خرید و فروش
بیع، مبادله‌ی مال در برابر مال است. معنای یاد شده، معنای لغوی بیع است و در باب تجارت یا بیع- بنابر اختلاف تعبیر در کلمات فقها- به تفصیل از احکام، اقسام و شرایط آن سخن رفته است.
سکّه هایی که مخصوص زمان تزار روسیّه بود (ده روبل طلا) تقریباً صد سال قبل از سوی همین رژیم درست شده است، الآن در کشورهای مختلف شوروی سابق بین مردم رایج است و به قیمتهای مختلف آن را خرید و فروش می کنند. با اینکه بین مردم رایج است ولی هیچ دولتی آن را به رسمیّت نمی شناسد، آیا زکات به آن سکّه طلا تعلّق می گیرد؟
به نظر اینجانب زکات طلا در صورتی واجب است که علاوه بر سایر شرایط، سکّه دار و معامله با آن رایج باشد و رایج بودن به این است که با آن مانند روبل (اسکناس) معامله شود و همانطور که در هنگام معامله گفته می شود این جنس را به چند روبل یا چند تومان می فروشی، گفته شود این جنس را به چند روبل طلا می فروشی. و ظاهراً روبل طلای قدیم یا زمان حاضر به این نحو معامله نمی شود، بلکه خود آن مانند اجناس خرید و فروش می شود و قیمت آن مانند اجناس مختلف کم و زیاد می گردد. بنابراین، رایج نیست و زکات به آن تعلّق نمی گیرد.ضمناً نقره هم همین حکم را دارد. و سکّه های بهار آزادی نیز که فعلا در ایران معامله می شود همین حکم را دارد و زکات به آن تعلق نمی گیرد.
به نظر اینجانب زکات طلا در صورتی واجب است که علاوه بر سایر شرایط، سکّه دار و معامله با آن رایج باشد و رایج بودن به این است که با آن مانند روبل (اسکناس) معامله شود و همانطور که در هنگام معامله گفته می شود این جنس را به چند روبل یا چند تومان می فروشی، گفته شود این جنس را به چند روبل طلا می فروشی. و ظاهراً روبل طلای قدیم یا زمان حاضر به این نحو معامله نمی شود، بلکه خود آن مانند اجناس خرید و فروش می شود و قیمت آن مانند اجناس مختلف کم و زیاد می گردد. بنابراین، رایج نیست و زکات به آن تعلّق نمی گیرد.ضمناً نقره هم همین حکم را دارد. و سکّه های بهار آزادی نیز که فعلا در ایران معامله می شود همین حکم را دارد و زکات به آن تعلق نمی گیرد.
عنوان سوال:
سکّه هایی که مخصوص زمان تزار روسیّه بود (ده روبل طلا) تقریباً صد سال قبل از سوی همین رژیم درست شده است، الآن در کشورهای مختلف شوروی سابق بین مردم رایج است و به قیمتهای مختلف آن را خرید و فروش می کنند. با اینکه بین مردم رایج است ولی هیچ دولتی آن را به رسمیّت نمی شناسد، آیا زکات به آن سکّه طلا تعلّق می گیرد؟
پاسخ:
به نظر اینجانب زکات طلا در صورتی واجب است که علاوه بر سایر شرایط، سکّه دار و معامله با آن رایج باشد و رایج بودن به این است که با آن مانند روبل (اسکناس) معامله شود و همانطور که در هنگام معامله گفته می شود این جنس را به چند روبل یا چند تومان می فروشی، گفته شود این جنس را به چند روبل طلا می فروشی. و ظاهراً روبل طلای قدیم یا زمان حاضر به این نحو معامله نمی شود، بلکه خود آن مانند اجناس خرید و فروش می شود و قیمت آن مانند اجناس مختلف کم و زیاد می گردد. بنابراین، رایج نیست و زکات به آن تعلّق نمی گیرد.ضمناً نقره هم همین حکم را دارد. و سکّه های بهار آزادی نیز که فعلا در ایران معامله می شود همین حکم را دارد و زکات به آن تعلق نمی گیرد.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] همان گونه که می دانیم خمس بر سود تعلق می گیرد. چرا در نحوه محاسبه خمس و احتساب مال مخمّس تفاوتی بین سود و کاهش ارزش پول ملی در نظر نمی گیرم؛ به عنوان مثال طلافروشی که یک کیلوگرم طلای مخمس دارد سر سال خمسی بابت این یک کیلوگرم به او تعلق نمی گیرد هرچند که ارزش ریالی یک کیلوگرم طلا ممکن است دو برابر شده باشد، در حالی که فرد دیگری که دارای شغل آزاد است و مانند همان طلافروش معادل ریالی یک کیلوگرم طلا سرمایه مخمس دارد، در سال مالی بعد، باید خمس افزوده مقدار عددی مالش را بدهد در حالی در فرض مثال فوق اگر ثروت ریالی او یک و نیم برابر هم شده باشد بازهم سودی در واقع نکرده و ضرر هم کرده است چرا که ارزش برابری پول کاهش یافته است؟ متاسفانه در احکام فرقی بین پول رایج فعلی که فاقد پشتوانه است با پول سکه های طلا و نقره که خودبخود ارزش ذاتی داشته اند، گذاشته نشده است. علت عدم لحاظ این مساله و تبعیض بین مشاغل مختلف چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] یکی از شهدا به پدرش وصیّت کرده که اگر با حفظ خانه مسکونی او قادر به پرداخت بدهی های او نیست، آن را بفروشد و با پول آن دیون او را ادا کند و همچنین وصیّت کرده که مبلغی در کارهای خیر مصرف شود و پول زمین هم به دایی او داده شود و مادرش را هم به حج بفرستد و قضای چند سال نماز و روزه از طرف او بجا آورده شود. سپس برادر وی با همسرش ازدواج نمود و با آگاهی از خرید قسمتی از خانه توسط همسر شهید درخانه او ساکن شد و مبلغی را برای تعمیر خانه پرداخت کرد و یک سکّه طلا هم از فرزند شهید گرفت تا برای تعمیر خانه مصرف کند، تصرّفات او در خانه شهید و اموال فرزند او چه حکمی دارد؟ با توجه به اینکه اقدام به تربیت و پرداخت نفقه فرزند شهید نموده، استفاده او از حقوق ماهانه ای که مخصوص فرزند شهید است چه حکمی دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شرکتی بین المللی با نام گلد کویست از سال 1998 میلادی کار خود را آغاز کرده است مدیران این شرکت 5 نفر هستند بنامهای: آقایان ماکیتالو، ویجی، رینک، محمد و خانم ایمسن که ملیّتهای آنان انگلیسی و هندی می‌باشد یکی از مدیران شرکت با نام محمد بیسمارک مسلمان نیز می‌باشد کار این شرکت ضرب و فروش مسکوکات طلا به شکل سکّه، گردنبند و ساعت با نقش و نگارهای مختلف می‌باشد نحوه فروش این محصولات توسط شرکت از طریق شبکه جهانی اینترنت می‌باشد و هر شخصی که از این شرکت محصولی خریداری میکند از طرف شرکت کدی به شخص خریدار تعلّق میگیرد که به عنوان کد شناسائی می‌باشد حال اگر شخصی که محصولی را خریداری کرده نفر جدیدی را جهت خرید محصول از شرکت معرّفی کند شرکت به معرّف 40 دلار به عنوان حقّ الزحمه بازاریابی پرداخت میکند (شرکت 40 دلار را از مشتری جدید اخذ نمیکند بلکه مبلغی که مشتری جدید برای خرید پرداخت میکند فقط و فقط بابت خرید محصول مشخصی می‌باشد و مبلغ 40 دلار توسط خود شرکت به عنوان حقّ الزحمه و تلاش بازاریابی شخص معرّف پرداخت می‌شود) حال بعضی از دوستان میفرمایند که خرید از این شرکت باعث خروج ارز از کشور می‌شود لازم به ذکر است که اگر مقام صالح برای تعیین آزادی یا ممنوعیت ورود و خروج ارز از کشور بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران باشد که هست آن بانک در بخش سوّم بخشنامه 601182 مورخ 1380/12/7 که در همه روزنامههای کثیرالانتشار درج شده است به صراحت میزان خروج ارز را تا سقف 5 هزار دلار بدون اظهارنامه و بیشتر از آن را بدون هیچگونه محدودیّتی تنها با یک اظهارنامه گمرکی جایز دانسته است، حال شخصی که ارزی (فقط 800 دلار) را بابت خرید یکی از محصولات از کشور خارج میکند سکّهای وارد کشور میکند که طلاست و پشتوانه ارز مملکت است با این وجود خواهشمند است بفرمائید دریافت حقّ الزحمه بازاریابی بابت تلاش و معرّفی مشتری جدید به شرکت حلال است یا حرام؟
- [آیت الله اردبیلی] من و همسرم هر دو معلم هستیم. بعد از مدتی با فروش زمینی که تازه 3 ماه از خرید آن برای ساختن خانه نگذشته بود و همچنین فروش طلا و هدایایی که به همسرم داده شده و پس انداز همسرم که به من بخشیده شده بود (کمک به من جهت برگزاری مراسم عروسی که پس از عروسی پدرم به من برگرداندند) زمینی را با نام من خریداری نموده و پس از چند سال (به دلیل نداشتن پول و همچنین رفتن به استان دیگر برای ادامه تحصیل) با وامی که از بانک گرفته ایم 3 واحد مسکونی ساخته ایم که به دلیل کوچک بودن واحدها 2 واحد را برای زندگیمان و یک واحد را هم به همسرم بخشیدم. لذا مستدعی است با پیش فرض های فوق الذکر در خصوص مسائل ذیل حکم شرع را بیان فرمایید: 1- آیا به واحد همسرم خمس تعلق می گیرد؟ 2- خمس مبلغ اجاره ای که از واحد همسرم می گیرم. 3- اگر به دلیل مشکلات اقتصادی یکی از واحدهای در نظر گرفته شده برای سکونت خود را اجاره دهم، خمس اصل خانه و مال الاجاره آن چگونه است؟ 4- جهت خرید ماشین در شأن خودم از مستاجران خود پول قرض کردم. (اصطلاحاً منزل خود را رهن دادم) هر ماهه با صرفه جویی، مقداری از حقوقمان را در صندوق های قرض الحسنه جهت دریافت وام و مقداری هم در یک حساب دیگر پس انداز می کنیم که بتوانم قرض خود را ادا، و خانه را از حالت رهن خارج نمایم. حال سر سال خمسی ام می باشد و مبلغ جمع شده نصف مقدار رهن می باشد. آیا به مبلغ جمع شده خمس تعلق می گیرد (لازم به ذکر است که مستأجر کل قرض خود را یکجا می خواهد که به جای دیگر جهت رهن برود).
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
مسئله مرتبط یافت نشد