محکوم به
محکومٌ به به فعل متعلق حکم شارع اطلاق می‌شود.
هر گاه در گندم فضله ی موش دیده شود، آیا جستجو در آن که شاید باز هم باشد لازم است و اگر آن را آرد کنند محکوم به طهارت است؟
جستجو لازم نیست و محکوم به طهارت است.
جستجو لازم نیست و محکوم به طهارت است.
عنوان سوال:
هر گاه در گندم فضله ی موش دیده شود، آیا جستجو در آن که شاید باز هم باشد لازم است و اگر آن را آرد کنند محکوم به طهارت است؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر فضله ی موش در خمیر یا نان دیده شود تکلیف چیست؟
- برخی از کارخانه های آرد یا مکینه های گندم پس از دریافت گندم از کشاورزان، مقدار کمتری آرد به آن ها پس داده و دستمزد و هزینه آرد کردن را با رضایت مشتری از آرد برمی دارند، آیا این عمل ربای معاملی محسوب می شود؟ و اگر آرد تحویلی به آن ها از همان گندم دریافتی نباشد چه طور؟
- آیا در کفّاره می توان به جای آرد یا نان و گندم، موادّ خوراکی دیگر یا پول آن را به فقیر داد؟
- آیا در زکات فطره می توان به جای قیمت گندم، نان محاسبه کرد؟ با توجه به این که نانوایی ها نان را از آرد دولتی تهیه می کنند که با قیمت آزاد آن تفاوت چشمگیری دارد.
- آیا در عرق جنب از حرام فقط در نماز، اجتناب لازم است، یا در هر جایی که طهارت بدن و لباس لازم است مثل طواف نیز اجتناب لازم است؟
- متصدّیان لباسشویی های عمومی که با افراد بی مبالات و حتی بی دین سر و کار دارند، آیا لازم است که در مورد طهارت و نجاست لباس های مشتریان سؤال کنند؟
- منظور از قصد طهارت، برای وضو چیست؟ آیا در نیّت وضو، مشخص کردن واجب یا مستحب بودن وضو لازم است؟ و آیا با وضوی مستحب می توان کار واجب انجام داد؟
- در محل مسکونی ما پرندگان حرام گوشت از جمله کلاغ های بسیاری زندگی می کنند، آیا اجتناب از فضله هایی که در محل زندگی آن ها می باشد لازم است؟ در صورت لزوم با توجه به رفت و آمد بسیار و نیز فصل بارندگی، رعایت این مسأله موجب عسر و حرج شده است. چون تقریبا با گذشت زمان جای کمی وجود دارد که در آن ها فضله نباشد، و از طرفی اشخاصی هم که با آن ها معاشرت می شود یا مسأله را نمی دانند و یا بی توجّه اند، وظیفه چیست؟
- نرم افزارهایی که از بازار مسلمین تهیه می کنیم، آیا لازم است از نحوه شرعی بودن تکثیر آن فحص و جستجو کنیم یا سوق مسلمین حاکم بوده و خریدن بدون پرس و جو از خصوصیات تکثیر و پخش آن جایز است؟
- یکی از مشکلات من این است که پس از هر مورد تخلّی، بعد از مدتی چند قطره آب خارج می شود که تا به حال با عمل استبرا، بنا بر پاک بودن آن می گذارم. سپس سعی کردم برای خواندن نماز مواقعی را انتخاب کنم که از وقت تخلی دور باشد. آیا لازم است برای نماز لباس و بدن را پاک کنم یا با وجود سختی، لازم است لباس را عوض کنم؟ اگر تا به حال نمازهای من فاقد طهارت بوده است، مرا برای جبران نمازهای گذشته راهنمایی فرمایید و آیا با وجود اخلاص در این نمازها و کثرت آن ها، لازم است همه را قضا کنم؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اگر در کیسه آرد فضله موشی پیدا شد آیا جستجوی بیشتر لازم است؟
- [سایر] اگر صاحب خانه در بین غذا خوردن، بفهمد غذا نجس است (مانند دیدن فضله موش در غذا)، آیا لازم است به میهمانان بگوید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر در غذای پخته شده نجاستی مانند فضله موش پیدا شود حکم چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی جو و گندم وقفی دارد که در ایّام محرّم الحرام برای نذر امام حسین 7 مصرف کند در وقت محرّم آرد گندم موجود نیست به جهت نبود آسیاب و یا مشکلات دیگری نتوانسته گندم را آرد کند آیا این شخص میتواند آرد خود را به جای آرد وقفی مصرف کند و گندم آرد نشده را برای خود نگه دارد یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر در نان پخته شده، فضله موش یا چیز نجس دیگری پیدا شود، حکم آن چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورت اجاره ی خانه از مسیحیان در کشور مسیحی آیا تطهیر خانه لازم است یا محکوم به طهارت است؟
- [آیت الله نوری همدانی] بعدازنیمپخت شدن برنج (حین آبکش کردن) فضله موش در داخل برنج پیدا شد آیا با آب کشیدن پاک می‌شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که مشغول خوردن غذا است اگر در بین ظرف غذا فضله موش پیدا کند آیا لازم است که به باقی افراد خانواده بگوید یا نه، و همینطور گفتن به میهمان چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا به آرد گندم زکات تعلق می گیرد؟
- [سایر] کسی که غذایی را که در آن فضله موش پیدا شده است خورده، آیا دهانش نجس است؟ اگر آب دهانش به جایی بپاشد آنجا نجس می‌شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مالی را که قرار میگذارد بدهد معین کند، مثلاً بگوید: (هر کس اسب مرا پیدا کند، این کیسه گندم را به او میدهم)، لازم نیست بگوید این گندم مال کجاست و قیمت آن چقدر است، ولی اگر مال را معین نکند، مثلاً بگوید: (کسی که اسب مرا پیدا کند، ده من گندم به او میدهم)، باید خصوصیات آن را کاملاً معین نماید.
- تا انسان یقین نکند که فتوای مجتهد عوض شده است، می تواند به آنچه در رساله نوشته شده عمل نماید . و اگر احتمال دهد که فتوای او عوض شده، جستجو لازم نیست ، ولی اگر بعدا معلوم شود که فتوایش عوض شده بود، باید نسبت به گذشته، به وظیفه عمل نماید.
- چیز نجسی که انسان شک دارد پاک شده یا نه، نجس است و چیز پاک را اگر شک کند نجس شده یا نه، پاک است. و اگر چه بتواند نجس بودن یا پاک بودن آن را بفهمد لازم نیست جستجو کند.
- بول و غائط انسان و هرحیوان حرام گوشتی که خون جهنده دارد ( یعنی اگر رگ آن را ببرند ، خون از آن جستن می کند ) نجس است . و بنا بر احتیاط از بول و غائط حیوان حرام گوشتی که خون جهنده ندارد در صورتی که عُسر و حرج لازم نمی آید اجتناب نمایند . ولی فضله حیوانات کوچک مثل پشه و مگس که گوشت ندارند پاک است .
- انسان باید زکات را به قصد قربت یعنی برای انجام فرمان خداوند عالم بدهد و اگر غیر از زکات، مال دیگری هم بر او واجب شده است، در نیت معین کند که آنچه را میدهد زکات است، ولی اگر هم زکات مال بر او واجب شده است و هم زکات فطره، لازم نیست موقع ادا کردن، نیت کند که آنچه را میدهد زکات مال است، بلکه اگر به نیت (آنچه بر او واجب است) بدهد از هر دو کفایت میکند، و همچنین اگر مثلاً زکات گندم و جو بر او واجب باشد، لازم نیست معین کند چیزی را که میدهد زکات گندم است یا جو.
- پاک کردن مخرج غائط با چیزهای مقدس که احترام آنها لازم است مانند کاغذی که اسم خدا یا پیامبران بر آن نوشته شده حرام است و ممکن است در صورت علم و عمد موجب کفر شود که در این صورت به سبب کافر شدن تمام بدن نجس می شود . ولی در صورت عدم علم و عمد، یا غفلت یا خوانا نبودن نوشته ، اظهر حصول طهارت است .
- بنابر اظهر، در قرار دادن مکانی به عنوان مسجد، صیغه وقف لازم نیست، بلکه هر عملی که دلالت بر آن کند کافی است، اگرچه بهکار بردن لفظ در ایجاب آن، و تلفّظ به وقفیت بهعنوان مسجدیت احوط است. و همچنین در قبول متولی یا حاکم شرع؛ و اظهر اعتبار قصد قربت است در وقف مسجد؛ و کافی است که با نیت و اراده بگوید: (جَعَلْتُهُ مَسجِداً لِلّه) و مسجدیت را اعلام کند، به معنایی که در عرف مسلمین معمول است (در مقابل مسجد به معنای لغوی)؛ و در قبضش کافی است یک نفر که نمازش محکوم به صحت باشد با اذن واقف در آنجا نماز بخواند؛ و اقرب ترتیب آثار مسجدیت است بر مساجد مخالفین، در صورتی که محکوم به کفر نباشند؛ و کلیساها و کنیسهها در جهت حصول تقرب مانند مساجد مخالفین است، ولی در سایر جهات محل تأمل است.
- کسی که فطره چند نفر را میدهد، لازم نیست همه را از یک جنس بدهد و اگر مثلاً فطره بعضی را گندم و فطره بعض دیگر را جو بدهد کافی است، و همچنین میتواند بعضی را جنس و بعضی دیگر را قیمت بدهد، خواه قیمت همان جنس یا قیمت جنس دیگر، ولی بنابر احتیاط واجب یک فطره را از دو جنس ندهد و اگر قیمت را میدهد قیمت دو جنس را مخلوط نکند.
- کافر اصلی، به جمیع اقسام آن، در صورتی که مسلمان شود، نمازهای سابق او قضا ندارد، و امّا مسلمانی که نماز نخوانده اگر چه معذور بوده یا مسلمانی که مرتد شده، اگر چه مرتد فطری باشد بنابر اظهر، و یامسلمانی که محکوم به کفر است، مثل خوارج، در صورت توبه بر همه اینها قضا لازم است، ولی مسلمانی که شیعه شده و نمازهایش را قبلاً مطابق مذهب خودش یا مطابق مذهب شیعه با نیت قربت خوانده است بنابراظهر قضا براو واجب نیست. و امّا اگر اصلاً نمازش را نخوانده باید قضا کند.
- سر بریدن حیوان پنج شرط دارد: 1 کسی که سر حیوان را میبُرد، چه مرد باشد یا زن و یا بچه ممیز، باید مسلمان باشد و اظهار دشمنی با اهلبیت پیغمبر صلیاللهعلیهوآله نکند. و مرتدّ از مسلمین، غُلاة، خوارج و منکر ضروریات اسلام، محکوم به حکم کافر است. 2 سر حیوان را با چیزی ببرند که از آهن باشد، ولی چنانچه آهن پیدا نشود و طوری باشد که اگر سر حیوان را نبرند میمیرد، یا ذبح آن حیوان عرفاً برای انسان ضرورت داشته باشد، با چیز تیزی که چهار رگ آن را جدا کند، مانند شیشه و سنگ تیز، می‌شود سر آن را برید. بلکه اگر آلت ذبح غیر آهن باشد ولی در حدّت و استحکام و تیزی و اطّرادِ تا آخر ذبح مثل آهن باشد به نحو یقین، بعید نیست به الغاء خصوصیت ملحق به آهن باشد. 3 در موقع سر بریدن، جلو بدن حیوان رو به قبله باشد، و کسی که میداند باید رو به قبله سر ببرد، اگر عمداً حیوان را رو به قبله نکند، حیوان حرام می‌شود، ولی اگر فراموش کند، یا مسئله را نداند، یا قبله را اشتباه کند، یا نداند قبله کدام طرف است، یا نتواند حیوان را رو به قبله کند، بنابر اظهر، اشکال ندارد. 4 وقتی میخواهد سر حیوان را ببرد، یا کارد به گلویش بگذارد، به نیت سر بریدن، نام خدا را ببرد و همینقدر که بگوید (بسم اللّه) کافی است، و اگر بدون قصد سر بریدن، نام خدا را ببرد آن حیوان، بنابر اظهر پاک نمیشود و گوشت آن هم حرام است، ولی اگر از روی فراموشی نام خدا را نبرد، اشکال ندارد. 5 حیوان بعد از سر بریدن حرکتی بکند، اگرچه مثلاً چشم یا دُم خود را حرکت دهد، یا پای خود را به زمین زند که معلوم شود زنده بوده، و لازم نیست خون از بدنش خارج شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . آبی که پاک بوده و معلوم نیست نجس شده باشد یا نه محکوم به طهارت است، و آبی که نجس بوده و معلوم نیست پاک شده یا نه محکوم به نجاست است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] در هر طرفی که اطمینان دارد آب نیست، در آن طرف جستجو لازم نیست و اگر نسبت به تمام جهات چنین اطمینانی دارد، اصلاً جستجو لازم نیست.
- [آیت الله سبحانی] اگر قضای روزه رمضان را چند سال تأخیر بیندازد باید قضا را بگیرد و برای هر روز یک مدّ آرد گندم به فقیر بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] یک مد تقریبا برابر با 750 گرم است و احتیاط مستحب آن است که در کفاره روزه، گندم، آرد یا نان به فقیر بدهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] هرگاه شیره و روغن ومانند اینها طوری شل باشد که اگر مقداری از آن ملاقات با نجاست کرد وعرف جمیع آن را ملوث میبیند مثل روغن در تابستان، همین که یک نقطه از آن نجس شد، تمام آن نجس می‌شود ولی اگر غلیظ وسفت باشد مثل شیره و روغن در زمستان فقط جایی که نجاست به آن رسیده نجس میباشد پس اگر فضله موش در آن بیفتد جایی که فضله افتاده نجس وبقیه پاک است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] هر گاه شیره و روغن و مانند اینها طوری باشد که اگر مقداری از آن را بردارند جای آن خالی نمیماند، همین که یک نقطه از آن نجس شود، تمام آن نجس می‌شود؛ ولی اگر طوری باشد که جای آن در موقع برداشتن خالی بماند، اگر چه بعد پر شود، فقط جایی که نجاست به آن رسیده نجس میباشد؛ پس اگر مثلاً فضله موش در آن بیفتد جایی که فضله افتاده نجس و بقیه پاک است.
- [آیت الله سیستانی] هر گاه شیره و روغن و مانند اینها طوری باشد که اگر مقداری از آن را بردارند جای آن خالی نمیماند ، همین که یک نقطهای از آن نجس شد ، تمام آن نجس می‌شود . ولی اگر طوری باشد که جای آن در موقع بر داشتن خالی بماند ، اگر چه بعد پر شود ، فقط جایی که نجاست به آن رسیده نجس میباشد ، پس اگر فضله موش در آن بیفتد جایی که فضله افتاده نجس وبقیّه پاک است .
- [آیت الله مکارم شیرازی] بول و مدفوع انسان و هر حیوان حرام گوشت که خون جهنده دارد، یعنی اگر رگ آن را ببرندخون از آن به سرعت جاری می شود، نجس است، احتیاط واجب آن است از بول حیوان حرام گوشت که خون جهنده ندارد نیز اجتناب کند; ولی فضله حیوانات کوچک مثل پشه مگس و مانند آنها پاک است بنابر این از فضله موش و گربه و حیوانات درنده و مانند آنها باید اجتناب کرد.
- [آیت الله سبحانی] زنی که زائیدن او نزدیک است و روزه برای حملش ضرر دارد روزه بر او واجب نیست. و باید برای هر روز یک مدّ آرد گندم به فقیر بدهد. و نیز اگر روزه برای خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست و باید برای هر روز یک مدّ گندم و یا آرد آن را به فقیر بدهد. و در هر دو صورت روزه هائی را که نگرفته باید قضا نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . هر گاه شیره و روغن و مانند اینها طوری باشد که اگر مقداری از آن را بردارند جای آن خالی نمی ماند همین که یک نقطه از آن نجس شد، تمام آن نجس می شود. ولی اگر طوری باشد که جای آن در موقع برداشتن خالی بماند، اگر چه بعد پر شود، فقط جایی که نجاست به آن رسیده نجس می باشد. پس اگر فضله موش در آن بیفتد جایی که فضله افتاده نجس، و بقیه پاک است.