گوسفند
در قرآن کریم گوسفند با الفاظی مانند غنم آمده است.
آیا جایز است به مقدار یک گوسفند گوشت خریداری کنند و بین فقرا تقسیم کنند؟
خیر مجزی نیست و باید گوسفند را به نیت کفاره ذبح کند و آن را بین فقرا تقسیم کنند.
خیر مجزی نیست و باید گوسفند را به نیت کفاره ذبح کند و آن را بین فقرا تقسیم کنند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- دکتر به بیماری گفته دنبلان گوسفند یا گوشت خرگوش بخور تا خوب شوی، آیا جایز است بخورد؟
- گوسفندی را که خمس به آن تعلّق گرفته صاحب گوسفند به قصّاب فروخته است، کسانی که از گوشت آن خریداری کرده اند بعد از اینکه علم پیدا کردند، آیا باید خمس آن را بدهند؟
- اینجانب گفته ام چنانچه مسافر من به سلامت بیاید برای خدا بر من است که یک گوسفند سرببرم و به فقرا بدهم، آیا این نذر صحیح است؟
- لطفاً نظر مبارک را نسبت به تقسیم گوشت قربانی بیان فرمایید و هم اکنون که خوردن گوشت قربانی ممکن است باعث پدید آمدن بیماریهای میکروبی بشود، تکلیف چیست؟
- آیا استفاده از گوشت گوسفند و مرغ که توسط ابزار برقی که در کشتارگاه ذبح می شوند، جایز است؟ و اگر ذبح توسط انسان و پَرکنی مرغ توسط کارخانه انجام شود و قبل از ذبح شوک به مرغ وارد شود، آیا استفاده از آن جایز است؟ جواب الف چنانچه ابزار از جنس آهن باشد ولی حرکت آن بوسیله برق انجام گیرد با توجه به رعایت سایر شرایط مانند قبله و بسم الله، مانعی ندارد. جواب ب استفاده از آن مانعی ندارد.
- شخصی تعدادی گوسفند دارد که خمس آنها را داده است. سال بعد تعداد گوسفندان همین مقدار است ولی قیمت آنها دو برابر شده است، آیا خمس دارد؟
- ارادتمندان حضرت سیدالشهداء برای ادای نذرشان همه ساله تعداد زیادی گوسفند در مسیر دسته عزاداران حسینی قربانی می کنند. و برای مصرف گوشت آنها موارد خاصّی معین نمی کنند. مسؤولان تصمیم دارند گوشت آنها را با قیمت مناسب بین مردم توزیع کرده و وجوه آن را با نظارت نماینده ولی فقیه، در تأسیس مراکز عام المنفعة، مانند مدرسه مصرف کنند، تکلیف چیست؟
- آیا گوشت حیوانات حلال گوشت، مانند ماهی، مرغ، گوسفند و گاو که توسط دولت از کشورهای غیر اسلامی آورده می شود، با توجه به اینکه هنگام ذبح نام خدا برده نمی شود و حیوان رو به قبله نیست، آیا حلال است؟ اگر بلامانع است چرا وقتی در آن کشور با چنین گوشتی مواجه می شویم حکم به حرمت می شود؟
- محلّی برای حسینیه خریداری شده و چند سال در آن عزاداری شده و مراسم برگزار شده است اکنون به جهت کوچک بودن، اکثریت خریداران نظرشان این است که آن محلّ فروخته شود و مکان بزرگتری خریداری شود آیا فروش آن جایز است؟
- آیا تصرف در مال متعلّق خمس مطلقاً جایز نیست؟ حتی اگر به ارث به انسان برسد یا کسی به انسان هبه کند و یا پدری جهیزیه دختر را با آن خریداری کند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اینجانب در یک موردی نذر کرده ام که گوسفندی را سر بریده و گوشت آن را در میان فقرا تقسیم کنم، اکنون گوسفند را دزدیده اند و یا مفقود شده است ، بنده چه تکلیفی دارم؟
- [آیت الله بهجت] شخصی نذر کرده پنج گوسفند را در روز هفتم محرم در حسینیه ای معین ذبح نماید و در صیغه نذر قید کرده است که در روز هفتم باید مصرف شود، چنان چه بعد از ذبح گوسفند و مصرف آن مقداری گوشت اضافه بیاید، آیا می شود آن را در حسینیّه دیگر و در جای دیگر مصرف کرد؟ یا می شود کنار گذاشت برای روزهای دیگر یا این که گوشت اضافی را در همان روز بین فقرا و مردم تقسیم نماییم؟
- [آیت الله سبحانی] آیا جایز است گوشت عقیقه را تقسیم کرد؟
- [آیت الله خامنه ای] در هنگام احرام در انجام عمره، من در روز زیر سایه سفر کردم. لذا از والدینم خواستم که کفاره بدهند. آنها هم برای کفاره، حیوانی را خریداری کردند. مقداری از گوشت را به خویشاوندان، مقداری را هم برای خودشان و باقیمانده را هم برای نیازمندان در نظر گرفتند. آیا این درست است؟ شرایط و وضعیت تقسیم گوشت گوسفند به عنوان کفاره چیست؟ یعنی به چه کسی و چه مقدار باید داد؟
- [آیت الله بهجت] آیا در زکات گاو و گوسفند، می توان حیوان را سر برید و گوشت آن را بین چند فقیر تقسیم نمود؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا میتوان خمس را بین فقرا تقسیم کرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] گوشت گوسفندی که ذبح اسلامی آن اشکال داشته و حرام شده بود با گوشت چهار گوسفند دیگر طوری مخلوط شده به طوری که قابل تفکیک و جدا کردن نیست. حکم استفاده از این مقدار گوشت چیست؟
- [سایر] خوردن گوشت گوسفند چگونه است؟
- [آیت الله سبحانی] اگر فردی نذر کند با پول معینی گوسفندی برای هیأت خریداری کند اکنون به جهت گران شدن گوشت یا امکان خرید نیست و یا گوسفند کوچک است وظیفه چیست؟
- [آیت الله بهجت] گوسفندی را که خمس به آن تعلّق گرفته، صاحب گوسفند به قصاب فروخته است، کسانی که از گوشت آن خریداری کرده اند بعد از این که علم پیدا کردند، آیا باید خمس آن را بدهند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- از چهار پایان اهلی، گوشت شتر و گاو و گوسفند حلال و گوشت اسب و قاطر و الاغ کراهت دارد. و از حیوانات بیابانی و وحشی، گوشت آهو و گوزن و گاو وحشی و قوچ و بز کوهی و گوره خر حلال است.
- اگر پیش از تمام شدن ماه یازدهم، گاو و گوسفند و شتری را که دارد با چیز دیگر عوض کند، یا نصابی را که دارد با مقدار نصاب از همان جنس عوض نماید، مثلا چهل گوسفند بدهد و چهل گوسفند دیگر بگیرد، زکات بر او واجب نیست.
- کسی که زکات چند مال بر او واجب شده، اگر مقداری زکات بدهد و نیّت هیچکدام آنها را نکند، چنانچه چیزی را که داده هم جنس یکی از آنها باشد زکات همان جنس حساب می شود و اگر همجنس هیچ کدام آنها نباشد، به همه آنها قسمت می شود. پس کسی که زکات چهل گوسفند و زکات پانزده مثقال طلا بر او واجب است، اگر مثلا یک گوسفند از بابت زکات بدهد و نیّت هیچ کدام آنها را نکند، زکات گوسفند حساب می شود، ولی اگر مقداری نقره بدهد به زکاتی که برای گوسفند و طلا بدهکار است تقسیم می شود، همچنین است اگر گوسفند را به عنوان بدل یاقیمت بدهدبازتقسیم می شود.
- جایز نیست عامل بدون اذن مالک سرمایه را با مال خودش یا با مال شخص ثالثی مخلوط کند و چنانچه بدون اذن، مخلوط کرد، گناهکار است، لکن مضاربه باطل نمی شود و اگر سود حاصل شد بین آنها نسبت به مقدار سرمایه هر یک، تقسیم می شود، ولی اگر ضرر کرد خودش ضامن ضرر است.
- خرید و فروش گوشت و پیه و چرمی که از دست مسلمان گرفته شود اشکال ندارد، ولی اگر انسان بداند که آن مسلمان آن را از دست کافر گرفته و تحقیق نکرده که از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده یا نه، خرید و فروش آن جایز است ولی نماز در آن چرم و خوردن آن گوشت جایز نیست.
- کفن کردن با پارچه ای که از پشم یا موی حیوان حرام گوشت تهیه شده، در حال اختیار جایز نیست، ولی اگر پوست حیوان حلال گوشت را طوری درست کنند که به آن جامه گفته شود، و همچنین اگر کفن از مو و پشم حیوان حلال گوشت باشد اشکال ندارد، اگرچه احتیاط مستحب آن است که با این دو هم کفن ننمایند.
- اگر به جای این که کارد را در گودی گردن شتر فرو کنند سر آن را ببرند، یا گوسفند و گاو و مانند اینها را مثل شتر، کارد در گودی گردنشان فرو کنند، گوشت آنها حرام و بدن آنها نجس است. ولی اگر چهار رگ شتر را ببرند و تا زنده است به دستوری که گفته شد کارد در گودی گردنش فرو کنند گوشت آن حلال و بدن آن پاک است، و نیز اگر کارد در گودی گردن گاو یا گوسفند یا مانند اینها فرو کنند و تا زنده است سر آن را به دستوری که گفته شد ببرند حلال و پاک می باشد.
- اگر مالک بازارع قرار بگذارد که مقداری از حاصل برای او (مالک) باشد و بقیّه را بین خودشان تقسیم کنند، چنانچه بدانند که بعد از برداشتن آن مقدار، چیزی باقی می ماند مزارعه صحیح است.
- حیوان حلال گوشت وحشی مانند آهو و کبک و بُزِ کوهی و حیوان حلال گوشتی که اهلی بوده و بعداً وحشی شده مثل گاو و شتر اهلی که فرار کرده و وحشی شده است، و بسهولت ذبحش میسّر نیست اگر به دستوری که بعداً گفته می شود آنها را شکار کنند پاک و حلال است، ولی حیوان حلال گوشت اهلی مانند گوسفند و مرغ خانگی و حیوان حلال گوشت وحشی که بواسطه تربیت کردن اهلی شده است و ذبحش بسهولت ممکن است با شکار کردن پاک و حلال نمی شود.
- خرید و فروش گوشت و پیه و چرمی که از ممالک غیر اسلامی می آورند، یا از دست کافر گرفته می شود در صورتی که احتمال برود از حیوانی است که بدستور شرع کشته شده خرید و فروش آن جائز است ولی نماز در آن جائز نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] گوسفند پنج نصاب دارد: اول: چهل گوسفند، و زکات آن یک گوسفند است، و تا گوسفند به چهل نرسد زکات ندارد؛ دوم: 121گوسفند، و زکات آن دو گوسفند است؛ سوم: 201گوسفند، و زکات آن سه گوسفند است؛ چهارم: 301 گوسفند، و زکات آن چهار گوسفند است؛ پنجم: چهار صد و بالاتر از آن، که باید آنها را صدتا، صدتا، حساب کند و برای هرصدتای آنها یک گوسفند بدهد، و لازم نیست زکات را از خود گوسفندها بدهد، بلکه اگر گوسفند دیگری بدهد، یا مطابق قیمت گوسفند، پول بدهد کافی است؛ ولی اگر بخواهد جنس دیگر بدهد در صورتی که برای فقرا بهتر باشد، اشکال ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اشامیدن بول حیوان حرام گوشت حرام است و همچنین بول حلال گوشت و خوردن و اشامیدن چیزهای خبیث دیگر که طبیعت انسان از ان متنفر است جایز نیست ولی خوردن بول شتر و گاو و گوسفند در صورت نیاز به انها برای مداوا مانعی ندارد
- [آیت الله سبحانی] گوشت گاو و گوسفند و شتر اهلی و همچنین گاو و گوسفند و بز و خر وحشی و آهو حلال است، ولی گوشت اسب و قاطر و الاغ مکروه می باشد، حیوانات درنده عموماً، همچنین فیل و خرگوش و حشرات گوشتشان حرام است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر به جای کُشتن عقیقه، پول آن را به فقرا بدهند، کفایت نمی‌کند، ولی اگر پول آن را به فرد یا مؤسسه خیریهای بدهند تا از آن پول عقیقهای تهیّه کرده و آن را بکشند و بین فقرا تقسیم نمایند، کافی است.
- [آیت الله سیستانی] آشامیدن بول حیوانات حرام گوشت ، حرام است ، و همچنین بول حیوانات حلال گوشت حتی شتر بنابر احتیاط لازم ولی خوردن بول شتر و گاو و گوسفند اگر برای معالجه باشد اشکال ندارد .
- [آیت الله مکارم شیرازی] گوشت گاو و گوسفند و شتر اهلی و همچنین گاو و گوسفند و بز و خر وحشی و آهو حلال است، ولی گوشت اسب و قاطر و الاغ مکروه می باشد، حیوانات درنده عموما، همچنین فیل و خرگوش و حشرات گوشتشان حرام است.
- [آیت الله مظاهری] اگر چیزی را که روح دارد از حیوان زنده جدا نمایند، مثلاً دنبه یا مقداری گوشت از گوسفند زنده ببرند نجس و حرام می‌باشد. اجزاء حرام حیوانات حلال گوشت:
- [آیت الله مظاهری] گوشت شتر، گاو، گوسفند، آهو، گوزن، گاو وحشی، قوچ، بز کوهی و گوره خر حلال است، و همچنین گوشت پرندگانی مانند انواع کبوتر، کبک، تیهوج، قطا، مرغ خانگی، انواع گنجشک و امثال اینها حلال است، گوشت پرستو حلال ولی کشتن آن مکروه است چنانکه خوردن گوشت اسب، قاطر، الاغ و هدهد کراهت دارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر چیزی را که روح دارد؛ از حیوان زنده جدا نمایند؛ مثلا دنبه یا مقداری گوشت از گوسفند زنده ببرند؛ نجس و حرام می باشد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر چیزی را که روح دارد از بدن حیوان زنده جدا نمایند، مثلاً دنبه یا مقداری گوشت از گوسفند زنده ببُرند، نجس و حرام می‌باشد.