طلوع فجر
طلوع فجر، صبح صادق یا فجر صادق، زمانی از شبانه‌روز که اولین و با فضیلت‌ترین وقت ادای نماز صبح است. موضوع برخی احکام شرعی مرتبط با فجر است.
مسأله طلوع فجر در لیالی مقمره ای که آقایان اختلاف نظر دارند، نظر حضرتعالی چیست؟
در نزد اینجانب با شب های دیگر تفاوتی ندارد و میزان احراز طلوع فجر است.
در نزد اینجانب با شب های دیگر تفاوتی ندارد و میزان احراز طلوع فجر است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر انسان نماز صبح را در جایی خواند و با هواپیما به محلّی مسافرت کرد که هنوز در آن جا فجر طلوع نکرده؛ آیا پس از طلوع فجر باید نمازش را اعاده کند؟
- اگر در شهری زمان بین فجر تا طلوع خورشید در زمستان یک ساعت و نیم و در تابستان دو ساعت باشد؛ اوقات شرعی در ماه مبارک رمضان و غیر آن چگونه تعیین می گردد؟
- شخصی قبل از طلوع فجر یا بعد از آن محتلم شده و قبل از ظهر غسل کرده و چیزی نخورده است، آیا می تواند نیّت روزه ی قضای ماه رمضان یا استیجاری کند؟
- اگر کسی به اذان رادیو و تلویزیون اعتماد نداشته باشد و یقین به دخول فجر صادق ننماید، آیا می تواند پس از پخش اذان از رادیو و تلویزیون باز هم غذا بخورد؟
- به نظر حضرتعالی نحوه ی تقسیم ملکی چگونه است؟
- به نظر حضرتعالی بهترین روش دریافت حق طبابت چگونه است؟
- نظر حضرتعالی در مورد سود مضاربه ای که انسان می گیرد، چیست؟
- به نظر حضرتعالی، چند بار لازم است تسبیحات اربعه گفته شود؟
- شخصی که کمرش مقداری خمیدگی دارد، به نظر حضرتعالی می تواند امام جماعت شود یا خیر؟
- مقاتل معتبر اعم از فارسی و عربی از نظر حضرتعالی کدامند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا حکم لیالی مقمره با لیالی دیگر فرق دارد؟
- [سایر] خواندن نماز صبح، در لیالی مقمره (شبهایی که سحر مهتاب است) چگونه است؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا در لیالی مقمره می توان بلافاصله بعد از اذان صبح به نماز ایستاد؟
- [آیت الله وحید خراسانی] هل یحسب منتصف اللیل فی المبیت بمنی لیالی التشریق من الغروب الی طلوع الشمس ام الی طلوع الفجر
- [آیت الله جوادی آملی] به فتوای حضرتعالی، در ایام [لیالی] مقمره، با شنیدن اذان از صدا و سیما، اقامه نماز صبح جایز است یا نه؟ زیرا حضرت امام بر این نظر بودند که بایستی حدود 15 دقیقه از اذان صبح بگذرد سپس نماز اقامه شود.
- [آیت الله خامنه ای] نظر شما درباره فجر صادق و کاذب چیست؟ و نمازگزار در این مورد چه تکلیفی دارد؟
- [آیت الله وحید خراسانی] در مساله قبل از طلوع فجر ایا نصف شب به بعد است یا اول شب هم جایز است
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا بنظر حضرتعالی در لیالی مقمّره، تأخیر در نماز صبح واجب است؟
- [آیت الله وحید خراسانی] وقوف اضطراری عرفه ایا از اول شب تا طلوع فجر است یا طلوع افتاب
- [سایر] منشأ اختلاف زمان شهادت حضرت زهرا(س) در چیست؟ به نظر حضرتعالی کدام زمان معتبرتر است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- فقها حیات را شرط می دانند؛ یعنی می گویند برای ابتدای تقلید باید از مجتهد زنده تقلید کرد . اما اگر مرجع تقلید انسان از دنیا رفت ، در این که آیا می تواند بر تقلید او باقی بماند یا باید به مجتهد زنده مراجعه نماید، اختلاف است ؛ پس اگر کسی دراین مسأله مجتهد بود، طبق نظر خودش عمل می کند ؛ و گرنه طبق نظر مجتهد زنده اَعلَم عمل می نماید.
- اگر برای انسان مسأله ای پیش آید که حکم آن را نمی داند، می تواند صبر کند تا فتوای مجتهد اعلم را به دست آورد یا اگر احتیاط ممکن است به احتیاط عمل نماید ؛ بلکه اگر احتیاط ممکن نباشد چنانچه از انجام عمل ، محذوری لازم نیاید می تواند عمل را بجا آورد. پس اگرمعلوم شد که مخالف واقع یا مخالف نظر مجتهد بوده، باید دوباره انجام دهد.
- اگر کسی چند وصیّ برای خود معیّن کند، چنانچه اجازه داده باشد که هر کدام بهتنهایی به وصیّت عمل کنند، لازم نیست در انجام وصیت از یکدیگر اجازه بگیرند، و همچنین است بنابر اظهر اگر در این مورد چیزی اظهار نکرده باشد، و اگر اجازه نداده باشد، باید با نظر یکدیگر به وصیت عمل نمایند، و اگر حاضر نشوند که با یکدیگر به وصیّت عمل کنند، و در تشخیص مصلحت اختلاف داشته باشند، در صورتی که تأخیر و مهلت دادن موجب شود که عمل به وصیّت معطّل بماند، حاکم شرع آنها را مجبور میکند که تسلیم نظر کسی شوند که صلاح را تشخیص میدهد، و اگر اطاعت نکنند، به جای آنان دیگران را معین مینماید، و اگر یکی از آنان قبول نکرد یک نفر دیگر را به جای او تعیین مینماید.
- معامله چیزی که وقف شده باطل است، ولی اگر معلوم شود وقف باطل بوده مثل آنکه واقف بالغ نبوده، یا در نفروختن آن مفسده بزرگتری چون قتل نفس و هتک عِرض باشد، یا معلوم باشد که واقف محل خاصّی در نظر نداشته مثل زمینی که برای حمام ده وقف کرده باشد، در این صور فروختن جایز است. اما در صورت اول، خود واقف یا وارث او میتواند آن را برای خود بفروشد، و در صورت دوم، موقوفه فروخته میشود و تبدیل به چیزی که به نظر واقف نزدیکتر است میشود، و در صورت سوم، به مثل آن تبدیل میگردد؛ مثلاً در جای دیگر همان ده حمام ساخته میشود. و همچنین وقفی که در آن اختلاف شده بهطوریکه علم یا اطمینان به خرابی وقف پیدا شود، بنابر اظهر میتوان آن را فروخت.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .در پایان شب , سفیده ای در مشرق به صورت عمودی به بالا حرکت می کند که فجر اول و فجر کاذب است، چون به زودی برط رف میشود, سپس در کرانه مشرق , دو نوار کاملاً پهن و از هم ممتاز، یکی در بالا و دیگری پایین قرار دارند که هر لحظه سفیدی نوار پایین , بیشتر و سیاهی نوار بالا کمتر میشود که فجر دوم و فجر صادق است، چون در گزارش فرا رسیدن صبح، صادق است . اول وقت نماز صبح , آغاز فجر صادق است و آخر وقت آن، اول طلوع آفتاب.
- [آیت الله مظاهری] نافله صبح پیش از نماز صبح خوانده میشود و وقت فضیلت آن بعد از طلوع فجر است تا وقتی که سرخی طرف مشرق پیدا شود (تقریباً یک ساعت بعد از طلوع فجر).
- [آیت الله شبیری زنجانی] نزدیک اذان صبح از طرف مشرق، سفیدهای رو به بالا حرکت میکند که آن را فجر اول یا فجر کاذب گویند، موقعی که آن سفیده پهن شد، فجر دوم یا فجر صادق و اول وقت نماز صبح است و آخر وقت نماز صبح موقعیست که آفتاب بیرون میآید.
- [آیت الله سیستانی] اگر هنگام طلوع فجر بیدار شود ، میتواند نماز شب را بدون قصد اداء و قضا بخواند . نماز غفیله
- [آیت الله سبحانی] وقت اذان صبح برای نماز و روزه در شب های مهتابی و غیر مهتابی یکسان است و معیار ظاهر شدن نور شفق در افق است هرچند بر اثر مهتاب یا عوامل دیگر نمایان نباشد و وقت نماز صبح از اول طلوع فجر صادق تا طلوع آفتاب است، و فجر صادق سپیده صبح است. که در افق پهن می شود. نمازهایی که باید به ترتیب خوانده شود
- [آیت الله مکارم شیرازی] وقت اذان صبح (برای نماز و روزه) در شبهای مهتابی و غیر مهتابی یکسان است و معیار، ظاهر شدن نور شفق در افق است، هرچند بر اثر تابش مهتاب نمایان نباشد، و وقت نماز صبح از اوّل طلوع فجر صادق است تا طلوع آفتاب و فجر صادق سپیده صبح است که در افق پهن می شود و بهتر است نماز صبح را قبل از روشن شدن هوا در همان تاریکی اوّل صبح به جا آورد.
- [آیت الله سیستانی] آخر وقت نماز عشا برای شخص مختار همچنان که گذشت نصف شب است . و شب از اول غروب است تا طلوع فجر .
- [آیت الله بروجردی] نزدیک اذان صبح از طرف مشرق، سفیدهای رو به بالا حرکت میکند که آن را فجر اوّل گویند، وقتی که آن سفیده پهن شد، فجر دوم یا فجر صادق و اوّلِ وقت نماز صبح است و آخر وقت نماز صبح موقعیست که آفتاب بیرون میآید.
- [آیت الله مظاهری] وقت نماز ظهر و عصر بعد از زوال تا مغرب )تقریباً یک ربع بعد از غروب آفتاب( ولی وقت فضیلت آنها از اوّل زوال است تا موقعی که سایه شاخص به اندازه دو هفتم آن شود )تقریباً یک ساعت و نیم بعد از ظهر( و وقت فضیلت عصر ادامه دارد تا موقعی که سایه شاخص به چهار هفتم آن برسد (تقریباً سه ساعت بعد از ظهر) و وقت نماز مغرب و عشا بعد از مغرب است تا اوّل اذان صبح ولی وقت فضیلت آنها از مغرب است تا وقتی که سرخی طرف مغرب از بین برود (یک ساعت و نیم بعد از غروب آفتاب) و وقت فضیلت عشا ادامه دارد تا ثلث شب (تقریباً ساعت نه و نیم) و وقت نماز صبح از اوّل طلوع فجر است تا طلوع آفتاب و وقت فضیلت آن از طلوع فجر است تا وقتی که سرخی طرف مشرق پیدا شود (تقریباً یک ساعت بعد از طلوع فجر).
- [آیت الله جوادی آملی] .وقت نافله صبح که پیش از آن انجام میشود، از اول صبح صادق است تا پدید آمدن سرخی در طرف مشرق و می توان آن را به همراه نافله شب, بدون فاصله بهجا آورد.