ادرار
پیشاب را ادرار (بول) گویند. احکام آن در بابهای طهارت، صلات، تجارت، اطعمه و اشربه و ارث آمده است.
پرستارانی که لباس آنها آغشته به خون و یا ادرار است و امکان تطهیر را ندارند، چگونه نماز بخوانند؟ و اگر با این حال نماز بخوانند، آیا باید اعاده و قضا نمایند یا خیر؟
باید با لباس پاک نماز بخوانند و اگر لباس پاک نداشته باشند، باید به دستوری که در توضیح المسائل، برای نماز برهنگان ذکر شده (مسأله 823 توضیح المسائل) عمل نمایند و سپس احتیاطا با همان لباس نجس نیز نماز را اعاده کنند؛ ولی اگر به خاطر سرما یا عذر دیگری نمیتوانند برهنه نماز بخوانند، نماز خواندن آنان در همان لباس نجس، صحیح است. البته در این صورت بنا بر احتیاط به هر مقدار که ممکن است و حرجی نیست باید از نجاست لباس کم کنند.
باید با لباس پاک نماز بخوانند و اگر لباس پاک نداشته باشند، باید به دستوری که در توضیح المسائل، برای نماز برهنگان ذکر شده (مسأله 823 توضیح المسائل) عمل نمایند و سپس احتیاطا با همان لباس نجس نیز نماز را اعاده کنند؛ ولی اگر به خاطر سرما یا عذر دیگری نمیتوانند برهنه نماز بخوانند، نماز خواندن آنان در همان لباس نجس، صحیح است. البته در این صورت بنا بر احتیاط به هر مقدار که ممکن است و حرجی نیست باید از نجاست لباس کم کنند.
عنوان سوال:
پرستارانی که لباس آنها آغشته به خون و یا ادرار است و امکان تطهیر را ندارند، چگونه نماز بخوانند؟ و اگر با این حال نماز بخوانند، آیا باید اعاده و قضا نمایند یا خیر؟
پاسخ:
باید با لباس پاک نماز بخوانند و اگر لباس پاک نداشته باشند، باید به دستوری که در توضیح المسائل، برای نماز برهنگان ذکر شده (مسأله 823 توضیح المسائل) عمل نمایند و سپس احتیاطا با همان لباس نجس نیز نماز را اعاده کنند؛ ولی اگر به خاطر سرما یا عذر دیگری نمیتوانند برهنه نماز بخوانند، نماز خواندن آنان در همان لباس نجس، صحیح است. البته در این صورت بنا بر احتیاط به هر مقدار که ممکن است و حرجی نیست باید از نجاست لباس کم کنند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر لباسی را که با خون نجس شده آب بکشند و خون را از آن برطرف نمایند ولی رنگ خون در لباس باقی بماند، آیا آن لباس پاک است؟
- اگر ضرورت ایجاب کند که در حال نماز، به بیمار دارو خورانده شود، آیا در صورت امکانِ اعاده نماز، این کار واجب می‌شود؟
- آیا نماز خواندن در لباس تطهیر شده با آب غصبی یا با آبی که از پول حرام تهیه شده، صحیح است یا باطل؟
- اگر نمازگزار مدتی سهوا یک ذکر مستحبّی در نماز را اشتباه تلفّظ کرده باشد، آیا نمازهایی که خوانده است، نیاز به اعاده و قضا دارد؟
- بدن یا لباس برخی از بیماران بستری در بیمارستان به واسطه خونگیری و... نجس می‌شود. در صورتی که امکان شستن بدن و تهیه لباس پاک نباشد، برای ادای نماز چه باید بکنند؟
- بعضی از لباسها مانند شلوار کمری مدتی قبل لباس مخصوص به مردان محسوب میشد؛ ولی امروزه بر اثر کاربرد زیاد توسط خانمها، لباس مشترک محسوب می‌شود. آیا خانمها میتوانند در لباسی که قبلاً لباس مخصوص مردان بوده، ولی حالا لباس مشترک محسوب می‌شود، نماز بخوانند؟
- حاجیانی که به سبب قربانی کردن، بدن و لباس احرامشان خونی و نجس می‌شود و گاهی تا بازگشت به مکه نیز امکان تطهیر و پاکیزگی برای آنها نیست، چه کار باید کنند؟ و نمازی که با این حالت در منی میخوانند، چه حکمی دارد؟
- در مواردی که تطهیر بدن یا لباس به دلیل زخم یا بیماری، دارای حرج شخصی یا نوعی باشد و از موارد عفو قروح و جروح محسوب نشود، نماز را چگونه باید خواند؟
- اگر در دو جای بدن یا لباس، لکه خون و هر کدام کمتر از اندازه یک درهم باشد، آیا نماز خواندن اشکال دارد؟
- در لباس نمازگزار مقداری خون هست؛ ولی نمیداند که به اندازه درهم است یا کمتر از آن. آیا نماز با آن صحیح است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] آیا تطهیر تنوری که با گِل آغشته به آب نجس ساخته شده است، امکان دارد؟
- [آیت الله بهجت] کسی که ادرار و مدفوع او غیر ارادی است، با توجه به این که هر لحظه امکان خروج ادرار یا مدفوع از او هست و اطراف عورتین و لباس او اکثرا نجس است، چگونه نماز بخواند؟
- [آیت الله بهجت] اگر بدن و لباس نجس باشد و اگر اقدام به تطهیر کنیم نماز قضا می شود، وظیفه چیست؟
- [آیت الله سیستانی] آیا می توانیم با لباس آغشته به عطر و یا ادکلن نماز بخوانیم ؟
- [آیت الله مظاهری] نماز خواندن با لباس آغشته به عرق حائض و نفساء چه حکمی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در صورت شک بین خون نفاس و خون زخم: الف تکلیف زن در این مورد چیست؟ ب چنانچه لباس بیمار، آغشته به خون باشد، حکم خون نفاس دارد یا زخم؟
- [آیت الله بهجت] آیا با لباسی که به خون شهید آغشته شده است، نماز خواندن جایز است؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که بر اثر بیماری کنترل ادرار خود را ندارد و در نماز نجس می‌شود، چه وظیفهای برای تطهیر دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] میت را باید تیمم دهند ولی مواضع تیمم نجس و خون آلود است و امکان تطهیر نیست، یا نمی توان جلوی خون را گرفت، وظیفه چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بیماری که امکان تطهیر را ندارد (قطع نخاع شدگان) برای نماز چه وظیفه ای دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر خونی در بدن یا لباس خود ببیند و یقین یا اطمینان یابد که از خونهای نجس نیست، مثلاً اطمینان یابد که خون پشه است، چنانچه بعد از نماز بفهمد از خونهایی بوده که نمیشود با آن نماز خواند، احتیاطا باید نماز را اعاده کند و اگر وقت آن گذشته باشد، آن را قضا نماید.
- اگر بدن و لباس کسی که یک لباس دارد نجس شود و به اندازه آب کشیدن یکی از آنها آب داشته باشد، چنانچه بتواند لباسش را بیرون آورد، باید بدن را آب بکشد و نماز را به دستوری که برای برهنگان گفته شد، بجا آورد و احتیاطا با آن لباس نجس نیز نماز را اعاده نماید و اگر به واسطه سرما یا عذر دیگری نتواند لباسش را بیرون آورد، در صورتی که نجاست هر دو مساوی باشد، مثلاً هر دو ادرار یا خون باشد یا نجاست بدن شدیدتر باشد، مثلاً نجاست آن ادرار باشد که باید دو مرتبه آن را آب کشید، بعید نیست که آب کشیدن بدن مقدم باشد و اگر نجاست لباس بیشتر یا شدیدتر باشد، هر کدام از بدن یا لباس را که بخواهد، میتواند آب بکشد.
- اگر غیر از لباس غصبی یا لباسی که از مردار و یا اجزای حیوان حرام گوشت تهیّه شده یا لباس ابریشمی خالص یا طلاباف، لباس دیگری نداشته باشد و ناچار نباشد لباس بپوشد، باید به دستوری که برای برهنگان گفته شد، نماز بخواند و در مورد لباسی که از مردار یا اجزای حیوان حرام گوشت تهیّه شده، احتیاطا نماز را با همان لباس اعاده یا قضا نیز بنماید.
- اگر کسی که میداند پوشیدن لباس غصبی حرام است، ولی نمیداند نماز را باطل میکند، عمدا با لباس غصبی نماز بخواند، باید آن نماز را با لباس غیر غصبی اعاده کند.
- اگر لباس را آب بکشد و اطمینان یابد یا یقین کند که پاک شده است و با آن نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد پاک نشده، احتیاطا باید نماز را اعاده کند و اگر وقت آن گذشته باشد، آن را قضا نماید.
- اگر پیش از هر نماز، خون مستحاضه کثیره قطع شود و دوباره جریان یابد، باید برای هر نماز یک غسل بجا آورد، ولی اگر بعد از غسل و پیش از نماز خون قطع شود، چنانچه وقت به گونهای تنگ باشد که نتواند غسل کند و نماز را در وقت بخواند، میتواند با همان غسل نماز را بخواند، ولی اگر شک کند که برای اعاده غسل وقت دارد یا نه، باید غسل را اعاده کند حکم وضو نیز در این مسأله مانند غسل است.
- اگر کسی که دو لباس دارد بداند یکی از آنها نجس است و نتواند آنها را آب بکشد و نداند کدام یک از آنها نجس است، چنانچه وقت داشته باشد، باید با هر دو لباس نماز بخواند، مثلاً اگر بخواهد نماز ظهر و عصر بخواند، باید با هر کدام یک نماز ظهر و یک نماز عصر بخواند، ولی اگر وقت تنگ باشد، باید نماز را به دستوری که برای برهنگان گفته شد بجا آورد و احتیاطا آن نماز را با لباس پاک قضا نیز بنماید. * شرط دوم: آن قسمت از لباس نمازگزار که عورت او را میپوشاند، باید مباح باشد و حکم قسمتهایی که عورت را نمیپوشاند نیز بنابر احتیاط واجب همین است و کسی که میداند پوشیدن لباس غصبی حرام است، اگر عمدا در لباس غصبی یا در لباسی که نخ یا دگمه یا چیز دیگر آن غصبی است نماز بخواند، باید آن نماز را با لباس غیر غصبی اعاده نماید.
- کسی که در پاک بودن بدن یا لباس خود شک دارد، اگر پیش از آن که شک کند، علم به نجاست آن نداشته، باید آن را جستجو کند و اگر اثری از نجاست در آن نیافت و پس از نماز فهمید که نجس بوده، نمازش صحیح است، ولی اگر پیش از نماز جستجو نکند، احتیاطا باید نمازش را اعاده کند و اگر وقت آن گذشته باشد، آن را قضا نماید و اگر پیش از آن که شک کند، میدانسته که لباس یا بدنش نجس است و سپس شک کرد و پس از نماز فهمید که در حال نماز نجس بوده، احتیاطا باید نماز خود را اعاده کند و اگر وقت گذشته باشد، آن را قضا نماید، چه قبل از نماز جستجو کرده باشد و چه نکرده باشد.
- اگر خونی که در بدن یا لباس است کمتر از درهم باشد و نجاست دیگری به آن برسد، مثلاً یک قطره ادرار روی آن بریزد، نماز خواندن با آن صحیح نیست.
- اگر مردی نداند یا فراموش کند که مثلاً انگشتر او از طلاست و با آن نماز بخواند و یا آن که نداند نماز با انگشتر طلا باطل است و در آموختن مسأله نیز کوتاهی نکرده باشد، نماز او صحیح است. * شرط ششم: لباس مرد نمازگزار باید از ابریشم خالص نباشد و نماز خواندن با آن باطل است، فرقی نمیکند که آن لباس عورت او را پوشانده باشد و یا عورتش با لباس دیگری پوشانده شده باشد و فرقی نمیکند که امکان پوشاندن عورت با آن باشد یا مثل بند شلوار و عرقچین امکان پوشاندن عورت با آن وجود نداشته باشد و در غیر نماز نیز پوشیدن لباس ابریشم خالص برای مرد حرام است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .کسی که در تنگی وقت مشغول نماز است و در بین نماز, لباس یا بدن او نجس شود، یا بفهمد که پیش از آن نجس بوده است، یا شک در سابق بودن داشته باشد و هیچ ذکر یا عملی از نماز را با آن وضع انجام نداده است, در صورت امکانِ تطهیر لباس یا بدن یا عوض نمودن لباس , به طوری که نماز او آسیب نبیند , باید چنین کند و در صورت عدم امکانِ تطهیر یا تعویضِ بدون به هم خوردن نماز و ادراکِ یک رکعت از نماز در وقت, میتواند با همان لباس یا وضع بدن نماز را ادامه دهد , چنان که با نجس بودن لباس و ضرر نداشتن برهنه شدن میتواند بدون لباس, به دستور برهنگان, نماز را ادامه دهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که غیر از لباس نجس لباس دیگری ندارد، باید نماز را برهنه بخواند و احتیاطاً اعاده یا قضا نماید و اگر به واسطه سرما ومانند آن نمیتواند لباسش را بیرون آورد، باید با لباس نجس نماز بخواند ونماز او صحیح است واعاده نمیخواهد.
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی از روی ندانستن مسأله با بدن یا لباس نجس نماز خوانده و در فراگیری مسأله کوتاهی ننموده باشد ، لازم نیست نمازش را اعاده و یا قضا نماید .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر فراموش کند که مسافر است و نماز را تمام بخواند چنانچه در وقت یادش بیاید باید شکسته اعاده کند و اگر اعاده نکرد باید قضا کند و اگر بعد از وقت یادش بیاید قضا بر او نیست
- [آیت الله سبحانی] اگر نداند یا فراموش کند که لباس او غصبی است اگر خودش آن لباس را غصب کرده باشد و با آن نماز بخواند، اعاده کند.
- [آیت الله بروجردی] اگر یقین کند خونی که در بدن یا لباس اوست خون نجسیست که نماز با آن صحیح است، مثلاً یقین کند خون زخم و دُمَل است، چنانچه بعد از نماز بفهمد خونی بوده که نماز با آن باطل است، احتیاط واجب آن است که نماز را دوباره بخواند و اگر وقت گذشته قضا نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر یقین کند خونی که در بدن یا لباس اوست خون نجسی است که نماز با آن صحیح است مثلاً یقین کند خون زخم و دمل است، چنان چه بعد از نماز بفهمد خونی بوده که نماز با آن باطل است، احتیاط واجب آن است که نماز را دوباره بخواند و اگر وقت گذشته قضا نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مستحب است نماز عید قربان را بعد از بلند شدن آفتاب بخوانند. و در عید فطر مستحب است، بعد از بلند شدن آفتاب افطار کنند و زکات فطره را هم بدهند یا جدا نمایند و بعد نماز عید را بخوانند.
- [آیت الله وحید خراسانی] نماز قضا را با جماعت می شود خواند چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا و لازم نیست هر دو یک نماز را بخوانند مثلا اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند اشکال ندارد
- [آیت الله نوری همدانی] نماز قضا را با جماعت می شود خواند چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا و لازم نیست هر دو یک نماز را بخوانند مثلاً اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند اشکال ندارد .