اشتباه
مردّد شدن چیزی میان چند چیز را اشتباه گویند. از این موضوع در باب‌های مختلف از جمله طهارت، صلات، جهاد، صید و ذباحه، اطعمه و اشربه و ارث سخن رفته است.
اگر نمازگزار مدتی سهوا یک ذکر مستحبّی در نماز را اشتباه تلفّظ کرده باشد، آیا نمازهایی که خوانده است، نیاز به اعاده و قضا دارد؟
اعاده و قضا ندارد.
اعاده و قضا ندارد.
عنوان سوال:
اگر نمازگزار مدتی سهوا یک ذکر مستحبّی در نماز را اشتباه تلفّظ کرده باشد، آیا نمازهایی که خوانده است، نیاز به اعاده و قضا دارد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر کسی در نماز سهوا ذکر مستحبّی را غلط بگوید، آیا واجب است آن را تکرار کند یا مستحب است؟
- اگر در رکوع و سجود، افزون بر ذکر واجب صحیح، دعا و ذکر غلط خوانده شود، آیا به نماز صدمه میزند؟ اگر در قنوت، ذکر و دعای اشتباه خوانده شود، چه حکمی دارد؟
- ب. نمازهایی که بدون طهارت عورتین خوانده، آیا بعد از بهبودی باید قضا نماید؟
- شخصی زحمت کشیده و قرائت نماز را یاد گرفته است؛ ولی یک یا دو حرف را اشتباه تلفّظ میکرده و گمان خودش این بوده که به طور صحیح تلفّظ میکرده است. اکنون که متوجه اشتباه خود شده است، چه باید بکند؟
- آیا نماز خواندن در حال حرکت در وسایل نقلیه (هواپیما، قطار، کشتی و...) نیاز به اعاده دارد؟
- آیا میتوان در سفر معصیت که نماز در آن تمام است، روزه قضا یا روزه نذری و یا روزه مستحبّی گرفت یا نمیتوان؟
- خانمی مدتی در نماز، چادرش بین پیشانی او و مهر نماز حائل شده است. با توجه به این که حکم مسأله را نمیدانسته، نمازهایی که این طور خوانده، چه صورتی دارد؟
- بعد از خواندن نماز میّت معلوم می‌شود که نماز میّت به صورت اشتباه و غلط خوانده شده است. آیا خواندن نماز مجدّد لازم است یا نه؟ و نحوه آن چه طور است؟
- اگر نمازگزار به طرفی که یقین داشت قبله است نماز خواند و پس از نماز فهمید پشت به قبله یا به طرف راست یا چپ قبله نماز خوانده است، در این صورت نمازش چه حکمی دارد؟
- پرستارانی که لباس آنها آغشته به خون و یا ادرار است و امکان تطهیر را ندارند، چگونه نماز بخوانند؟ و اگر با این حال نماز بخوانند، آیا باید اعاده و قضا نمایند یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] من کلمات نماز را همانگونه که از پدر و مادرم آموخته ام و در دبیرستان آموزش داده اند، تلفظ می کردم. بعداً متوجه شدم که کلمات را اشتباه ادا می کرده ام. آیا طبق فتوای امام(قدّس سرّه) اعاده نماز بر من واجب است یا آنکه همه نمازهایی را که به آن صورت خوانده ام، صحیح هستند؟
- [آیت الله بهجت] به جهت ندانستن مسأله، وضو را اشتباه می گرفتم. آیا نمازهایی که با آن وضوها خوانده ام باید قضا نمایم؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا نمازهایی را که به سبب جهل به مسأله با وضوی اشتباه خوانده ام را باید قضا نمایم؟
- [آیت الله بهجت] اگر موی خرگوش همراه لباس نمازگزار باشد، آیا نماز اشکال دارد؟ تکلیف نمازهایی که خوانده شده چیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر نمازگزار یا کسی در سجده پس از ادای ذکر واجب، دست یا پا را از زمین عمدا یا سهوا بردارد، ولی هنوز سجده را تمام نکرده و می خواهد ذکر مستحبی بگوید، آیا سجده دچار اشکال می شود؟
- [آیت الله بهجت] آیا اقتدا به امام جماعت فاسق جایز است؟ آیا نمازهایی که خوانده شده بایستی اعاده شود؟
- [آیت الله بروجردی] شخص وضوی تجدیدی گرفت و نماز خواند بعد معلوم شد محدث بوده، نمازهایی که خوانده باید قضا کند یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] کسی که وظیفه اش وضو به کمک نایب بوده امّا چگونگی وضوی نیابتی را نمی دانسته و وضوی نیابتی را اشتباه انجام داده، آیا نمازهایی را که خوانده است صحیح است یا باید قضا نماید؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر نمازگزار سهواً ذکر رکوع را در سجده بخواند آیا نمازش باطل می‌شود؟
- [آیت الله بهجت] فردی سال های متمادی در خانه اش به سمتی که فکر می کرده جهت درست قبله است نماز می خوانده اکنون فهمیده است که اشتباه می کرده؛ تکلیف نمازهایی که قبلاً خوانده چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر در لباس خود منی ببیند و بداند که از خود او است و برای آن غسل نکرده، باید غسل کند و نمازهایی را که یقین دارد بعد از بیرون آمدن منی خوانده قضا کند، ولی نمازهایی را که احتمال میدهد بعد از بیرون آمدن آن منی خوانده است، لازم نیست قضا نماید.
- کسی که باید برای انجام نماز غسل کند مانند جنب اگر بعد از خواندن نماز شک کند غسل کرده یا نه، چنانچه بعد از نماز کاری که وضو را باطل میکند از او سر نزده باشد، نمازهایی که خوانده صحیح است، ولی برای نمازهای بعدی باید غسل کند و اگر بعد از نماز کاری که وضو را باطل میکند از او سر زده باشد، باید بعد از غسل وضو نیز بگیرد و نمازهایی را که خوانده ولی وقت آنها هنوز باقی است، اعاده کند.
- احتیاط آن است که چیز نجسی که با آن میتوان عورت را پوشاند همراه نمازگزار نباشد، ولی کسی که این مسأله را نمیدانسته و به این نحو نماز خوانده، لازم نیست آن نمازها را قضا کند.
- کسی که نمیتواند از بیرون آمدن ادرار یا مدفوع خودداری کند، بعد از آن که مرض او خوب شد، لازم نیست نمازهایی را که هنگام بیماری مطابق وظیفهاش خوانده قضا نماید، ولی اگر در حالی که وقت نماز باقی است مرض او خوب شود، بنابر احتیاط واجب باید نمازی را که در آن وقت خوانده دوباره بخواند.
- اگر نمازگزار در جایی که باید نماز را بلند خواند، عمدا آهسته بخواند یا در جایی که باید آهسته خواند، عمدا بلند بخواند، نماز او باطل است؛ ولی اگر از روی فراموشی یا ندانستن مسأله باشد، صحیح است و اگر در بین خواندن حمد و سوره نیز بفهمد که اشتباه کرده، لازم نیست مقداری را که خوانده دوباره بخواند.
- اگر پیش از خواندن نماز ظهر، سهوا مشغول نماز عصر شود و در بین نماز بفهمد که اشتباه کرده است، باید نیّت را به نماز ظهر برگرداند، یعنی نیّت کند که (آنچه تا حال خواندهام و آنچه اکنون مشغول خواندن آن هستم و آنچه بعد میخوانم همه نماز ظهر باشد) و بعد از آن که نماز را تمام کرد، نماز عصر را بخواند و اگر پس از نماز بفهمد، آنچه خوانده ظهر واقع شده و باید نماز عصر را بخواند.
- اگر انسان احتمال دهد که نماز قضایی دارد یا نمازهایی که خوانده صحیح نبوده، مستحب است احتیاطا قضای آن را بجا آورد.
- نمازگزار باید مقابل میّت بایستد، ولی اگر نماز به جماعت خوانده شود و صف جماعت از دو طرف میّت بگذرد، نماز کسانی که مقابل میّت نیستند، اشکال ندارد.
- هنگام گفتن تکبیرةالاحرام، بدن باید آرام باشد و اگر عمدا در حالی که بدن او حرکت دارد تکبیرةالاحرام را بگوید، احتیاطا باید نماز را پس از اتمام آن اعاده کند، ولی چنانچه سهوا حرکت کند، نماز او صحیح است.
- کسی که باید نماز را تمام بخواند اگر آن را شکسته بجا آورد، در هر صورت نمازش باطل است و باید آن را اعاده و یا قضا نماید؛ ولی این حکم در مورد کسی که ده روز در جایی اقامت کرده و به علت ندانستن مسأله نماز را شکسته خوانده است، مبنی بر احتیاط است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .صدای نمازگزار در نمازهایی که باید بلند خوانده شوند, نباید به صورت فریاد باشد , چنان که در نمازهایی که باید آهسته خوانده شوند , نباید آنقدر کوتاه باشد که خود نمازگزار بدون مانع آن را نشنود ; وگرنه در هر دو صورت, نماز باطل است.
- [آیت الله بهجت] اگر در لباس خود منی ببیند و بداند که از خود اوست و برای آن غسل نکرده، باید غسل کند و نمازهایی را که یقین یا اطمینان دارد که بعد از بیرون آمدن منی خوانده، قضا یا اعاده کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در لباس خود منی ببیند و بداند که از خود اوست و برای ان غسل نکرده باید غسل کند ونمازهایی را که یقین دارد بعد از بیرون امدن منی خوانده اگر در وقت است اعاده کند و اگر بعد از وقت است قضا نماید و اما نمازهایی را که احتمال می دهد پیش از بیرون امدن ان منی خوانده اعاده و قضاء ندارد
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در لباس خود منی ببیند و بداند که از خود اوست و برای ان غسل نکرده باید غسل کند ونمازهایی را که یقین دارد بعد از بیرون امدن منی خوانده اگر در وقت است اعاده کند و اگر بعد از وقت است قضا نماید و اما نمازهایی را که احتمال می دهد پیش از بیرون امدن ان منی خوانده اعاده و قضاء ندارد
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کلمه یا تلفظ آیه یا ذکری را صحیح می دانسته و مدتی در نمازها خوانده وبعد می فهمد غلط بوده، نمازش اعاده ندارد، هرچند احتیاط مستحب اعاده یا قضای آن است.
- [آیت الله سیستانی] اگر پیش از تمام شدن ذکر واجب ، عمداً سر از رکوع بر دارد نمازش باطل است . و اگر سهواً سر بر دارد اعاده ذکر لازم نیست .
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که برای معصیت سفر نکرده اگر در بین راه قصد کند که بقیه راه را برای معصیت برود باید نماز را بعد از ان که شروع به سیر و رفتن کرد تمام بخواند و نمازهایی را که شکسته خوانده در صورتی که مقدار گذشته مسافت بوده صحیح است وگرنه بنابر احتیاط واجب در وقت اعاده و در خارج وقت قضا نماید
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسانی که به چنین بیماری مبتلا هستند پس از بهبودی لازم نیست نمازهایی را که در وقت بیماری طبق دستورهای بالا خوانده اند قضا نمایند، ولی اگر قبل از پایان وقت نماز بهبودی یابند باید نمازی را که وقتش باقی است اعاده کنند (بنابر احتیاط واجب).
- [آیت الله سیستانی] کسی که میداند مسافر است و باید نماز را شکسته بخواند ، اگر سهواً تمام بخواند ، چنانچه در اثناء وقت ملتفت شود باید نماز را اعاده کند ، و اگر پس از گذشت وقت ملتفت شود ، باید بنابر احتیاط قضا نماید .
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر پیش از خواندن نماز مغرب سهواً مشغول نماز عشا شود و در بین نماز بفهمد که اشتباه کرده، چنانچه به رکوع رکعت چهارم نرفته، باید نیت را به نماز مغرب برگرداند و نماز را تمام کند و بعد نماز عشا را بخواند - و اگر مقداری از آن را در وقت مختص مغرب خوانده باشد احتیاط مستحب آن است که، نماز مغرب را قبل از نماز عشا اعاده کند - و اگر به رکوع رکعت چهارم رفته باشد، بنا بر احتیاط باید نماز را تمام کرده و بعد از خواندن نماز مغرب نماز عشا را اعاده کند.