ضروریات
مصالح مهم و مؤثر در سعادت دنیوی و اخروی را مصالح ضروری گویند.
آیا وجوب خمس مانند وجوب نماز و روزه از ضروریات اسلام است و منکر آن کافر می شود؟
بله، اصل وجوب خمس از ضروریات است.
بله، اصل وجوب خمس از ضروریات است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا حجاب از ضروریات اسلام است و منکر آن و کسانی که به این دستور الهی، به ویژه در جامعه ی اسلمی بی اعتنایی می کنند چه حکمی دارند؟
- آیا کسی که کافر بوده و اکنون مسلمان شده، آیا باید نماز و روزه ی دوران کفرش را قضا کند؟
- اگر کسی در گفتار و یا عمل منکر خدا و پیامبر و یا یکی از ضروریات دین شود؛ امّا قلبا به آن معتقد باشد، چه حکمی دارد؟
- آیا ازدواج با دختری که به ظاهر مسلمان است ولی اهل نماز نیست، مثل ازدواج با کافر است؟
- آیا بر کسی که راه و روش امر به معروف و نهی از منکر را نمی داند، واجب است امر به معروف و نهی ازمنکر کند یا نه؟
- مرده ای در بلاد کفر پیدا شده است که در آن جا مسلمانان هم زندگی می کنند، آیا باید بر او نماز میّت خواند؟
- آیا نماز خواندن بر مسلمانان غیر شیعه اثنی عشری واجب است؟
- آیا کافر می تواند در اداره یا شرکتی، بر مسلمان ریاست داشته باشد؟
- آیا اطفال پیش از بلوغ، متصف به صفت اسلام و کفر می شوند؟
- پدر و مادر شخصی کافر بوده و خودش نیز تا سال ها کافر بوده و سپس توبه کرده و مسلمان می شود. آیا چنین شخصی می تواند عادل و در نتیجه امام جماعت بشود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا خمس از ضروریات دین است یا مذهب و منکر خمس چه حکمی دارد مسلمان است یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] با توجّه به این که خمس از ضروریّات دین است و منکر آن مرتدّ محسوب می‌شود، آیا اگر شخصی اعلام نماید پرداخت سهم امام7 که یک دوّم سهم خمس است در زمان غیبت امام 7 نباید پرداخت شود، آیا این شخص منکر ضروریّات دین محسوب می‌شود و حکم کافر بر او جاری است؟
- [آیت الله اردبیلی] با توجه به این که خمس از ضروریات دین است و منکر آن، مرتد محسوب می‌شود، اگر شخصی اعلام نماید سهم امام علیهالسلام که نصف خمس است، در زمان غیبت امام علیهالسلام نباید پرداخت شود، آیا این شخص، منکر ضروری دین محسوب می‌شود و حکم کافر بر او جاری است یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا حجاب از ضروریات اسلام است و منکر آن و کسانی که به این دستور الهی بی اعتنایی میکنند چه حکمی دارند؟
- [سایر] السلام علیکم! حواله دقایق الاسلام، ص 25 ماه جون 1999مولوی محمد حسین ڈهکو، لطفاً حکم شخصی را بیان فرمایید که در مجله و کتاب می نویسد: خمس نه از ضروریات دین است و نه ضروریات مذهب و منکر آن نه از اسلام خارج می شود و نه از مذهب شیعه، چون این مسٔله از اوایل اسلام اختلافی بوده است و در مذهب شیعه اختلاف بحدی است که 15 قول وجود دارد.
- [آیت الله سیستانی] یکی از شرایط تکفیر منکر شدن یکی از ضروریات دینی مثل نماز می باشد اگر فرد مسلمانی نماز نخواند و بالغ و آگاه هم باشد حکم آن چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا اگر کسی بعضی از ضروریات دین مانند روزه و غیر آن را انکار کند، حکم کافر را دارد یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا رجعت یکی از ضروریّات دین است که منکر او مرتدّ شود؟
- [آیت الله مظاهری] مسلمانی که عمداً نماز نمیخواند و تارک الصلاة است ولی منکر نماز نیست، آیا کافر و نجس است؟ اگر چنین شخصی منکر نماز هم باشد چه حکمی دارد؟
- [سایر] آیا حجاب از ضروریات اسلام است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مسلمانی که منکر خدا یا پیغمبر صلیاللهعلیهوآله شود، یا حکم ضروری دین یعنی حکمی را که مسلمانان جزء دین اسلام میدانند، مثل واجب بودن نماز و روزه را انکار کند، در صورتی که منکر شدن آن حکم به تکذیب خدا یا پیغمبر صلیاللهعلیهوآله برگردد، مُرتَد است.
- کسی که منکر خدا یا برای خدا شریک قائل است یا پیامبری حضرت خاتم الانبیاء محمّد بن عبداللّه صلی الله علیه و آله وسلم را قبول ندارد و همین طور کسی که ایمان به خدا و پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم نداشته باشد، کافر و نجس می باشد . همچنین کسی که یکی از ضروریّات دین اسلام مثل نماز یا روزه را با علم به اینکه ضروری دین است انکار نماید ، نجس می باشد . و اگر از روی تقصیر نداند و انکار نماید ، احتیاطا باید از او اجتناب کرد .
- اگر کافر مسلمان شود، واجب نیست روزههای زمانی را که کافر بوده قضا نماید، ولی اگر مسلمانی کافر شود و دوباره مسلمان گردد، روزههای زمانی را که کافر بوده باید قضا نماید.
- اگر در ماه رمضان، پیش از ظهر، کافر مسلمان شود بنابر احتیاط مستحب باید نیت روزه کند و روزه را تمام نماید.
- مسلمان از کافر ارث میبرد، ولی کافر اگرچه پدر یا پسر میت باشد از مسلمان ارث نمیبرد. ولی اگر میت مسلمان پسر کافری دارد و او پسری مسلمان دارد، آن پسر مسلمان از جدّ خود ارث میبرد، و همچنین اگر پسر میت مسلمان، کافر باشد ولی عموی میت یا برادر میت مسلمان باشد ارث به آنها میرسد، و در صورت کافر بودن این دو، پسران مسلمان عمو و برادر ارث میبرند.
- اگر کافر ذمّی، صغیر یا دیوانه باشد و ولیّ او برایش زمینی بخرد، بنابر احتیاط واجب باید ولیّ خمس آن را بدهد.
- اگر کافر ذمی زمینی را که از مسلمان خریده به مسلمان دیگری هم بفروشد، باید خمس آن را بدهد و نیز اگر بمیرد و مسلمانی آن زمین را از او ارث ببرد، باید خمس آن را از همان زمین، یا از مال دیگرش بدهند.
- اگر از فاسق یا کافر امانتی گرفته و او آن را مطالبه کند، واجب است آن را رد نماید، ولی بنابر اظهر واجب نیست که امانت کافر حربی را رد کند و جایز است مسلمان آن را برای خودش تملّک نماید، بلکه اگر امانت وسایل جنگی باشد، رد کردن آن در زمان جنگ جایز نیست.
- امر به معروف و نهی از منکر با وجود شرایط ذیل واجب می‌شود: اول: علم؛ پس کسی که عالم به حکم شرعی نیست، نمیتواند امر به معروف و یا نهی از منکر بنماید، بنابراین در ابتدا لازم است شخص آمر و یا ناهی خودش از احکام شرعی اطلاع کافی داشته باشد. دوم: احتمال تأثیر؛ پس در صورتی که انسان میداند سخن او تأثیری در دیگری ندارد، بر او لازم نیست امر به معروف و یا نهی از منکر بنماید، اما جواز بلکه رجحان آن در صورت عدم خوف ضرر، خالی از وجه نیست. سوم: اصرار بر ترک واجب و یا انجام دادن معصیت؛ پس در صورتی که انسان بداند شخصی از معصیتی که انجام داده توبه کرده است و یا نشانههایی بر پشیمانی او دلالت کند، امر به معروف و یا نهی از منکر واجب نیست. چهارم: عدم مفسده؛ پس اگر کسی بهخاطر امر به معروف و یا نهی از منکر ترس از وقوع مفسدهای دارد، و آن مفسده عبارت از ضرر جانی یا آبرویی و یا مالی قابل اعتنایی است، این کار بر او واجب نیست. بنابراین با وجود این شرایط، امر به معروف و نهی از منکر واجب می‌شود، و در امر به معروف و نهی از منکر عدالت شرط نیست.
- اگر کافر شهادتین بگوید ، و انسان نداند قلبا مسلمان شده یا نه ، پاک است . ولی اگر بداند قلبا مسلمان نشده نجس بودن او خالی از وجه نیست .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که ضروری دین اسلام یعنی چیزی را که همه مسلمانان می دانند (مانند معاد روز قیامت و واجب بودن نماز و روزه و امثال آن) را منکر شود، چنانچه ضروری بودن آن را بداند، کافر است و اگر در ضروری بودن آن شک دارد کافر نیست، ولی احتیاط مستحب آن است که از او اجتناب شود.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کافر مسلمان شود ، واجب نیست روزه های وقتی کافر بوده قضا نماید
- [آیت الله سبحانی] اگر کافر مسلمان شود، واجب نیست روزه های وقتی را که کافر بوده قضا نماید. ولی اگر مسلمانی کافر شود و دوباره مسلمان گردد، روزه های وقتی را که کافر بوده باید قضا نماید.
- [امام خمینی] اگر کافر مسلمان شود، واجب نیست روزه های وقتی را که کافر بوده قضا نماید، ولی اگر مسلمانی کافر شود و دوباره مسلمان گردد، روزه های وقتی را که کافر بوده باید قضا نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر کافر مسلمان شود؛ واجب نیست روزه های وقتی که کافر بوده قضا نماید. ولی اگر مسلمانی کافر شود و دوباره مسلمان گردد؛ روزه های وقتی را که کافر بوده باید قضا نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر کافر مسلمان شود، واجب نیست روزه های وقتی را که کافر بوده قضا نماید، همچنین واجب نیست قضای روزه آن روزیکه در آن روز مسلمان شده بگیرد، ولی اگر قبل از ظهر مسلمان شود و کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد، بنابر احتیاط واجب نیّت کند و روزه بگیرد، و اگر آنروز را روزه نگرفت بنابر احتیاط واجب قضای آنرا بجا بیاورد. ولی اگر مرتد مسلمان شود روزه های وقتی را که مرتد بوده باید قضا نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مسلمانی که منکر خدا یا یگانگی خداوند یا رسالت پیامبر صلی الله علیه و آله شود مرتدّ می‌شود و انکار حکم ضروری دین (یعنی حکمی که مسلمانان جزء دین اسلام میدانند مثل واجب بودن نماز و روزه) با اعتراف به توحید و رسالت سبب ارتداد نیست، هر چند ضروری بودن آن را بداند، ولی در مسأله 1107 اشاره شد که کسی که یکی از ضروریات دین را انکار میکند و شبههای در حق وی نباشد و شک داریم که به دو اصل توحید و رسالت ایمان قلبی دارد، شرعاً کافر بشمار میآید، هر چند ضروری بودن آن حکم را نداند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کافر مسلمان شود واجب نیست روزه های وقتی را که کافر بوده قضا نماید ولی اگر مسلمانی کافر شود روزه هایی را که در زمان کفر از او فوت شده باید قضا نماید و اگر مسلمان شود به اسلام از او ساقط نمی شود
- [آیت الله بروجردی] مسلمانی که منکر خدا یا پیغمبر شود، یا حکم ضروری دین یعنی حکمی را که مسلمانان جزء دین اسلام میدانند مثل واجب بودن نماز و روزه انکار کند، در صورتی که بداند آن حکم ضروری دین است مرتد می‌شود.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر مال خمس نداده از شخص غیر معتقد به خمس مانند کافر به مسلمان معتقد به خمس از راههای عادی منتقل شود, پرداخت خمس آن بر مسلمان واجب نیست.