بیماری مسری
بیمارى مسرى بیماری قابل انتقال از فرد مبتلا به دیگرى است و از آن در باب نکاح و نیز در بخش مسائل مستحدثه سخن رفته است.
خونی را از نفر اوّل می گیرند و به دوّمی تزریق می کنند. پس از آن روشن می شود، اوّلی دچار بیماری مسری یا مهلک بوده که منجر به فوت دوّمی (گیرنده خون) شده است. چه کسی مسؤول فوت او است؟
اگر فرد اوّل عالم به آن نبوده است، آن تزریق کننده ها که باید خون را آزمایش و تفحّص می کردند و نکردند، ضامن دیه اند و اگر خود آن اوّلی هم آگاه بوده، پس با استناد به هر دو، به نحو تشریک ضامن اند.
اگر فرد اوّل عالم به آن نبوده است، آن تزریق کننده ها که باید خون را آزمایش و تفحّص می کردند و نکردند، ضامن دیه اند و اگر خود آن اوّلی هم آگاه بوده، پس با استناد به هر دو، به نحو تشریک ضامن اند.
عنوان سوال:
خونی را از نفر اوّل می گیرند و به دوّمی تزریق می کنند. پس از آن روشن می شود، اوّلی دچار بیماری مسری یا مهلک بوده که منجر به فوت دوّمی (گیرنده خون) شده است. چه کسی مسؤول فوت او است؟
پاسخ:
اگر فرد اوّل عالم به آن نبوده است، آن تزریق کننده ها که باید خون را آزمایش و تفحّص می کردند و نکردند، ضامن دیه اند و اگر خود آن اوّلی هم آگاه بوده، پس با استناد به هر دو، به نحو تشریک ضامن اند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- بیماری مبتلا به بیماری مسری و مهلک مانند ایدز است و پزشک معالج را عمدا یا غفلتا از آن مرض آگاه نمی کند و پزشک در جریان معالجه، مبتلا به آن مرض می شود و فوت می کند. آیا بیمار مسؤولیتی دارد؟
- در جشن عروسی، چند کودک پس از صرف شیرینی به مشکلات گوارشی مبتلا می گردند. آنان را به بیمارستان می برند، ولی همه ی آن ها مگر یک نفر به طور سرپایی معالجه می گردند. سوابق امر هم گویا است که این کودکان مراجعه دیگری به پزشک یا بیمارستان نداشته اند. یکی از این کودکان در بیمارستان فوت می شود. پزشک قانونی پس از انجام آزمایش سمّ شناسی و آسیب شناسی اعلام می کند: (علت مرگ به شرح زیر اعلام می گردد: عفونت ریوی و ورم ریه و خون ریزی منقوط در ریه می باشد و در امعا و احشای ارسالی، سمّی در حدّ تشخیص یافت نشده است.) با توجه به وضع سایر کودکان باید گفت که اگر نامبرده بیماری زمینه ای نداشت، عوارض گوارشی و مسمومیّت غذایی ادّعایی، نمی توانست تأثیری در پیش آمد مرگ داشته باشد، ولی در مورد این کودک، به علّت وجود زمینه مساعد از نقص مصونیّت می توان گفت تأثیر ناچیزی داشته است. این میزان تأثیر در حد 10% تخمین زده می شود.) در این مورد خاص و با توجه به نظریّه پزشک قانونی و هیأت پزشکی، آیا می توانیم مسؤولیتی متوجه شیرینی فروش کنیم؟ اگر پاسخ مثبت است، در چه حد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] سربازی دو شیشه الکل صنعتی را با خود به پادگان می آورد. ابتدا به انگیزه رفع خطر از الکل صنعتی با وسایلی که در اختیار داشته اند و با همکاری دیگر سربازان آن را تقطیر نموده، سپس خودش و چند تن دیگر از سربازان، از آن مایع به قصد مست شدن می نوشند. با توجه به این که مصرف الکل صنعتی بسیار خطرناک و مهلک است، یکی از سربازان به دلیل مصرف زیاد فوت نموده و سایرین نیز دچار تهوع و استفراغ می شوند، آیا سربازی که الکل را به پادگان آورده، در مقابل خون کسی که از روی اختیار آن را مصرف کرده، و فوت نموده، مسئولیتی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] فرزند 12 ساله اینجانب در کوچه به چیز مشکوکی برخورد نموده، مشغول بازی با آن می شود. در این هنگام شیء مذکور، که ظاهراً نوعی مواد منفجره شبیه گلوله خمپاره بوده، منفجر و منجر به فوت ایشان می گردد. بر اساس اظهارات چند نفر، موتور سوار ناشناسی آن شیء را در کوچه رها کرده است. با توجّه به این که خون مسلم نباید هدر رود، آیا دیه فرزند اینجانب بر بیت المال است؟
- [سایر] با سلام مجدد خدمت شما دکتر گفت تالاسمی ندارم ولی بار اول که آزمایش خون دادم گفتن که به طور ارثی پلاکتم مقداری پایین هست دخترعموها و عمه نیز مبتلا به کمبود پلاکت و به گفته پزشکشان با خونریزی زیاد ماهانه دچار کم خونی شدید هستند و آزمایششان تالاسمی را نشان داده من حدود ده سال هست مرتب عسل میخورم لبنیات و ترشی و غذای سرد را حذف کرده ام پریودهایم منظم شده و آزمایش خون هم کمبود پلاکت را درآزمایش دوم نشان ندادو احساس سرما در پا و دستهایم رفع شده اما با اینکه کمخونی ندارم هنوز ناخن هام کمرنگ هست و خیلی دچار پوسیدگی دندان میشم و پایین کمر هم گاهی خشک شده و درد شدید میگیره آیا پوکی استخوان و کم خونی دارم؟ در دو آزمایش سی بی سی که دادم اولیش پلاکت حدود 90000 و در دومی 296000تا بود هربار هم دکتر گفت کم خونی ندارم اما من همیشه کف دستم زرد میشه اگر مراقبت نکنم خیلی دست و پام سرد میشه و خونریزی ماهانه هم در صورت عدم مراقبت شدیدمیشه Hemogolobin=13.1 و RBC=4.6 MCV=86.9 MCH=28.2 Hematocrite=40.4
- [سایر] با سلام من چند وقت پیش دچار یک مشکل معده شدم و به دکتر رفتم من داروهامو می خوردم و مشکلی نداشتم ولی یکدفعه بیماری من بدتر شد و قرص هام اثر نکرد ومن الان درمان شدم به طور کامل ولی از لحاظ روحی وضعیت بسیار بدی پیدا کردم من همش فکر می کنم که خوب نمی شم وهمش فکر می کنم که یک حالت های بدی ممکنه برام پیش بیاد من همش فکر می کنم قراره بمیرم نمی دونم چرا اینجوری شدم آخه من اولش یک سر ماخوردگی بد گرفتم و بعد یک دفعه در اوج امتحاناتم این طوری شدم (مشکل معده) و بعدم که بدتر شدم و اولش هم که دکترم اشتباه بیماریمو تشخیص داد ولی خوب بعدش فهمیدند واون بیماری اولی که تشخیص دادند بیماری بدی بود و لی بیماری دومی که برام تشخیص داده شده بود به طور کامل درمان میشه که الانم خیلی بهترم ولی من بازم نگرانم دلم می خواد پدر و مادرم منو یک دکتر دیگه ببرن ولی اون ها این کارو نمی کنن چون می گن تو توسط بهترین دکترها به طور کامل بررسی شدی وای ن حالات تو عصبیه و یه وسواسه چی کار کنم این فکرا مثل خوره همه ی وجودمو داره می خوره ممنون
- [آیت الله مکارم شیرازی] نفر اوّل به وسیله سنگ ضربه ای بر سر مقتول وارد آورده، و او را به زمین انداخته است. مضروب در حال مرگ بوده که همان شخص دوباره سنگی بر می دارد تا به او بزند. امّا نفر دوّم سنگ را از ضارب اوّل گرفته، و دو دستی ضربه ای بر سر مضروب وارد می کند، و فرد مذکور بر اثر ضربه مغزی فوت می کند. وکیل اولیای دم در مورد ضربه دوّم هنگام طرح شکایت خود گفته: (ضربه دوّم آخرین رمق حیات را از متوفّی سلب نموده است.) اگر فرضاً هر دو ضربه بر یک نقطه سر وارد شده باشد، لطفاً بفرمایید: 1 آیا قتل عمد است یا شبه عمد، و قاتل کدام نفر است؟ 2 آیا مادّه 217 قانون مجازات اسلامی که می گوید: (هرگاه جراحتی که نفر اوّل وارد کرده، مجروح را در حکم مرده قرار داده، و تنها آخرین رمق حیات در او باقی بماند، و در این حال دیگری کاری انجام دهد که به حیات او پایان بخشد، اوّلی قصاص می شود و دوّمی تنها دیه جنایت بر مرده را می پردازد.) در این مورد صدق می کند؟
- [سایر] سلام آقای دکتر خواهر من 23 سال سن داره که جدیداً یک پسری که قبلا در دوران دانشگاه همکلاسیش بوده اومده خواستگاریش، هر دوشون تا فوق دیپلم مدیریت خوندن و هر دو هم قصد ادامه تحصیل دارن ولی پسره میگه فعلا از نظر کاری سرم شلوغه، البته پسره با دیپلم رفته سرکار و بعد برای دانشگاه اقدام کرده که توی دانشگاه هم با خواهرم آشنا شده البته الان یکسالی است هر دو از فوق دیپلم فارغ التحصیل شدن.پسره 26-27 سال سن داره. به نظر و از حرفاش پسر خوب و کاری میاد،میزان حقوقش یک میلیون تومنه در حال حاضر و سرپرست قسمت خدمات پس از فروش یک شرکت بزرگ شیرآلات صنعتیه، یعنی ایشون هماهنک کننده و اعزام کننده نیروهاشون برای نصب و تعمیر شیرآلاتیه که به دیگران میفروشن که گویا سرشم خیلی شلوغه.خواهرم از ایشون خوشش میاد ولی با میزان حقوقش و سمتی که در محیط کارش داره مشکل داره و همین باعث دو دلی و تردید خواهرم در تصمیم گیریش شده.خواهرم تقریباً آدم خوش گذرون و ولخرجیه و زندگی خود ما در سطح خیلی معمولی و کارمندیه، و خواهرم همیشه میگه من دوست ندارم مثل مامان و بابا زندگی ساده ای داشته باشم. اما چون از اخلاق و رفتار و ظاهر پسره خوشش اومده و اینکه خانواده پسره خانواده خوب و سالمی هستن خواهرمو دچار دو دلی در تصمیم گیری کرده خواهش میکنم کمک کنید و بگید چیکار باید کرد.دنبال مشاور خوب هم برای مراجعه گشتیم ولی کسیو که از شیوه مشاوره ایشون مطمئن باشیم پیدا نکردیم.البته دو روزیه یه آقا پسر دیگه هم خواستگاری کرده از خواهرم که ایشون 9 سال از خواهرم بزرگتر و کارمند بانکه و خواهرم مونده که چیکار کنه بین این دو.البته هنوز با خواستگار دومی آشنا نشده و فقط همین مقدار اطلاعات رو داره و منتظره تکلیف اولی را روشن کنه بعد اگه منفی بود روی مورد دوم فکر کنه چون خواهرم معتقده که از نظر اخلاقی و انسانی درست نیست تکلیف اولی را روشن نکرده به دومی فکر کنه.خواهش میکنم کمک کنید.نمیخواهم موقعیتش را از دست بده و بعداً افسوس بخوره که کاش با حقوق کم خواستگارش کنار میومد و از این قبیل چیزها.اکثراً میگن زیاد به حقوقش فکر نکن زیاد میشه بعداً ولی ما اصلا نمیدونیم آیا پسره در آینده در زمینه کاریش جای رشد داره یا نه خود پسره که فقط میگه من همه تلاشمو میکنم و من چون میدونم خواهرم همیشه از بیپولی بدش میومد و همیشه دوست داره بهترین چیزارو بپوشه و بخره و خیلی اهل تنوعه میترسم که پشیمون بشه از انتخاب همچین پسری برای زندگی با این شرایط و چون کار پسره هم خصوصیه دولتی نیست نمیدونیم پیشرفت میکنه یا نه میترسیم.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] با توجه به اینکه اگر بخواهیم طبابت پزشک را با توجه به مشکلات فوق، و در صورت مواجهه، با این مشکلات، تنها در صورتی مجاز بدانیم که وی در این زمینه ها دارای تخصص و تجربه کافی باشد; عملا مسائل درمان با اختلال کامل روبرو خواهد شد. زیرا اولا: هر پزشکی تا رسیدن به این تخصص و تجربه کافی; باید همان مراحل اولیه را طی کند (که همان دوران بدون تجربه و تخصص است) و ثانیاً: به علت جمعیت زیاد، امکانات کم، فرصتهای ناکافی و دهها علل دیگر (حداقل در کشور ایران) نمی توان انتظار داشت; پزشکانی که از ابتدا کاملا مسلط باشند به طبابت بپردازند. با توجه به مقدمه فوق و موضوعات مطرح شده در کلیه سؤالهای قبل، مسائل مهم ذیل مطرح می شود: الف در مواردی که پزشک داروی مؤثر بر بیماری یا عوارض خطرناک آن را فراموش کرده، و فرصت و امکانات کافی جهت دسترسی به اطلاعات کافی یا پزشک متخصص دیگری نیز ندارد. ب مطمئن است که داروی خاصی برای بیماری مفید است، و همچنین مطمئن است و یا احتمال می دهد که در صورت تجویز آن دارو عوارضی خفیف و یا شدیدتر از خود بیماری و حتی مرگ در اثر این دارو، گریبانگیر این بیمار خواهد شد. (که البته موارد الف و ب شامل مسائل تشخیصی نیز می باشد). آیا پزشک در این حالات می تواند مریض را به حال خود بگذارد و چنین فرض کند که: گویا پزشکی موجود نبوده و قضا و قدر الهی هرچه باشد بر او جاری خواهد شد. و بدین ترتیب خود را در معرض خطر مؤاخذه مادی و معنوی حاصل از عوارض احتمالی و هزینه های نابجای آن قرار ندهد، و کار وی را به خداوند واگذارد که یا خود بهبودی نسبی یابد و فرصت تحقیقات بعدی فراهم گردد، و یا به تدریج دچار عوارض شدید و مرگ گردد؟ اصولا در چنین مواردی که پزشک واقعاً نمی داند که برای نجات جان یا رفع و تسکین آلام یک بیمار چه کاری انجام دهد; وظیفه او چیست؟ درمانهای بدون اطمینان و غیر قابل اعتماد؟ (که ممکن است خود آنها باعث مرگ یا عوارض شدیدتر شوند) و یا عدم هرگونه اقدام درمانی؟ آیا اگر پزشک با اقدام به درمان نامطمئن، موجب خسارت و مرگ مریض گردد; مسؤول است؟ آیا اگر اقدام به هیچ درمانی نکند (با توجه به علل و توضیحات فوق)، مسؤولیتی متوجه اوست؟ این موضوع با توجه به این نکته که گاهی، فرصت هیچ گونه مشورت یا ارجاع بیمار به پزشکان متخصص و آگاه دیگری وجود ندارد، مطرح است. (در خاتمه جهت روشن شدن موضوع، مثالی ذکر می شود: گاهی پزشکی که دارای تجربه کافی نیست با بیماری در حالت بیهوشی، مواجه می شود که نمی داند این بیمار در اثر کمبود یا ازدیاد قند بدنش، دچار بیهوشی شده است، در این حالت طبیعی است که درمان کاملا متناقض است و باعث اشتباه پزشک می شود.
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد