وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
اگر بعد از اتمام وضو شک کنیم که بعضی از کارهای وضو را صحیح انجام داده‌ایم یا نه، چه کنیم؟ اگر در بین وضو نسبت به کارهای قبلی، این شک پیش آمد، وظیفه ما چیست؟
اگر بعد از اتمام و فراغ از وضو شک کند، محکوم به صحّت است و اگر در اثنای وضو شک کند، باید برگردد و جزء مشکوک و اجزای بعد از آن را به جا آورد.
اگر بعد از اتمام و فراغ از وضو شک کند، محکوم به صحّت است و اگر در اثنای وضو شک کند، باید برگردد و جزء مشکوک و اجزای بعد از آن را به جا آورد.
عنوان سوال:
اگر بعد از اتمام وضو شک کنیم که بعضی از کارهای وضو را صحیح انجام داده‌ایم یا نه، چه کنیم؟ اگر در بین وضو نسبت به کارهای قبلی، این شک پیش آمد، وظیفه ما چیست؟
پاسخ:
اگر بعد از اتمام و فراغ از وضو شک کند، محکوم به صحّت است و اگر در اثنای وضو شک کند، باید برگردد و جزء مشکوک و اجزای بعد از آن را به جا آورد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر هنگام مسح پا شک کنیم که یکی از اعضای وضو را شسته یا مسح سر را انجام داده‌ایم یا خیر، چه باید بکنیم؟
- اگر در بین نماز شک کنیم که وضو را درست انجام داده‌ایم یا نه، آیا نماز را ادامه دهیم یا رها کنیم و بعد از وضوی جدید دوباره نماز بخوانیم؟ اگر تقریبا اطمینان پیدا کردیم که وضوی ما صحیح نبوده، چه باید بکنیم؟
- فردی مدتی در یک جا وضو گرفته و نماز خوانده است و بعدا متوجه شده که آن جا غصبی بوده است، وضو و نمازهای قبلی او صحیح است یا خیر؟
- اگر کسی بعد از اتمام سوره، بدون هیچ مکث و فاصلهای به رکوع برود، آیا اشکالی دارد؟ به عبارت دیگر، آیا باید بین رکوع و جزء قبلی آن فاصله شود یا لازم نیست؟
- کسی که لبش ترک خورده و از آن خون خارج شده، بعد از نماز شک میکند که آیا قبل از وضو گرفتن، لبش را آب کشید و وضو گرفت یا این کار را نکرد. الآن نسبت به وضو، نماز مذکور و آب کشیدن بدن، وظیفهای دارد یا نه؟
- کسی که در نماز میّت شک میکند که دو تکبیر گفته یا سه تکبیر و یا این که شک میکند بعد از تکبیرات قبلی دعا و ذکر پس از آن را خوانده یا نه، چه کند؟
- مدتی از تقلید گذشته و مقلِّد شک میکند که آیا اعمالش برطبق تقلیدِ صحیح بوده یا خیر. در این صورت نسبت به اعمال گذشته و اعمالی که از این به بعد میخواهد انجام دهد، چه وظیفهای دارد؟
- نسبت به شک در احراز بعضی از شرایطِ لازم برای نماز یا شک در انجام بعضی از افعال نماز، چه طور باید رفتار کنیم؟
- دختر بچهای که از سن یازده یا دوازده سالگی شروع به گرفتن روزه میکند و قبل از آن نمیدانسته که روزه بر او واجب است، آیا نسبت به قضا و کفّاره روزههای قبلی تکلیفی دارد یا خیر؟
- اگر شک داریم مقدار آبی که در دسترس ماست، برای غسل یا وضو کافی است یا خیر، باید تیمّم کنیم یا اقدام به غسل و وضو نماییم؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی تلبیه را غلط بگوید، و بعد از وقوفین و قبل از اتمام اعمال حج متوجّه این مسأله شود، وظیفه او نسبت به سایر اعمال و همچنین عمره قبلی چیست؟
- [سایر] در کارهای وضو بسیار شک میکنم، وظیفهام چیست؟
- [آیت الله سبحانی] اگر قبل از اتمام رکعت دوم، شک کند که نیّت قضای نماز صبح کرده یا قضای عصر، وظیفه ی او چیست؟
- [آیت الله سبحانی] اگر مسلمانی به فضا رود وظیفه اش نسبت به وضو چیست؟
- [آیت الله بهجت] وضو گرفتن برایم سخت و مضرّ است و نسبت به تیمم حساس هستم، وظیفه ام چیست؟
- [آیت الله مظاهری] وجوب حلق یا تقصیر فوری است یا تأخیر آن بعد از اتمام عمل قبلی جایز است؟
- [آیت الله بهجت] اگر شک نمودم که آیا در زمان تقلید از مرجع قبلی، واجد شرط تقلید [تکلیف یا تمییز [بوده ام یا نه، وظیفه ام چیست؟
- [سایر] وظیفه کسی که شک می کند وضو یا غسل واجب را انجام داده یا نه چیست؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی در وسط نماز شک می کند که وضو گرفته یا خیر وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله بهجت] وظیفه کسی که در بین نماز شک کند، وضو گرفته یا نه، چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که در کارهای وضو و شرایط آن مثل پاک بودن آب و غصبی نبودن آن خیلی شک میکند، نباید به شک خود اعتنا کند و باید مطابق معمول مردم رفتار کند.
- اگر بعد از وضو شک کند چیزی که مانع رسیدن آب است در اعضای وضو بوده یا نه، وضوی او صحیح است.
- اگر بعد از نماز شک کند که وضو گرفته یا نه، نماز او صحیح است ولی باید برای نمازهای بعدی وضو بگیرد.
- اگر کارهای وضو را پشت سر هم بجا آورد، ولی به واسطه گرمای هوا یا حرارت زیاد بدن و مانند آن اعضای وضو خشک شوند، وضوی او صحیح است.
- در صورتی که رأی مجتهد تغییر کند، مقلد نمیتواند بر رأی قبلی مجتهد باقی بماند، و اگر شک کند که رأی مجتهد تغییر کرده است یا نه، میتواند تا مشخص شدن آن بر رأی قبلی باقی بماند.
- نذرهایی که آدم سفیه یعنی کسی که مال خود را در کارهای بیهوده مصرف میکند نسبت به اموالش میکند، صحیح نیست، اگرچه حاکم شرع هم از تصرّف او در اموالش جلوگیری نکرده باشد.
- اگر پیش از وضو بداند که در بعضی از اعضای وضو مانعی برای رسیدن آب هست و بعد از وضو شک کند که در هنگام وضو آب را به آن جا رسانده یا نه، وضوی او صحیح است، ولی اگر بداند که هنگام وضو متوجه آن مانع نبوده، باید دوباره وضو بگیرد.
- اگر انسان یقین کند که دیگری مشغول کارهای میّت شده، واجب نیست به کارهای میّت اقدام کند، ولی اگر شک یا گمان داشته باشد، باید اقدام نماید.
- اگر یکی از اعضای وضو نجس باشد و بعد از وضو شک کند که پیش از وضو آنجا را آب کشیده یا نه، چنانچه در هنگام وضو متوجه پاک بودن و نجس بودن آنجا نبوده، وضوی او باطل است و اگر میداند که متوجه بوده یا شک دارد که متوجه بوده یا نه، وضوی او صحیح است و در هر صورت برای اعمال بعدی باید جایی را که نجس بوده، آب بکشد.
- کسی که شک دارد وضو گرفته یا نه، باید وضو بگیرد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که در کارهای وضو و شرایط آن مثل پاک بودن آب و غصبی نبودن آن خیلی شک می کند باید به شک خود اعتنا نکند.
- [آیت الله سبحانی] کسی که در کارهای وضو و شرایط آن مثل پاک بودن آب و غصبی نبودن آن خیلی شک می کند باید به شک خود اعتنا نکند.
- [امام خمینی] کسی که در کارهای وضو و شرایط آن مثل پاک بودن آب و غصبی نبودن آن خیلی شک میکند باید به شک خود اعتنا نکند.
- [آیت الله بروجردی] کسی که در کارهای وضو و شرایط آن مثل پاک بودن آب و غصبی نبودن آن خیلی شک میکند، باید به شک خود اعتنا نکند.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که در کارهای وضو و شرائط آن مثل پاک بودن آب و غصبی نبودن آن خیلی شک میکند، باید به شکّ خود اعتنا نکند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که در کارهای وضو یا شرایط آن؛ مثل پاک بودن آب، خیلی شک میکند، چنانچه به حد وسوسه برسد، باید به شک خود اعتنا نکند.
- [آیت الله مظاهری] کسی که در کارهای وضو و شرایط آن مثل پاک بودن آب و غصبی نبودن آن خیلی شک میکند باید به شک خود اعتنا نکند.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که در کارهای وضو و شرایط ان خیلی شک می کند در صورتی که به حد وسواس برسد باید به شک خود اعتنا نکند
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که در کارهای وضو و شرائط آن مثل پاک بودن آب و غصبی نبودن آن خیلی شک می کند ، باید به شک خود اعتنا نکند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که در کارهای وضو و شرایط آن مثل پاک بودن آب و غصبی نبودن آن خیلی شک می کند، باید به شک خود اعتنا نکند.