غواصی
غوّاصی یعنی فرو رفتن در دریا و مانند آن است.
اگر شخصی به هنگام غوّاصی در دریا اشیای با ارزشی را که در دریا افتاده است، پیدا کند، حکمش چیست؟
حکم لُقطه را دارد، مگر این که بداند صاحب آن مال از آن اعراض کرده است که در این فرض، غوّاص مالک آن میشود؛ ولی از باب این که این مال از راه غوّاصی به دست آمده، خمس به آن تعلّق نمیگیرد.
حکم لُقطه را دارد، مگر این که بداند صاحب آن مال از آن اعراض کرده است که در این فرض، غوّاص مالک آن میشود؛ ولی از باب این که این مال از راه غوّاصی به دست آمده، خمس به آن تعلّق نمیگیرد.
عنوان سوال:
اگر شخصی به هنگام غوّاصی در دریا اشیای با ارزشی را که در دریا افتاده است، پیدا کند، حکمش چیست؟
پاسخ:
حکم لُقطه را دارد، مگر این که بداند صاحب آن مال از آن اعراض کرده است که در این فرض، غوّاص مالک آن میشود؛ ولی از باب این که این مال از راه غوّاصی به دست آمده، خمس به آن تعلّق نمیگیرد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر شخصی روزی را که مردّد بین آخر شعبان و اول رمضان است، افطار کند، از نظر قضا و کفّاره چه حکمی دارد؟ اگر روزی را که مردّد بین آخر رمضان و اول شوال است، افطار کند، حکمش چیست؟
- شخصی یقین دارد که فردا قبل از اذان ظهر مسافرت میکند و بدین جهت در شب ماه مبارک رمضان خود را جنب میکند و بعد از اذان صبح غسل مینماید و نماز میخواند و سپس به مسافرت میرود. آیا چیزی بر عهده این شخص میآید یا نه؟ اگر با این فرض، موفّق به مسافرت نشود، حکمش چیست؟
- من در سپاه مشغول به کار هستم و به تلفن خط آزاد دسترسی دارم. میخواستم بدانم بطور عادی حکم استفاده در مسائل شخصی از این خط چیست؟ و اگر ورود تلفن همراه به مجموعه ممنوع باشد در این حالت حکمش چیست؟
- شخصی در بعد از ظهر عید قربان که جمره عقبه خلوت است، خودش میتواند رمی کند؛ ولی دیگر نمیتواند قربانی را در روز عید انجام دهد. آیا برای این که بتواند قربانی را در روز عید انجام دهد، جایز است برای رمی جمره، در صبح روز عید نایب بگیرد؟ اگر چندین سال در صبح روز عید نایب گرفته باشد، حکمش چیست؟
- من در سپاه مشغول به کار هستم و به تلفن خط آزاد دسترسی دارم. میخواستم بدانم بطور عادی حکم استفاده در مسائل شخصی از این خط چیست؟ و اگر ورود تلفن همراه به مجموعه ممنوع باشد در این حالت حکمش چیست؟
- در یک منطقه نظامی که در فاصله پنجاه کیلومتری شهر قرار دارد، تعدادی از پرسنل نظامی به همراه خانواده خود زندگی میکنند و مدت اقامت آنها در منطقه، معلوم نیست؛ ولی کمتر از دو سال هم نیست. لطفا به سؤالهای زیر پاسخ دهید. الف. پرسنل، برای انجام دادن امور اداری، در فاصله کمتر از ده روز، یک یا دو بار به شهر اعزام میگردند و خانواده آنها نیز برای خرید مایحتاج زندگی و تفریح، هر هفته به شهر مسافرت میکنند. وظیفه آنها در منطقه چیست؟ ب. بعضی از فرزندان پرسنل، در شهر مشغول به تحصیل هستند و هر روز به شهر میروند. تکلیف آنها در منطقه چیست؟ ج. اگر پرسنل و خانواده آنها در محدوده کمتر از حدّ ترخّص مسافرت کنند، وظیفه آنها در منطقه چیست؟ د. پرسنلی که در ناو خدمت میکنند، به مأموریت دریایی اعزام میشوند و گاهی یک هفته یا بیشتر و یا کمتر در دریا میمانند و معلوم نیست که چند روز در منطقه بمانند و ممکن است در بین ده روز، دو مرتبه هم به دریا اعزام شوند، آیا در مورد این افراد صدق میکند که شغل آنها سفر است و نماز آنها در دریا و منطقه چه حکمی دارد؟ ه . پرسنلی که در منطقه راننده هستند و به شهر ایاب و ذهاب میکنند و یا به مأموریتهای خارج از محدوده شهر میروند، حکم نمازشان در سفر و منطقه چیست؟ و. سربازانی که در منطقه هستند و هر هفته برای شرکت در نماز جمعه یا امور شخصی به شهر میروند، وظیفه شان چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] شخصی پیش از به جا آوردن طواف النساء، با زن خود بازی می کند، حکمش چیست؟
- [آیت الله خوئی] کتب و قرآنهای وقفی خطی که مردم از آنها استفاده قرائتی نمیکنند (و یا کمتر مورد استفاده است) ولی از لحاظ قیمت چون از اشیای عتیقه است ارزشی معتنا به دارد آیا اجازه فروش و صرف ثمن آن را در امور خیریه دینیه میفرمائید یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] اگر شخصی اشیای کوچکی مثل دمپایی، النگو، شلوار و غیره را غصب کند و سپس پس دهد، باید اجرت المثل مدت غصب را نیز به صاحبش بدهد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر شخصی مال با ارزشی را در خیابان پیدا کند، و آن مال را بخاطر فرار از مسؤولیّت رها کند; آیاضامن است؟
- [آیت الله بهجت] اگر شخصی آن قدر به میّت نزدیک شود که لباسش به میّت بخورد، حکمش چیست؟
- [آیت الله سبحانی] گوشی موبایل و ماشینی که معمولاً پدر از آن استفاده می کند، آیا جزء اشیای شخصی پدر محسوب شده و به پسر بزرگتر می رسد؟
- [آیت الله سیستانی] شخصی در سعی چهارده شوط با اعتقاد به این که همین بر او واجب است، به جای آورد، حکمش چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] بعض از شرکتهای محصولات غذائی جهت جلب مشتریان اشیای قیمتی از جمله خودکار , دفترچه جیبی , بلیت بخت آزمائی و امثال آن در داخل محصولات خودشان مثل کیسه برنج و چای و غیره میگذارند و موقع خرید از مغازه بدست میاوریم . خواهشمند است مرقوم فرمائید، از نظر شرعی تصرف و استفاده از این چیزها حکمش چیست ؟
- [آیت الله علوی گرگانی] رأی دادن به نمایندگانی که برای دفاع از اصول و معیارهای اخلاقی و ارزشی جامعه بر نمیخیزند و متأسفانه در برخی از موارد به منافع شخصی و گروهی خود میاندیشند چه صورت دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] نظر حضرتعالی درباره نگهداری، حمل و استفاده شخصی، یا عمومی، از نوارها و دیگر اشیای مبتذل و مستهجنی که موجب فساد اخلاق و جریحه دار شدن عفّت عمومی می گردد، چیست؟ آیا متخلّف مستوجب تعزیر شرعی است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در هفت چیز خُمس واجب میشود: اوّل:درآمد کسب و کار. دوم:معدن. سوم:گنج.چهارم:مال حلال مخلوط به حرام. پنجم: جواهری که به واسطه غوّاصی (یعنی فرو رفتن در دریا) به دست میآید. ششم: غنیمت جنگ. هفتم:زمینی که کافر ذمّی از مسلمان بخرد و احکام هر یک به تفصیل گفته خواهد شد.
- اگر به واسطه غوّاصی (یعنی فرو رفتن در دریا و مانند آن) لؤلؤ و مرجان یا جواهر دیگری را که با فرو رفتن در دریا بیرون میآید، بیرون آورند روییدنی باشد یا معدنی جزء انفال محسوب میشود و تصرّف در آن بنابر احتیاط واجب باید با اجازه حاکم شرعی باشد و چنانچه بعد از کم کردن مخارجی که برای بیرون آوردن آن کردهاند، قیمت آن به 18 نخود (456/3 گرم) طلا برسد، باید خُمس آن را بدهند، چه در یک دفعه آن را از دریا بیرون آورده باشند یا در چند دفعه به شرط آن که عرفا یک استخراج محسوب شود آنچه بیرون آمده از یک جنس باشد یا از چند جنس، ولی اگر چند نفر آن را بیرون آورده باشند، قیمت سهم هر کدام از آنان که به 18 نخود طلا برسد، باید خُمس سهم خود را بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر بهوسیله غواصی، یعنی فرو رفتن در دریا، لؤلؤ و مرجان یا جواهر دیگری که با فرو رفتن در دریا بیرون میآید بهدست آورند، خواه روییدنی باشد، یا معدنی، چنانچه بعد از کسر هزینه غواصی، قیمت آن به 18 نخود طلا برسد، باید خمس آن را بدهند، خواه در یک نوبت آن را از دریا بیرون آورده باشند یا در چند نوبت.
- [آیت الله مکارم شیرازی] عنبر ماده خوش بویی که از دریا می گیرند، هرگاه به وسیله غواصی بیرون آورند خمس دارد و اگر از روی آب، یا کنار دریا به دست آورند باز هم بنابر احتیاط واجب باید خمسش را بدهند.
- [آیت الله جوادی آملی] .غوص نیز مانند معدن و گنج , دارای نصاب است و نصاب آن , یک دینار است. اگر ارزش اشیای غوّاصی شده پس از کسر هزینه های غوص به مقدار یک دینار طلا برسد, خمس دارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر جواهرات یا لؤلؤ و مرجان , بر اثر سانحه دریایی از کشتی غرق شده به دریا افتاده باشد و غواصی آنها را خارج نماید، سه حالت دارد: یکم: یقین دارد ک ه مالک آن اعراض نکرده ; در این صورت , مِلک غواص نمیشود و حکم (لُقَطَه) را دارد. دوم: شک دارد که آیا مالکش اعراض کرده یا نه ; در این صورت , ملکیت مالک استصحاب میشود و غواص مالک آن نخواهد شد. سوم: یقین داشته باشد که مالک اعراض کرده است ; در این صورت, غوّاص مالک میشود؛ ولی به عنوان غوص خمس ندارد. حکم معدن غوّاصی شده
- [آیت الله بروجردی] در هفت چیز خمس واجب میشود:اوّل:منفعت کسب.دوم:معدن.سوم:گنج.چهارم:مال حلال مخلوط به حرام.پنجم:جواهری که به واسطهی غوّاصی یعنی فرو رفتن در دریا به دست میآید.ششم:غنیمت جنگ.هفتم:زمینی که کافر ذمی از مسلمان بخرد.و احکام اینها مفصّلاً گفته خواهد شد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر غوّاصی در اعماق دریا اشیاء معدنی را مانند عقیق و یاقوت و غیره استخراج کند، براساس قاعده, به عنوان معدن خمس دارد؛ اما برپایه روایات, به عنوان غوص خمس دارد. عنبر دریایی و نصاب آن
- [آیت الله بروجردی] اگر به واسطهی غوّاصی یعنی فرو رفتن در دریا لؤلؤ و مرجان یا جواهر دیگری بیرون آورند، روییدنی باشد یا معدنی، چنانچه بعد از کم کردن مخارجی که برای بیرون آوردن آن کردهاند، قیمت آن به 18 نخود طلا برسد، باید خمس آن را بدهند، چه در یک دفعه آن را از دریا بیرون آورده باشند یا در چند دفعه، آنچه بیرون آمده از یک جنس باشد یا از چند جنس، یک نفر آن را بیرون آورده باشد یا چند نفر.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر به واسطه غوّاصی یعنی فرو رفتن در دریا لؤلؤ ومرجان یا جواهری دیگری بیرون آورند، روییدنی باشد یا معدنی، بنابر احتیاط واجب اگر قیمت آن به 18 نخود طلا برسد، باید خمس آن را بدهند، چه در یک دفعه آن را از دریا بیرون آورده باشند یا در چند دفعه، آنچه بیرون آمده از یک جنس باشد یا از چند جنس، یکنفر آن را بیرون آورده باشد یا چند نفر.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی به قصد حفّاری، لایروبی یا اکتشاف معدن نفت و مانند آن به زیر دریا رفت و گوهری یافت و بیرون آورد، در این صورت, اگرچه به قصد غوص و حیازت گوهر به دریا نرفته است؛ ولی کار او عنوان غوص دارد و باید پس از کسر هزینه و رسیدن به مقدار نصاب، خمس آن را بپردازد. یافتن گوهر در شکم حیوانِ غواصی شده
- [آیت الله سبحانی] اگر به واسطه غوّاصی یعنی فرو رفتن در دریا لؤلؤ و مرجان یا جواهر دیگری که با فرو رفتن در دریا بیرون می آید بیرون آورند، روئیدنی باشد، یا معدنی، چنانچه بعد از کم کردن مخارجی که برای بیرون آوردن آن کرده اند، قیمت آن به 18 نخود طلا برسد، باید خمس آن را بدهند، چه در یک دفعه آن را از دریا بیرون آورده باشند یا در چند دفعه; آنچه بیرون آمده از یک جنس باشد، یا از چند جنس ولی اگر چند نفر، آن را بیرون آورده باشند، هر کدام آنان که قیمت سهمش به 18 نخود طلا برسد، فقط او باید خمس بدهد.