نبش قبر
شكافتن قبر بطوری كه جسد ميّت يا بقايای آن آشكار شود.
میتی را بعد از این که در قبر گذاشتند به جای این که چوب در دو طرف میّت بگذارند یکی گذاشتند، آیا باید نبش قبر کرد و چوب دیگر را در طرف دیگر گذاشت؟
خیر، جایز نیست و اصل آن مستحبّ ست.
خیر، جایز نیست و اصل آن مستحبّ ست.
عنوان سوال:
میتی را بعد از این که در قبر گذاشتند به جای این که چوب در دو طرف میّت بگذارند یکی گذاشتند، آیا باید نبش قبر کرد و چوب دیگر را در طرف دیگر گذاشت؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا به جای دو چوب تازه می شود دو چوب خشک همراه میّت گذاشت؟
- آیا اگر میتی را بدون غسل دفن کرده باشند، نبش قبر او جایز است؟
- میتی را بدون این که بر او نماز بخوانند دفن کرده اند، آیا برای نماز خواندن بر او باید نبش قبر کرد؟
- ملاک در حرمت نبش قبر چیست؟
- شخصی برای دفن میّتی قبری را بخشیده که در آن دفن شود، پس از گذشت سال ها که بدن میّت پوسیده قبر دارای ارزش و قابل فروش است، آیا به ورثه میّت می رسد یا متعلّق به خود بخشنده است؟
- نبش قبر غیر مسلمان برای تشریح بدن وی چه حکمی دارد؟
- میتی را بدون خواندن نماز دفن کرده اند و فردی آمده و بر قبر میّت نماز را خوانده، آیا صحیح است؟ و اگر بعد از مدتی به دلیل آمدن سیل، بدن او از قبر بیرون بیاید، آن نماز میّت را باید اعاده کرد؟
- فردی پدر خود را در ملک شخصی خود دفن نموده است. اکنون با گذشت ده سال از این قضیه متوجه شده اند که قبر را آب فرا گرفته است. آیا می توانند نبش قبر کنند و در قبرستان دفن نمایند؟
- آیا نبش قبر مسلمان برای تشریح بدن وی، جهت تعیین کیفیّت قتل و نجات فرد متّهم به قتل، چه حکمی دارد؟
- قبرهایی که سه طبقه است، اگر جنازه پایینی با کفن مغصوب دفن شده باشد یا به جهتی ضرورت نبش قبر جنازه پایینی پدید آید، شرعا چه باید کرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] چنان چه میّتی را بیحنوط دفن نموده باشند، نبش قبر برای حنوط آن واجب است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] ملاک در حرمت نبش قبر میت چیست؟
- [آیت الله بروجردی] هرگاه میّتی را در مسجدی از روی جهل دفن نمایند، آیا نبش قبر واجب است یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] نبش قبر کردن میت مسلمان چه حکمی دارد؟
- [سایر] فلسفه کفن میت چیست ؟ چرا مستحب است دو قطعه چوب در کفن میت بگذارند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی میّتی را غسل داد بعد از 3 روز متوجّه شدند که غسّال کافر بوده آیا نبش قبر کنند یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر ترس از نبش قبر توسط دشمن وجود داشته باشد میت را باید چکار کرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا کندن و نبش کردن قبر طفل یا میت دیوانه هم اشکال دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورت یقین به از بین رفتن بدن میّت، نبش قبر او چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر میّت را بر خلاف جهت قبله دفن کنند، نبش قبر او چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر زمینی را برای دفن میت مسلمان یا کسی که در حکم مسلمان است عاریه داد و بعد از دفن از عاریه برگشت، نمیتواند عاریهگیرنده را وادار به نبش قبر نماید، مگر آنکه بدن میت از بین رفته باشد.
- نبش قبر مسلمان، یعنی شکافتن قبر او، اگرچه طفل یا دیوانه باشد حرام است، ولی اگر بدنش از بین رفته و خاک شده باشد اشکال ندارد.
- فرمودهاند شکافتن قبر در چند مورد جایز است: 1 میّت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالک زمین راضی نشود که در آنجا بماند. 2 کفن یا چیز دیگری که با میّت دفن شده غصبی باشد و صاحب آن راضی نشود که در قبر بماند. و همچنین است اگر چیز گرانبهایی با او دفن شود و بدون نبش قبر نشود آن را بیرون آورد. 3 میّت بدون غسل یا کفن یا حنوط دفن شده باشد، یا بفهمند غسلش باطل بوده، یا به غیر دستور شرع کفن شده، یا در قبر او را رو به قبله نگذاشتهاند. ولی احوط این است که اگر موجب هتک و بیاحترامی میّت شود نبش قبر نشود و اگر برهنه دفن شده باید ملاحظه کنند که کفن کردن مهمتر است یا نبش قبر نکردن، و هر کدام برای میّت اهمیت بیشتری دارد رعایت نمایند. 4 بترسند درندهای بدن میّت را پاره کند، یا سیل او را ببرد، یا دشمن بیرون آورد، یا بخواهند میّت را به مشاهد مشرّفه منتقل کنند، اگرچه وصیّت به این مطلب نکرده باشد، بنابر اظهر.
- میّت را باید در قبر به پهلوی راست طوری بخوابانند که جلوی بدن او رو به قبله باشد.
- چیزی که از میّت جدا میشود، اگرچه مو و ناخن و دندانش باشد، باید با او دفن شود ولی اگر مستلزم نبش باشد احتیاط آن است که جدا دفن شود.
- مخارج انداختن در دریا و مخارج محکم کردن قبر میّت را، در صورتی که لازم باشد، احتمال دارد که از اصل مال میّت بردارند، ولی احتیاط مستحب این است که رضایت طلبکار و ورثه را در این صورت بهدست آورند.
- اگر انسان، میتی را که سه غسل او کاملاً تمام شده مس نماید، غسل بر او واجب نمیشود، ولی اگر پیش از آنکه غسل سوم تمام شود جایی از بدن او را مس کند، اگرچه غسل سوم آنجا تمام شده باشد، باید غسل مس میت نماید.
- اگر کفن میّت به نجاست خود او، یا به نجاست دیگری نجس شود، چنانچه کفن ضایع نمیشود، باید مقدار نجس را بشویند اگرچه جواز بُریدن مقداری از کفن که بیشتر از مقدار ساتر عورت است و نجس شده است خالی از وجه نیست، پس اگر در قبر گذاشته باشند جایزاست که ببُرند، بلکه اگر بیرون آوردن میّت توهین به او باشد بریدن واجب میشود؛ و اگر شستن یا بریدن آن ممکن نیست، در صورتی که عوض کردن آن ممکن باشد، باید عوض نمایند.
- اگر برای غسل دادن میّتی که مرد است، مرد پیدا نشود، زنانی که با او نسبت دارند و محرمند، مثل مادر و خواهر و عمه و خاله، یا بهواسطه شیر خوردن با او محرم شدهاند، بنابر احوط باید از زیر لباس یا چیزی که بدن او را بپوشاند غسلش بدهند. و نیز اگر برای غسل میّت زن، زن دیگری نباشد، مردهایی که با او نسبت دارند و محرمند، یا بهواسطه شیر خوردن با او محرم شدهاند بعد از اینکه از سایر اولیای میّت خصوصاً شوهر او اجازه بگیرند، بنابر احوط باید از زیر لباس او را غسل دهند.
- اگر چیز پاک به نجس برسد و هردو یا یکی از آنها به طوری تَر باشد که تری یکی به دیگری برسد، چیز پاک نجس می شود. و اگر تری به قدری کم باشد که به دیگری نرسد، چیزی که پاک بوده نجس نمی شود. ولی اگر دست انسان به بدن میّتی که هنوز او را غسل نداده اند برسد اگر چه بدن میت خشک باشد، احتیاط در این است که دست را بشوید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است دو چوب تر وتازه در قبر همراه میّت بگذارند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مستحب است دو چوبِ تر و تازه در قبر همراه میت بگذارند.
- [آیت الله مظاهری] مستحب است دو چوب تر و تازه در قبر همراه میّت بگذارند.
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است دو چوب تر و تازه در قبر همراه میت بگذارند
- [آیت الله سبحانی] مستحب است دو چوب تر و تازه در قبر، همراه میّت بگذارند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است دو چوب تر و تازه در قبر همراه میّت بگذارند.
- [آیت الله بروجردی] مستحب است دو چوبِ تَر و تازه در قبر همراه میت بگذارند.
- [امام خمینی] مستحب است دو چوب تر و تازه در قبر همراه میت بگذارند.
- [آیت الله اردبیلی] مستحب است دو چوب تَر و تازه در قبر همراه میّت بگذارند.
- [آیت الله سیستانی] مستحب است دو چوب تر و تازه در قبر همراه میّت بگذارند .