رکعت
مجموع قیام، رکوع و سجود را رکعت گویند. از عنوان رکعت در باب صلات سخن گفته‌اند.
اگر نمازگزار در رکعت اوّل یک سجده، و در رکعت دوم رکوع را فراموش می کند و در بین السّجدتین رکعت دوم متوجه شود؛ تکلیفش چیست؟
این سجده را سجده ی دوم رکعت اوّل حساب می کند، پس می ایستد و رکعت دوم را به جا می آورد و برای زیادی ها سجده سهو به جا می آورد.
این سجده را سجده ی دوم رکعت اوّل حساب می کند، پس می ایستد و رکعت دوم را به جا می آورد و برای زیادی ها سجده سهو به جا می آورد.
عنوان سوال:
اگر نمازگزار در رکعت اوّل یک سجده، و در رکعت دوم رکوع را فراموش می کند و در بین السّجدتین رکعت دوم متوجه شود؛ تکلیفش چیست؟
پاسخ:
این سجده را سجده ی دوم رکعت اوّل حساب می کند، پس می ایستد و رکعت دوم را به جا می آورد و برای زیادی ها سجده سهو به جا می آورد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر نمازگزار در رکعت اوّل یک سجده و در رکعت دوم تشهد و در رکعت سوم رکوع را فراموش کند؛ وظیفه اش چیست؟
- کسی که رکوع را فراموش کند و بعد از انجام دو سجده، متوجه شود، چه باید بکند؟
- بیماری که رکوع و سجود را با اشاره به جا می آورد، در صورتی که شک کند در سجده است یا رکوع، تکلیفش چیست؟
- اگر نمازگزار در حین قیام در رکعت 3 و 4 شک کند، و بعد از شک یادش بیاید که در رکعت قبل یک سجده را فراموش کرده؛ حکمش چیست؟
- اگر نمازگزار در سجده، در بلندی محل سجده از محل ایستادن شک کند و رفع شک در بین نماز ممکن نباشد، تکلیفش چیست؟
- اگر نمازگزار شک کند که رکعت آخر نماز ظهر است یا اوّل عصر؛ تکلیفش چیست؟ آیا وسعت یا تنگی وقت، در حکم، تأثیر دارد؟
- کسی که رکوع را فراموش کند و بعد از نماز متوجه شود، چه باید بکند؟
- اگر شخصی تشهد رکعت دوم را فراموش کند و در حالت رکوع رکعت سوم و یا بعد از آن رکوع، یادش بیاید، وظیفه اش چیست؟
- اگر در سجده ی اوّل یادش بیاید که رکوع را فراموش کرده، وظیفه چیست؟
- اگر نمازگزار در هنگام گفتن "سمع اللّه " شک کند که رکوع را انجام داده یا نه؛ تکلیفش چیست؟ هم چنین اگر در حال قنوت شک کند که حمد و سوره را خوانده یا نه؛ چه کار باید بکند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر نمازگزار در هنگام قرائت حمد بین رکعت اول و دوم شک کند، تکلیفش چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که در رکعت سوم، پس از خواندن تسبیحات اربعه و قبل از رفتن به رکوع میفهمد که یک سجده را فراموش کرده است، ولی نمیداند که آن سجده از رکعت اول بوده یا رکعت دوم، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی طواف عمره را فراموش کند، یا ناقص انجام دهد، و در عرفات متوجّه شود تکلیفش چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] بیماری که رکوع و سجود را با اشاره انجام میدهد، اگر شک کند در حال رکوع است یا سجده، تکلیفش چیست؟
- [سایر] فراموش کردن گفتن ذکر رکوع یا سجده چه حکمی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مأموم در رکعت دوّمِ نماز جمعه پس از قنوت اشتباهاً به رکوع رفت و متوجّه شد که اشتباه کرده و باید همراه جماعت به سجده می رفت، لذا سر از رکوع برداشته و به سجده رفت، آیا این زیادی رکوع مبطل نماز است؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر نمازگزار سهواً ذکر رکوع را در سجده بخواند آیا نمازش باطل می‌شود؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر مأموم در قرائت رکعت اول اقتدا کند و به علت جمعیت زیاد جماعت یا به علل دیگر رفتن رکوع امام را متوجه نشود و موقعی متوجه می شود که امام به سجده رفته در این حال رکوع را انجام داده و خود را به سجده اول یا دوم امام می رساند آیا در این صورت نماز وی باطل است یا خیر؟ اگر به سجده دوم امام هم نرسد و در تشهد به امام رسید چه صورت دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی در رکعت اوّل یک سجده را فراموش کرده بلند شد، و در رکعت دوم متذکّر شد حال آیا میتواند سجده را بجاآورد یا نمازش اشکال دارد؟
- [امام خمینی] کسی که سجده سهو به عهدهاش آمده و فراموش کرده تا وارد نماز شده و در بین نماز متذکر شده تکلیفش چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید که یک سجده یا تشهد را از رکعت پیش فراموش کرده، باید بعد از سلام بنابر اظهر سجده یا تشهد را قضا نماید و بعد از آن برای تشهد فراموش شده دو سجده سهو و بنابر احتیاط واجب برای یک سجده فراموش شده نیز دو سجده سهو بهجا آورد.
- اگر یک سجده یا تشهد را فراموش کند و پیش از رکوع رکعت بعد یادش بیاید، و یا گمان کند که سجده را از رکعت پیش فراموش کرده است، باید برگردد و بهجا آورد، و بعد از نماز برای قیام بیجا احتیاطاً دو سجده سهو بهجا آورد و همچنین بنابر احوط دو سجده سهو دیگر برای زیاد شدن قرائت یا تسبیحات اگر آنها را خوانده باشد بهجا آورد.
- اگر یک سجده یا تشهد را فراموش کند و پیش از رکوع رکعت بعد یادش بیاید، و یا گمان کند که سجده را از رکعت پیش فراموش کرده است، باید برگردد و بجا آورد، و بعد از نماز برای قیام بی جا احتیاطا دو سجده سهو بجا آورد و همچنین بنا بر احوط دو سجده سهو دیگر برای زیاد شدن قرائت یا تسبیحات اگر آنها را خوانده باشد بجا آورد .
- اگر بعد از رسیدن به رکوع یادش بیاید که دو سجده از رکعت پیش فراموش کرده، نمازش باطل است، و اگر پیش از رسیدن به رکوع یادش بیاید، باید برگردد و دو سجده رابجا آورد و برخیزد و حمد و سوره یا تسبیحات را بخواند و نماز را تمام کند .
- اگر بعد از رسیدن به رکوع یادش بیاید که دو سجده از رکعت پیش فراموش کرده، نمازش باطل است، و اگر پیش از رسیدن به رکوع یادش بیاید، باید برگردد و دو سجده را بهجا آورد و برخیزد و حمد و سوره یا تسبیحات را بخواند و نماز را تمام کند.
- نماز عید فطر و قربان دو رکعت است که نمازگزار در رکعت اول بعد از خواندن حمد و سوره بنابر احوط پنج تکبیر میگوید و بعد از هر تکبیر یک قنوت میخواند و بعد از قنوت پنجم تکبیر دیگری میگوید و به رکوع میرود و دو سجده بهجا میآورد و برمیخیزد، و در رکعت دوم بعد از حمد و سوره چهار تکبیر میگوید و بعد از هر تکبیر قنوت میخواند و تکبیر پنجم را میگوید و به رکوع میرود و بعد از رکوع دو سجده بهجا میآورد و تشهد میخواند و نماز را سلام میدهد.
- اگر شک کند که در رکوع آخر رکعت اول است یا در رکوع اول رکعت دوم و فکرش به جایی نرسد، نماز باطل است، ولی اگر مثلاً شک کند که چهار رکوع کرده یا پنج رکوع، چنانچه هنوز به سجده نرفته باید رکوعی را که شک دارد بهجا آورده یا نه، بهجا آورد و اگر به سجده رفته به شک خود اعتنا نکند.
- نمازگزار باید در هر رکعت از نمازهای واجب و مستحب، بعد از رکوع دو سجده کند و سجده آن است که پیشانی و تمام کف دو دست و سر دو زانو و سر دو انگشت بزرگ پاها را بر زمین بگذارند.
- اگر کسی بعد از سر برداشتن امام از رکوع رسید، می تواند به امام اقتدا کند و تکبیرة الاحرام بگوید، اما رکوع بجا نیاورد ولی در یک سجده یا دو سجده امام را متابعت کند و در رکعت بعد که امام برمی خیزد رکعت اول مأموم حساب می شود و بنا بر اظهر تجدید تکبیرة الاحرام لازم نیست .
- اگر رکنی از نماز را فراموش کند و رکن بعد از آن را بهجا آورد، مثلاً پیش از آنکه رکوع کند دو سجده نماید، نماز باطل است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر یک سجده یا دو سجده را فراموش کند و قبل از رسیدن به رکوع رکعت بعد یادش بیاید، باید بازگشته و سجده فراموش شده را انجام دهد و نمازش صحیح است و اگر بعد از رسیدن به رکوع رکعت بعد یادش بیاید که یک سجده را فراموش کرده، نماز را ادامه میدهد و صحیح است و بعد از نماز قضای سجده فراموش شده و دو سجده سهو بجا میآورد و اگر یادش بیاید که دو سجده از یک رکعت را فراموش کرده، نمازش باطل است.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر نمازگزار تشهّد را فراموش کند و برخیزد و پیش از رکوع یادش بیاید, باید بنشیند و تشهّد را بخواند و برخیزد و وظیفه رکعت را انجام دهد و پس از نماز, دو سجده سهو جهت قیام بیجا بهجا آورد و اگر بعد از رفتن به رکوع یا پس از سربرداشتن از آن یادش بیاید, باید نماز را تمام کند و بعد از سلام نماز, تشهّد فراموش شده را قضا کند و دو سجدهّ سهو بهجا آورد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر نمازگزار حمد یا سوره را فراموش کند و پس از رسیدن به رکوع بفهمد، نمازش صحیح است و برای هر کدام از حمد و سورهّ فراموش شده, دو سجده سهو انجام دهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در رکوع یا بعد از ان یادش بیاید که یک سجده از رکعت پیش فراموش کرده باید بعد از سلام نماز سجده را قضا نماید و بنابر احتیاط واجب دو سجده سهو به جا اورد و اگر در رکوع یا بعد از ان یادش بیاید که تشهد را از رکعت پیش فراموش کرده بنابر احتیاط مستحب تشهد را قضا نماید و باید دو سجده سهو به جا اورد
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر بداند سجده یا تشهّد را فراموش کرده وشک کند که پیش از رکوع رکعت بعد بجا آورده یا نه، احتیاطاً باید آن را قضا نماید.
- [امام خمینی] اگر یک سجده یا تشهد را فراموش کند و پیش از رکوع رکعت بعد یادش بیاید باید برگردد و بجا آورد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید که یک سجده یا تشهد را از رکعت پیش فراموش کرده باید بعد از سلام نماز سجده یا تشهد را قضا نماید و بعد از آن دو سجده سهو بجا آورد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید که یک سجده یا تشهد را از رکعت پیش فراموش کرده ، باید بعد از سلام نماز سجده یا تشهد را قضا نماید و بعد از آن دو سجدة سهو بجا آورد .
- [امام خمینی] اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید که یک سجده یا تشهد را از رکعت پیش فراموش کرده باید بعد از سلام نماز سجده یا تشهد را قضا نماید و بعد ازآن دو سجده سهو بجا آورد.
- [آیت الله سیستانی] اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید که یک سجده یا تشهّد را از رکعت پیش فراموش کرده ، باید بعد از سلام نماز ، سجده را قضا نماید ، و برای تشهّد دو سجده سهو بجا آورد .