فاصله
فاصله یعنی جدایی یا مقدار دوری دو یا چند چیز از هم می‌باشد.
قرار گرفتن دست در سجده بر روی دو فرش که مقداری فاصله بین آن ها باشد چه حکمی دارد؟
با صدق استیعاب عرفی (که عرف بگوید تمام کف دست روی زمین قرار گرفته است)، اشکال ندارد.
با صدق استیعاب عرفی (که عرف بگوید تمام کف دست روی زمین قرار گرفته است)، اشکال ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا دست مصنوعی باید هنگام وضو شسته شود؟ و آیا برای سجده، کف دست مصنوعی باید روی زمین قرار گیرد؟
- شخصی هستم به علت سوختگی انگشتانم جمع شده است، به طوری که کف دستم هنگام سجده کاملاً بر روی زمین قرار نمی گیرد و فقط مقداری از کف دست و سر انگشتان روی زمین قرار می گیرد. آیا بنده می توانم اقامه نماز جماعت نمایم؟ آیا می شود پارچه ای در دست گرفته که خلأ پر شود و اقامه نماز جماعت نمود؟
- نماز خواندن در منزل شخصی که از راه حرام و نامشروع پول به دست آورده و با همان پول منزل و فرش تهیه کرده است، چه حکمی دارد؟
- اگر چیز نجسی روی فرش بریزد و قبل از این که جذب فرش بشود از فرش برطرف شود، آیا فرش پاک است؟
- اگر کسی سهوا دست خود را بر روی دست دیگر خود قرار دهد، آیا نماز او باطل است؟
- اگر کسی عمدا دست خود را بر روی دست دیگر قرار دهد، آیا نماز او باطل است؟
- آیا پوشیدن کفش طبی در حال نماز در صورتی که هنگام سجده مواضع سجده بر روی زمین قرار گیرد و شرایط دیگر هم رعایت شود اشکال دارد؟
- آیا پایمال کردن فرش برای این که غساله اش خارج شود باعث تطهیر فرش می شود؟
- فروختن فرش مسجد و تبدیل آن به فرش بهتر چه حکمی دارد؟
- اگر نمازگزار یا کسی در سجده پس از ادای ذکر واجب، دست یا پا را از زمین عمدا یا سهوا بردارد، ولی هنوز سجده را تمام نکرده و می خواهد ذکر مستحبی بگوید، آیا سجده دچار اشکال می شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] آیا سجده بر پارچه سفید در حرم پیامبر (ص) که تمام فرش است می توان سجده کرد ؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در نماز جماعت مسجدالحرام و مسجدالنبی یا سایر مساجد مکه و مدینه آیا می توان بر فرش سجده کرد؟ و چنانچه بر فرش سجده کند، آیا اعاده آن لازم است؟
- [سایر] با عرض سلام و تحیت به محضر حضرتعالی؛ 2- اگر در هنگام سجده ، انگشتان پا ( انگشت شست پا ) در میان این دو فرش و روی موزائیک قرار گیرد ، اشکالی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] هنگام شرکت در نماز جماعت مسجدالحرام ومسجدالنبی یاسایر مساجد مکه ومدینه آیا می توان بر فرش سجده کرد یا نه، و درصورتی که بر فرش سجده نماید آیا اعاده آن لازم است یا نه؟
- [آیت الله سیستانی] قرار است که فرش های مسجد را تعویض کنیم و فرش جدید برای مسجد بگیریم . آیامی توانیم فرش هایی که الآن در مسجد وجود دارند را فروخته و پول آن را صرف خرید فرش های جدید کنیم ؟ و یا می توانیم که فرش ها را به مسجدی دیگر فروخته و از پول آن برای خرید فرش های جدید استفاده کنیم ؟
- [آیت الله سیستانی] قرار است که فرش های مسجد را تعویض کنیم و فرش جدید برای مسجد بگیریم . آیا میتوانیم فرش هایی که الآن در مسجد وجود دارند را فروخته و پول آن را صرف خرید فرش های جدید کنیم ؟ و یا می توانیم که فرش ها را به مسجدی دیگر فروخته و از پول آن برای خرید فرش های جدید استفاده کنیم ؟
- [آیت الله سیستانی] آیا سجده بر فرش های مسجد نبوی جایز است، یا نه؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] بعضی از مردم عادی برای تیمم فرش را بر می گردانند و دست بر پشت فرش که غبار آلود است می زنند، آیا این کار صحیح است؟
- [آیت الله خوئی] فرشی یا لباسی ظاهرش غبار ندارد ولی وقتی که دست محکم به فرش بخورد، گرد بلند میشود، در حال اضطرار تیمم به این فرش صحیح است؟
- [سایر] 1. در هنگام سجده باید هفت موضع بدن روی خاک قرار گیرد. پس چرا ما فقط پیشانی را روی مهر میگذاریم؟ 2. آیا جهت گذاشتن کف دست بر زمین، انگشتان هم شامل کف دست میشود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مُهر یا چیز دیگری که بر آن سجده میکند، باید پاک باشد، ولی اگر مثلاً مُهر را روی فرش نجس بگذارد، یا یک طرف مُهر نجس باشد و پیشانی را به طرف پاک آن بگذارد، اشکال ندارد.
- اگر روی چیزی که بدن روی آن آرام نمیگیرد سجده کند، باطل است، ولی روی تشک یا چیز دیگری که بعد از سر گذاشتن و مقداری پایین رفتن آرام میگیرد، سجده اشکال ندارد.
- اگر موضعی که پیشانی بر آن گذاشته میشود نجس باشد و حالت سرایت هم نداشته باشد، ولی قسمتی از آن، به مقداری که برای سجده لازم است، پاک باشد، سجده بر آن کفایت میکند.
- سجده بر گِل و خاک سستی که پیشانی روی آن آرام نمیگیرد، اگر بعد از آنکه مقداری فرو رفت آرام بگیرد اشکال ندارد.
- مستحب است در حال قیام نگاه کردن به محل سجده؛ و نیز بعید نیست استحباب نگاه کردن بین دو قدم در حال رکوع و به طرف بینی در حال سجود و به دامن خود در حال نشسته و به کف دو دست در حال قنوت؛ و مستحب است در حال قیام گذاشتن دستها روی رانها مقابل زانو و در حال قنوت قرار دادن آنها مقابل صورت بهطوریکه کف آنها رو به آسمان باشد، و در حال سجده گذاشتن دستها مقابل گوشها یا صورت یا شانهها، و در حال نشسته روی رانها و در حال رکوع روی زانو برای مردها.
- در سجده باید تمام کف دست را بر زمین بگذارد، ولی در حال ناچاری پشت دست هم مانعی ندارد. و اگر پشت دست ممکن نباشد، باید مچ دست را بگذارد و چنانچه آن را هم نتواند، باید تا آرنج هر جا را که میتواند بر زمین بگذارد و اگر آن هم ممکن نیست، گذاشتن بازو کافی است.
- کسی که هیچ نمیتواند خم شود، برای سجده باید سر را به قصد سجده خم کند و برای برخاستن از سجده، سر را بلند کند و اگر این هم ممکن نشد، به قصد سجده چشم را میبندد و به قصد برخاستن، چشم را باز میکند و لازم نیست در این صورت بقیه اعضا، یعنی کف دست و زانو و انگشت بزرگ پا روی زمین باشد، گرچه این کار در صورت امکان موافق احتیاط است.
- اگر در بین نماز چیزی که بر آن سجده میکند گم شود و چیزی که سجده بر آن صحیح است نداشته باشد، چنانچه وقت وسعت دارد، باید نماز را بشکند و اگر وقت تنگ است، باید به لباسش اگر از پنبه یا کتان است سجده کند و اگر از چیز دیگر است بر همان چیز و اگر آن هم ممکن نیست بر پشت دست، و اگر آن هم نمیشود به چیز معدنی مانند انگشتر عقیق سجده نماید.
- اگر بر فرش پاکی که روی زمین نجس است باران ببارد و بر زمین نجس جاری شود، فرش نجس نمیشود و زمین هم پاک میگردد، مگر اینکه آب، مضاف یا متغیر شود.
- اگر چیزی که سجده بر آن صحیح است ندارد، یا اگر دارد بهواسطه سرما یا گرمای زیاد و مانند اینها نمیتواند بر آن سجده کند، باید به لباسش که از کتان یا پنبه است، سجده کند، وگرنه اگر از چیز دیگر است بر همان چیز سجده کند، و اگر آن هم نیست باید بر پشت دست و چنانچه آن هم ممکن نباشد به چیز معدنی مانند انگشتر عقیق سجده نماید، بنابر اظهر، و اگر آن هم نشد، تا نزدیک زمین خم میشود و یا اینکه با اشاره سر سجده مینماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] نمازگزار باید در هر رکعت از نمازهای واجب و مستحب بعد از رکوع دو سجده نماید؛ یعنی به قصد خضوع پیشانی را به زمین بگذارد و بنا بر احتیاط مستحب مقداری از پیشانی که بر زمین قرار میگیرد کمتر از درهم نباشد (مقدار درهم در مسأله 856 بیان شد) و باید در حال سجده ذکر بگوید و در حال ذکر، کف دو دست و دو زانو و سر دو انگشت بزرگ پاها را بر زمین بگذارد و نهادن پشت دست کفایت نمیکند و بنا بر احتیاط واجب باید انگشتان دست نیز روی زمین قرار گیرد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر بر فرش پاکی که روی زمین نجس است باران ببارد و آب باران به زمین نجس نیز برسد، فرش نجس نمیشود و زمین هم پاک میگردد، ولی چنانچه فرش با زمین فاصله داشته باشد و آب باران از فرش عبور کرده و بر روی زمین بچکد، بنابر احتیاط زمین پاک نمیشود.
- [آیت الله علوی گرگانی] جایی که انسان باید تقیّه کند میتواند بر فرش ومانند آن سجده نماید در صورتی که عرفاً چاره ندارد، ولی اگر بتواند بر حصیر یا چیزی که سجده بر آن صحیح می‌باشد، طوری سجده کند که بزحمت نیفتد، نباید بر فرش ومانند آن سجده نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] جایی که انسان باید تقیه کند می تواند بر فرش و مانند ان سجده نماید و لازم نیست برای نماز به جای دیگر برود ولی اگر بتواند بر حصیر یا چیز دیگری که سجده بر ان صحیح می باشد طوری سجده کند که به زحمت نیفتد نباید بر فرش و مانند ان سجده نماید
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] جائی که انسان باید تقیه کند؛ می تواند بر فرش و مانند آن سجده نماید و لازم نیست برای نماز به جای دیگر برود؛ ولی اگر بتواند بر حصیر یا چیزی که سجده بر آن صحیح می باشد؛ طوری سجده کند که به زحمت نیفتد؛ نباید بر فرش و مانند آن سجده نماید.
- [آیت الله سبحانی] اگر چیزی که سجده بر آن صحیح است ندارد، یا اگر دارد به واسطه سرما یا گرمای زیاد و مانند اینها نمی تواند بر آن سجده کند; باید به لباسش اگر از کتان یا پنبه است، سجده کند و اگر از چیز دیگر است (مثلا از پشم است) بر همان چیز و یا فرش سجده کند و اگر آن هم نیست بر اشیای معدنی مانند عقیق و فیروزه سجده کند و اگر آن هم نیست باید بر پشت دست سجده کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه چیزی که سجده بر آن صحیح است در اختیار ندارد، یا به واسطه گرمی و سردی زیاد نمی تواند بر آن سجده کند، باید بر لباسش اگر از کتان یا پنبه است سجده کند و اگر از چیز دیگر است (مثلاً از پشم است) بر همان یا بر فرش سجده نماید و اگر آن هم ممکن نیست بر فلزات و اشیاء معدنی سجده کند و اگر مطلقا چیزی پیدا نمی کند که بتوان بر آن سجده کرد بر پشت دست خود سجده می کند، بنابر این پشت دست آخرین چیزی است که می توان بر آن سجده کرد.
- [آیت الله بروجردی] جایی که انسان باید تقیه کند، میتواند بر فرش و مانند آن سجده نماید و لازم نیست برای نماز به جای دیگر برود، ولی اگر بتواند بر حصیر یا چیزی که سجده بر آن صحیح می‌باشد طوری سجده کند که به زحمت نیفتد، نباید بر فرش و مانند آن سجده نماید.
- [آیت الله خوئی] جایی که انسان باید تقیه کند میتواند بر فرش و مانند آن سجده نماید، و لازم نیست برای نماز بهجای دیگر برود، ولی اگر بتواند بر حصیر یا چیزی که سجده بر آن صحیح می‌باشد، طوری سجده کند که به زحمت نیفتد، نباید بر فرش و مانند آن سجده نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] بین دو سجده سهو نباید زیاد فاصله بیندازد، به طوری که عرفاً دو کار به شمار آید؛ پس اگر عمداً یا سهواً بین دو سجده سهو فاصله زیاد بیندازد، باید دو سجده سهو را از سر بگیرد و اگر عمداً یا سهواً سه سجده نیز انجام دهد، باید دوباره سجده سهو نماید. دستور سجده سهو