شرایط امر به معروف و نهی از منکر پنج چیز است: اول: آنکه آمر و ناهی، معروف و منکر را بشناسد و یقین داشته باشد به وجوب معروف و حرمت منکر، و خودش از اشتباه ایمن باشد. دوّم: آنکه احتمال بدهد که امر و نهی او تأثیر داشته باشد، پس اگر احتمال عقلایی بدهد که امر و نهی او اثر ندارد، وجوب آن ساقط می شود. سوّم: آنکه کسی که واجب را ترک کرده و یا فعل حرام را بجا آورده، اصرار به آن داشته باشد، پس اگر بداند که مرتدع شده و بعد مرتکب نمی شود، ساقط می شود. چهارم: آنکه واجب بودن معروف و حرام بودن منکر در حقّ فاعل منجزّ و ثابت باشد و در ترک واجب و فعل حرام عذری نداشته باشد، پس اگر فاعل، معتقد باشد به مباح بودن فعل حرامی و یا به جواز ترک واجبی، در این صورت امر به معروف و نهی از منکر ساقط می شود و همینطور است در هر موردی که تارک واجب و فاعل حرام عذر داشته باشد، بلی از راه تنبیه غافل و ارشاد جاهل، تنبیه و ارشاد لازم است. پنجم: آنکه در امر و نهی او مفسده و ضرری برای خود او یا مسلمان دیگری نباشد، پس با احتمال عقلایی به ضرر و مفسده، ساقط می شود.
