فرار
فرار به معنی گریختن است.
اگر شخصی مال با ارزشی را در خیابان پیدا کند، و آن مال را بخاطر فرار از مسؤولیّت رها کند; آیاضامن است؟
در صورتی که آن را برندارد، ضامن نیست.
در صورتی که آن را برندارد، ضامن نیست.
عنوان سوال:
اگر شخصی مال با ارزشی را در خیابان پیدا کند، و آن مال را بخاطر فرار از مسؤولیّت رها کند; آیاضامن است؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در مورد صدمات وارده بر شخص در مقام دفاع بفرمایید: الف) چنان چه شخصی در مقام دفاع از خود، مجبور به عملی شود که صدمه بدنی به وی وارد کند، یا موجب مرگ وی گردد، مسؤولیّت مرگ مدافع، یا صدمات وارده بر عهده کیست؟ به عنوان مثال اگر برای فرار از تجاوز جنسی خود را به شیشه ای بزند و مجروح شود، یا در اثر پریدن از بلندی پای او بشکند، یا فوت نماید، چه کسی ضامن است؟ ب) در فرض فوق، آیا بین صورتی که راه فرار منحصر در آنچه انتخاب کرده بوده، و موردی که راه دیگری برای فرار وجود داشته، ولی شخص مورد هجوم در اثر ترس یا عجله از این طریق اقدام نموده، تفاوتی وجود دارد؟
- راننده ای مقصر با عابر پیاده تصادف می کند و به بهانه انتقال به بیمارستان بیمار را سوار می کند، امّا از ترس برای فرار از مجازات، او را در بیابان و دور از دسترس مردم رها می سازد و مصدوم به علّت خونریزی و عدم کمک و مراقبت در همان محل فوت می نماید، آیا این قتل، قتل عمد محسوب می شود؟
- شخصی از مغازه ای یک کیسه برنج خریده، در حالی که رفته پای دخل پول برنج را بدهد دزدی وارد شده کیسه را برداشته و فرار کرده است. حالا فروشنده ضامن است یا خریدار؟
- شخصی در وسط طواف، آن را به هر دلیل رها کرده، و طواف را از سر می گیرد. آیا طوافش صحیح است؟ اگر اعمال بعدی را انجام داده باشد، چه وظیفه ای دارد؟
- شخصی شوط اوّل طواف را، که به طور ناقص انجام شده بود، رها نموده، سپس شش شوط دیگر به جا می آورد، بعد از آن شوط اوّل را اعاده می کند. آیا طوافش صحیح است؟
- شخصی به هنگام رمی جمرات در تعداد سنگهایی که پرتاب کرده شک می کند، سپس آن مقدار را رها کرده، از اوّل شروع می نماید. آیا رمی او صحیح است؟
- شخصی در پایان یکی از دورهای طواف آن را رها کرده، و لحظه ای استراحت می کند. هنگامی که برای تکمیل آن برمی گردد شک می کند که شوط پنجم بوده، یا ششم؟ وظیفه اش را بیان فرمائید.
- آیا زن شوهردار می تواند از مال شخصی خود در موارد تبرّع بدون اجازه ی شوهر استفاده نماید؟
- اگر شخصی اموال خود را به کسی صلح کند به این شرط که او بعد از وفات صلح کننده مال را بین ورثه او تقسیم نماید؛حال آیا این شخص می تواند آن مال را به شخص دیگری صلح نماید؟
- اگر مالک و شخصی که مال را گرفته است،اختلاف نمایند که مال به عنوان اجاره بوده یا عاریه، حق با چه کسی است؟ یا اگر مالک بگوید مال را به عنوان اجاره یا امانت داده است اما گیرنده ی مال بگوید به عنوان عاریه گرفته است، حق با کدام یک آنها می باشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر بخاطر عدم وجود امکانات کافیِ اطلاع رسانی، اطلاعات جدید به پزشک نرسد و وی هیچگاه مطلع نگردد، آنگاه مسؤولیت بی فایده بودن روشهای قبلی بر عهده کیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر شخصی به هنگام غوّاصی در دریا اشیای با ارزشی را که در دریا افتاده است، پیدا کند، حکمش چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در قتل عمد و شبه عمد، اگر جانی فرار کند دیه از مال او و اگر مال ندارد از بستگان نزدیک او گرفته می شود والا از بیت المال، حال اگر شخصی جراحت وارد کرده و فرار کرده است حکم چگونه است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی از نفس شخصی دیگر کفالت نمود و متّهم فرار کرد آیا کفیل را می‌توان زندان نمود یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] شخصی بدون مجوز از سازمان آب، لوله ای از خیابان به منزل خود کشیده است، حکم غسل و وضوی انجام شده با آن آب چیست؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] شخصی بدون مجوز از سازمان آب، لوله‌ای از خیابان به منزل خود کشیده است. غسل و وضوی انجام شده با آن آب چه حکمی دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] رأی دادن به نمایندگانی که برای دفاع از اصول و معیارهای اخلاقی و ارزشی جامعه بر نمی‌خیزند و متأسفانه در برخی از موارد به منافع شخصی و گروهی خود می‌اندیشند چه صورت دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی بخاطر محروم کردن فرزندانش از ارث کلیّه اموال غیر منقول خود را وقف امام حسین 7 می‌نماید آیا این وقف صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی که جنب شده است اگر بخاطر دور بودن حمام یا نبودن آن قبل از اذان تیمّم و بعداغسل کند روزه‌اش صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] زمینی برای شخصی بوده که از کشور فرار کرده و رفته است، سپس آن زمین را مسجد کرده اند. وظیفه شرعی درباره این مسجد چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که ملکی را اجاره کرده و سرقفلی نپرداخته هنگامی که مدت اجاره به سر رسید حق ندارد بدون اذن صاحب ملک در آنجا اقامت کند و اگر آن را تخلیه نکند غاصب و ضامن ملک و ضامن مثل مال الاجاره است، خواه اجاره اول کوتاه باشد یا طولانی و خواه در مدت اجاره ارزش ملک بالا رفته باشد یا نه و اگر کسی ملک را از چنین شخصی اجاره کند اجاره اش صحیح نیست، مگر این که صاحب ملک رضایت دهد.
- جعاله آن است که انسان قرار بگذارد که در مقابل کاری که برای او انجام می دهند مال معینی بدهد، مثلاً بگوید (هر کس گمشده مرا پیدا کند هزار تومان به او می دهم) به شخصی که این قرار را می گذارد (جاعل) و به شخصی که کار را انجام می دهد (عامل) می گویند و فرق میان (جعاله) و (اجیر کردن کسی برای انجام کاری) این است که در اجاره بعد از خواندن صیغه اجیر باید عمل را انجام دهد و کسی هم که او را اجیر کرده اجرت را به او بدهکار است، ولی در جعاله عامل می تواند مشغول کار نشود، یا در وسط کار از آن دست بکشد و نیز تا کار را انجام نداده جاعل بدهکار نیست.
- شخصی که برای او وصیت شده باید وجود داشته باشد، بنابراین اگر مالی را برای بچه ای که ممکن است بعداً به وجود آید وصیت کند اشکال دارد و احتیاط آن است که با ورثه صلح کنند، ولی اگر برای بچه ای که در شکم مادر است وصیتی کند وصیت او صحیح است هر چند هنوز روح نداشته باشد، پس اگر زنده به دنیا آمد باید آنچه را که وصیت کرده به او دهند و اگر مرده به دنیا آید وصیت باطل می شود و آن مال به ورثه می رسد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] قبرستان‌هایی که وقف بوده و در مسیر خیابان قرار می‌گیرند، از وقف بودن خارج نمی‌شوند و تصرّف و نیز خرید و فروش آنها جایز نیست، ولی عبور ومرور از آنها اگر هتک حرمت اموات نباشد اشکال ندارد و در صورتی که قبرستان ملک شخصی افراد باشد، هرگونه تصرّف در آن بستگی به رضایت صاحب ملک دارد.
- [آیت الله مظاهری] هرگاه از شخصی که مال انسان را برده مالی نزد انسان باشد چنانچه از آمدن او مأیوس شد می‌تواند به قیمت مالی که از او برده از مال او تقاصّاً بردارد و بقیه آن حکم مجهول المالک را دارد.
- [آیت الله سیستانی] زکات در ده چیز گذشته در صورتی واجب میشود ، که مال به مقدار نصاب که بعداً گفته میشود برسد ، و آن مال شخصی انسان باشد ، و مالک آن آزاد باشد .
- [آیت الله شبیری زنجانی] مسافرت در ماه رمضان اشکال ندارد، ولی برای فرار از روزه، مسافرت مکروه است و همچنین است هر گونه سفر قبل از پایان شب بیست و سوم ماه رمضان، مگر این که سفر برای حج یا عمره یا استقبال برادر مؤمن یا از بیم تلف مال و یا تلف جان برادر مؤمن یا به جهت ضرورت دیگر باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] مضاربه قرار دادی است که شخصی به دیگری مالی بدهد که او با ان مال تجارت کند و سود بین ان دو به کسر مشاع مانند نصف و ثلث باشد به صاحب مال مالک و به کسی که تجارت می کند عامل می گویند و در تحقق ان ایجاب و قبول معتبر است چه به لفظ باشد یا به فعل مثل ان که مالک مال را به عنوان مضاربه به عامل بدهد و عامل به گرفتن مال قبول کند
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر امام (ع)،پیش از تخمیس غنائم، مالی را از آن بردارد و به شخصی بپردازد یا برای مصالحی مصرف کند، آن مال خمس ندارد و از حکم غنیمت خارج میشود.
- [آیت الله وحید خراسانی] مفلس شخصی که حاکم شرع او رااز تصرف در اموالش منع کرده و سفیه کسی که مال خودرا در کارهای بیهوده مصرف می کند اگر نذر کند مالی به فقیر بدهد صحیح نیست
- [آیت الله جوادی آملی] .شخصی که در پایان سال خمسی محاسبه کرد و خمس بدهکار شد، تصرف در آن مال, پیش از پرداختن خمس جایز نیست، مگر آنکه از حاکم شرع اذن بگیرد.
- [آیت الله بهجت] اگر مالی را برای شخصی وصیت کرد و معین نکرد که در چه راهی مصرف کند و او هم قبول کرد، آن مال را مالک میشود، اما چنانچه تعیین کرد که چگونه مصرف شود، اگر تخلّف کند، ضامن است.
- [آیت الله بهجت] کار کردن برای کسی که مالش مخلوط به حرام است، و دستمزد گرفتن از او، در صورتی که شخصی یقین ندارد که در مال مورد ابتلای او، حرام وجود دارد، مانعی ندارد و حلال است.