سادات
سادات در لغت به معنای مِهتران و بنابر تعریف فقهی، عنوانی است برای کسانی که نسبشان به هاشم بن عبد مناف (جدّ رسول الله) میرسد.
بنابر احتیاط واجب سادات نمی توانند بیش از مخارج یک سال خود را از خمس بگیرند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی پنج سال پیش مثلا مستطیع بوده و در ثبت نام حج شرکت کرده، ولی الآن فقیر شده آیا حج بر چنین شخصی واجب است؟ و اگر سیّد باشد می‌شود از خمس آل محمّد (صلی الله علیه وآله) به او داد تا به مکّه برود؟
- کسی پنج سال پیش مثلا مستطیع بوده و در ثبت نام حج شرکت کرده، ولی الآن فقیر شده آیا حج بر چنین شخصی واجب است؟ و اگر سیّد باشد می شود از خمس آل محمّد(صلی الله علیه وآله) به او داد تا به مکّه برود؟
- آیا از نظر آیت الله مکارم شیرازی، حرام بودن ازدواج موقت با زن فاحشه بنابر احتیاط مستحب است یا احتیاط واجب؟
- باسلام پدر اینجانب با چند نفر شریک شده اند و یک معدن سنگ را از فردی اجاره کرده اند به این صورت که در هر روز که از معدن برداشت کنند درصد معینی از این برداشت را به فرد اجاره دهنده بدهند و مابقی پس از کسر مخارج با درصد معینی بینشان تقسیم شود. ایا به این درآمد با توجه به اجاره ی معدن خمس تعلق می گیرد؟ از کل پول یا خالص در آمد(باکسر مخارج)؟ باید سال مالی در نظر بگیرد یا مثلا در هر ماه خمس درآمد حاصل از معدن را حساب کند؟ اگر پدرم خمس سهم خود را بدهد ولی یکی از شرکای پدرم خمس سهم خود را ندهد انگاه بر گردن ما تکلیفی است؟ آیا اگر در پایان سال مقداری از آن پول اضافه ماند به آن پول خمس تعلق می گیرد یا همان یکبار خمس که بار اول برای درامد حاصل از سنگ خمس ان را داد کافی است؟
- آیاپرداخت خمس کمک هزینه تحصیلی که در دانشگاه به دانشجویان ممتاز تعلق می گیرد در صورتی که یک سال از آن بگذرد واجب است؟
- اگر شخصی سال خمسی ندارد و کارمند است، آیا درآمد وسط سال او خمس دارد؟ تا سپرده حج او هم مشمول خمس گردد ؟
- مردم بلتستان برای مؤونه خودشان درخت مثمر و غیرمثمر می کارند و بعد از رسیدن زمان قطع درخت غیرمثمر شاخه های آن را قطع می کنند و برای مؤنه خودشان و عیالات و ... استفاده می کنند و اصلش را می گذارند باز همین طور دو سال سه سال و گاهی بیشتر از این می ماند بعد شاخه ها را باز قطع می کنند و خرج می کنند و از میوه درخت مثمر برای مخارج استفاده می کنند آیا بر اینها خمس تعلّق می گیرد و بنابر تعلّق به چه کیفیت باید ادا شود؟
- خانم خانه داری هستم که منبع درآمدی ندارم لذا سال خمسی و حساب خمس ندارم . با توجه به اینکه شنیده ام به نظر شریف جنابعالی یارانه های پرداختی از طرف دولت اگر سر سال اضافه بیاید خمس دارد سه سوال داشتم : 1 - آیا تمام یارانه پرداختی متعلق به سرپرست خانواده است و او باید خمس آن رامحاسبه کرده بپردازد؟ 2- اگر سهم هر کس متعلق به خود اوست آیا من برای اینکه سال خمسی جدا و دردسر محاسبه خمس و... نداشته باشم می توانم سهم خودم را به همسرم که ایشان سال خمسی و حساب خمس دارند ببخشم ؟ 3- درصورت جواز بخشیدن سهم یارانه ام به همسرم ، درصورتیکه مرجع تقلید ایشان دادن خمس هبه را واجب ندانند آیا من نسبت به پرداخت خمس سهم یارانه خودم تکلیفی دارم ؟
- چرا قنوت نماز شفع بنابر احتیاط ترک می شود؟
- سال گذشته خمس پول خود را داده ام اما در طول سال بعد به آن اضافه شده، حالا که می خواهم خمس پول های اضافه شده را بپردازم نمی دانم پولی که بعد از پرداخت خمس باقی مانده چقدر بوده است تا خمس پول های اضافه شده را بپردازم. اکنون وظیفه ام چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خمسی که سادات می گیرند، در صورتی که از مخارج سال آنها اضافه بیاید، آیا خمس دارد؟
- [آیت الله بهجت] خمسی که سادات به عنوان سهم سادات می گیرند، در صورتی که از مخارج سال آن ها اضافه بیاید، آیا خمس دارد؟
- [سایر] آیا پدری که سید است، میتواند از خمس، مخارج تحصیل فرزندانش را بپردازد؟
- [آیت الله بهجت] با توجّه به این که مخارج تحصیل اولاد بر پدر واجب نیست، آیا اگر پدری مخارج تحصیل اولاد را بدهد، لازم است خمس آن مقدار از مخارج تحصیل را هم سر سال خمسی پرداخت نماید؟
- [آیت الله بهجت] خانمی است غیر سیده که سرپرستی اطفال سید خود را به عهده دارد، آیا می تواند از سهم سادات برای مخارج خود و فرزندان خود استفاده کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خانمی است غیرسیده که سرپرستی اطفال سیّد خود را به عهده دارد، آیا می تواند از سهم سادات برای مخارج خود و فرزندان استفاده کند؟
- [سایر] مردی که همسر و فرزندانش سیّد هستند، میتواند به آنان سهم سادات بدهد تا به مصرف مخارج خود که بر عهده او است (مثل خوراک و پوشاک) برسانند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] خانمی است غیر سیّده که سرپرستی اطفال سیّد خود را به عهده دارد آیا میتواند از سهم سادات برای مخارج خود و فرزندانش استفاده کند یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] خانوادهای هستند از سادات که یتیم و فقیر هستند؛ ولی هیچ کدامشان نماز نمیخوانند و روزه نمیگیرند. با توجه به این که کسی نیست تا سرپرستی و مخارج آنها را به عهده بگیرد، آیا دادن زکات واجب و یا خمس به آنها صحیح است؟ لازم به توضیح است که مادر آنها از غیر سادات است.
- [آیت الله اردبیلی] آیا به زنی هاشمی که شوهرش بدون عذر، نفقه واجب او را نمیدهد، میتوان خمس داد؟ و آیا او میتواند خمس را خرج بچههای غیر سیّد خود کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- چهارم زکات گیرنده از سادات نباشد، مگر این که زکات دهنده هم از سادات باشد، ولی اگر خمس و سایر وجوهات کفایت مخارج آنها را نکند و ناچار به گرفتن زکات باشند، می توانند از غیر سید زکات بگیرند، اما احتیاط واجب آن است که فقط به مقدار مخارج روزانه بگیرند.
- اگر چند نفر چیزی را از معدن استخراج کنند باید بعد از کم کردن مخارج، خمس آن را بدهند، خواه کم باشد یا زیاد (بنابر احتیاط واجب).
- هرگاه بچه صغیر درآمدی داشته باشد و از هزینه سال او اضافه بماند بنابر احتیاط واجب باید بعد از آن که بالغ شد خمس آن را بدهد.
- سادات فقیری که مخارج آنها بر دیگری واجب است اگر آن شخص نتواند خرج او را بدهد می توان به او خمس داد، مثلاً زن سیده ای که شوهرش قادر به اداره زندگی او نیست می تواند خمس بگیرد.
- فقیر یا مسکین بنابر احتیاط واجب نمی تواند بیش از مخارج سال خود و عیالاتش را از زکات بگیرد و اگر کسری دارد تنها به اندازه کسری خود می تواند بگیرد.
- کسی که سال خمس دارد اگر در وسط سال بمیرد باید مخارج او را تا موقع مرگش از منافع او کم کنند و خمس باقیمانده را بدهند.
- هرگاه مال حلال با حرام مخلوط گردد اگر مقدار آن را بداند (مثلاً بداند یک سوم آن حرام است) ولی صاحب آن را نشناسد باید آن مقدار را بنابر احتیاط واجب به مصرفی برساند که هم مصرف خمس باشد و هم صدقه (مانند سادات فقیر)
- اگر کسی چیزی را به او ببخشد و از مخارج سالش زیاد آید احتیاط واجب آن است که خمس آن را بپردازد، همچنین اگر از کسی ارثی به او رسد که خویشاوندی دوری با او دارد و اطلاعی از چنین خویشاوندی و انتظاری درباره چنین ارثی نداشته، در اینجا نیز احتیاط واجب آن است که خمس آن را بپردازد.
- اگر کسی چیزی را به او ببخشد و از مخارج سالش زیاد آید احتیاط واجب آن است که خمس آن را بپردازد، همچنین اگر از کسی ارثی به او رسد که خویشاوندی دوری با او دارد و اطلاعی از چنین خویشاوندی و انتظاری درباره چنین ارثی نداشته، در اینجا نیز احتیاط واجب آن است که خمس آن را بپردازد.
- اگر در یک سال منفعتی نبرد، بنا بر احتیاط نمی تواند مخارج آن سال را از منافع سال بعد کم کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سیّد فقیر خمس ندهند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله خوئی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند.
- [امام خمینی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله سیستانی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سیّد فقیر خمس ندهند .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال بیک سید فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله بروجردی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله اردبیلی] احتیاط واجب آن است که به یک سیّد فقیر، بیشتر از مخارج یک سال او سهم سادات ندهند.
- [آیت الله بهجت] احتیاط مستحب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سیّد فقیر خمس ندهند.