اب انگور
آب انگور به معنی عصاره انگور می‌باشد که از فشردن آن بدست میآید و از آن در بابهای طهارت، تجارت، رهن، اطعمه و اشربه، غصب و حدود بحث شده و احکامی وضعی و تکلیفی بر آن مترتّب گشته است.
اگر شیره را با آب انگور مخلوط کنیم و بجوشانیم، شیره جدیدی که به دست میآید، چه حکمی دارد؟
اگر آب انگور به واسطه پختن جوش بیاید، به نظر این جانب قبل از ذهاب ثلثین، پاک، ولی خوردن آن حرام است. بنا بر این در فرض سؤال، اگر ذهاب ثلثین بشود، پاک و خوردنش جایز است و اگر قبل از ذهاب ثلثین باشد، پاک، ولی خوردن آن حرام است.
اگر آب انگور به واسطه پختن جوش بیاید، به نظر این جانب قبل از ذهاب ثلثین، پاک، ولی خوردن آن حرام است. بنا بر این در فرض سؤال، اگر ذهاب ثلثین بشود، پاک و خوردنش جایز است و اگر قبل از ذهاب ثلثین باشد، پاک، ولی خوردن آن حرام است.
عنوان سوال:
اگر شیره را با آب انگور مخلوط کنیم و بجوشانیم، شیره جدیدی که به دست میآید، چه حکمی دارد؟
پاسخ:
اگر آب انگور به واسطه پختن جوش بیاید، به نظر این جانب قبل از ذهاب ثلثین، پاک، ولی خوردن آن حرام است. بنا بر این در فرض سؤال، اگر ذهاب ثلثین بشود، پاک و خوردنش جایز است و اگر قبل از ذهاب ثلثین باشد، پاک، ولی خوردن آن حرام است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- خونی که از بین دندانها بیرون میآید یا خونی که از خارج دهان وارد آن میشود و هر کدام با آب دهان مخلوط میشود و از بین میرود، آیا باعث نجس شدن دهان و آب دهان میشود و آیا میتوان آب دهان را فرو برد یا باید بیرون ریخت؟
- اگر با مخلوط کردن الکل سفید با آب، مایع مست کننده به دست آید، با این فرض، آیا الکل سفید، پاک است یا نجس؟
- آیا آبی که در آن دانههای انگور ریخته شده و جوشانده شده، پاک است؟ خوردن این آب و دانههای انگور جوشانده شده، چه حکمی دارد؟
- اگر کسی که مرده را غسل میدهد، قبل از غسل، مرده را با لیف و صابون بشوید و بعد با همان دست خیس، مقداری سدر و سپس کافور برداشته و در سطلی مخلوط کند و مرده را غسل دهد، آیا غسل دادن او صحیح است یا این که آب مخلوط با سدر و کافور نجس محسوب میشود و غسل میّت باطل است؟
- آب انگوری که بر اثر غلظت و شیرینی زیاد، قبل از این که 32 آن کم شود، تبدیل به شیره میشود، آیا حلال است؟ در صورت حرام بودن، آیا راهی برای حلّیت آن وجود دارد؟
- کسی که در معرکه جنگ با دشمن اسلام کشته میشود، ولی نه به دست دشمنان، بلکه به سبب حادثه دیگری که برایش پیش میآید (مثل تصادف کردن)، آیا غسل و کفن از او ساقط میشود؟
- آیا میتوان بر تقلید مجتهدی که از دنیا رفته و نسبت به مجتهدین زنده اعلم است، باقی ماند؟ در صورت جایز بودن، در مسائل جدیدی که نمیتوان نظر او را به دست آورد، چگونه باید عمل کرد؟
- این جانب از دریای عام و بدون مانع، با پول قرضی و یا از منافع بین سال، آب به زمین موات میرسانم و زراعت میکنم. آیا خمسی برعهده من میآید یا خیر؟
- طبق مسأله 194 توضیح المسائل، اگر آب انگور، خود به خود جوش بیاید، خوردن آن حرام و احتیاط واجب، اجتناب از آن است. آیا این حرمت و وجوب اجتناب، در صورتی که آب انگور جوش آمده، مست کننده هم نباشد، ثابت است؟
- آیا میتوانیم در وضو، موقع شستن دست، به جای آب ریختن و دست کشیدن، دستمان را زیر شیر آب بگیریم؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] حکم شیره ی انگور که از جوشاندن آب انگور (با ذهاب ثلثین) به همراه خاک مخصوص به دست می آید و رنگ آن تقریبا قهوه ای و غلیظ است چیست؟ آیا خاک که همراه آن است پاک می باشد؟
- [آیت الله بروجردی] شیره را در آب انگور جوش آمده قبل از ثلثان شدن بریزند، آیا بعد از به ثلثان رسیدن پاک میشود یا خیر؟
- [آیت الله بروجردی] در موقع شیره کردن آب انگور مقداری خاک در آن میریزند و جوش میآید، بعد که ثُلثان شد آن را صاف میکنند، آیا به ثُلثان شدن پاک میشود یاخیر؟
- [آیت الله خوئی] چند قسم از انگور است اصلاً قابل خشک شدن نیستند مثل سبز انگور و امثال آن، بلکه استفاده از آنها منحصر به خوردن آنها است در حالت انگوری، یا اینکه باید آب آنها جوشانیده شده و شیره انگور بسازند، و لذا سنجیدن مقدار خشک آنها مشکل است خواهشمند است بفرمائید اوّلاً این قبیل انگورها هم زکات دارند و واجب است از آنها زکات داده شود؟ و بعداً طریقه سنجیدن حد نصاب آنها چیست؟
- [آیت الله بهجت] می دانیم در تثلیث شیره ی خرما به غلیان، باید آن را با آب جوشاند، آیا ملاک در تثلیث شیره ی خرما به غلیان (کم شدن دو سوّم) خرما با همان آب خارجی است یا خود خرما به تنهایی؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] حلیت انگوری که آب درون آن جوشیده، با ذهاب ثلثان و تبدیل به کشمش شدن ثابت می شود و می فرمایید کشمش پخته شده اگر باد کرده و آب درون آن بجوشد حرام می شود. آیا این حرمت در شیره انگور بعد از ذهاب ثلثان و رقیق شدن و جوشیدن نیز ثابت است و اگر نیست منشأ اختلاف چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] حلیت انگوری که آب درون آن جوشیده، با ذهاب ثلثان و تبدیل به کشمش شدن ثابت می شود و می فرمایید کشمش پخته شده اگر باد کرده و آب درون آن بجوشد حرام می شود. آیا این حرمت در شیره انگور بعد از ذهاب ثلثان و رقیق شدن و جوشیدن نیز ثابت است و اگر نیست منشأ اختلاف چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] گاهی اوقات کلر مخلوط با آب آنقدر زیاد است که وقتی در دست میگیریم کف دست پیدا نیست در این صورت آیا آب مضاف است یا خیر؟ و وضوء با آن چه حکمی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] دانه های انگور، داخل آب بوده و جوش خورده است، خوردن آن آب و دانه های انگور چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بروجردی] معمول است در بعض جاها که انگور را با خوشه و چوب میفشارند و آب آن را شیره میکنند و تفال و سفله آن را - که عبارت است از دانههای بی آب و خوشه و چوب - در ظرفی میگذارند و چند روز که ماند ترش میشود، پس مقداری آب در آن میریزند و آن را میفشارند و تفال و سفله آن را دور میاندازند و آب این سرکه است میخورند، آیا حلال و پاک است یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر آب حوض نجس باشد و باران بر آن ببارد، بنابر احتیاط به شرطی پاک میشود که آب حوض با آب باران مخلوط شود.
- آب یا مطلق است یا مضاف؛ آب مضاف آبی است که آن را از چیزی بگیرند مثل آب هندوانه و گلاب یا با چیزی مخلوط شده باشد که دیگر به آن آب نگویند مثل آبی که با گِل و مانند آن مخلوط شود و غیر اینها آب مطلق است که بر پنج قسم است: اوّل: آب کُر. دوم: آب قلیل. سوم: آب جاری. چهارم: آب باران. پنجم: آب چاه.
- اگر آب مضاف نجس، به گونهای با آب کُر یا جاری مخلوط شود که دیگر به آن آب مضاف نگویند، پاک میشود.
- اگر خرما، مویز، کشمش و آب آنها جوش بیایند، بنابر احتیاط حکم انگور و آب آن را دارند، خصوصا در کشمش.
- آبهای معدنی و آب برخی دریاچهها که با نمک مخلوط شدهاند و نیز آب لوله کشی که در آن کُلر ریختهاند، حکم آب مطلق را دارند، مگر این که مقدار چیز مخلوط شده به قدری زیاد باشد که به آن (آب مطلق) نگویند.
- اگر خونی که از لای دندانها بیرون میآید به واسطه مخلوط شدن با آب دهان از بین برود، پاک است ولی احتیاطا نباید آب دهان را فرو ببرد.
- پس از پاک کردن میت از نجاست ظاهری، واجب است میّت را سه غسل بدهند؛ بار اوّل با آبی که با سِدر مخلوط باشد، بار دوم با آبی که با کافور مخلوط باشد و بار سوم با آب خالص.
- اگر نجاستی در چاه بریزد و بو یا رنگ یا مزه آب آن را تغییر دهد، چنانچه تغییر آب چاه از بین برود، بنابر احتیاط وقتی پاک میشود که با آبی که از چاه میجوشد مخلوط گردد.
- سِدر و کافور نباید به اندازهای زیاد باشند که آب را مضاف کنند و همچنین نباید به اندازهای کم باشند که نگویند سدر و کافور با آب مخلوط شده است.
- کسی که چیزی را با دست خود آب میکشد، اگر دست و آن چیز با هم آب کشیده شوند، بعد از پاک شدن آن چیز، دست او هم پاک میشود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . ظرفی که آب انگور در آن جوش می آید و چیزهایی که مانند کفگیر برای پختن آب انگور، بکار می رود بنابر قول به نجاست آب انگور جوشان بعد از کم شدن دو قسمت آب انگور پاک می شود. ولی گذشت که آب انگور به جوشیدن نجس نمی شود.
- [آیت الله بروجردی] آب انگور اگر به آتش جوش بیاید و پیش از آن که دو قسمت از سه قسمت آن کم شود به جایی بریزد، بنا بر احتیاط واجب باید آن جا را آب بکشند؛ ولی ظرفی که آب انگور در آن جوش میآید و چیزهایی که مانند کفگیر برای پختن آب انگور به کار میرود، بعد از کم شدنِ دو قسمتِ آب انگور پاک میشود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] در غسل ارتماسی بنا بر احتیاط مستحب موقعی نیت کند که مقداری از بدن بیرون از آب باشد و اگر در هنگامی که در آب قرار گرفته به قصد غسل ارتماسی بدن را حرکت دهد تا آب جدیدی به بدن برسد، یا در حالی که به حرکت خود آب، آب جدیدی به بدن میرسد نیت غسل ارتماسی داشته باشد، کفایت میکند، هر چند خلاف احتیاط استحبابی است.
- [آیت الله علوی گرگانی] آب انگور اگر به آتش جوش بیاید پیش از آن که دو قسمت از سه قسمت آن کم شود به جایی بریزد، بنابر احتیاط مستحب باید آنجا را آب بکشند، ولی ظرفی که آب انگور در آن جوش میآید و چیزهائی که مانند کفگیر برای پختن آب انگور بکار میرود، بعد از کم شدن دو قسمت آب انگور پاک میشود بنابر نجاست او، ولی گذشت که در جمیع صور پاکاست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] آب انگور اگر جوش بیاید و پیش از آن که دوسوم آن کم شود یا سرکه شود به جایی بریزد، بنا بر احتیاط باید آن جا را آب بکشند؛ ولی داخل ظرفی که آب انگور در آن جوش میآید و چیزهایی مانند کفگیر که برای پختن آب انگور به کار میرود و در آن قرار دارد، بعد از سرکه شدن یا کم شدن دو سوم آب انگور پاک میشود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر انگور و آب انگور به خودی خود یا به واسطه پختن جوش بیاید خوردنش حرام ولی نجس نیست.
- [آیت الله مظاهری] اگر انگور و آب انگور به خودی خود یا به واسطه پختن جوش بیاید حرام است ولی نجس نیست.
- [آیت الله خوئی] اگر انگور و آب انگور به خودی خود یا به واسط پختن جوش بیاید، پاک، ولی خوردن آن حرام است.
- [امام خمینی] پول بلیطهایی که به دست شرکتها میآید، و پول قرعهکشیها که به دست اشخاص میآید مجهول المالک است، و اگر میتوانند صاحبان آنها را پیدا کنند، باید به صاحبانش رد کنند، و اگر نمیشود باید از طرف صاحبان آنها صدقه بدهند، و احتیاط لازم آن است که از مجتهد جامع الشرایط اجازه بگیرند و صدقه بدهند.
- [آیت الله جوادی آملی] .آبی که کنار آب جاری بدون حرکت ایستاده است و با آب جاری اتصال دارد، آب جاری به حساب میآید و با برخورد به شیء نجس، نجاست نمیپذیرد, مگر آنکه در یکی از اوصاف سهگانهّ یادشده، متغیّر شود.