فراموشی
نسیان به معنای فراموشی است و در قرآن چندین بار به کار رفته است.
عقد موقّتی واقع شده است که به جهت جهل به مسأله یا فراموشی، مدّت و مهر را مشخّص نکرده اند و جماع واقع شده است، حکم قضیه چیست؟
حکم زنا را ندارد و اگر قصد مطلق نکاح را داشته اند، منقلب به عقد دایم و مهرالمثل می شود
حکم زنا را ندارد و اگر قصد مطلق نکاح را داشته اند، منقلب به عقد دایم و مهرالمثل می شود
عنوان سوال:
عقد موقّتی واقع شده است که به جهت جهل به مسأله یا فراموشی، مدّت و مهر را مشخّص نکرده اند و جماع واقع شده است، حکم قضیه چیست؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر کسی از روی فراموشی یا جهل به مسأله با لباس غصبی نماز بخواند، نمازهایش چه حکمی دارد؟
- اگر در ازدواج موقت از روی فراموشی و یا به علت جهل نسبت به مسأله، ذکر مدّت انجام نشود، حکم آن چیست؟
- مسلمانی با زن بهایی از روی جهل به مسأله ازدواج و وطی به شبهه کرده است. آیا مهریه زن به عهده مسلمان است؟
- هرگاه زن بعد از عقد و قبل از دخول خودکشی کند، آیا تمام مهر را می برد یا نصف را؟
- آیا مرد ضمن عقد می تواند شرط کند که زن تا مدتی حق مطالبه ی مهر را نداشته باشد؟
- مردی زنی را به این صورت فریب داده که به او گفته من تو را به نکاح دایم خود درمی آورم، ولی شرط نکاح دایم این است که اوّل تو را به عقد موقّت درآورم. او را بدون تعیین مهر به عقد موقّت درآورده، با رضایت زن، و پس از آن، از او ازاله ی بکارت کرده و مبلغی را به او داده و او را رها کرده است. آیا این عقد صحیح است؟ حکم قضیه را بیان فرمایید.
- در عقد موقّت، شوهر نصف مدّت را می بخشد. آیا مهر هم تقسیط می شود یا همه ی مهریه را باید بپردازد؟
- زنی با توجّه به این که شوهر توان مالی جهت پرداخت مهریه ندارد، به عقد او درمی آید. آیا بعد از عقد می تواند تا وصول مهر از تمکین امتناع کند؟
- آیا نشستن بین دو سجده لازم است یا سر برداشتن از مهر و دوباره گذاشتن کفایت می کند؟ و آیا اگر کسی سر از مهر بردارد و در همان حال که دستانش روی زمین است اندکی توقف کرده و دوباره به سجده رود اشکال دارد؟ و آیا فرقی بین نماز مستحبی و واجب در این مسأله وجود دارد؟
- اگر از طرف زوجه اظهاراتی شود که موجب تدلیس و فریب زوج گردد و عقد بر طبق آن جاری گردد، آیا مهرالمسمّی به گردن او است یا مهر المثل؟ و چنان چه بعدا معلوم شود، بر عهده ی او چه خواهد آمد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر زوجه قبل از نزدیکی فوت کند آیا وراث او مالک نصف مهر می شوند یا تمام مهر؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی از باب جهل به مسأله در حجّین تقصیر و حلق ننموده تکلیف او چیست؟
- [آیت الله سبحانی] در صورت تفویض مهر یا تفویض بضع یا فساد مهر، در عقد دائم، آیا زوجه می تواند تمکین ننماید؟
- [آیت الله نوری همدانی] در نکاح دائمی اگر زن قبل از نزدیکی، به علّت عنین بودن مرد طلاق بگیرد یا به هر علّت دیگری عقد نکاح فسخ شود در اینصورت شوهر نسبت به نصف مهر مشغول الذمه است و اگر هم قبلاً کل مهر را پرداخت کرده نسبت به نیمی از آن حق رجوع دارد. حال اگر قبلاً زن مهر خود را به طور کامل به شوهر خود هبه کرده باشد آیا در اینصورت نیز باید به میزان نصف مهر به شوهر سابق خود برگرداند؟
- [آیت الله سبحانی] زوجه قبل از نزدیکی تمام مهر را به زوج بخشید. سپس زوج وی را طلاق داد. آیا زوج می تواند از زوجه نصف مهر را بگیرد؟
- [آیت الله سیستانی] اگر مکلَّف بر اثر جهل به حکم یا فراموشی، به جای عمره تمتع برای عمره مفرده مُحرم شد، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله سبحانی] آیا شرط خیار نسبت به مهر در عقد موقت موجب بطلان عقد می شود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اینجانب به عقد دائمی مردی با مهر 400 سکّه در آمدم و بارها با من مواقعه کرد ولی بعد از من درخواست کرد که طلاق بگیرم و مجددابا او عقد دائم با مهر کمتر کنم و از من خواست که در دادگاه اعلام کنم که با من مواقعه صورت نگرفته و من نصف مهر را طلبکارم و من هم به خواسته او عمل کردم به امید قولی که به من داد و او مرا طلاق بائن غیر مدخول بها داد ولی بعد به وعده خود عمل نکرد و مرا عقد موقّت کرد آیا با توجّه به مواقعه ایشان با من تمام مهر را طلبکارم یا خیر و آیا از نظر قانونی حقّ پیگری دارم؟
- [سایر] وضعیت مهر برای زنی که قبل از نزدیکی طلاق گرفته است، چگونه است؟
- [آیت الله خوئی] در ایران رسم است که غیر از مهر، شیر بها و طلا قرار میدهند آیا این دو جزء مهر می‌باشد و دادن آنها واجب است یا نه؟ و در صورتی که جزء مهر نباشد در موقع خواندن عقد ذکر آنها به عنوان ضمیمه و یا شرط لازم است یا نه، و اگر لازم نباشد اگر گفته شود لطمه به عقد میزند یا نه؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر هنگام خواندن عقد دائم برای دادن مهر، مدتی معین نکرده باشند، زن میتواند قبل از گرفتن مهر از نزدیکی کردن شوهر جلوگیری کند، چه شوهر توانایی دادن مهر را داشته باشد، چه نداشته باشد. ولی اگر قبل از گرفتن مهر به نزدیکی راضی شود و شوهر با او نزدیکی کند، دیگر نمیتواند بدون عذر شرعی از نزدیکی شوهر جلوگیری نماید.
- اگر بهعلت آنکه مرد عِنّین است و نمیتواند نزدیکی کند، زن عقد را بههم بزند، شوهر باید نصف مهر را بدهد، ولی اگر بهعلت یکی از عیوب دیگر که گفته شد، مرد یا زن عقد را بههم بزند، چنانچه مرد با زن نزدیکی نکرده باشد، چیزی بر او نیست و اگر نزدیکی کرده، باید تمام مهر را بدهد.
- اگر مرد پیش از آنکه زنی را برای خود عقد کند، بگوید بهواسطه شیر خوردن، آن زن بر او حرام شده، مثلاً بگوید، شیر مادر او را خوردهام نمیتواند با آن زن ازدواج کند، و اگر بعد از عقد بگوید، و خود زن هم حرف او را قبول نماید، عقد باطل است، پس اگر مرد با او نزدیکی نکرده باشد، یا نزدیکی کرده باشد، ولی در وقت نزدیکی کردن، زن بداند که بر آن مرد حرام است، مهر ندارد، و اگر بعد از نزدیکی بفهمد که بر آن مرد حرام بوده، شوهر باید مهر او را مطابق زنهایی که مثل او هستند، بدهد.
- اگر مردی در حال مرض با زنی ازدواج دائم نماید و در آن مرض بمیرد و نزدیکی هم نکرده باشد، زن از آن مرد ارث نمی برد و حق مهر هم ندارد، و اگر نزدیکی کرده باشد و یا از آن مرض خوب شده و به غیر آن مرض از دنیا رفته باشد آن زن هم از او ارث می برد و هم حق مهر دارد، و اگر زنی که شوهرش با او نزدیکی نکرده در زمان مریضی شوهر از دنیا رفت شوهر از آن زن ارث نمی برد و حق مهر هم برای زن نیست بنابر اظهر، اگرچه احتیاط مستحب در صلح است.
- اگر زنی را عقد کند و با او نزدیکی نماید، دختر و نوه دختری و پسری آن زن هرچه پایین آیند، چه در وقت عقد باشند، یا بعداً به دنیا بیایند، به آن مرد مَحرم میشوند.
- اگر کسی زنی را برای خود عقد نماید، اگرچه با او نزدیکی نکند، مادر و مادرِ مادر آن زن و مادر پدر او، هرچه بالا روند به آن مرد مَحرَم میشوند.
- اگر کسی دختر نابالغی را برای خود عقد کند و پیش از آنکه نُه سال دختر تمام شود، با او نزدیکی و دخول کند، چنانچه او را افضا نماید بنابر احتیاط واجب، دیگر هیچ وقت نباید با او نزدیکی کند. ولی از زوجّیت او بدون طلاق بیرون نمیرود، در هر صورت تا وقتی هر دو زنده هستند نفقه زن بر مرد است و غیر از مهر، دیه هم بر مرد واجب می‌شود، و چنانچه افضا نکرده باشد، هر چند مرتکب حرام شده، ولی بنابر اظهر آن زن بر او حرام نمیشود.
- اگر خود زن و مرد بخواهند صیغه عقد غیر دائم را بخوانند، بعد از آنکه مدت و مهر را معین کردند، چنانچه زن بگوید: (زَوَّجْتُکَ نَفْسِی فِی الْمُدَّةِ الْمَعْلوُمَةِ عَلَی الْمَهْرِ المَعْلُوم)، و سپس مرد بلافاصله بگوید: (قَبِلْتُ)، صحیح است، و اگر دیگری را وکیل کنند و اول وکیل زن به وکیل مرد بگوید: (مَتَّعْتُ مُوَکِّلَتِی مُوَکلَکَ فِی الْمُدَّةِ الْمَعْلُومَةِ عَلَی الْمَهْرِ الْمَعْلُوم)، پس بلافاصله وکیل مرد بگوید: (قَبِلْتُ لِمُوَکِّلی هکَذَا)، صحیح می‌باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اگر در عقد دائمی، مهر را معین نکنند عقد صحیح است و چنانچه مرد با زن نزدیکی کند، باید مهر او را مطابق مهر زنهائی که مثل او هستند، بدهد.
- [آیت الله سبحانی] اگر در عقد دائمی، مهر را معین نکنند عقد صحیح است و چنانچه مرد با زن نزدیکی کند، باید مهر او را مطابق مهر زنهائی که مثل او هستند، بدهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در عقد دائم، مهر را معین نکنند، عقد صحیح است، و چنانچه مرد با زن نزدیکی کند، باید مهر او را مطابق مهر زنانی که مثل او هستند بدهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در عقد دائمی مهر را معین نکنند؛ عقد صحیح است و چنانچه مرد با زن نزدیکی کند؛ باید مهر او را مطابق مهر زنهائی که مثل او هستند بدهد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در عقد دائمی مهر را معیّن نکنند ، عقد صحیح است و چنانچه مرد با زن نزدیکی کند ، باید مهر او را مطابق مهر زنهائی که مثل او هستند بدهد .
- [امام خمینی] اگر در عقد دائمی مهر را معین نکنند عقد صحیح است، و چنانچه مرد با زن نزدیکی کند باید مهر او را مطابق مهر زنهائی که مثل او هستند بدهد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر موقع خواندن عقد دائمی برای دادن مهر مدّتی معیّن نکرده باشند، زن میتواند پیش از گرفتن مهر از نزدیکی کردن شوهر جلوگیری کند، چه شوهر توانایی دادن مهر را داشته باشد چه نداشته باشد، ولی اگر پیش از گرفتن مهر به نزدیکی کردن راضی شود و شوهر با او نزدیکی کند، دیگر نمیتواند بدون عذر شرعی از نزدیکی کردن شوهر جلوگیری نماید.
- [امام خمینی] اگر موقع خواندن عقد دائمی برای دادن مهر مدتی را معین نکرده باشند، زن می تواند پیش از گرفتن مهر از نزدیکی کردن شوهر جلوگیری کند، چه شوهر توانایی دادن مهر را داشته باشد چه نداشته باشد. ولی اگر پیش از گرفتن مهر به نزدیکی راضی شود و شوهر با او نزدیکی کند دیگر نمی تواند بدون عذر شرعی از نزدیکی شوهر جلوگیری نماید
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر در عقد دائمی مهر را معیّن نکنند عقد صحیح است و چنانچه با زن نزدیکی کند باید مهر او را مطابق مهر زنهایی که مثل او هستند بدهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در عقد دائم، مهر را معین نکنند، عقد صحیح است. و چنان چه مرد با زن نزدیکی کند، باید مهر او را مطابق مهر زنانی که مثل او هستند بدهد.