اطمینان
سکون و آرامش را اطمینان گویند.
اگر در بین نماز شک کنیم که وضو را درست انجام داده‌ایم یا نه، آیا نماز را ادامه دهیم یا رها کنیم و بعد از وضوی جدید دوباره نماز بخوانیم؟ اگر تقریبا اطمینان پیدا کردیم که وضوی ما صحیح نبوده، چه باید بکنیم؟
در صورت شک در صحیح بودن وضو، نماز شما محکوم به صحّت است و اگر اطمینان دارید که وضو صحیح نبوده، نماز باطل است و باید وضو و نماز را اعاده کنید.
در صورت شک در صحیح بودن وضو، نماز شما محکوم به صحّت است و اگر اطمینان دارید که وضو صحیح نبوده، نماز باطل است و باید وضو و نماز را اعاده کنید.
عنوان سوال:
اگر در بین نماز شک کنیم که وضو را درست انجام داده‌ایم یا نه، آیا نماز را ادامه دهیم یا رها کنیم و بعد از وضوی جدید دوباره نماز بخوانیم؟ اگر تقریبا اطمینان پیدا کردیم که وضوی ما صحیح نبوده، چه باید بکنیم؟
پاسخ:
در صورت شک در صحیح بودن وضو، نماز شما محکوم به صحّت است و اگر اطمینان دارید که وضو صحیح نبوده، نماز باطل است و باید وضو و نماز را اعاده کنید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر بعد از اتمام وضو شک کنیم که بعضی از کارهای وضو را صحیح انجام داده‌ایم یا نه، چه کنیم؟ اگر در بین وضو نسبت به کارهای قبلی، این شک پیش آمد، وظیفه ما چیست؟
- اگر هنگام مسح پا شک کنیم که یکی از اعضای وضو را شسته یا مسح سر را انجام داده‌ایم یا خیر، چه باید بکنیم؟
- چرا وقتی در نماز شک میکنیم، باید رکعت بیشتر را اختیار کنیم و سپس نماز احتیاط بخوانیم؟ در صورت امکان، دلیلش را بیان نمایید.
- کسی که وضو را به امید این که مطلوب پروردگار و مستحب باشد به جا می‌آورد (مثل این که احتمال میدهد وضو گرفتن بعد از خروج مَذْی، مستحب باشد و وضو میگیرد)، آیا با این وضوی احتمالی، نماز خواندن، صحیح است؟
- فرمودهاید که عبادات بچه ممیّز صحیح است. آیا نماز بچه ممیّزی که مسّ میّت نموده، با وضوی تنها صحیح است یا خیر؟
- اگر کسی در وسط نماز یا بعد از نماز شک کند که وضو گرفته است یا نه، چه باید بکند؟
- اگر کسی در اول وقت، با وضوی جبیره‌ای و یا در موارد تیمّم، با تیمّم نماز بخواند، در حالی که میداند با تأخیر انداختن نماز از اول وقت، میتواند نماز را با وضوی عادی بخواند، آیا نماز اول وقتش صحیح است؟
- وجود زخمی که آب برای آن ضرر ندارد، ولی خون آن هم بند نمیآید و در اعضای وضو واقع شده و در صورت گرفتن وضو به طور معمول باعث نجاست اعضای وضو می‌شود، آیا باعث وجوب تیمّم می‌شود یا راهی برای وضوی صحیح وجود دارد؟
- کسی که به عنوان مثال برایش در نماز، شک بین سه و چهار پیش میآید و بعد از سلام نماز، مشغول به نماز احتیاط می‌شود، اگر در بین نماز احتیاط اطمینان یا یقین به یکی از دو طرف شک (سه رکعت یا چهار رکعت) پیدا کند، نمازش را چگونه به پایان برساند؟
- کسی در بین نماز شک می‌کند کاری را که در نماز انجام داده، صحیح به جا آورده یا نه. آیا این فرد باید به شکّ خود اعتنا کند و وظیفهای برعهدهاش آمده است یا نباید به شکّ خود اعتنا کند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] کسی که قبل از اذان وضو بگیرد آیا وضوی او برای نماز صحیح است؟
- [آیت الله سبحانی] کسی که چند ساعت قبل از نماز، به قصد نماز، وضو بگیرد، آیا وضوی او صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] شخصی که در نماز شک به صحیح بودن نماز می کند؛ آیا می تواند بدون شکستن نماز، آن را رها کرده و نماز را از سر بگیرد؟
- [آیت الله بهجت] تجدید وضو جایز است یا نه؟ و اگر شخص تجدید وضو کرد و نماز خواند، بعد یادش آمد که وضوی قبلی اش باطل شده، آیا نمازی که با این وضوی جدید خوانده صحیح است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی به خیال اینکه وضو دارد تجدید وضو کرد، و نماز خواند، بعد یادش آمد که وضوی قبلی اش باطل شده، آیا نمازی که با این وضوی جدید خوانده صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] شخصی به علت بیماری در بین نماز شک می کند، بلکه احتمال قوی می دهد که ادرار از او به صورت قطره قطره خارج شده، ولی خودش در آن هنگام متوجه نبوده، حکم نماز و وضوی او چیست؟
- [سایر] آیا جایز است در دانشگاه وضو بگیریم و بیرون از دانشگاه با آن نماز بخوانیم؟
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی در اشواط سعی شک کند، می تواند سعی را رها کند و برای اطمینان بیشتر آن را از اول شروع کند؟
- [آیت الله بهجت] اگر شک در خارج شدن باد از شکم، درست بودن وضو و شک در درست گفتن تکبیرة الاحرام پیش بیاید؛ تکلیف چیست؟
- [سایر] 1. اگر بر دست مانعی باشد که قابل ازاله نباشد آیا باید وضو را به نیت وضوی جبیره ای بگیرد یا وضوی معمولی؟ 2. در فرض مذکور اگر به نیت وضوی معمولی وضو گرفت آیا صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر پیش از وضو بداند که در بعضی از اعضای وضو مانعی برای رسیدن آب هست و بعد از وضو شک کند که در هنگام وضو آب را به آن جا رسانده یا نه، وضوی او صحیح است، ولی اگر بداند که هنگام وضو متوجه آن مانع نبوده، باید دوباره وضو بگیرد.
- اگر در بعضی از اعضای وضو مانعی باشد که گاهی آب بخودی خود زیر آن رسیده و گاهی نمیرسد و انسان بعد از وضو شک کند که آب زیر آن رسیده یا نه، وضوی او صحیح است؛ ولی چنانچه بداند هنگام وضو متوجه رسیدن آب به زیر آن نبوده، باید دوباره وضو بگیرد.
- اگر بعد از وضو شک کند چیزی که مانع رسیدن آب است در اعضای وضو بوده یا نه، وضوی او صحیح است.
- کسی که یقین دارد وقت نماز داخل شده، اگر نیّت وضوی واجب کند و بعد از وضو بفهمد وقت داخل نشده، وضوی او صحیح است.
- اگر بعد از نماز بداند که وضوی او باطل شده است ولی شک کند که قبل از نماز وضوی او باطل شده یا بعد از نماز، نمازی که خوانده صحیح است.
- اگر اطمینان کند وقت نماز فرا رسیده و مشغول نماز شود و در بین نماز شک کند که وقت داخل شده یا نه، نماز او صحیح نیست؛ ولی اگر در بین نماز اطمینان داشته باشد که وقت فرا رسیده و شک کند که آنچه از نماز خوانده در وقت بوده یا نه، نماز او صحیح است.
- اگر مأموم بعد از نماز بفهمد که امام عادل نبوده یا کافر بوده یا بدون وضو نماز خوانده، نماز جماعت او صحیح است.
- اگر بعد از نماز شک کند که وضو گرفته یا نه، نماز او صحیح است ولی باید برای نمازهای بعدی وضو بگیرد.
- اگر فراموش کند آب غصبی است و با آن وضو بگیرد، وضوی او صحیح است. * شرط چهارم:ظرف آب وضو مباح باشد. * شرط پنجم:ظرف آب وضو طلا و نقره نباشد.
- اگر شک کند که وضوی او باطل شده یا نه، بنا را بر این میگذارد که وضوی او باقی است، ولی اگر بعد از ادرار استبراء نکرده و وضو گرفته باشد و بعد از وضو، رطوبتی از او بیرون آید که نداند ادرار است یا رطوبت پاک، وضوی او باطل است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] اگر پیش از وضو بداند که در بعضی از اعضای وضو مانعی از رسیدن آب هست و بعد از وضو شک کند که در موقع وضو آب را به آن جا رسانده یا نه، وضوی او صحیح است، ولی اگر بداند که موقع وضو ملتفت آن مانع نبوده، باید دوباره وضو بگیرد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر پیش از وضو بداند که در بعضی از اعضاء وضو مانعی از رسیدن آب هست و بعد از وضو شک کند که در موقع وضو آب را به آنجا رسانده یا نه وضوی او صحیح است ، ولی اگر بداند که موقع وضو ملتفت آن مانع نبوده ، باید دوباره وضو بگیرد .
- [آیت الله سبحانی] اگر پیش از وضو بداند که در بعضی از اعضای وضو مانعی از رسیدن آب هست و بعد از وضو شک کند که در موقع وضو آب را به آنجا رسانده یا نه، وضوی او صحیح است، ولی اگر بداند که موقع وضو ملتفت آن مانع نبوده باید دوباره وضو بگیرد.
- [آیت الله مظاهری] اگر پیش از وضو بداند که در بعضی از اعضای وضو مانعی از رسیدن آب هست و بعد از وضو شک کند که در موقع وضو آب را به آنجا رسانده یا نه، گرچه بداند در موقع وضو ملتفت آن مانع نبوده وضوی او صحیح است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر یکی از اعضای وضو نجس باشد و بعد از وضو شک کند که پیش از وضو ان جا را اب کشیده یا نه چنانچه هنگام وضو گرفتن ملتفت پاک و نجس بودن ان جا نبوده وضوی او باطل است و اگر می داند یا احتمال می دهد که ملتفت بوده وضوی او صحیح است و در هر صورت جایی را که نجس بوده باید اب بکشد
- [آیت الله بهجت] اگر انسان شک کند که به اعضای وضوی او چیزی چسبیده یا نه، چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا باشد، مثل آنکه بعد از گِل کاری شک کند گِل به دست او چسبیده یا نه، باید وارسی کند یا بهقدری دست بمالد که اطمینان پیدا کند که اگر بوده برطرف شده یا آب به زیر آن رسیده است؛ و اگر از روی غفلت وضو گرفت و بعد معلوم شد که مانعی بوده، وضویش باطل است؛ و اگر احتمال داد که مانعی در کار نیست و به امید عدم مانع وضو گرفت یا غافل شد، و بعد معلوم شد مانعی در کار نبوده، صحیح بودن وضو خالی از وجه نیست.
- [آیت الله سیستانی] اگر پیش از وضو بداند که در بعضی از أعضاء وضو مانعی از رسیدن آب هست ، و بعد از وضو شک کند که در موقع وضو آب را به آنجا رسانده یا نه ، وضوی او صحیح است .
- [آیت الله بروجردی] اگر پیش از وضو بداند که در بعضی از اعضای وضو مانعی از رسیدن آب هست و بعد از وضو شک کند که در موقع وضو آب را به آن جا رسانده یا نه، وضوی او صحیح است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بعد از نماز بفهمد که در حال نماز شکی برای او پیش آمده ولی نداند از شکهای صحیح بوده یا از شکهای باطلکننده نماز، چنانچه بداند یا احتمال دهد که بر فرضی که شک باطل کننده نماز بوده از روی غفلت نماز را ادامه نداده است مثلاً نماز را رجاءً ادامه داده است، در این صورت میتواند بدون انجام دادن وظیفه شک، نماز را از سر بگیرد، ولی اگر بداند که بر فرضی که شک، نماز را باطل می‌کند از روی غفلت نماز را ادامه داده است بنا را بر این میگذارد که شک او از شکهای صحیح بوده، پس اگر شک او بر فرض صحیح بودن مشخص است به وظیفه همان شک عمل می‌کند و اگر شک او بر فرض صحیح بودن مشخّص نیست ولی میتواند با احتیاط کردن نماز خود را درست کند، باید احتیاط کند، مثلاً اگر شک صحیح او بعد از سر برداشتن از سجده دوم بوده و مردّد بین شک دو و چهار و شک دو و سه و چهار باشد، بنا را بر چهار میگذارد و بعد از نماز دو رکعت نماز احتیاط ایستاده و بعد دو رکعت نماز احتیاط نشسته بجا می‌آورد، در نتیجه به وظیفه هر دو شک عمل کرده است و نمازش صحیح است، ولی اگر نتواند با به جا آوردن وظیفه شک، نماز انجام شده خود را درست کند و نیاز به از سرگرفتن نماز باشد، میتواند بدون انجام دادن وظیفه شک، نماز را از سر بگیرد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که یقین دارد وقت نماز داخل شده اگر نیت وضوی واجب کند و بعد از وضو بفهمد وقت داخل نشده، وضوی او صحیح است.