اماکن عمومی
اماکن عمومی به مکانهایی که متعلق به عموم مردم می باشد گفته می شود. از آن در باب‌های احیاء موات، لقطه و غصب سخن رفته است.
آیا استعمال دخانیات در اماکن عمومی که گاه موجب آزار و یا ضرر رساندن به دیگران می شود، جایز است؟
در موردی که موجب آزار یا ضرر باشد، جایز نیست.
در موردی که موجب آزار یا ضرر باشد، جایز نیست.
عنوان سوال:
آیا استعمال دخانیات در اماکن عمومی که گاه موجب آزار و یا ضرر رساندن به دیگران می شود، جایز است؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- ملاک حرمت در ضرر رساندن خوراکی ها چیست؟ و اگر مثلاً فرد سردمزاجی، خوراک سردی میل کند، به همین اندازه ضرر موجب حرمت می شود؟
- آیا کشتن گربه که موجب اذیت و آزار اهل خانه می شود، جایز است؟
- آیا تجسس از دختر و پسری که در اماکن عمومی با همدیگر هستند، در مورد محرمیّت و عدم محرمیّت آن دو جایز است؟
- آیا زکات را می توان صرف در اماکن عمومی کرد که افراد متمکّن نیز از آن استفاده می کنند؟
- بلند بودن صدای اذان در صورتی که موجب آزار همسایگان شود چگونه است؟
- گشت زنی و نظارت در اماکن عمومی، به عنوان مبارزه و برخورد با مفاسد اجتماعی برای بسیجیان یا غیر آن ها، چه حکمی دارد؟
- آیا قطع رابطه با مادر جهت افعال و رفتار آزار دهنده مادر، جایز است؟
- از آیا ورود افراد غیر مسلمان در اماکن مقدسه مانند حرم امامان و حرم حضرت معصومه علیهاالسّلام جایز است؟
- برای رفع خستگی روح و جانم آهنگ های شاد گوش می کنم، زیرا خدا آزار رساندن به روح توسط خود انسان را محکوم می کند، پس گمان نمی کنم رفع خستگی روح با آهنگ اشکالی داشته باشد؟
- آیا ازدواج موقت که موجب از بین رفتن بکارت می شود، به ضرر دختر نیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] حکم استعمال دخانیات در روز ماه رمضان چیست؟ آیا سیگار کشیدن موجب بطلان روزه می شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا نماز خواندن در نمازخانه های اماکن عمومی و یا دولتی جایز است؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا استعمال دخانیات و تنباکو حرام است؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] حکم استعمال دخانیات در ماه رمضان چیست؟
- [آیت الله سیستانی] نظرتان درباره استعمال دخانیات از جمله قلیان و سیگار چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] حکم استعمال دخانیات مانند سیگار در حال روزه چیست؟
- [آیت الله سیستانی] در برخی اتوبوس ها و دیگر وسایل نقلیه نوشته می شود "استعمال دخانیات ممنوع است" آیا سیگار کشیدن در چنین اماکنی جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا شروع به استعمال دخانیات حرام است؟ اگر فرد معتاد مصرف دخانیات را به مدّت چند هفته یا بیشتر ترک کند آیا حرام است که دوباره به استعمال آن بپردازد؟
- [آیت الله مظاهری] اگر ناخن کسی در حال احرام بشکند و یا بگونه ای در انگشت او فرو رود و مایه آزار او شود یا ماندن آن ناخن موجب ضرر شود، آیا جایز است آن را بگیرد؟ آیا این کار کفّاره دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا برای انجام تحقیقات پزشکی، ضرر رساندن به حیوانات یا گیاهان جایز است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر رساندن آب به صورت و دستها به مقدار کمی که وضو با آن صحیح است ضرر ندارد و بیشتر از آن ضرر داشته باشد، باید با همان مقدار وضو بگیرد. شرط سیزدهم: در اعضای وضو مانعی از رسیدن آب نباشد، وگرنه وظیفه او وضوی جبیرهای یا تیمم خواهد بود.
- اگر انسان غذایی را که در ظرف طلا یا نقره است در ظرف دیگر بریزد این استعمال جایز است . ولی اگر بخواهد از ظرف دوم غذا بخورد و خالی کردن ظرف اول برای آن نباشد که غذا خوردن از ظرف طلا یا نقره جایز نیست ، این استعمال حرام می باشد .
- تعرض به معابد یهودیان و مسیحیان که در ذمّه اسلام هستند و آن معابد هم در دست خود آنهاست جایز نیست، و آن اماکن مثل مساجد محترم است و جایز نیست خراب کردن آنها مگر با شرایطی که در مساجد هم جاری است. مکانهایی که نماز خواندن در آنها مستحب است
- اگر از استعمال آب بر جان خود بترسد، یا بترسد که بهعلت استعمال آن، مرض یا عیبی در او پیدا شود، یا مرضش طول بکشد، یا شدت کند، یا به سختی معالجه شود، باید تیمّم نماید؛ ولی اگر آب گرم برای او ضرر ندارد، باید با آب گرم وضو بگیرد یا غسل کند، در صورتی که مخارج گرم کردن در حد متعارف باشد، نه خارج از حد معمول.
- استعمال آلات مختص به لهو در غیر لهو بنابر احتیاط واجب جایز نیست، و استعمال آنها در لهو مطلقاً حرام است، و موسیقی مطرب استماع آن هم حرام است، و میزان در مطرب بودن اطراب شأنی است نه فعلی، و تشخیص آن با خود مکلف است.
- استفاده کردن زن از قرص برای جلوگیری از عادات ماهانه، برای اینکه بتواند در ماه رمضان روزه بگیرد چنانچه ضرر مرضآور داشته باشد جایز نیست.
- انسان میتواند از میوه درختی که در مسیر عبور عمومی است، حتی اگر مالک مشخص داشته باشد، بخورد، ولی نباید موجب افساد یا از بین رفتن درخت و میوه شود، و بنابر احوط باید چیزی از میوه را با خود نبرد.
- ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار ساخته شده ، خوردن و آشامیدن از آن ظرف حرام است در صورتی که بداند ظرف موجب نجاست خوردنی می شود ؛ ولی اگر علم نداشت بنا بر احتیاط اجتناب کند ؛ و همچنین نباید آن ظرف را در وضو و غسل و کارهایی که باید با چیز پاک انجام داد ، استعمال کند . بلکه احتیاط واجب آن است که چرم سگ و خوک و مردار را، اگر چه ظرف هم نباشد در استعمالاتی که مشروط به طهارت نیست هم استعمال نکنند .
- اگر سدر و کافور یا یکی از اینها پیدا نشود، یا استعمال آن جایز نباشد، مثل آنکه غصبی باشد، باید به جای هر کدام که ممکن نیست، بنابر احتیاط واجب میّت را با آب خالص غسل بدهند؛ و اقوی در مکان غسل این است که باید مباح باشد.
- اگر نمیشود روی زخم را باز کرد، ولی زخم و چیزی که روی آن گذاشته پاک است و رسانیدن آب به زخم ممکن است و ضرر هم ندارد، باید آب را به روی زخم برساند، بهطوریکه شسته شود؛ و اگر زخم یا چیزی که روی آن گذاشته نجس است، چنانچه آب کشیدن آن و رساندن آب بر روی زخم بهطوریکه شسته شود ممکن باشد، باید آن را آب بکشد و موقع وضو آب را به زخم برساند، بهطوریکه گذشت؛ و در صورتی که آب برای زخم ضرر دارد، یا آنکه رساندن آب به روی زخم ممکن نیست، یا زخم نجس است و نمیشود آن را آب کشید، باید اطراف زخم را بشوید و اگر جبیره پاک است روی آن را مسح کند، و اگر جبیره نجس است یا نمیشود روی آن را دست تر کشید، مثلاً دوایی است که به دست میچسبد، پارچه پاکی را بهطوریکه جزو جبیره حساب شود، روی آن بگذارد و دست تر روی آن بکشد، بهطوریکه شسته و مسح شود بنابر احوط، و اگر این هم ممکن نیست احتیاط واجب آن است که وضو بگیرد با شستن یا مسح کردن اطراف زخم، و تیمم هم بنماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] استعمال دخانیات نظیر سیگار، قلیان و پیپ، مخصوصاً برای جوانان، سزاوار نیست. و امید است این عیب به طور کلّی از دامن مسلمانان زدوده شود.
- [آیت الله مظاهری] استفاده از اماکن عمومی در غیر آن چیزی که این اماکن برای آن جهت قرار داده شده مانند استفاده از مسجد برای خواب یا درس یا خرید و فروش و استفاده از پیادهرو برای دوچرخه و موتور، و مانند اینها در صورتی که با جهت مقرره آنها مزاحمت داشته باشد جایز نیست و در غیر این صورت مانعی ندارد.
- [آیت الله سبحانی] احتیاط واجب آن است که روزه دار بخار و دود غلیظ به حلق نرساند و از استعمال دخانیات مطلقا خودداری کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] در ماه مبارک رمضان سیگار کشیدن و استعمال سایر دخانیات به صورت آشکار به گونهای که بیاحترامی به روزه بشمار آید جایز نیست، بلکه بنا بر احتیاط در غیر این صورت نیز استفاده نشود و چنانچه روزهدار در ماه رمضان از دخانیات استفاده کند، بنا بر احتیاط در بقیه روز از کارهایی که روزه را باطل میکند خودداری نماید و روزه آن روز را نیز قضا کند.
- [آیت الله سیستانی] اگر نمیشود روی زخم را باز کرد ولی زخم و چیزی که روی آن گذاشته شده پاک است ، و رساندن آب به زخم ممکن است و ضرر هم ندارد ، باید آب را به روی زخم از بالا به پائین برساند ، و اگر زخم یا چیزی که روی آن گذاشته شده نجس است ، چنانچه آب کشیدن آن و رساندن آب به روی زخم ممکن باشد باید آن را آب بکشد ، و موقع وضو آب را به زخم برساند ، و در صورتی که آب برای زخم ضرر ندارد ولی آب کشیدن آن ممکن نیست ، یا باز کردن زخم موجب مشقت یا ضرر است باید تیمم نماید .
- [آیت الله سیستانی] دفن میّت در جای غصبی و در زمینی که مثل مسجد برای غیر دفن کردن وقف شده ، در صورتی که موجب ضرر به وقف یا مزاحم جهت وقف باشد جایز نیست . و همچنین است بنابر احتیاط واجب اگر موجب ضرر یا مزاحمت نباشد .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نماز خواندن در اماکن عمومی مانند هتل ها، مسافرخانه ها و حمام ها که برای ورود مسافران و مشتریان آماده است اشکال ندارد ولی نماز خواندن برای دیگران که مسافر و مشتری آن اماکن نیستند اگر قرینه ای که دلالت بر رضایت صاحب آن بکند وجود داشته باشد مانع ندارد، و نماز خواندن در اماکن خصوصی بدون اجازه مالک آن جایز نیست، ولی اگر اجازه تصرّفات دیگری دهد که معلوم شود برای نماز خواندن نیز راضی است می تواند در آنجا نماز بخواند. مثل اینکه کسی را برای صرف غذا و استراحت دعوت کند که مسلماً برای نماز رضایت دارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر رساندن آب به صورت و دستها به مقدار کمی که وضو با آن صحیح است ضرر ندارد ولی بیشتر از آن مقدار ضرر دارد، باید با همان مقدار وضو بگیرد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر رساندن آب به صورت و دستها به مقدار کمی که وضو با آن صحیح است ضرر ندارد و بیشتر از آن ضرر دارد، باید با همان مقدار وضو بگیرد. شرط سیزدهم: در اعضای وضو مانعی از رسیدن آب نباشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر رساندن اب به صورت و دستها به مقدار کمی که وضو با ان صحیح است ضرر ندارد و بیشتر از ان ضرر دارد باید با همان مقدار وضو بگیرد