی است، کارهایی را که باید با وضو یا غسل انجام داد، می تواند بجا آورد ولی اگر به خاطر تنگی وقت یا با داشتن آب برای نماز میت یا خوابیدن تیمم کرده فقط کاری را که برای آن تیمم نموده می تواند انجام دهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که وظیفه اش تیمم است اگر برای کاری تیمم کند تا تیمم و عذر او باقی است می تواند تمام کارهایی را که وضو و غسل در آن شرط است به جا آورد، حتی اگر تیمم را به خاطر تنگی وقت نماز گرفته باشد دست گذاردن روی خط قرآن و مانند آن برای او جایز است.
- [امام خمینی] کسی که وظیفه اش تیمم است، اگر برای کاری تیمم کند، تا تیمم و عذر او باقی است، کارهایی را که باید با وضو یا غسل انجام داد، می تواند به جا آورد. ولی اگر با داشتن آب برای نماز میت یا خوابیدن تیمم کرده، فقط کاری را که برای آن تیمم نموده می تواند انجام دهد. و در مورد تیمم به خاطر تنگی وقت، به احتیاط واجب سایر غایات را انجام ندهد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی که وظیفه او تیمّم است برای کاری تیمّم کند، تا تیمّم و عذر او باقی است، میتواند اعمالی را که باید با وضو یا غسل انجام داد بجا آورد، ولی اگر با داشتن آب برای نماز میّت یا خوابیدن تیمّم کرده باشد، فقط کاری را که برای آن تیمّم نموده میتواند انجام دهد و چنانچه به خاطر تنگی وقت تیمم کرده باشد، به احتیاط واجب نباید سایر اعمالی را که احتیاج به وضو یا غسل دارند انجام دهد.
- [آیت الله بهجت] کسی که حمد و سوره و چیزهای دیگر نماز را بهخوبی نمیداند، و میتواند یاد بگیرد، چنانچه وقت نماز وسعت دارد، باید یاد بگیرد؛ و اگر وقت تنگ است، دو صورت دارد: 1 اگر در یاد گرفتن کوتاهی کرده، در صورتی که عُسر و حرج نباشد، بنابر اظهر باید نمازش را به جماعت بخواند، یا کسی بخواند و او هم همراه او بخواند یا اگر ممکن است از روی نوشتهای بخواند. 2 اگر کوتاهی نکرده، بنابر احتیاط مستحب این کارها را انجام دهد. اگر کسی از قرآن هیچ نمیداند، به مقداری که واجب است در نماز از قرآن بخواند تسبیح و تهلیل و تکبیر میگوید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر قسمتی از نماز را برای خداوند عالم انجام ندهد، چنانچه به جهت نشان دادن به مردم باشد علاوه بر آن که گناهکار است نمازش باطل است؛ خواه آن قسمت واجب باشد مثل (حمد)، یا مستحب باشد مثل (قنوت) و چنانچه به جهت مباحی؛ مانند اعلام مطلبی به غیر باشد، آن قسمت باطل است، پس اگر آن قسمت را عمداً زیاد کرده باشد نمازش باطل است، در غیر این صورت فقط همان قسمت باطل می‌شود، پس اگر آن قسمت را دوباره بخواند یا آن قسمت مستحبی باشد، نمازش صحیح است. و اگر تمام نماز را برای خدا به جا آورد ولی برای نشان دادن به مردم در جای مخصوصی مثل مسجد، یا در وقت مخصوصی مثل اول وقت، یا به طرز مخصوصی مثلاً با جماعت نماز بخواند علاوه بر آن که گناهکار است نمازش باطل است؛ ولی اگر به خاطر کار مباحی، مثل خنک بودن مسجد یا خنک بودن هوا در اول وقت یا نخواندن حمد و سوره در جماعت باشد، اشکالی ندارد. همچنانکه اگر نماز را برای خدا به جا آورد لکن برای اعلام مطلبی به دیگری با صدای بلند بخواند نمازش صحیح است. تکبیرة الاحرام
- [آیت الله شبیری زنجانی] هر گاه بداند نماز امام باطل است؛ مثلاً بداند امام وضو ندارد، اگر چه خود امام ملتفت نباشد، نمیتواند به او اقتدا کند، ولی اگر نماز امام، برخی از شرایط را دارا نباشد یا با برخی از موانع همراه باشد که فقدان سهوی آن شرایط یا همراه بودن سهوی آن موانع نماز را باطل نمیکند، می‌توان به او اقتدا کرد؛ مثل آن که امام جماعت سهواً از قبله منحرف باشد و مقدار انحرافش به بیش از سمت راست یا سمت چپ قبله نرسیده باشد، یا سهواً با لباس نجس نماز بخواند، هم‌چنین اگر امام برخی از کارهای نماز را ترک کند و انجام آن کارها از سوی امام، به جای مأموم نباشد، بنابراین اگر امام به جهت فراموشی در رکعت سوم و چهارم تسبیحات اربعه را نخواند، یا در رکعت قبل، تمام یا قسمتی از حمد را نخوانده باشد، میتواند به او اقتدا کند؛ ولی در آن رکعتی که تمام یا قسمتی از حمد را نخوانده، نمیتواند به او اقتدا کند؛ اگر چه در حال رکوع بخواهد اقتدا کند.