نماز میت
نماز میت پس از مراسم غسل و کفن کردن میّت، بر جنازه او نماز مخصوصی خوانده میشود که نماز میّت نام دارد.
فردی وضو نداشته است و آب هم در اختیار او بوده امّا تیمم کرده، آیا نماز میّت را می تواند بخواند؟
بله، می تواند.
بله، می تواند.
عنوان سوال:
فردی وضو نداشته است و آب هم در اختیار او بوده امّا تیمم کرده، آیا نماز میّت را می تواند بخواند؟
پاسخ:
بله، می تواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- فردی در حال جنابت بوده است و آب هم موجود بوده ولی تیمم کرده است، آیا می تواند نماز میّت بخواند و استحباب آن در این صورت جاری است؟
- شخصی که به علّت بیماری، برای وضو و غسل نمی تواند از آب سرد استفاده کند و آب گرم در دسترس نداشته باشد، چنان چه تیمّم نماید و نماز بخواند، تکلیف او بعد از امکان استفاده از آب گرم چیست؟
- کسی که نه می تواند وضو بگیرد و نه می تواند تیمم کند، چگونه باید نماز بخواند؟
- بعد از تیمم دادن میّت (به دلیل نبودن آب یا...) اگر کسی به میّت دست بزند، آیا باید غسل کند؟
- آیا نظریّه ی پزشک مبنی بر ضرر داشتن استعمال آب برای وضو و نماز از نظر شرعی، مجوّز برای تیمّم می شود یا نه؟
- آیا فردی که به واسطه عذری با تیمم نماز می خواند می تواند امام جماعت شود؟
- اگر انسان مردد شد بین این که تمام نماز را با تیمم داخل وقت بخواند یا یک رکعت از آن را با وضو، خارج از وقت بخواند، کدام یک را انتخاب کند؟
- فردی قبل از این که وضو بگیرد و یا غسل کند نماز میّتی را خوانده، آیا نماز صحیح بوده است؟
- اگر وضو گرفتن فقط با آب آلوده وکثیف امکان داشته باشد آیا وضوی با این آب صحیح است یا باید تیمم بگیرد؟
- شخصی که سینوزیت دارد و استعمال آب سرد برایش ضرر دارد با توجه به این که بعضی ها معتقدند وضو با آب گرم ضرری ندارد، آیا باید تیمم کند یا وضو بگیرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر بعد از تیمم بدل از وضو مبطل وضویی سر زند و بجای تیمم بدل از وضو تیمم بدل از غسل کند و نماز بخواند صحیح است؟
- [آیت الله اردبیلی] در جایی که هم غسل لازم است و هم وضو، مثل کسی که مسّ میّت نموده و میخواهد نماز بخواند، آیا ترتیبی بین غسل و وضو و یا تیمّم بدل از آن دو لازم است رعایت شود یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] اگر هنگام نماز آب برای وضو نباشد و با تیمم نماز را به جا اورد سپس آب پیدا شود آیا نمازی که خوانده، صحیح است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی تیمّم بدل از غسل کرد و نماز صبح را خواند و برای نماز ظهر دسترسی به آب پیدا کند و غسل نماید آیا باید وضو بگیرد با فرض آنکه ناقض وضو بین تیمّم و غسل واقع شده است؟
- [آیت الله نوری همدانی] فرد روحانی که دست به میّت زده و با تیمّم بدل از غسل مسِّ میّت میخواهد نماز بخواند، آیا مردم میتوانند به او اقتدا نمایند؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی در محلّی زندانی شده و لباس و بدنش نجس است و مقدار آبی که به او دادهاند، فقط برای آب کشیدن لباس و بدن یا برای وضو گرفتن کافی است و از طرفی وسیلهای هم برای تیمّم کردن ندارد تا بعد از آب کشیدن لباس و بدن، با تیمّم نماز بخواند. در این صوررت چه وظیفهای دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی که به علّت بیماری، برای انجام وضو و غسل، نمی تواند از آب سرد استفاده کند و آب گرم نیز در دسترس ندارد، چنانچه تیمّم نماید و نماز بخواند تکلیف او بعد از یافتن آب گرم، قبل از وقت نماز و بعد از آن چیست؟
- [سایر] فلسفه وضو چیست؟ کسی که تازه استحمام کرده است و می داند که بدنش پاک است، و می خواهد بلافاصله بعد از آن نماز را بخواند چرا مجدد باید وضو بگیرد؟ می گویید اگر آب نیست تیمم کنید، چطور آب می تواند چرکی و کثیفی و نجاست را از بین ببرد؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که به جای غسل و وضو، تیمّم کرده (مثل زن حائضی که از خون حیض پاک شده و آب برای غسل حیض و وضو ندارد) و قبل از خواندن نماز، مقداری آب به دست آورده که برای غسل تنها یا وضوی تنها کافی است، آیا لازم است که اقدام به غسل یا وضو کند یا تیمّم بدل از آنها کافی است؟
- [آیت الله نوری همدانی] قطره آبی که در اثنای غسل دادن میّت به لباس فردی که کنار ایستاده است اصابت کرده، آیا میتواند با آن لباس نماز بخواند یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که آب ندارد اگر برف یا یخ داشته باشد، چنانچه ممکن است باید آن را آب کند و با آن وضو بگیرد یا غسل نماید، و اگر ممکن نیست و چیزی هم که تیمّم به آن صحیح است ندارد، احتیاط مستحب آن است که نماز را بدون وضو و تیمّم بخواند و بعداً باید قضای آن را هم بخواند.
- کسی که وظیفهاش تیمّم است اگر برای کاری تیمّم کند، تا تیمّم و عذر او باقی است، کارهایی را که باید با وضو یا غسل انجام داد، میتواند بهجا آورد، ولی اگر عذرش تنگی وقت بوده، یا با داشتن آب، برای نماز میت یا خوابیدن تیمّم کرده، فقط کاری را که برای آن تیمّم نموده، میتواند انجام دهد.
- کسی که بول یا غائط پیدرپی از او خارج میشود اگر نتواند هیچ مقدار از نماز را با وضو بخواند، احتیاط واجب آن است که برای هر نماز یک وضو بگیرد و اگر با تیمم میتواند مقداری از نماز را با تیمم بخواند تیمم هم بنماید.
- هرگاه وقت بهقدری تنگ باشد که اگر وضو بگیرد یا غسل کند، تمام نماز بعد از وقت خوانده میشود، باید تیمم کند. و در صورتی که اگر وضو بگیرد یک رکعت از نماز را در وقت میخواند و بقیه را خارج وقت، ولی اگر تیمم کند تمام نماز را در وقت میخواند، میتواند بنابر اظهر هر کدام را خواست انجام دهد، ولی احتیاط مستحب در تیمم و خواندن تمام نماز در وقت است. و اگر با تیمّم هم تمام نماز را نمیتواند در وقت بخواند، باید بنابر احوط بلکه اقرب وضو بگیرد و یک رکعت نماز را در وقت با وضو بخواند.
- اگر غیر از آب گِلآلود و مضاف آب دیگری برای وضو ندارد، چنانچه وقت نماز تنگ است بهطوریکه برای وضو و یک رکعت نماز وقت ندارد باید تیمم کند؛ و اگر وقت دارد، احتیاط واجب آن است که صبر کند تا آب، صاف شود و وضو بگیرد و مبادرت به تیمم ننماید؛ اما اگر برای یک رکعت نماز با وضو و یا چهار رکعت با تیمم وقت دارد، بنابر اظهر میتواند هرکدام را خواست انجام دهد. شرط سوم: وضو گرفتن مستلزم تصرف غاصبانه نباشد.
- اگر غیر از آب پاکی که برای وضو یا غسل دارد آب نجسی هم به مقدار آشامیدن خود و کسانی که به او مربوطند داشته باشد، باید آب پاک را برای آشامیدن بگذارد و با تیمّم نماز بخواند؛ ولی چنانچه آب را برای حیوانش بخواهد باید آب نجس را به آن بدهد و با آب پاک وضو و غسل را انجام دهد. 5 نیاز به آب برای تطهیر:
- کسی که یقین دارد آب پیدا نمیکند، چنانچه دنبال آب نرود و با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد که اگر جستوجو میکرد آب پیدا میشد، باید بنابر احتیاط واجب نماز را اعاده نماید.
- غسل مسّ میت را باید مثل غسل جنابت انجام دهند، ولی کسی که غسل مس میت کرده، اگر بخواهد نماز بخواند، باید بنابر احوط وضو هم بگیرد.
- چیزی که بر آن تیمّم میکند باید پاک باشد و اگر چیز پاکی که تیمّم به آن صحیح است، ندارد، احتیاط در این است که نماز را بدون تیمم بخواند و بعداً با وضو یا غسل یا تیمم نماز را دو مرتبه بخواند.
- چند چیز در نماز میّت مستحب است: 1 کسی که نماز میّت میخواند با وضو یا غسل یا تیمّم باشد، و احتیاط مستحب آن است که در صورتی تیمّم کند که وضو و غسل ممکن نباشد، یا بترسد که اگر وضو بگیرد یا غسل کند به نماز میّت نرسد 2 اگر میّت مرد است، امام جماعت یا کسی که فُرادی بر او نماز میخواند، مقابل وسط قامت یا سینه او بایستد؛ و اگر میّت زن است مقابل سینه یا سر او بایستد. 3 پابرهنه نماز بخواند. 4 در هر تکبیر دست‌ها را بلند کند، بنابر اظهر. 5 فاصله او با میّت بهقدری کم باشد، که اگر باد لباسش را حرکت دهد به جنازه برسد. 6 نماز میّت را به جماعت بخواند. 7 امام جماعت تکبیر و دعاها را بلند بخواند و کسانی که با او نماز میخوانند،آهسته بخوانند. 8 در جماعت اگرچه مأموم یک نفر باشد، پشت سر امام بایستد. 9 نمازگزار به میّت و مؤمنین زیاد دعا کند. 10 پیش از نماز سه مرتبه بگوید: (اَلصَّلاة). 11 نماز را در جایی بخوانند که مردم برای نماز میّت بیشتر به آنجا میروند. 12 زن حائض اگر نماز میّت را به جماعت میخواند، در صفی تنها بایستد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که آب کمی در اختیار دارد که اگر با آن وضو بگیرد و یا غسل کند برای تطهیر بدن یا لباس او چیزی نمی ماند باید نخست بدن و لباس را آب بکشد، بعد تیمم کند و نماز بخواند، اما اگر چیزی که بر آن تیمم کند ندارد باید آب را به مصرف وضو یا غسل برساند و با بدن یا لباس نجس نماز بخواند.
- [آیت الله سیستانی] کسی که یقین دارد آب پیدا نمی کند ، چنانچه دنبال آب نرود و با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد که اگر جستجو میکرد آب پیدا میشد ، بنابر احتیاط لازم است وضو گرفته و نماز را دوباره بخواند .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که بدن یا لباسش نجس است و کمی آب دارد که اگر با آن وضو بگیرد یا غسل کند؛ برای آب کشیدن بدن یا لباس او نمی ماند؛ بنا بر احتیاط؛ بدن یا لباس را آب بکشد و با تیمم نماز بخواند؛ ولی اگر چیزی نداشته باشد که بر آن تیمم کند؛ باید آب را به مصرف وضو یا غسل برساند و با بدن یا لباس نجس نماز بخواند. ششم از موارد تیمم:
- [آیت الله سبحانی] کسی که بدن یا لباسش نجس است و کمی آب دارد که اگر با آن وضو بگیرد یا غسل کند; برای آب کشیدن بدن یا لباس او نمی ماند، باید بدن یا لباس را آب بکشد و با تیمّم نماز بخواند. ولی اگر چیزی نداشته باشد که بر آن تیمّم کند، باید آب را به مصرف وضو یا غسل برساند و با بدن یا لباس نجس نماز بخواند. ششم از موارد تیمّم:
- [آیت الله اردبیلی] اگر زنی که از خون حیض پاک شده به اندازه غسل و وضو وقت نداشته باشد، ولی بتواند با تیمّم یک رکعت از نماز را در وقت بخواند، احتیاط مستحب آن است که نماز را با تیمم بخواند و اگر گذشته از تنگی وقت، تکلیفش تیمّم باشد مثل آن که آب برای او ضرر داشته باشد باید تیمّم کند و آن نماز را بخواند.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که بدن یا لباسش نجس است وکمی آب دارد که اگر با آن وضو بگیرد یا غسل کند ، برای آب کشیدن بدن یا لباس او نمی ماند ، باید بدن یا لباس را آب بکشد و با تیمم نماز بخواند . ولی اگر چیزی نداشته باشد که بر آن تیمم کند ، باید آب را به مصرف وضو یا غسل برساند و یا لباس نجس نماز بخواند . ششم ، وضو یا غسل مستلزم ارتکاب حرام باشد
- [آیت الله اردبیلی] اگر غیر از آب گِل آلود مضاف، آب دیگری برای وضو در اختیار نداشته باشد، چنانچه وقت نماز تنگ باشد، باید تیمّم کند و اگر وقت داشته باشد، باید صبر کند تا آب صاف شود و وضو بگیرد. * شرط سوم:آب وضو و همچنین فضایی که در آن وضو میگیرد، مباح باشد.
- [آیت الله سبحانی] اگر بعد از جستوجو آب پیدا نکند و با تیمّم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد، در جایی که جستوجو کرده آب بوده نماز او صحیح است و احتیاط مستحب آن است که نماز را با وضو اعاده کند.
- [آیت الله سبحانی] اگر زن حائض به اندازه غسل و وضو وقت ندارد، ولی می تواند با تیمّم نماز را در وقت بخواند بنابر احتیاط واجب، آن نماز را بخواند و اگر گذشته از تنگی وقت، تکلیفش تیمّم است، مثل آن که آب برایش ضرر دارد، باید تیمّم کند و آن نماز را بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر بعد از جستجو، آب پیدا نکند و با تیمم نماز بخواند و بعد از وقت بفهمد، در جایی که جستجو کرده آب بوده، نماز او صحیح است و اگر در وقت فهمید احتیاط، اعاده نماز با وضو است.