ضروریات
مصالح مهم و مؤثر در سعادت دنیوی و اخروی را مصالح ضروری گویند.
آیا رجعت یکی از ضروریّات دین است که منکر او مرتدّ شود؟
ارتداد با انکار ضرورت در دین محقّق می‌شود و رجعت از ضروریّات مذهب است مگر انکارش با اعتقاد به ضروری بودن آن در دین باشد که برگشت به انکار نبوّت کند، که در این صورت هم مرتدّ می‌شود.
ارتداد با انکار ضرورت در دین محقّق می‌شود و رجعت از ضروریّات مذهب است مگر انکارش با اعتقاد به ضروری بودن آن در دین باشد که برگشت به انکار نبوّت کند، که در این صورت هم مرتدّ می‌شود.
پاسخ:
ارتداد با انکار ضرورت در دین محقّق می‌شود و رجعت از ضروریّات مذهب است مگر انکارش با اعتقاد به ضروری بودن آن در دین باشد که برگشت به انکار نبوّت کند، که در این صورت هم مرتدّ می‌شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- با توجّه به این که خمس از ضروریّات دین است و منکر آن مرتدّ محسوب می‌شود، آیا اگر شخصی اعلام نماید پرداخت سهم امام7 که یک دوّم سهم خمس است در زمان غیبت امام 7 نباید پرداخت شود، آیا این شخص منکر ضروریّات دین محسوب می‌شود و حکم کافر بر او جاری است؟
- آیا خمس از ضروریات دین است یا مذهب و منکر خمس چه حکمی دارد مسلمان است یا خیر؟
- آیا حجاب از ضروریات اسلام است و منکر آن و کسانی که به این دستور الهی بی اعتنایی میکنند چه حکمی دارند؟
- چه فرقی بین ضروریّات و یقینیات است که می‌گویند نیاز به تقلید ندارد؟
- مشهور است هر چه که ضروریات زندگی است خمس ندارد مثل خانه مسکونی آیا صحیح است یا خیر؟
- آیا ارتداد موجب بطلان غسل می‌شود؟
- اگر زوجه مرتدّ فطری یا ملّی شود و ارتداد او قبل از دخول باشد آیا پس از فوت زوج مسلمان او، از او ارث میبرد؟
- اگر زوج مرتدّ ملّی شود و ارتداد او قبل از دخول باشد آیا پس از قتل یا فوت، زوجه مسلمان او، از او ارث میبرد؟
- مرتدّ فطری و ملّی کیست و چه حکمی دارد؟
- شرایط وجوب امر به معروف و نهی از منکر را بیان فرمائید؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا رجعت از ضروریات مذهب شیعه است یا اسلام ؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی در گفتار و یا عمل منکر خدا و پیامبر و یا یکی از ضروریات دین شود؛ امّا قلبا به آن معتقد باشد، چه حکمی دارد؟
- [سایر] ضروریات دین چیست؟
- [آیت الله بهجت] آیا وجوب خمس مانند وجوب نماز و روزه از ضروریات اسلام است و منکر آن کافر می شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا وجوب خمس مانند وجوب نماز و روزه از ضروریات اسلام است و منکر آن کافر می شود؟
- [سایر] آیا ارتداد شخص نیاز به حکم حاکم شرع دارد؟ یا صرف انکار ضروریات اسلام و یا انجام اموری که نشان دهنده ارتداد باشد مثل ترک نماز و انجام عبادت به شیوه ارمنی ها و ادعای مسیحی بودن کافی است؟
- [سایر] آیا بدعت که لازمهاش انکار ضروریات دین است، کفر حساب می‌شود؟
- [آیت الله بروجردی] ضروریات دین که انکار آنها موجب کفر می‌شود را بیان فرمایید؟
- [آیت الله بروجردی] ضروریات دین که انکار آنها موجب کفر می‌شود را بیان فرمایید؟
- [آیت الله سیستانی] کسی که مرتد است (خدا نشناس و منکر خداوند) باشد آیا نجس است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هدف امر به معروف برپایی واجب، وهدف نهی از منکر جلوگیری از حرام است; بنابراین در امر به معروف ونهی از منکر قصد قربت معتبر نیست.
- کسی که میخواهد امر به معروف ونهی از منکر کند باید )معروف( را از )منکر( تشخیص دهد; پس کسی که معروف ومنکر را نمیشناسد، حق ندارد بلکه نمیتواند امر به معروف ونهی از منکر نماید.
- کافر یعنی کسی که غیر معترف به خدا است، یا برای خدا شریک قرار میدهد، یا پیغمبری حضرت خاتم الانبیأ محمّد بن عبدا& را قبول ندارد، نجس است و نیز کسی که ضروری دین یعنی چیزی را که مثل نماز وروزه مسلمانان جز دین اسلام میداند منکر شود، چنانچه بداند آن چیز ضروری دین است نجس میباشد، و اگر نداند احتیاطاً باید از او اجتناب کرد.
- امر به معروف ونهی از منکر با شرایطی که بیان خواهد شد واجب وترک آن معصیت است; و در مستحبات ومکروهات نیز امر ونهی مستحب میباشد.
- هنگام وجوب امر به معروف ونهی از منکر با زبان، یادآوری مسائل شرعی کفایت نمیکند; بلکه انسان باید امر ونهی نماید.
- امر به معروف ونهی از منکر واجب کفایی میباشد; بنابراین اگر بعضی از مکلفین به آن اقدام کنند ومقصود حاصل شود، از دیگران ساقط می‌شود. واگر اقامه معروف وجلوگیری از منکر بر اجتماعِ جمعی از مکلفین متوقف باشد، واجب است اجتماع نمایند.
- مردی که مسلمانزداه است اگر مرتدّ شود، زنش بر او حرام می‌شود و باید به مقداری که در احکام طلاق گفته می‌شود، عدّه وفات نگهدارد.
- اگر زن پیش از آن که شوهرش با او نزدیکی کند به طوری که در مسأله پیش گفته شد مرتدّ شود، عقد او باطل میگردد و نیز اگر زن یائسه باشد یعنیاگر سیّده است شصت سال و اگر سیّده نیست پنجاه سال او تمام شده باشد و بعد از نزدیکی مرتد شود عقد او باطل است. امّا اگر یائسه نباشد باید به دستوریکه در احکام طلاق گفته خواهد شد عدّه نگهدارد، پس اگر در بین عدّه مسلمان شود عقد باقی و اگر تا آخر عدّه مرتدّ بماند عقد باطلاست.
- )معروف( یعنی چیزی که به حکم شرع یا عقل انجام آن واجب یا مستحب است، و)منکر( یعنی چیزی که به حکم شرع یا عقل انجام آن قبیح وحرام یا مکروه است; واز این نظر فرقی میان امور فردی واجتماعی نیست. بنابراین امر به معروف ونهی از منکر یک وظیفه عمومی است وحکومتها وافراد مردم همه در برابر یکدیگر مسئولیت دارند وباید به این وظیفه عمل نمایند.
- اگر اعراضنمودن وترک معاشرت با گناهکار موجب تخفیف معصیت می‌شود یا احتمال تخفیف دادهشود، واجب است اعراض شود; هرچند بداند که گناهکار معصیت را بطور کلی ترک نخواهد کرد. واین امر در صورتیاست که با مراتب دیگر نتواند از معصیت جلوگیری کند. مرتبه دوم امر به معروف ونهیاز منکر را با زبان انجام دهد; پس با احتمال تأثیر ووجود دیگر شرایط واجب است گنهکار را از انجام گناه نهی کند، وبه کسی که واجب را ترک کرده به انجام آن دستور دهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] مسلمانی که منکر خدا یا پیغمبر شود، یا حکم ضروری دین یعنی حکمی را که مسلمانان جزء دین اسلام میدانند مثل واجب بودن نماز و روزه انکار کند، در صورتی که بداند آن حکم ضروری دین است مرتد می‌شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مسلمانی که منکر خدا یا یگانگی خداوند یا رسالت پیامبر صلی الله علیه و آله شود مرتدّ می‌شود و انکار حکم ضروری دین (یعنی حکمی که مسلمانان جزء دین اسلام میدانند مثل واجب بودن نماز و روزه) با اعتراف به توحید و رسالت سبب ارتداد نیست، هر چند ضروری بودن آن را بداند، ولی در مسأله 1107 اشاره شد که کسی که یکی از ضروریات دین را انکار میکند و شبههای در حق وی نباشد و شک داریم که به دو اصل توحید و رسالت ایمان قلبی دارد، شرعاً کافر بشمار میآید، هر چند ضروری بودن آن حکم را نداند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کافر یعنی کسی که منکر خدا است یا برای خدا شریک قرار می دهد، یا رسالت حضرت خاتم الانبیاء محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله را قبول ندارد، نجس است. و نیز کسی که یکی از ضروریات دین مبین اسلام را منکر شود، چنان چه بداند آن چیز ضروری دین است، نجس می باشد، و اگر نداند احتیاطاً باید از او اجتناب کرد. و نیز کافر کتابی بنابر قول مشهور نجس است و احتیاط واجب رعایت این قول است.
- [آیت الله سبحانی] مسلمانی که منکر خدا یا پیغمبر یا معاد شود، یا حکم ضروری دین یعنی حکمی را که مسلمانان جزء دین اسلام می دانند مثل واجب بودن نماز و روزه انکار کند، در صورتی که منکر شدن آن حکم; به انکار خدا یا پیغمبر برگردد، مرتد است.
- [امام خمینی] مسلمانی که منکر خدا یا پیغمبر شود، یا حکم ضروری دین یعنی حکمی را که مسلمانان جزو دین اسلام می دانند مثل واجب بودن نماز و روزه انکار کند، در صورتی که منکر شدن آن حکم، به انکار خدا یا پیغمبر برگردد مرتد است.
- [آیت الله بهجت] مسلمانی که منکر خدا یا پیغمبر صلی‌الله‌علیه‌وآله شود، یا حکم ضروری دین یعنی حکمی را که مسلمانان جزء دین اسلام میدانند، مثل واجب بودن نماز و روزه را انکار کند، در صورتی که منکر شدن آن حکم به تکذیب خدا یا پیغمبر صلی‌الله‌علیه‌وآله برگردد، مُرتَد است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مسلمانی که منکر خدا یا پیغمبر شود، یا حکم ضروری دین یعنی حکمی را که مسلمانان جزء دین اسلام می دانند مثل واجب بودن نماز و روزه انکار کند، در صورتی که منکر شدن آن حکم، به انکار خدا یا پیغمبر برگردد مرتد می شود، و همچنین است اگر از خوارج و نواصب و غلات گردد.
- [آیت الله خوئی] مسلمانی که منکر خدا یا پیغمبر یا معاد یا از فرقههائی بوده باشد که در مسألة (2406) گفته شد و یا حکم ضروری دین یعنی حکمی را که مسلمانان جزء دین اسلام میدانند مثل واجب بودن نماز و روزه درصورتی که بداند آن حکم ضروری دین است انکار کند مرتد می‌شود، و احکامی که در مسائل آینده ذکر می‌شود بر او مترتب است.
- [آیت الله نوری همدانی] مسلمانی که منکر خدا یا معاد یا پیغمبر شود ، یا حکم ضروری دین ، یعنی حکمی را که مسلمانان جزء دین اسلام می دانند ، مثل واجب بودن نماز و روزه انکار کند ، در صورتی که بداند آن حکم ضروری دین است و انکار آن ، انکار نبوّت پیغمبر ( صلّی الله علیه وآله ) است ، مرتّد است .
- [آیت الله بهجت] به کسی که معصیت کبیره و اموری که در اسلام منکر و قبیح هست مرتکب می‌شود، مخصوصاً کسی که آشکارا معصیت انجام میدهد، بنابر احتیاط واجب نباید زکات بدهند، مگر بهقدر ضروریات او و خانوادهاش.