امساک به معروف
امساک به معروف به معنی زندگی کردن مرد با همسرش به نیکی و درستی می باشد. از این عنوان در باب نکاح و طلاق سخن رفته است.
اگر زوج با زوجه خود برخلاف امساک به معروف رفتار کند و حاضر به طالق هم نشود، آیا درصورت درخواست طلاق توسط زوجه از دادگاه، دادگاه می تواند زوج را محکوم به تطلیق زوجه اش کند و در صورت امتناع، خود طلاق بدهد یا نه؟
در صورتی که با رسیدگیِ کامل، احراز شود که با رعایت حقوق زوج از طرف زوجه و عدم نشوز او با تمکین از مرد، زوج امساک به معروف ندارد. حاکم شرع او را ملزم به یکی از دو امر از امساک به معروف یا تسریح به احسان، می کند و در صورت امتناع، زوجه را به تقاضای خودش، مطلقه می کند.
در صورتی که با رسیدگیِ کامل، احراز شود که با رعایت حقوق زوج از طرف زوجه و عدم نشوز او با تمکین از مرد، زوج امساک به معروف ندارد. حاکم شرع او را ملزم به یکی از دو امر از امساک به معروف یا تسریح به احسان، می کند و در صورت امتناع، زوجه را به تقاضای خودش، مطلقه می کند.
عنوان سوال:
اگر زوج با زوجه خود برخلاف امساک به معروف رفتار کند و حاضر به طالق هم نشود، آیا درصورت درخواست طلاق توسط زوجه از دادگاه، دادگاه می تواند زوج را محکوم به تطلیق زوجه اش کند و در صورت امتناع، خود طلاق بدهد یا نه؟
پاسخ:
در صورتی که با رسیدگیِ کامل، احراز شود که با رعایت حقوق زوج از طرف زوجه و عدم نشوز او با تمکین از مرد، زوج امساک به معروف ندارد. حاکم شرع او را ملزم به یکی از دو امر از امساک به معروف یا تسریح به احسان، می کند و در صورت امتناع، زوجه را به تقاضای خودش، مطلقه می کند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در مواردی که حاکم شرع، زوج را ملزم به طلاق دادن زوجه اش می کند و در صورت امتناع او از طلاق، خود حاکم شرع زوجه را مطلقه می کند، این طلاق چه نوع طلاقی است و مسأله مهریه و عدّه زوجه چگونه است؟
- چنانچه ادامه زندگی و دوام زوجیت برای زوجه موجب عسر و حرج است و زوجه به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق کند و برای حاکم شرع ثابت شود، زوج را اجبار به طلاق می کند و در صورت میسّر نشدن، به اذن حاکم شع طلاق داده می شود، سؤال این است که آیا موارد ذیل از مصادیق عسر و حرج محسوب می گردد؟ 1 ترک خانواده توسط زوج به مدت 6 ماه. 2 اعتیاد زیان آور به یکی از انواع مواد مخدر. 3 استنکاف از دادن نفقه و عدم امکان الزام او به تأدیه نفقه توسط دادگاه. 4 عقیم بودن زوج. 5 سوء رفتار و معاشرت زوج در حدی که عرفاً برای زوجه قابل تحمل نباشد. 6 اختیار همسر دیگر در صورت عدم استطاعت بر اجرای عدالت. 7 عدم رعایت دستور دادگاه در مورد وضع اشتغال به کار و حرفه منافی مصالح خانوادگی و حیثیات زن مانند اشتغال به مواد مخدر و تکدّی.
- یکی از شروط مذکوره که به موجب آن زن وکیل است خود را طلاق دهد در موردی است که زوج، همسر دیگری اختیار کند، حال اگر زوج در اثر عدم تمکین زوجه و با رأی دادگاه اقدام به ازدواج مجدد کند، آیا زوجه می تواند با توجه به وکالت خود، خود را مطلقه کند؟
- در عقدنامه ها دو بند زیر ذکر شده است:الف ضمن عقد خارج لازمعقد نکاح زوجه شرط کرد هرگاه طلاق بنا به درخواست زوجه نباشد و طبق تشخیص دادگاه تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء اخلاق و رفتار وی نبوده، زوج موظف است تا نصف دارایی موجود خود را که در ایام زناشویی با او بدست آورده یا معادل آن را طبق نظر دادگاه بلاعوض به زوجه منتقل کند. ب ضمن عقد خارج لازمعقد نکاح زوج به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل غیر داد که در موارد مشروحه زیر با رجوع به دادگاه و اخذ مجوز از دادگاه پس از انتخاب نوع طلاق، خود را مطلقه کند. و نیز به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل غیر داد تا در صورت بذل از طرف او قبول بذل کند. سؤالات زیر در این رابطه مطرح است: 1 آیا بند (الف) و (ب) شرط فعل است یا شرط نتیجه؟ 2 آیا می توان این وکالت را به هم زد؟ 3 آیا می توان باتوافق زوجین این وکالت را به هم زد، یا اینکه وکالت کماکان باقی است؟
- آیا عسر و حرج باعث جواز طلاق، برای حاکم می شود؟ مخصوصاً اگر غیبت به وسیله رفتن و فرار کردن خود زوج می باشد; یا موردی که منفقی نیست که نفقه زوجه را بدهد.
- الف) زن و شوهری با یکدیگر اختلاف خانوادگی دارند، شوهر می خواسته عروسی کند ولی زن به علت کراهت شدید و اختلافات موجود تمکین را منوط به پرداخت مهریه از سوی زوج کرده و مرد هم قادر به پرداخت مهریه نیست، با توجه به کراهت شدید زن و این که معلوم نیست این ماجرا تا کی ادامه داشته باشد، چنانچه زن به دادگاه مراجعه و درخواست طلاق کند و در برابر طلاق از حقوق خود صرف نظر کند و زوج علاوه بر بذل حقوق زوجه تقاضای مبلغ کلانی پول کند که پرداخت آن در توان زوجه نیست حال با توجه به: 1 کراهت شدید زن، 2 وجود اختلافات عمیق میان زوجین، 3 عدم استطاعت مرد برای پرداخت مهریه و استطاعت نداشتن زن برای پرداخت این مبلغ کلان، 4 احراز لجبازی زن و شوهر نسبت به هم، 5 لزوم ماندن زن جوان در خانه پدر إلی الأبد و خوف فتنه و فساد وی، آیا موضوع از مصادیق عسر و حرج هست تا دادگاه بتواند مرد را مجبور به طلاق در برابر بذل مهریه و حقوق زوجه بکند؟ و در صورت میسر نبودن اجبار زوج با اذن حاکم طلاق داده شود؟ یا مورد از مصادیق عسر و حرج به حساب نمی آید؟ ب) آیا عسر و حرج مصادیق خاص دارد یا این که هر مسأله ای که ادامه زوجیت را موجب عسر و حرج برای زوجه کند مجوز رجوع زوجه به حاکم و تقاضای طلاق است. ج) چنانچه زوج معتاد به مواد مخدر شود، ولی به وظایف خود از قبیل پرداخت نفقه و... عمل کند و هیچ گونه اذیت و آزاری نسبت به زوجه نداشته باشد صرف اعتیاد به مواد مخدر مورد را از مصادیق عسر و حرج قرار می دهد یا خیر؟
- مردی اقدام به طلاق دادن همسرش می کند همسرش می گوید در صورت طلاق باید علاوه بر مهریه و نفقه، اجرة المثل کارهایی را که در خانه انجام داده ام نیز بپردازی و شوهر قبول می کند، ولی زن در دادگاه بخاطر اینکه شوهرش او را طلاق ندهد می گوید اجرة المثل را به شوهرم بخشیدم و به طلاق راضی نیستم. حال در صورت محقق شدن طلاق، الف) آیا زوجه می تواند اجرة المثل معین شده را بگیرد؟ ب ) نظر به اینکه زوجه معلم بوده و حقوق خود را صرف ساختن منزلی کرده که الان به نام شوهر است، آیا زوجه می تواند آنچه از حقوقش در این راه صرف شده از زوج طلب کند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] در سند ازدواج شرطی به این صورت آمده است و زوجه شرط نمود هرگاه طلاق بنا به درخواست زوجه نباشد و طبق تشخیص دادگاه تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظائف همسری یا سوء اخلاق و رفتار وی نبوده، زوج موظف است تا نصف دارایی خود را که در ایام زناشویی با او به دست آورده و یا معادل آن را بلاعوض به زوجه منتقل کند، آیا این شرط صحیح است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] هرگاه زوجه از ایفای وظایف زوجیّت خودداری نماید ناشزه بوده و مستحقّ نفقه نخواهد بود لیکن در صورتی که شوهر از انجام وظائف زوجیّت سر باز زند به گونهای که زوجهاش را معلّقه قرار دهد بفرمائید : الف - آیا میتوان حکم به نشوز زوج کرد؟ ب - در صورت مثبت بودن پاسخ چه آثاری بر آن مترتّب است؟ ج - آیا زوجه میتواند در این صورت از دادگاه تقاضای طلاق نموده و دادگاه نیز بر این اساس حکم به طلاق زوجه بدهد؟
- [آیت الله بروجردی] زوجه مهر خود را صلح میکند به زوج خود به چیز کمی که زوج او را طلاق رجعی بدهد، آیا در این صورت طلاق رجعی صحیح است؟
- [آیت الله سبحانی] زوجه از زوج طلب وکالت مطلق در طلاق نموده و اعلام کرده در صورت مخالفت، علیه زوج در دادگاه پرونده رابطه نامشروع را مطرح می نماید بنابراین زوج از ترس آبرو تن به وکالت در طلاق می دهد و زوجه نیز خود را مطلقه می نماید آیا وکالت وی صحیح است؟
- [آیت الله سیستانی] طلاقی که به درخواست زوجه و بدون موافقت زوج واقع می شود چه نوع طلاقی است ؟ آیا قاضی می تواند بدون رضایت زوج قبول بذل نماید و رای به طلاق خلع دهد ؟
- [آیت الله سبحانی] اگر زوجه قبل از درخواست طلاق به استناد شرط مندرج در عقدنامه با مراجعه به دادگاه و واحد اجرای ثبت، تمامی مهریه را دریافت نماید طلاق خلع در این صورت صحیح است یانه؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه زوجه از ایفای وظایف زوجیّت خودداری نماید، ناشزه بوده و مستحقّ نفقه نخواهد بود. حال اگر شوهر از انجام وظایف زوجیّت سرباز زند، به گونه ای که زوجه اش را معلّقه قرار دهد، بفرمایید: 1 آیا می توان حکم به نشوز زوج کرد؟ 2 آیا در این صورت زوجه می تواند از دادگاه تقاضای طلاق نموده، و دادگاه نیز بر این اساس حکم به طلاق زوجه دهد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر زوج از پرداخت تمامی مهریه در یک نوبت ناتوان شناخته شود دادگاه وی را به پرداخت مهر طی اقساط محکوم نماید آیا پس از دریافت اولین قسط زوجه می تواند از حق حبس استفاده کند؟
- [آیت الله بروجردی] در ایّام رضاع زوج زوجه خود را بدون تربّص میتواند طلاق بدهد یاخیر؟ و تربّص آن چه مقدار است؟
- [آیت الله بهجت] اگر زوجه در عوض طلاق، تمام مهریه خود را ببخشد یا ابرا کند و زوج وی را پیش از دخول طلاق بدهد، آیا زن می تواند نصف مهر را به زوج رجوع کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
مسئله مرتبط یافت نشد