حرمت
حرام، در فقه اسلامی، به عملی گفته می‌شود که ترک آن از مردم خواسته شده و انجام آن مستوجب عقاب است. حرمت، از احکام پنجگانه فقهی، و به معنای ممنوعیت انجام کار حرام است.
آیا ماهی ها از لحاظ أَشکال در حلیت و حرمت فرق می کنند؟
ماهی فلس دار حلال است به هرشکل و از هر نوعی باشد، و غیر فلس دار حرام است به هرشکل و نوعی باشد.
ماهی فلس دار حلال است به هرشکل و از هر نوعی باشد، و غیر فلس دار حرام است به هرشکل و نوعی باشد.
پاسخ:
ماهی فلس دار حلال است به هرشکل و از هر نوعی باشد، و غیر فلس دار حرام است به هرشکل و نوعی باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر ماهی در تور صیادی در زیر آب بمیرد، حلال است یا حرام؟
- خانمی چند سال پیش یک میلیون تومان به پسرش پرداخته تا پسرش ماهی 15 هزار تومان به او بدهد، مشروط بر اینکه اصل مبلغ باقی باشد. ولی برای اینکه از لحاظ شرعی اشکال نداشته باشد مادر شفاهاً و بدون تنظیم سند خودرو وانت پسر را به مقدار یک میلیون تومان می خرد و آن را به ماهی 15 هزار تومان اجاره به فرزند خود واگذار می کند. فعلا بعد از چند سال مادر می گوید یک میلیون پولم را بده و ماشین برای خودت باشد. آیا این معامله صحیح است؟
- اگر به بوته گوجه فرنگی جهت تقویت کود انسانی یا شراب بدهند، آیا تأثیر در حلیّت گوجه فرنگی دارد؟
- اگر در شکم ماهی، ماهی دیگری باشد خوردن آن چه صورت دارد؟
- در بعضی از مناطق نوعی صید ماهی رایج است که در کنار رودخانه یعنی آنجایی که آب هست ولی خیلی کم است و بعضی از انواع ماهیان حلال گوشت در آنجا تخم گذاری می کنند. حلبی یا ظرف دیگری را زیر خاک می کنند، به شکلی که دهانه حلب مساوی است با سطح آب. ماهیان هنگام تخمگذاری درون ظرف می ریزند و نمی توانند بیرون بروند. بعضی از این ماهی ها ممکن است درون این ظرف بمیرند. حال حضرت مستطاب عالی بفرمایید: 1 حکم این ماهیها از جهت حلّیت و حرمت چه می باشد؟ 2 به فرض حلال بودن، حکم آن ماهیهایی که می میرند چه می باشد؟ در ضمن این نوع صید تقریباً می توان گفت رایج است.
- اینجانب اجناسی می فروشم که هم استفاده حلال دارد و هم حرام (مثل تیغ) و می دانم مشتری از آن استفاده حرام می کند، آیا فروش من اشکال دارد؟
- آبی است که از صدها سال قبل، به نام اجداد و پدران اهل یک قریه بوده و استفاده می شده است، و در حال حاضر هم در اختیار و تصرّف اهل قریه مذکور طبق اسناد می باشد، مدتی است چند نفر از قریه دیگر بدون هیچ گونه مجوّز شرعی و قانونی آب را بسته و از مسیر اصلی آن را منحرف کرده اند، استدعا دارم نسبت به حلیّت و حرمت این عمل، فتوای خود را بیان فرمایید.
- کدام موسیقی حرام است؟ و آیا گوش دادن به آن برای رفع خستگیِ ناشی از کار یا افسردگی و مانند آن، اشکال دارد؟
- کنسرو ماهی که در کشورهای خارج بسته بندی شده و به فروش می رسد و همچنین روغن ماهی که از خارج وارد می شود، آیا پاک است و خوردن آن چه حکمی دارد؟
- آیا گوشت حیوانات حلال گوشت، مانند ماهی، مرغ، گوسفند و گاو که توسط دولت از کشورهای غیر اسلامی آورده می شود، با توجه به اینکه هنگام ذبح نام خدا برده نمی شود و حیوان رو به قبله نیست، آیا حلال است؟ اگر بلامانع است چرا وقتی در آن کشور با چنین گوشتی مواجه می شویم حکم به حرمت می شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] آیا وجود فلسهای ذرّه بینی یا میکروسکوپی باعث حلیت ماهی می‌شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اخیراً عدّه ای از صیادان نقل می کنند که ماهی را به وسیله برق صید می کنند ماهی صید شده در آب می میرد مرده آن را از آب بیرون می آورند، سؤال این است که این چنین ماهی از نظر حلّیّت و یا حرمت چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر فروشنده مقلّد مرجعی باشد که معتقد است: چنانچه ماهی که در تور ماهیگری داخل آب مرده حرام است آیا می تواند به مقلّدین مرجعی بفروشد که قائل به حلیت آن هستند؟
- [آیت الله سبحانی] ایشگنه (آب مرغ یا گوشت جامد)ای که از کشورهای غیر مسلمان در قوتیهای ویژه تعبیه شده است وارد کشورمان می گردد، بنظر حضرت عالی از لحاظ حرمت و حلیّت چگونه است؟
- [آیت الله سیستانی] آیا به تور انداختن ماهی در آب برای حلیت کافی است یا خروج از آب لازم است ؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا در تذکیه ماهی، مسلمان بودن صیاد و بسم الله گفتن شرط است؟ ملاک حلیِت را بیان فرمایید؟
- [آیت الله خوئی] آیا پولی را که کسان مقتول یا مصدوم از راننده وسایط نقلیه می‌گیرند (از خود او یا از بیمه) از لحاظ حلیت و حرمت چه صورت دارد چون که معلوم نیست سائق (راننده) تقصیری داشته یا نه؟
- [آیت الله علوی گرگانی] دلایل شرعیه بر حلّیت و حرمت هنر چه می‌تواند باشد؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا به تور انداختن ماهی در آب برای حلیت کافی است و یا باید آن را از آب خارج کنند و در خارج آب بمیرد؟
- [آیت الله خامنه ای] نوعی ماهی که به نظر متخصّصین فلس دارد ولی فلسهای آن میکروسکوپی است و با چشم غیر مسلح دیده نمی شود چه حکمی دارد؟ و آیا برای حلیّت ماهی کافی است یا نه؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر ماهی زنده را بریان کنند، یا در بیرون آب پیش از جان دادن بکشند، خوردن آن اشکال ندارد.
- از حیوانات دریایی، فقط ماهی فلس دار حلال است حتی اگر بعضی از قسمت های بدن آن فلس داشته باشد و ماهی بی فلس حرام است، چنانچه سایر حیوانات آبی از قبیل نهنگ و خرچنگ و قورباغه و امثال اینها نیز حرام می باشند.
- اگر ماهی فلس دار را زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد، پاک و خوردن آن حلال است، و چنانچه در آب بمیرد پاک است ولی خوردن آن حرام می باشد مگر اینکه در تور ماهیگیر در آب بمیرد که در اینصورت خوردنش حلال است و ماهی بی فلس را اگر چه زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد حرام است.
- اگر ماهی را بیرون آب دو قسمت کنند و یک قسمت آن در حالی که زنده است در آب بیفتد، خوردن قسمتی را که بیرون آب مانده اشکال ندارد. صید ملخ
- در صید ماهی لازم نیست صیاد مسلمان باشد و اگر ماهی در تور یا وسیله دیگر صیادی در داخل آب هم بمیرد حلال است، با توجه به نحوه صیادی فعلی که اطمینان حاصل می شود که ماهی در تور و وسایل صیادی مرده است ماهی فلس دار موجود در بازارهای مسلمانان و حتی کشورهای غیر مسلمان حلال است.
- اگر انسان غذائی را که در ظرف طلا یا نقره است به قصد خوردن و آشامیدن در ظرف دیگر خالی کند، این استعمال حرام می باشد. اما اگر بخواهد غذا را بخورد و چون در ظرف طلا و نقره حرام است غذا را در ظرف دیگر بریزد اشکال ندارد. و در هر صورت غذا خوردن از ظرف دوم که طلا و نقره نیست اشکال ندارد.
- نبش قبر مسلمان یعنی شکافتن قبر او اگرچه طفل یا دیوانه باشد حرام است، ولی اگر بدنش از بین رفته و خاک شده باشد اشکال ندارد.
- پوشیدن لباس طلاباف برای مرد حرام و نماز با آن باطل است، ولی برای زن در نماز و غیر نماز اشکال ندارد.
- حیوان حلال گوشتی که مانند ماهی خون جهنده ندارد، اگر به خودی خود در آب بمیرد یا بغیر دستور شرعی که در صید ماهی گفته می شود آنرا بکشند پاک است، ولی گوشت آن را نمی شود خورد.
- نماز خواندن با چرمهای مصنوعی که به وسیله موادّ پلاستیکی و مانند آن می سازند اشکال ندارد بنابراین هرگاه انسان شک کند که چیزی چرم مصنوعی است یا چرم واقعی یا از حیوان حرام گوشت است یا حیوان مرده یا حلال گوشت و مذکی نماز با آن اشکال ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . بنابر احتیاط باید از خوردن ماهی زنده خودداری کرد، هر چند حلیت آن بعد از گرفتن بعید نیست.
- [امام خمینی] خوردن ماهی زنده اشکال ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] خوردن ماهی زنده اشکال ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] خوردن ماهی زنده اشکال ندارد .
- [آیت الله سبحانی] خوردن ماهی کوچک زنده اشکال دارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر ماهی زنده را بریان کنند، یا در بیرون آب پیش از جان‌دادن بکشند، احتیاط آن است که از خوردن آن خودداری نمایند، اگر چه حلیت آن بعید نیست.
- [آیت الله مظاهری] اگر شکارِ حیوان یا صید ماهی صرفاً برای لهو و خوش گذرانی باشد، حرام است و چنانچه برای تهیّه معاش و یا برای کسب و زیاد کردن مال باشد، حرام نیست. و در هر صورت اگر رعایتِ سایر موارد شرعی در شکار یا صید ماهی شده باشد، خوردن آن اشکال ندارد.
- [آیت الله مظاهری] تخم و شیر از حیوان حلال گوشت حلال است و از حیوان حرام گوشت حرام است، و تخم ماهی که به آن خاویار می‌گویند اگر از ماهی فلس‌دار باشد حلال است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] خوردن ماهی های کوچک زنده اشکال دارد، مگر برای درمان در مقام ضرورت.
- [آیت الله مظاهری] گوشتها، مرغها و ماهیهایی که در بازار مسلمانها موجود است اگر شک کنیم که حلال است یا نه، محکوم به حلّیّت است و اگر بدانیم از بلاد کفر آورده‌اند و احتمال بدهیم که بررسی کرده‌اند نیز محکوم به حلّیّت است، اگر بدانیم بررسی نکرده‌اند پاک است ولی خوردن آن حرام است، و چنانچه بدانیم ذبح شرعی نشده است علاوه بر اینکه خوردن آن حرام است نجس هم می‌باشد.