ادرار
پیشاب را ادرار (بول) گویند. احکام آن در بابهای طهارت، صلات، تجارت، اطعمه و اشربه و ارث آمده است.
کسی که ادرار و مدفوع او غیر ارادی است، با توجه به این که هر لحظه امکان خروج ادرار یا مدفوع از او هست و اطراف عورتین و لباس او اکثرا نجس است، چگونه نماز بخواند؟
به مسایل 312 به بعد در رساله به خصوص مسأله 318 رجوع شود.
به مسایل 312 به بعد در رساله به خصوص مسأله 318 رجوع شود.
عنوان سوال:
کسی که ادرار و مدفوع او غیر ارادی است، با توجه به این که هر لحظه امکان خروج ادرار یا مدفوع از او هست و اطراف عورتین و لباس او اکثرا نجس است، چگونه نماز بخواند؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- همراه داشتن کیسه ادرار که معمولاً نجس است در هنگام نماز چه حکمی دارد؟ و اگر در بین نماز مدفوع یا ادرار بی اختیار خارج شود و کیسه پاک را نجس کند، نماز چه حکمی پیدا می کند؟
- آیا بلند شدن موهای زیر شکم و اطراف عورتین موجب بطلان نماز می شود؟
- بیمارانی عمل جراحی روده ی بزرگ انجام داده و محل خروج مدفوع را بسته اند و مدفوع توسط کیسه ای جمع آوری می شود. تکلیف این افراد در موقع نماز چیست؟
- اگر همسر انسان ندانسته با لباس نجس نماز بخواند، آیا لازم است به او گفته شود؟
- اگر ادرار بیماری که پسر بزرگ خانواده می باشد، قطره قطره بیرون آید و از بیرون آمدن مدفوع نمی تواند جلوگیری نماید، آیا با وجود این بیماری، قضای نماز و روزه پدر بر عهده او می باشد؟
- اگر انسان محتلم شود و وقت برای غسل و شستن بدن نباشد، اگر لباس را عوض کند و با بدن نجس نماز بخواند، چه حکمی دارد؟
- اگر کسی در نماز جماعت (موقعی که امام حمد و سوره می خواند) متوجه شود لباسش نجس است و لباس نجس را در حال نماز بیرون بیاورد، آن مقدار از نماز که با لباس نجس خوانده شده چه حکمی دارد؟
- شخصی به علت بیماری، هر شب محتلم می گردد و قادر نیست هر روز غسل کند و لباس خود را تطهیر نماید، آیا می تواند با تیمم و لباس نجس نماز بخواند؟
- اگر بدن، لباس، ظرف و یا وسیله فردی نجس شود، امّا خود او متوجه نگردد پس از خروج او از اتاق و ورود مجدد او به داخل، آیا باید حکم به طهارت آن نمود؟
- آیا زن می تواند در لباس عروسی و لباس زینت نماز بخواند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] با توجه به توسعه شهرها و عدم امکان تشخیص دقیق لحظه طلوع فجر، در مورد امساک برای روزه و اقامه نماز صبح، چه باید کرد؟
- [آیت الله مظاهری] زنی در حین نماز بهیاد می‌آورد که دامن یا شلوار او نجس است، آیا نماز او باطل است یا میتواند همان لحظه لباس نجس را در بیاورد و به نماز ادامه دهد؟
- [آیت الله اردبیلی] پرستارانی که لباس آنها آغشته به خون و یا ادرار است و امکان تطهیر را ندارند، چگونه نماز بخوانند؟ و اگر با این حال نماز بخوانند، آیا باید اعاده و قضا نمایند یا خیر؟
- [آیت الله مظاهری] پزشکان یا پرستارانی که لباس آنها اجباراً آغشته به خون یا ادرار شده است و امکان یا وقت تطهیر ندارند، چگونه نماز بخوانند؟ اگر با این حال نماز بخوانند، آیا باید اعاده و قضا نمایند یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] لطفا بفرمایید اگر در خارج شدن ادرار و مدفوع شک داشته باشیم آیا بدن و لباسمان نجس می شود؟ اگر شک و گمان قوی باشد چطور؟ یعنی نتوانیم تشخیص دهیم که مثلا ادرار خارج شده است یا نه؟ مثلا من همیشه بعد از خارج شدن بول استبراء نیز می کنم ولی بعد از آن احساس می کنم که ادرار خارج می شود ولی مطمئن نیستم؟آیا در این صورت من نجس می شوم؟
- [آیت الله خامنه ای] با توجه به امکان نجس شدن لباس و بدن بیمار، آیا لازم است نجس بودن وسایل مورد استفاده در مصارف پزشکی (از قبیل: تخت معاینه، وسایل پزشکی، یونیت و ...) را به وی تذکر دهیم؟
- [آیت الله نوری همدانی] بدن برخی از بیماران بستری در بیمارستان به واسطه خونگیری و... نجس است و بعضی نیز دارای لباس نجس میباشند. در صورتی که امکان غسل و دسترسی به لباس پاک نباشد برای ادای نماز چگونه باید عمل کنند؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] در آستانه ماه شریف و مبارک رمضان و با توجه به توسعه شهرها و عدم امکان تشخیص دقیق لحظه طلوع فجر خواهشمند است نظر شریف خود را در مورد زمان امساک برای روزه و اقامه نماز صبح اعلام فرمائید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] در آستانه ماه شریف رمضان و با توجه به توسعه شهرها و عدم امکان تشخیص دقیق لحظه طلوع فجر، خواهشمند است نظر شریف خود را در مورد زمان امساک برای روزه و اقامه نماز صبح اعلام فرمائید.
- [آیت الله خامنه ای] اگر یک قطره ادرار به بدن یا به لباس بچکد و آن را نجس کند به چه صورتی پاک می شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که در تنگی وقت مشغول نماز است، اگر در بین نماز لباس او نجس شود و پیش از آنکه چیزی از نماز را با نجاست بخواند، بفهمد که نجس شده یا بفهمد که لباس او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس بوده، در صورتی که آب کشیدن یا عوض کردن یا بیرون آوردن لباس، نماز را بههم نمیزند و میتواند لباس را بیرون آورد باید لباس را آب بکشد یا عوض کند یا اگر چیز دیگری عورت او را پوشانده، لباس را بیرون آورد و نماز را تمام کند. اما اگر چیز دیگری عورت او را نپوشانده و لباس را هم نمیتواند آب بکشد یا عوض کند، در صورتی که میتواند لباس نجس را کم کند یعنی مقداری که لازم نیست را از بدن بیرون آورد، باید این کار را انجام دهد و در غیر این صورت باید با همان لباس نجس نماز بخواند.
- کسی که دو لباس دارد، اگر بداند یکی از آنها نجس است و نداند کدام است، چنانچه وقت دارد باید با هر دو لباس نماز بخواند، مثلاً اگر میخواهد نماز ظهر و عصر بخواند، باید با هر کدام، یک نماز ظهر و یک نماز عصر بخواند، ولی اگر وقت تنگ است، با هر کدام نماز بخواند کافی است. شرط دوم:
- کسی که در وسعت وقت مشغول نماز است، اگر در بین نماز بدن یا لباسش نجس شود و نجس طوری نباشد که نماز با آن بیاشکال باشد (که بعداً خواهد آمد) بلکه طوری نجس شود که نماز خواندن با آن صحیح نباشد و پیش از آنکه چیزی از نماز را با نجاست بخواند، ملتفت شود که نجس شده یا بفهمد بدن یا لباسش نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس بوده، در صورتی که آب کشیدن بدن یا لباس یا عوض کردن لباس یا بیرون آوردن آن، نماز را به هم نمیزند، باید در بین نماز بدن یا لباس را آب بکشد یا لباس را عوض نماید یا اگر چیز دیگری عورت او را پوشانده، لباس را بیرون آورد. ولی چنانچه طوری باشد که اگر بدن یا لباس را آب بکشد یا لباس را عوض کند یا بیرون آورد، نماز به هم میخورد، یا اگر لباس را بیرون آورد، برهنه میماند؛ باید نماز را بشکند و با بدن و لباس پاک نماز بخواند. و همین حکم در مورد کسی که در بین نماز فهمید که قبلاً بدن یا لباسش نجس شده است، ولی تا به حال نمیدانسته، در مورد بقیه نماز که میخواهد بخواند، بنابر اظهر جاری است.
- کسی که بدن یا لباسش نجس است و کمی آب دارد که اگر با آن وضو بگیرد یا غسل کند برای آب کشیدن بدن یا لباس او نمیماند، باید بدن یا لباس را آب بکشد و با تیمّم نماز بخواند. ولی اگر چیزی نداشته باشد که بر آن تیمم کند، باید آب را به مصرف وضو یا غسل برساند و با بدن یا لباس نجس نماز بخواند. 6 نداشتن آب مباح:
- لباس نمازگزار باید پاک باشد و اگر کسی در حال اختیار با بدن یا لباس نجس نماز بخواند، نمازش باطل است، مگر در مواردی که استثنا شده و بعداً خواهد آمد.
- کسی که غیر از لباس نجس، لباس دیگری ندارد و در اثر تنگی وقت یا بهعلت دیگری نمیتواند آن را تطهیر کند، باید با آن نماز بخواند و نمازش صحیح است.
- کسی که یک لباس دارد، اگر بدن و لباسش نجس شود و به اندازه آب کشیدن یکی از آنها آب داشته باشد، احتیاط در این است که بدن را آب بکشد و با لباس نجس نماز بخواند؛ ولی در صورتی که نجاست یکی از آنها بیشتر باشد، لازم است بنابر احتیاط آن را آب بکشد، بلکه بعید نیست وظیفهاش همین باشد.
- در چهار صورت که تفصیل آنها بعداً گفته می‌شود، اگر بدن یا لباس نمازگزار نجس باشد، نماز او صحیح است: 1 بهواسطه زخم یا جراحت یا دملی که در بدن اوست، لباس یا بدنش به خون آلوده شده باشد. 2 بدن یا لباس او به مقدار کمتر از دِرهم که تقریباً به اندازه بند سر انگشت سبابه (انگشت شهادت) می‌شود به خون آلوده باشد. 3 ناچار باشد با بدن یا لباس نجس نماز بخواند. 4 لباسهای کوچک او مانند جوراب و عرقچین، نجس باشد. احکام این چهار صورت به تفصیل در مسائل بعد گفته می‌شود.
- اگر جایی از بدن یا لباس که با زخم فاصله دارد، به رطوبت زخم نجس شود، جایز نیست با آن نماز بخواند. ولی مقداری از بدن یا لباس که معمولاً به رطوبت زخم آلوده می‌شود، نماز خواندن با آن مانعی ندارد.
- مکان نمازگزار اگر نجس است، نباید بهطوری تر باشد که رطوبت آن به بدن یا لباس او برسد، مگر اینکه طوری تر باشد که اگر نجاست به بدن یا لباس سرایت کرد، نماز را باطل نکند چنانکه خواهد آمد؛ ولی جایی که پیشانی را بر آن میگذارد اگر نجس باشد در صورتی که خشک هم باشد، نماز باطل است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] ادرار و مدفوع حیوان نجاستخوار و حیوانی که انسان آن را وطی کرده (یعنی با آن نزدیکی نموده) و همچنین ادرار و مدفوع گوسفندی که با خوردن شیر خوک گوشت آن محکم شده باشد، بنابر احتیاط نجس است.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که ادرار یا مدفوع پی در پی از او خارج می‌شود، اگر در بین دو نماز حدث دیگری از او سر بزند و یا با اختیار ادرار یا مدفوع کند، باید دوباره وضو بگیرد.
- [آیت الله اردبیلی] نجاسات یازده چیز هستند: اوّل: ادرار، دوم: مدفوع،سوم: منی، چهارم:مردار، پنچم: خون، ششم و هفتم:سگ و خوک، هشتم:کافر، نهم:شراب، دهم: فقّاع، یازدهم: عرق شتر نجاستخوار.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که غیر از لباس نجس؛ لباس دیگری ندارد و با لباس نجس نماز بخواند نماز او صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که ادرار او قطره قطره میریزد، باید برای نماز توسط وسیلهای مثلاً کیسهای که در آن پنبه یا چیز دیگری است که از رسیدن ادرار به جاهای دیگر جلوگیری میکند خود را حفظ نماید، و احتیاط واجب آن است که پیش از وضو، مخرج ادرار را که نجس شده آب بکشد و نیز کسی که نمیتواند از بیرون آمدن مدفوع خودداری کند، چنانچه ممکن باشد باید به مقدار نماز از رسیدن مدفوع به جاهای دیگر جلوگیری نماید و احتیاط واجب آن است که اگر مشقت نداشته باشد، پیش از وضو مخرج مدفوع را آب بکشد.
- [آیت الله اردبیلی] ادرار و مدفوع انسان و هر حیوان حرام گوشتی که خون جهنده دارد (یعنی اگر رگ آن را ببرند، خون از آن جستن میکند) نجس است و اگر خون جهنده نداشته باشد نیز بنابر احتیاط واجب باید از ادرار و مدفوع آن اجتناب کرد، ولی فضله حیوانات کوچک مثل پشه و مگس که گوشت ندارند پاک است.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که نمی داند با بدن و لباس نجس ، نماز باطل است اگر با بدن یا لباس نجس یا لباس نجس نماز بخواند ، نمازش باطل می باشد .
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که غیر از لباس نجس لباس دیگری ندارد باید با لباس نجس نماز بخواند و نمازش صحیح است
- [آیت الله اردبیلی] عرق شتر نجاستخوار (یعنی شتری که به خوردن مدفوع انسان عادت کرده) بنابر احتیاط نجس است، ولی اگر حیوانات دیگر نجاستخوار شوند، اجتناب از عرق آنها لازم نیست. ادرار و مدفوع هر حیوانی که به خوردن نجاست انسان عادت کرده نجس است.
- [آیت الله سیستانی] کسی که غیر از لباس نجس لباس دیگری ندارد ، باید با لباس نجس نماز بخواند ، و نمازش صحیح است .