برخی از کارخانه های آرد یا مکینه های گندم پس از دریافت گندم از کشاورزان، مقدار کمتری آرد به آن ها پس داده و دستمزد و هزینه آرد کردن را با رضایت مشتری از آرد برمی دارند، آیا این عمل ربای معاملی محسوب می شود؟ و اگر آرد تحویلی به آن ها از همان گندم دریافتی نباشد چه طور؟

منظور از ربای فضل همان ربای معاملی است که عبارت از بیع دو کالای همجنس با زیادی در یک طرف است که از آن به مناسبت در باب تجارت سخن گفته‌ اند.

رضایت به معنای خشنودی و خرسندی است که در باب بیع ، نکاح و ... به آن پرداخته شده است.

آرد به ماده کوبیده و پودر شده غلات که به وسیله سنگ های مخصوص یا ماشین آلات انجام می‌پذیرد گفته می‌شود که از آرد به مناسبت در بابهایى مانند طهارت، صلات، زکات، تجارت و کفارات سخن رفته است.

معاوضه در لغت مبادله كردن و در اصطلاح به مبادلۀ كالا و خدمات گفته مي‌شود، در عهد باستان، هر تولید كننده، آن‌چه را كه زيادتر از احتياج خود داشت را با كالا يا خدمات، توليد كنندۀ ديگري كه كالا يا خدماتي غير از توليد اين داشت مبادله مي‌كرد، و بدين عمل معاوضه گفته مي‌شود، و دراصطلاح حقوقی معاوضه به مبادلۀ كالا به كالا گفته مي‌شود و بیع كه ويژۀ مبادله كالا با پول است در حقيقت تكامل یافته معاوضه مي‌باشد.

آرد به ماده کوبیده و پودر شده غلات که به وسیله سنگ های مخصوص یا ماشین آلات انجام می‌پذیرد گفته می‌شود که از آرد به مناسبت در بابهایى مانند طهارت، صلات، زکات، تجارت و کفارات سخن رفته است.

فزوني و زياده رباي معاملي (معاوضي): معامله‌اي که در آن دو کالاي هم جنس مکيل يا موزون مبادله مي‌شوند و يک طرف داراي افزوده است. (هم جنس، مکيل، موزون)