گوسفند
در قرآن کریم گوسفند با الفاظی مانند غنم آمده است.
گوسفندی را که خمس به آن تعلّق گرفته صاحب گوسفند به قصّاب فروخته است، کسانی که از گوشت آن خریداری کرده اند بعد از اینکه علم پیدا کردند، آیا باید خمس آن را بدهند؟
باید خمس آن را بپردازند.
باید خمس آن را بپردازند.
عنوان سوال:
گوسفندی را که خمس به آن تعلّق گرفته صاحب گوسفند به قصّاب فروخته است، کسانی که از گوشت آن خریداری کرده اند بعد از اینکه علم پیدا کردند، آیا باید خمس آن را بدهند؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا به کتابهایی که اهل علم خریداری می کنند و بعضی از آنها ممکن است هیچگاه مورد استفاده قرار نگیرند خمس تعلّق می گیرد؟
- آیا جایز است به مقدار یک گوسفند گوشت خریداری کنند و بین فقرا تقسیم کنند؟
- شخصی لوازم زندگی خود را با وجود احتیاجی که به آنها داشته فروخته تا سرمایه کسب قرار دهد، آیا تا زمانی که مثل آنها را خریداری نکرده، به این سرمایه خمس تعلّق می گیرد؟
- گاو و گوسفندی که بیش از یکسال عمر دارند، اگر در بین سال خمسی فروخته شوند چه موقع متعلّق خمس واقع می شوند؟
- آیا به زمین زراعتی و باغ که از درآمد سال خریداری شوند، خمس تعلّق می گیرد؟
- شخصی زمینی برای ساختن خانه خریده و آن را فروخته تا خانه خریداری کند، آیا پول این زمین متعلّق خمس است؟
- شخصی خانه ای جدید خریده است و برای پرداخت قیمت آن، خانه سابق خود را فروخته است، آیا به پول آن خمس تعلّق می گیرد؟
- اینجانب قسمتی از لوازم زندگی مورد نیاز خود را فروخته و با آن ابزار کار تهیه کرده ام. آیا به پول آن خمس تعلق می گیرد؟
- اینجانب چند سال پیش حساب خمسی داشتم، ولی به واسطه سهل انگاری چند سالی است که حساب نکرده ام و فعلا سال خمسی ندارم. چند ماه قبل مقداری تلمبه کشاورزی داشتم و آن را فروخته و جهت سکونت خود در قم خانه ای خریداری کردم، آیا به این منزل خمس تعلق می گیرد؟
- کشاورزی است یک گاو شیرده دارد که از درآمد سال خود خریداری کرده است. آیا به آن خمس تعلّق می گیرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] شخصی گوسفندی را برای استفاده از شیر آن خریداری می کند ولی گوسفند مزبور شیر نمی دهد تا این که سال خمسی مالک آن می رسد. آیا به گوسفند مذکور در صورتی که از درآمد بین سال خریداری شده باشد خمس تعلّق می گیرد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر فردی نذر کند با پول معینی گوسفندی برای هیأت خریداری کند اکنون به جهت گران شدن گوشت یا امکان خرید نیست و یا گوسفند کوچک است وظیفه چیست؟
- [آیت الله بهجت] شخصی زمینی را برای ساختن خانه خریده و آن را فروخته تا خانه خریداری کند، آیا به پول این زمین خمس تعلق می گیرد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی گوسفندی را نذر کرد و آن گوسفند را خریده و از آن نگهداری میکند، تا دهم محرم ذبح کند، قبل از محرّم سال خمسی او آمده آیا به گوسفند، خمس تعلّق میگیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا گاو و گوسفندی که در بین سال خمسی فروخته میشوند، خمس دارند؟
- [آیت الله بهجت] آیا به کتاب های اهل علم که خریداری شده و بعضی از آن ها ممکن است هیچ گاه مورد استفاده قرار نگیرد، خمس تعلّق می گیرد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر با پول خمس داده، مغازه ای خریداری شود و بعد از چند سال، به قیمت گرانتر فروخته و پول آن تا آخر سال خمسی نگه داشته شود. آیا بر مازاد، خمس تعلق می گیرد؟
- [آیت الله بروجردی] هرگاه شخص برای قربانی گوسفندی را به وسیله قصّابی ذبح نمود، قصّاب دیگر میگوید: این گوسفند حرام شده، ولی ذابح و اشخاص دیگرمی گویند: حلال است، آیا اکتفا به چنین قربانی میتوان نمود یا خیر؟
- [سایر] میگویند پس از خریدن خودروی نو، گوسفند قربانی کنید. حال نیت این کار چه باید باشد؟ گوشت آن را چه کسانی میتوانند بخورند؟ آیا حتماً باید خون آن به ماشین مالیده شود؟! آیا میشود فقط وجه اندکی بابت مبلغ خون، به قصاب پرداخته و قصاب خودش گوشت و ... گوسفند را آزادانه بفروشد؟ و آیا میتوان همزمان برای همین امر نیتهای دیگری؛ مانند نیت صدقه برای سلامتی امام زمان(عج) یا سایر نیتها را اضافه کرد؟ با تشکر، التماس دعا
- [آیت الله مکارم شیرازی] گوشت گوسفندی که ذبح اسلامی آن اشکال داشته و حرام شده بود با گوشت چهار گوسفند دیگر طوری مخلوط شده به طوری که قابل تفکیک و جدا کردن نیست. حکم استفاده از این مقدار گوشت چیست؟
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] کفن و بُرد یمانی و قبری که از سود بین سال قبل خرید میکنند، وقتی سال بر آنها گذشت، باید خمس آن را بدهند و اگر یک بار خمس آن را بدهند در سالهای بعد خمس تعلّق نمیگیرد.
- [آیت الله بهجت] در تعلق خمس به سودی که به مال طفل تعلق میگیرد، اشکال است و ظاهر عدم تعلق خمس است به مال طفل، ولی احوط ادای خمس بعد از بلوغ است و وقت تعلق آن گذشتن سال بر اولین سودی است که علم به وقت آن دارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هر مالی را که یک بار خمس آن را بدهند دیگر خمس به آن تعلق نمی گیرد، مگر این که نمو کند یا قیمت آن اضافه شود.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر ذمّی هنگام خریدن زمین از مسلمان، شرط کند که خمس به او تعلّق نگیرد یا اصل تعلّق خمس به عهده فروشنده باشد، چنین شرطی, به جهت خلاف شرع بودن , نافذ نیست , اگر ذمّی پذیرفته که خمس زمین خریداری شده به عهده اوست؛ ولی شرط کند که فروشند ه مسلمان از طرف او بپردازد، چنانچه فروشنده مسلمان قبول کند که دّیّن و بدهکاری ذمّی را بپردازد، چنین شرطی نافذ است؛ ولی تا زمانی که مسلمان به شرط وفا نکرده، ذمّی ضامن خمس است.
- [آیت الله بهجت] اگر از چیزی که غصب کرده منفعتی به دست آید، مثلاً از گوسفندی که غصب کرده برّه ای پیدا شود، تعلق به صاحب مال دارد، و نیز کسی که خانه ای را غصب کرده، اگر چه در آن ننشیند، باید اجاره آن را بدهد.
- [آیت الله سیستانی] اگر باغی احداث کند با پولی که خمس آن را داده است ، یا خمس به آن تعلق نگرفته است ، برای آنکه بعد از بالا رفتن قیمتش بفروشد ، باید خمس میوه و نمو درختها ونهالهایی که میروید ، یا آن را کاشتهاند و شاخههای خشکی که قابل بریدن و استفاده است و زیادی قیمت باغ را بدهد ، ولی اگر قصدش این باشد که میوه آن درختها را فروخته و از قیمتش استفاده کند ، خمس زیادی قیمت واجب نیست ، و ما بقی خمس دارد .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که مدتی خمس نمی داده و در آن مدت اثاث خانه و لوازم زندگی خریده، اگر می داند که آنها را در سال حصول فایده از فایده همان سال خریداری نموده، خمس به آنها تعلق نمی گیرد و اگر نمی داند احوط مصالحه با حاکم شرع است هر چند این احتیاط لازم نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] گوشت وپیه و چرمی که در بازار مسلمانان فروخته شود پاک است، و همچنین است اگر یکی از اینها در دست مسلمان باشد، و همچنین اگر بداند آن مسلمان از کافر گرفته و رسیدگی نکرده که از حیوانیست که به دستور شرع کشته شده یا نه پاک میباشد مگر علم بعدم تذکیه پیدا کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کسی ماهی خریداری کند و گوهری در دل آن بیابد مال خود اوست، نه مال صیادی که قبلاً آن را صید کرده و به دیگری فروخته و نه مال فروشندگان قبل از او و احتیاط مستحب آن است که خمس آن را بدهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحب است زکات گوسفند و گاو و شتر را به نیازمندان آبرومند بدهند و نیز مستحب است در دادن زکات خویشاوندان را بر دیگران و اهل کمال و علم را برغیر آنان و کسانی را که اهل سؤال نیستند بر اهل سؤال مقدم دارند.