ارحام
به نسبت خانوادگی پدید آمده از راه نسب، سبب یا رضاع، خویشاوندی می گویند. این عنوان در بابهایی همچون نکاح و ارث به کار رفته است.
آیا زن و شوهر می توانند در هبه خود رجوع کنند یا حکم ارحام را دارند؟
زن و شوهر بنابر اقوی می توانند رجوع کنند و حکم ارحام را ندارند، بلی رجوع آنها به یکدیگر در هبه کراهت دارد.
زن و شوهر بنابر اقوی می توانند رجوع کنند و حکم ارحام را ندارند، بلی رجوع آنها به یکدیگر در هبه کراهت دارد.
پاسخ:
زن و شوهر بنابر اقوی می توانند رجوع کنند و حکم ارحام را ندارند، بلی رجوع آنها به یکدیگر در هبه کراهت دارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا هبه زن به شوهر و بالعکس، حکم هبه به اجنبی را دارد، که بتوانند رجوع کنند؟
- آیا خویشاوندان زن از ارحام شوهر محسوب می شوند، که صله با آنان واجب باشد یا خیر؟ و همین طور خویشاوندان شوهر از ارحام زن محسوب می شوند یا خیر؟
- شخصی برای دلگرم کردن همسرش به زندگی، قطعه زمینی را به او هبه می کند ولی سرپرستی و هزینه های نگهداری آن زمین کمافی السابق در دست شوهر باقی می ماند پس از چند سال، زن بدون اذن شوهر خانه را ترک کرده و تمکین نمی کند، آیا مرد می تواند به عین موهوبه رجوع کند؟
- شخصی از کسی طلبی داشته و آن را به وی هبه کرده است، آیا این هبه صحیح است و بر فرض صحت، آیا بعداً می تواند رجوع کند؟
- آیا واهب می تواند به هبه خود رجوع و آنچه را بخشیده پس بگیرد؟
- همین زن، در زمان عدّه طلاق، رجوع به یک هزار تومان که بنا شده بود بدهد و نداده، کرده است و شوهر هم رجوع کرده، آیا این رجوع صحیح است یا نه؟ حکم شرعی را بیان فرمایید.
- شخصی از حضرت امام(قدس سره) تقلید می کرده است، بعداً به جناب عالی رجوع کرده است. آیا جایز است مجدّداً در بعض مسائل (مثل واجب نبودن خمس در هبه) به آن مرحوم رجوع کند؟
- الف) آیا تملیک زوجه به زوج در طلاق خلع از لحاظ فقهی تحت عناوین هبه و امثال آن است؟ ب) اگر زوجه در طلاق خلع و در زمان عده به مبذول خود رجوع کرد آیا به محض رجوع، مهریه به ملکیت زوجه برمی گردد; یا برگشت آن به ملکیت زوجه مستلزم رجوع زوج است در طلاق؟
- زنی در طلاق خلع مهریه خود را که در ذمه شوهر بوده به عنوان بذل، اسقاط کرده است، آیا این زن می تواند در عده به بذل (ذمه ساقط شده) رجوع کند؟
- شخصی مال خود را به فرزند صغیر خود هبه کرده است، آیا این هبه صحیح است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا زن و شوهر که به یکدیگر هبه میکنند، میتوانند رجوع کنند؟
- [آیت الله سبحانی] اگر پدری ملکی را به فرزند صغیرش هبه نماید آیا پدر می تواند از هبه رجوع کند؟
- [آیت الله سبحانی] اگر در ایام عده، شوهر به زن دخول کند، لکن قصد رجوع نداشته باشد، آیا این عمل، رجوع دانسته می شود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] در رساله عملیه نوشته شده که در هبه ذی رحم رجوع به مال هبه شده جایز نیست، حالا اگر رجوع کرد حکم غصب را دارد یا این که مخالفت حکم تکلیفی کرده است؟
- [آیت الله نوری همدانی] در نکاح دائمی اگر زن قبل از نزدیکی، به علّت عنین بودن مرد طلاق بگیرد یا به هر علّت دیگری عقد نکاح فسخ شود در اینصورت شوهر نسبت به نصف مهر مشغول الذمه است و اگر هم قبلاً کل مهر را پرداخت کرده نسبت به نیمی از آن حق رجوع دارد. حال اگر قبلاً زن مهر خود را به طور کامل به شوهر خود هبه کرده باشد آیا در اینصورت نیز باید به میزان نصف مهر به شوهر سابق خود برگرداند؟
- [آیت الله بهجت] در چه مواردی واهب و بخشنده حق رجوع به هبه را ندارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی زمینی را هبه کرده به آموزش و پرورش و تحویل داده آیا میتواند رجوع کند؟
- [آیت الله بهجت] لطفا مرقوم فرمایید که رجوع در هبه به چند چیز محقق می شود؟
- [آیت الله بهجت] آیا هنگام رجوع در هبه لازم است فردی که به او بخشیده شده را مطلع کند؟
- [آیت الله سیستانی] اگر طلاق را با تهدید انشاء کنند آیا صحیح واقع می وشد یا خیر ؟ و اگر زن با مهر خود مبلغی را بعنوان خلع به شوهر خود ببخشد و سپس فقط به مهر خود رجوع کند و شوهر بگوید اگر به مهر خود رجوع کنی من هم رجوع می کنم آیا این رجوع صحیح است یا خیر ؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در طلاق رجعی مرد به دو قِسم می تواند به زن خود رجوع کند: اول: حرفی بزند که معنایش این باشد که او را دو باره زن خود قرار داده است. دوّم: کاری کند که از آن بفهمند رجوع کرده است. بنابر این با هر لفظ و عبارت یا عملی که بفهماند او را مجدداً زن خود قرار داده است رجوع محقّق می شود و ظاهر این است که به نزدیکی کردن رجوع محقق خواهد شد اگر چه قصد رجوع نداشته باشد.
- برای رجوع کردن لازم نیست مرد شاهد بگیرد، یا به زن خبر دهد، بلکه اگر بدون این که کسی بفهمد، بگوید به زنم رجوع کردم صحیح است. ولی مستحب است برای رجوع کردن شاهد بگیرند امّا اگر بعد از تمام شدن عدّه مرد بگوید که در عدّه رجوع نموده ام لازم است اثبات کند.
- اگر زن مهر خود را به شوهر صلح کند که زن دیگر نگیرد و شوهر هم قبول نماید، واجب آن است که زن مهر را نگیرد و شوهر هم با زن دیگر ازدواج نکند.
- اگر مرد، زن را و زن، مرد را غسل بدهد باطل است ولی زن می تواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم می تواند زن خود را غسل دهد، اگرچه احتیاط مستحب آن است که زن، شوهر خود و شوهر، زن خود را غسل ندهد.
- مردی که زن خود را طلاق رجعی داده، اگر بعد از طلاق زن با مرد مصالحه کند که حق رجوع نداشته باشد مصالحه باطل و مالی را که در مقابل آن گرفته مالک نمی شود. اما اگر مصالحه کند که رجوع نکند، صحیح و اشکالی ندارد.
- مخارج سفر زن اگر بیشتر از مخارج وطن باشد با شوهر نیست، ولی اگر شوهر مایل باشد که زن را سفر ببرد باید خرج سفر او را بدهد.
- ابتدای عده وفات در صورتیکه شوهر زن غائب یا در حکم غائب باشد از موقعی است که زن از مرگ شوهر مطلع شود.
- زن می تواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد، اگر چه شوهر زکات را صرف مخارج آن زن و اولادش کند.
- اگر زنی را دو بار طلاق دهد و به او رجوع کند. یا دوبار او را طلاق دهد و بعد از هر طلاق و گذشتن عدّه عقدش کند، یا بعد از یک طلاق رجوع و بعد از طلاق دیگر و گذشتن عدّه عقد کند. بعد از طلاق سوم آن زن بر او حرام است، ولی اگر بعد از طلاق سوم به دیگری شوهر کند، با چهار شرط به شوهر اول حلال می شود، یعنی می تواند آن زن را دوباره عقد نماید: اول: آن که عقد شوهر دوم دائم باشد، و اگر مثلا یک ماهه یا یک ساله او را صیغه کند، بعد از آن که از او جدا شد، شوهر اول نمی تواند او را عقد کند. دوم: بنابر احتیاط شوهر دوم بالغ باشد و باید با او نزدیکی و دخول کند. و بنابر احتیاط واجب باید انزال شود و نزدیکی از جلوی زن باشد. سوّم: شوهر دوم طلاقش دهد یا بمیرد. چهارم: عده طلاق یا عده وفات شوهر دوم تمام شود. طلاق خُلْع
- کفن زن بر شوهر است، اگرچه زن از خود مال داشته باشد، و همچنین اگر زن را به شرحی که در کتاب طلاق گفته می شود، طلاق رجعی بدهند و پیش از تمام شدن عده بمیرد، شوهرش باید کفن او را بدهد و چنانچه شوهر بالغ نباشد یا دیوانه باشد ولیّ شوهر باید از مال او کفن زن را بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر هبه کننده بعد از قبض دادن بمیرد ورثه نمی توانند رجوع کنند و همچنین اگر کسی که مال به او بخشیده شده بمیرد هبه کننده نمی تواند رجوع نماید
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن در بین مدّت عدّه طلاق خُلع یا مبارات از بخشش خود برگردد، شوهر میتواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زن در بین عدّه طلاق خلع، یا مبارات از بخشش خود برگردد، شوهر میتواند رجوع کند وبدون عقد دوباره او را زن خود قراردهد.
- [آیت الله مظاهری] اگر زن در بین عدّه طلاق خلع یا مبارات از بخشش خود برگردد، شوهر میتواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.
- [آیت الله سبحانی] اگر زن در بین عده طلاق خلع، یا مبارات از بخشش خود برگردد، شوهر می تواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.
- [آیت الله بروجردی] اگر زن در بین عدّهی طلاق خلع، یا مُبارات از بخشش خود برگردد، شوهر میتواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زن در بین عدّه طلاق خلع یا مبارات از بخشش خود برگردد، شوهر میتواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر زن در بین عدّه طلاق خلع، یا مبارات از بخشش خود برگردد، شوهر میتواند رجوع کند، و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر زن در بین عده طلاق خلع یا مبارات؛ از بخشش خود برگردد؛ شوهر می تواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.
- [امام خمینی] اگر زن در بین عدّ? طلاق خلع، یا مبارات از بخشش خود برگردد، شوهر میتواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.