افتاب
خورشید به معنای آفتاب است. از آن در بابهای طهارت، صلات و نکاح سخن رفته است.
آیا گیاه، درخت و میوه بر آن نیز در صورتی که نجس و تر باشد با تابش آفتاب پاک می‌شود؟
بله. د استحاله اگر جنس چیز نجس به طور کلی عوض گردد و به جنس دیگری تبدیل شود، جنس دوم پاک خواهد بود؛ مثل این که چوب نجس سوخته و تبدیل به خاکستر گردد، یا سگ در نمک زار فرو رفته و به نمک تبدیل شود، و یا شراب تبدیل به سرکه گردد. و در صورتی که جنس چیز نجس کاملاً عوض نشود پاک نمی‌گردد؛ مثل این که گندم نجس آرد شود و یا تبدیل به نان گردد.
بله. د استحاله اگر جنس چیز نجس به طور کلی عوض گردد و به جنس دیگری تبدیل شود، جنس دوم پاک خواهد بود؛ مثل این که چوب نجس سوخته و تبدیل به خاکستر گردد، یا سگ در نمک زار فرو رفته و به نمک تبدیل شود، و یا شراب تبدیل به سرکه گردد. و در صورتی که جنس چیز نجس کاملاً عوض نشود پاک نمی‌گردد؛ مثل این که گندم نجس آرد شود و یا تبدیل به نان گردد.
پاسخ:
بله. د استحاله اگر جنس چیز نجس به طور کلی عوض گردد و به جنس دیگری تبدیل شود، جنس دوم پاک خواهد بود؛ مثل این که چوب نجس سوخته و تبدیل به خاکستر گردد، یا سگ در نمک زار فرو رفته و به نمک تبدیل شود، و یا شراب تبدیل به سرکه گردد. و در صورتی که جنس چیز نجس کاملاً عوض نشود پاک نمی‌گردد؛ مثل این که گندم نجس آرد شود و یا تبدیل به نان گردد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر درخت یا زراعت را با آب متنجّس آبیاری کنند، ثمره آن پاک است یا نجس؟
- آیا سقف نجس با باریدن باران و چکیدن قطرات باران از سقف پاک می‌شود یا خیر؟ و قطراتی که از سقف میچکد، پاک است یا نجس؟
- چیزهایی که از شیء نجس متصاعد می‌شود، مانند بخار و دود، پاک است یا نجس؟
- آیا شیر نجس با پنیر شدن، و آرد نجس با نان شدن، پاک می‌شوند؟
- بدن یا لباس برخی از بیماران بستری در بیمارستان به واسطه خونگیری و... نجس می‌شود. در صورتی که امکان شستن بدن و تهیه لباس پاک نباشد، برای ادای نماز چه باید بکنند؟
- آیا اگر چوب نجس تبدیل به زغال شود پاک میگردد؟
- آبی که گاهی از مخرج غائط خارج می‌شود، ولی رنگ و بوی نجاست را ندارد، پاک است یا نجس؟
- آیا خاک یا گل نجس، با بارش باران پاک می‌شود یا نه؟ در صورت پاک نشدن، چگونه میتوان آن را پاک کرد؟
- محلی که با ادرار نجس شده اگر با آب لولهکشی بخواهیم پاکش کنیم، در صورتی که آب را روی آن نگاه داریم تا هم نجاست برطرف شود هم بعد از آن آب ادامه داشته باشد، آیا پاک می‌شود یا حتماً باید آب را قطع و وصل کرد؟
- آیا ولد الزنا که از دو کافر به وجود آمده، پاک است یا نجس؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر جایی از زمین، درب، دیوار و... نجس شده و خشک شده باشند، آیا پس از ازاله ی عین نجس می توان آن را اندکی خیس کرد تا با تابش آفتاب پاک شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] فردی قلمه، یا شاخه، یا ریشه ای از درخت غیر را غصب نموده، و در ملک خود می کارد. در صورتی که رشد کند و تبدیل به درخت شود، چه کسی مالک آن درخت و میوه اش می باشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورتی که ریشه درخت وقفی در باغ همسایه تبدیل به درخت شده باشد،درخت ،میوه و سایر منافع آن متعلق به چه کسی است؟ و اگرمزاحم بود می توان آن را قطع کرد؟
- [آیت الله بهجت] مردی زمینی با مقداری درخت میوه جهت امرار معاش خریداری کرده، خمس آن را می دهد. بعد مقداری دیگر درخت میوه در آن غرس می کند، آیا خمس درختان غرس شده در صورتی که بابت خرید نهال درخت پولی نپرداخته و خود شخصا آن ها را کاشته و به عمل آورده است لازم است؟
- [سایر] شاخه و میوه درخت نبوت کیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بند لباس نجس شده است آیا آفتاب آن را پاک می کند؟
- [سایر] آیا لباس و فرش نجس و مانند آن، با آفتاب پاک می‌شود؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا تابیدن آفتاب از پشت شیشه بر جسم نجس پاک کننده است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آفتاب اگر به وسیله آئینه به جای نجس بتابد و منعکس شود، آیا پاک کننده است؟
- [آیت الله خوئی] زیدی پیوند غصبی را به درخت خود زد. آیا نمو و میوه آن مال صاحب پیوند است یا صاحب درخت؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- گیاهان و درختان و برگ و میوه آنها مادامی که قطع نشدهاند به واسطه آفتاب پاک می‌شوند، ولی حصیر نجس بنابر احتیاط به واسطه آفتاب پاک نمیشود.
- همان گونه که ظاهر ساختمان، زمین، دیوار و مانند آنها با تابش آفتاب پاک می‌شود، باطن آنها که به آنها متصل است نیز پاک می‌شود، به شرط آن که ظاهر و باطن در یک مرتبه تابش آفتاب با هم خشک شوند، پس اگر یک مرتبه آفتاب بر زمین و ساختمان نجس بتابد و روی آن را خشک کند و مرتبه دیگر زیر آن را خشک نماید، فقط روی آن پاک می‌شود و زیر آن نجس میماند؛ همچنین باید ما بین سطح زمین یا ساختمان که آفتاب به آن میتابد با داخل آن، هوا یا جسم پاک دیگری فاصله نباشد، وگرنه قسمت داخل آن پاک نمیشود.
- اگر دو طرف دیوار نجس باشد و آفتاب به یک طرف آن بتابد، طرفی که آفتاب به آن نتابیده پاک نمیشود.
- آفتاب، زمین و ساختمان و چیزهایی را که مانند در و پنجره در ساختمان به کار برده می‌شوند و همچنین میخی را که به دیوار کوبیدهاند، با چهار شرط پاک میکند: اوّل:چیز نجس مرطوب باشد، پس اگر خشک باشد باید به وسیلهای آن را مرطوب کنند تا آفتاب آن را خشک کند. دوم:اگر عین نجاست در آن چیز باشد، پیش از تابیدن آفتاب آن را برطرف کنند. سوم:چیزی از تابیدن آفتاب جلوگیری نکند، پس اگر آفتاب از پشت پرده یا ابر و مانند اینها بتابد و چیز نجس را خشک کند، آن چیز پاک نمیشود؛ ولی اگر ابر و مانند آن به قدری نازک باشد که از تابیدن آفتاب جلوگیری نکند، اشکال ندارد؛ و اگر از پشت شیشه بتابد، پاک شدن آن محل اشکال است؛ و انعکاس آفتاب به وسیله آینه چیز نجس را پاک نمیکند. چهارم: آفتاب به تنهایی چیز نجس را خشک کند، پس اگر چیز نجس به واسطه باد و آفتاب خشک شود، پاک نمی‌گردد، ولی اگر باد به قدری کم باشد که نگویند به خشک شدن چیز نجس کمک کرده، اشکال ندارد.
- اجاره دادن درخت برای آن که از میوه آن استفاده کنند اشکال ندارد.
- درخت میوهای که شاخه آن از دیوار باغ بیرون آمده، اگر صاحبش از خوردن میوه آن منع نکند و انسان نیز نداند که صاحب آن راضی نیست، میتواند از میوه آن بخورد، مشروط بر آن که اتفاقا از آنجا عبور کند و به قصد خوردن میوه به آنجا نرفته باشد، ولی نمیتواند چیزی از میوه آن را با خود ببرد و نیز نباید کاری کند که به درخت آسیب برسد.
- اگر درخت خرما یا انگور در یک سال دو مرتبه میوه بدهد، حکم آن مانند مسأله قبل است که ذکر شد.
- آبی که پاک بوده و معلوم نیست نجس شده یا نه، پاک است و آبی که نجس بوده و معلوم نیست پاک شده یا نه، نجس است.
- آب فوّاره اگر متصل به کُر باشد، بنابر احتیاط آب نجس را در صورتی پاک میکند که با آن مخلوط شود، ولی اگر قطره قطره روی آب نجس بریزد، آن را پاک نمیکند، مگر این که فواصل قطرات کم باشد و آب با فشار به گونهای بریزد که متصل به حساب آید و با آب نجس مخلوط شود که در این صورت کفایت میکند.
- معامله مساقات در مورد درختهایی مثل بید و چنار که میوه نمیدهند صحیح نیست، ولی در مثل درخت (حَنا) که از برگ آن استفاده میکنند یا درختی که از گُل آن استفاده میکنند، اشکال ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] در پاک شدن حصیر نجس بوسیله آفتاب اشکال است ولیکن درخت و میوه های آن و گیاه به واسطه آفتاب پاک می‌شود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آفتاب حصیر نجس را پاک می کند و همچنین درخت و گیاه به واسطه آفتاب پاک می شود.
- [امام خمینی] آفتاب حصیر نجس را پاک می کند، و همچنین درخت و گیاه به واسطه آفتاب پاک می شود.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] پاک کردن آفتاب حصیر نجس را محل اشکال است و اما درخت و گیاه به واسطه آفتاب پاک می شود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . پاک شدن حصیر نجس به واسطه آفتاب محل اشکال است. ولی درخت و شاخه و برگ و میوه آن و گیاه ها در حال اتصال به زمین به واسطه آفتاب پاک می شوند.
- [آیت الله بهجت] آفتاب، درخت و گیاه و حصیر نجس را پاک می کند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر ، حصیر نجس را پاک می کند وهمچنین درخت و گیاه به واسطة آفتاب پاک می شود .
- [آیت الله شبیری زنجانی] آفتاب، حصیر نجس را پاک نمیکند و پاک شدن درخت و گیاه که در زمین است به سبب آفتاب محل اشکال است.
- [آیت الله مظاهری] آفتاب حصیر نجس که بافته شده در روی زمین است را پاک میکند و همچنین درخت و گیاه و مانند اینها به واسطه آفتاب پاک می‌شود.
- [آیت الله خوئی] پاک کردن آفتاب حصیر نجس را محل اشکال است، و اما درخت و گیاه که در زمین است پیش از چیدن آن به واسط آفتاب پاک می‌شود.