تبدیل
تبدیل یعنی تغییر دادن و عوض کردن یک چیز با چیز دیگر.
فرشهای مسجدی فرسوده شده و در صورت عدم تعویض از بین می رود، آیا جایز است آنها را فروخته یا تبدیل به احسن کنیم؟
اگر فرشها را به مسجد اهدا و یا تملیک کرده اند تعویض آن در صورت حاجت مانعی ندارد. اما اگر برای مسجد وقف کرده اند، بدون مجوّز شرعی تغییر و تبدیل آن جایز نیست.
اگر فرشها را به مسجد اهدا و یا تملیک کرده اند تعویض آن در صورت حاجت مانعی ندارد. اما اگر برای مسجد وقف کرده اند، بدون مجوّز شرعی تغییر و تبدیل آن جایز نیست.
عنوان سوال:
فرشهای مسجدی فرسوده شده و در صورت عدم تعویض از بین می رود، آیا جایز است آنها را فروخته یا تبدیل به احسن کنیم؟
پاسخ:
اگر فرشها را به مسجد اهدا و یا تملیک کرده اند تعویض آن در صورت حاجت مانعی ندارد. اما اگر برای مسجد وقف کرده اند، بدون مجوّز شرعی تغییر و تبدیل آن جایز نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا اشیای وقف شده برای مسجد، از قبیل قالی و فرش که در حال فرسوده شدن است، و اهل خبره می گویند هرچه بماند به ضرر مسجد است و این فرشهای کهنه را خوب می خرند و می شود فرشهای نو از پول آنها خرید، آیا این تبدیل به احسن جایز است؟ و آیا اشیای دیگر که قابل استفاده و احتیاج نیست و چنانچه بماند وسایل آن می پوسد، آیا فروختن آنها و خریدن چیز دیگر که مسجد احتیاج دارد، جایز است یا خیر؟
- آیا می توان ظروف وقفی حسینیه و مسجدی را که به جهت قدیمی بودن مورد استفاده واقع نمی شود فروخت و تبدیل به احسن کرد و ظروف جدید قابل استفاده تهیه کرد؟
- مسجدی قدیمی را جهت تجدید بنا خراب کردیم، پس از تجدید بنا مبلغ دویست هزار تومان بدهکار شدیم، آیا می توان گچ و آهن اضافه آمده و چوب و فرشهای مستعمل قبلی را که مورد نیاز مسجد نیست برای پرداخت قرض مسجد به فروش برساند؟
- مسجدی در کنار خیابان واقع شده و قرار است که خیابان تعریض شود، آیا تخریب قسمتی از مسجد جایز است؟
- مسجد و حسینیه ای را در زمان سابق به مدرسه تبدیل کرده اند، آیا این عمل جایز است؟
- اینجانب متولی قطعه زمینی موقوفه به مساحت 113 متر مربع می باشم، که موقعیت آن طوری است که فاقد درآمد می باشد، و صرف هزینه جهت بهره برداری از آن مقرون به صرفه نیست. لذا تصمیم گرفته ام زمین مورد بحث را که جنب مسجد جامع واقع شده، جهت ساختن وضوخانه و دستشویی که نیاز مبرم به آن می باشد، به مسجد واگذار کنم. در غیر اینصورت آن را به مسجد فروخته و کل وجه دریافتی آن را در محل دیگری زمین بهتری خریداری و تبدیل به احسن کنم. عنایت فرمایید در صورت امکان مجوز شرعی صادر کرده، تا بتوانم به وظیفه شرعی خود در این رابطه عمل کنم؟
- کسی که در بین سال خمسی چیزی را برای رفع احتیاجات خود و خانواده اش خریداری می کند و بعد از سال خمسی آن را می فروشد تا چیز دیگری تهیه کند یا تبدیل به احسن کند، آیا به پول فروش آن خمس تعلّق می گیرد؟
- آیا جایز است نطفه ای را که تبدیل به جنین شده، در رحم زنی قرار دهند؟ و در چنین فرضی این زن، مادر محسوب می شود یا نه؟
- قبرستانی قدیمی وجود دارد که دیگر کسی را آنجا دفن نمی کنند، آیا جایز است آنجا مسجد بنا کنند؟ و بر فرض اینکه مسجدی روی آن ساخته باشند، آیا نماز خواندن در آن صحیح است؟
- شخصی در مرضی که منجر به موت وی شده است، منزل مسکونی خود را به نوه هایش مصالحه کرده، و زمین زراعتی خود را فروخته است. آیا این تصرفات جایز است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] فرش های مسجدی فرسوده شده و در صورت عدم تعویض از بین می رود. آیا جایز است آن هارا فروخته و به أحسن تبدیل کنیم؟
- [آیت الله بهجت] 2) عدم اقدام اداره اوقاف یا متولی یا هردو برای تبدیل به احسن، موجب بطلان معامله می شود یا نه یا این که صحّت معامله منوط به انجام تبدیل به احسن است ولو این که از اوّل با قصد تبدیل به احسن معامله صورت گرفته، ولی بعدا تبدیل به احسن صورت نگرفته است؟
- [آیت الله نوری همدانی] فرش و وسایلی از مسجد موجود است که نزدیک به فرسودگی میباشد و اکنون شاید به قیمت بالائی بخرند و بعد از مدّت زمانی باید به دور انداخته شود آیا میتوانیم آنها را فروخته و تبدیل به احسن نمائیم؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] مقرّر گردید با تخریب و توسعه و تبدیل به احسن مسجدی که از نظر ساختمان عمر مفید خود را سپری کرده، مصلّای شهر ما احداث گردد لذا در بنای جدید ضرورت دارد بخش کمی از شبستان قدیم برای تعریض دیوارها، یا احداث ستون، یا مأذنه (گلدسته)، یا محل ایراد خطبه اختصاص داده شود. آیا این تصرّفات جایز است؟
- [سایر] خادم مسجدی بزرگ هستم، می دانم یکی از فرشهای مسجد نجس شده است، ولی بدلیل جابجایی فرشها نمی دانم فرش نجس کدام فرش است حال آیا باید تمام فرشهای این مسجد بزرگ شسته شود؟
- [آیت الله سیستانی] قرار است که فرش های مسجد را تعویض کنیم و فرش جدید برای مسجد بگیریم . آیامی توانیم فرش هایی که الآن در مسجد وجود دارند را فروخته و پول آن را صرف خرید فرش های جدید کنیم ؟ و یا می توانیم که فرش ها را به مسجدی دیگر فروخته و از پول آن برای خرید فرش های جدید استفاده کنیم ؟
- [آیت الله سیستانی] قرار است که فرش های مسجد را تعویض کنیم و فرش جدید برای مسجد بگیریم . آیا میتوانیم فرش هایی که الآن در مسجد وجود دارند را فروخته و پول آن را صرف خرید فرش های جدید کنیم ؟ و یا می توانیم که فرش ها را به مسجدی دیگر فروخته و از پول آن برای خرید فرش های جدید استفاده کنیم ؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی اتومبیل را از درآمد سال خریداری کرده و چون در شأن او هم هست، خمس آن را نمیدهد و دو سال بعد آن را فروخته و تبدیل به احسن مینماید، آیا اتومبیلی را که فروخته، باید خمس آن را پرداخت کند؟
- [آیت الله سبحانی] زمینی با درختکاری پسته و یک ساعت آب وقف مسجد بوده است،سال گذشته به جهت برف و سرما، تمامی درختان از بین رفت و مسجد بودجه ای جهت مخارج خود را ندارد آیا می توان زمین و آب را فروخته و تبدیل به أحسن نمود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] کتابخانهای است دارای مقداری کتب خطّی قدیمی که هیچگونه استفاده از آن نمیشود، آیا جایز است کتب مذکوره را فروخته و تبدیل به کتابهای چاپی جهت استفاده نمود یا خیر؟
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر ملکی را برای تعمیر مسجدی وقف نمایند، چنان چه آن مسجد احتیاج به تعمیر ندارد، و انتظار هم نمی رود که تا مدتی احتیاج به تعمیر پیدا کند، می توانند عایدات آن ملک را به مصرف مسجدی که احتیاج به تعمیرات دارد برسانند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر ملکی را برای تعمیر مسجدی وقف نمایند؛ چنانچه آن مسجد احتیاج به تعمیر ندارد و انتظار هم نمی رود که تا مدتی احتیاج به تعمیر پیدا کند؛ می توانند عایدات آن ملک را به مصرف مسجدی که احتیاج به تعمیر دارد برسانند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر ملکی را برای تعمیر مسجدی وقف نمایند، چنانچه آن مسجد احتیاج به تعمیر ندارد وانتظار هم نمیرود که تا مدّتی احتیاج به تعمیر پیدا کند، نمیتوانند عایدات آن ملک را به مصرف مسجدی که احتیاج به تعمیر دارد برسانند بلکه باید ذخیره کنند مگر آن که احتمال تلف داده شود که در اینصورت جائز است به مصرف تعمیر مسجد دیگری برسانند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر مسجدی را غصب کنند و به جای ان خانه و مانند ان بسازند نجس کردن ان بنابر احتیاط حرام است و تطهیر ان واجب نیست ولی نجس کردن مسجدی که خراب شده هر چند در ان نماز نخوانند جایز نیست و تطهیر ان لازم است
- [آیت الله سبحانی] اگر ملکی را برای تعمیر مسجدی وقف نمایند، چنانچه آن مسجد احتیاج به تعمیر ندارد و احتمال هم نمی رود که تا مدتی احتیاج به تعمیر پیدا کند، در صورتی که غیر از تعمیر احتیاج دیگری نداشته باشد و عایداتش در معرض تلف و نگهداری آن لغو و بیهوده باشد می توانند عایدات آن ملک را به مصرف مسجدی که احتیاج به تعمیر دارد برسانند.
- [آیت الله سبحانی] اگر ملکی را برای تعمیر مسجدی وقف نمایند، چنانچه آن مسجد احتیاج به تعمیر ندارد و احتمال هم نمی رود که تا مدتی احتیاج به تعمیر پیدا کند، در صورتی که غیر از تعمیر احتیاج دیگری نداشته باشد و عایداتش در معرض تلف و نگهداری آن لغو و بیهوده باشد می توانند عایدات آن ملک را به مصرف مسجدی که احتیاج به تعمیر دارد برسانند.
- [آیت الله بهجت] صنعتگر یا مالک یا تاجری که درآمد او از مخارج سالش کمتر است، میتواند برای کسری مخارجش زکات بگیرد، و لازم نیست ابزار کار یا ملک یا سرمایه خود را به مصرف مخارج برساند، مگر اینکه ابزار کار یا سرمایه او بهقدری زیاد باشد که بتواند آن را تعویض یا تبدیل به چیز دیگر کند و مقداری برایش بماند که برای زندگی بدون مشقت و عسر کافی باشد، که در این صورت لازم است این کار را انجام بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر جنس چیزی به گونهای تغییر کند که تبدیل به جنس دیگری گردد، میگویند (استحاله) شده است و اگر جنس چیز نجس یا متنجسی به گونهای تغییر کند که به صورت چیز پاکی در آید، به سبب استحاله پاک میشود؛ مثل آن که سگ در نمکزار فرو رود و تبدیل به نمک شود یا چوب نجسی بسوزد و خاکستر گردد؛ ولی اگر جنس آن عوض نشود مثل آن که گندم نجس را آرد کنند یا با آرد نجس نان بپزند پاک نمیشود.
- [آیت الله سیستانی] - در مواردی که جایز است از مسجد بیرون رود، بیشتر از زمانی که برای انجام آن امر لازم است، نباید خارج مسجد نماند. خروج از محل اعتکاف
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر ملکی را برای تعمیر مسجدی وقف نمایند چنانچه ان مسجد احتیاج به تعمیر ندارد و انتظار هم نمی رود که احتیاج به تعمیر پیدا کند به نحوی که نگهداشتن عایدات ان ملک برای تعمیر عقلایی نباشد صحت چنین وقفی محل اشکال است