سال خمسی
يكسال تمام كه از تاريخ شروع به كار يا حصول درآمد، و برای كسانی كه مدت زمانی خمس نپرداخته‌اند، از تاريخ نخستين رسيدگی به حساب اموال آغاز می‌گردد.
آیا میتوان سال خمسی را تغییر داد؟
میتوان سال خمسی را تغییر داد؛ ولی اگر مستلزم گذشت بیش از یک سال از درآمد خاصّی باشد، خمس آن را باید جداگانه حساب کرد.
میتوان سال خمسی را تغییر داد؛ ولی اگر مستلزم گذشت بیش از یک سال از درآمد خاصّی باشد، خمس آن را باید جداگانه حساب کرد.
پاسخ:
میتوان سال خمسی را تغییر داد؛ ولی اگر مستلزم گذشت بیش از یک سال از درآمد خاصّی باشد، خمس آن را باید جداگانه حساب کرد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا غیر از محاسبه خمس در پایان سال خمسی، میتوان مثلاً خمس را در پایان هر روز یا هر ماه و یا پس از هر معامله یا پس از چند معامله حساب کرد یا خیر؟ در صورت جایز بودن، آیا سال خمسی از بین میرود یا باید در پایان سال خمسی، دوباره به حساب خمس رسیدگی کرد؟
- کسی دارای سال خمسی بوده و چند سال به جهت این که قرضش بسیار بیشتر از اضافه درآمد در سر سال بوده، گمان میکرده که وظیفهای برای خمس دادن ندارد. آیا اکنون وظیفهای دارد یا خیر؟ و سال خمسی او تغییر کرده یا نه؟
- کسی که جنسی را قبل از سال خمسی خود میخرد و پول آن را پس از سال خمسی میپردازد، آیا در پایان سال خمسی که هنوز پول آن جنس را پرداخت نکرده، باید خمس آن جنس را حساب کند؟
- آیا در سال خمسی، تبدیل سال شمسی به قمری یا به عکس آن جایز است یا خیر؟
- کسی که قبل از سال خمسی خود به سفر میرود و هدایایی برای فامیل و آشنایان تهیه میکند و بعد از سال خمسی به آنها میدهد، آیا خمس این هدایا را باید بپردازد؟
- شخصی دارای سال خمسی است. اگر در بین سال خمسی فوت کند، آیا ورثه او میتوانند قبل از پرداخت خمس او، از ترکه او در تجهیز و تکفین و سایر مخارج میّت مصرف کنند؟
- اگر کسی قبل از فرا رسیدن سال خمسی، وسایل ضروری زندگی خود را خریداری کند و تصمیم داشته باشد بعد از فرا رسیدن سال خمسی آنها را بفروشد، آیا باید خمس آنها را بپردازد؟
- اگر از سالهای قبل، خمس به مالی تعلّق گرفته باشد، آیا میتوان آن را از درآمد بین سال پرداخت نمود؟
- چنانچه از اموال مخمّس در طول سال خرج شود، آیا میتوان از درآمد همان سال، به مقدار خرج شده جایگزین نمود؟
- آیا گاو و گوسفندی که در بین سال خمسی فروخته میشوند، خمس دارند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا تغییر زمان حساب سال خمسی جایز است؟
- [سایر] آیا تغییر زمان حساب سال خمسی جایز است؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا میتوان سال خمسی را تغییر داد؟ چگونه؟
- [آیت الله بهجت] آیا می توان سال خمسی را تغییر داد و اگر کسی سود فاصله ی سال اصلی و سال جدید را تخمیس کند، آیا باز هم برای تغییر سال خمسی نیاز به اذن حاکم شرع دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا می توانم سال خمسی خود را تغییر دهم؟
- [آیت الله بهجت] آیا می توان سال خمسی را تغییر داد؟ چگونه؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا می توان سال خمسی را تغییر داد؟ چگونه؟
- [آیت الله بهجت] آیا جایز است سال خمسی را برای فرار از پرداخت خمس تغییر داد؟ مثلاً فردی قرار است دو روز پیش از سال خمسی پولی به دستش برسد، سال خمسی را به ده روز جلوتر تغییر می دهد تا آن پول از درآمد سال آینده اش باشد.
- [آیت الله سبحانی] آیا پس از تعیین سال خمسی توسط نماینده مرجع تقلید، مقلد می تواند آن تاریخ را تغییر دهد؟
- [آیت الله سبحانی] آیا پس از تعیین سال خمسی توسط نماینده مرجع تقلید، مقلد می تواند آن تاریخ را تغییر دهد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر عین نجس مانند ادرار، به آبی که بیشتر از کُر است برسد و بو یا رنگ یا مزه قسمتی از آن را تغییر دهد، چنانچه مقداری که تغییر نکرده کمتر از کُر باشد، تمام آب نجس می‌شود و اگر به اندازه کُر یا بیشتر باشد، فقط مقداری که بو یا رنگ یا مزه آن تغییر کرده نجس می‌شود.
- در صورتی که رأی مجتهد تغییر کند، مقلد نمیتواند بر رأی قبلی مجتهد باقی بماند، و اگر شک کند که رأی مجتهد تغییر کرده است یا نه، میتواند تا مشخص شدن آن بر رأی قبلی باقی بماند.
- اگر نجاستی در چاه بریزد و بو یا رنگ یا مزه آب آن را تغییر دهد، چنانچه تغییر آب چاه از بین برود، بنابر احتیاط وقتی پاک می‌شود که با آبی که از چاه میجوشد مخلوط گردد.
- اگر عین نجس مانند ادرار و خون به آب کُر برسد، چنانچه به واسطه آن بو یا رنگ یا مزه آب تغییر کند، آب کُر نجس می‌شود و اگر تغییر نکند نجس نمیشود.
- آبی که به واسطه نجاست، بو یا رنگ یا طعم آن تغییر کرده، چنانچه به خودی خود و بدون اتصال به آب کُر یا جاری و مانند آنها تغییر آن از بین برود، پاک نمیشود.
- اگر بوی آب کُر به واسطه غیر نجاست تغییر کند، نجس نمیشود.
- آبی که عین نجاست، مثل خون و ادرار به آن برسد و بو یا رنگ یا مزه آن را تغییر دهد، اگرچه کُر یا جاری باشد نجس می‌شود، ولی اگر بو یا رنگ یا مزه آب به واسطه نجاستی که بیرون آن است عوض شود مثلاً مرداری که پهلوی آب است بوی آن را تغییر دهد نجس نمیشود.
- اگر کسی فتوای مجتهدی را به دیگری بگوید و بعد از گفتن فتوا بفهمد اشتباه کرده، باید اشتباه را برطرف کند و چنانچه فتوای آن مجتهد تغییر کند نیز بنابر احتیاط باید به او خبر دهد که فتوا تغییر کرده، خصوصا اگر کسی که فتوا برای او نقل شده در اعمال خود به گفته ناقل فتوا اعتماد مینماید.
- اگر نجاستی به آب جاری برسد، مقداری از آن که بو یا رنگ یا مزهاش به واسطه نجاست تغییر کرده، نجس است و طرفی که متصل به چشمه است، اگرچه کمتر از کُر باشد پاک است و آبهای دیگر نهر، اگر به اندازه کُر بوده یا به واسطه آبی که تغییر نکرده به آب طرف چشمه متصل باشند، پاک وگرنه نجساند.
- اگر مثلاً خانهای را برای اشخاص خاصّی وقف نماید و از ظاهر وقف یا نشانههای دیگر معلوم شود که منظور واقف، حفظ عنوان خانه بوده است، تغییر آن به چیز دیگری مانند مغازه، جایز نیست، بلکه اگر احتمال هم داده شود، بنابر احتیاط واجب نباید آن را تغییر دهند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی هزینه های سفر حج یا زیارتهای مستحبی یا عروسی فرزند خود را در روزهای پایانی سال خمسی انجام داد که بخشی از این هزینه ها در پایان سال خمسی و بخش دیگر آن در سال جدید انجام شد، آن مقداری که در سال خمسی جاری هزینه می شود، جزء مؤونه همان سال شمرده می‌شود و خمس ندارد . مقداری که در سال جدید هزینه می شود، مربوط به محاسبات سال جدید است. خمس مطلق درآمد
- [آیت الله مظاهری] پولی را که انسان جهت خرید خانه یا تلفن یا ماشین و مانند اینها پرداخت میکند اگر از درآمد همان سال باشد و به آن نیاز متعارف داشته باشد، و سال خمسی هم داشته باشد، خمس ندارد. ولی اگر از درآمد همان سال نباشد، یا سال خمسی نداشته باشد، یا اگر سال خمسی دارد تا سَرِ سال خمسی به او تحویل ندهند و سال بعد تحویل دهند، باید خمس آن را بدهد، مگر آن پول خمس نداشته باشد نظیر مهریه، یا ارث و مانند اینها.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که درآمد اضافی ندارد نیاز به قرار دادن سال خمسی ندارد.
- [آیت الله مظاهری] پولی را که انسان جهت ثبت نام حجّ یا عمره و مانند اینها میپردازد، اگر در همان سال برود و سال خمسی هم داشته باشد، خمس ندارد. ولی اگر در همان سال نرود و یا سال خمسی نداشته باشد باید خمس آن را بدهد مگر آن پول خمس نداشته باشد نظیر مهریه یا ارث و مانند اینها.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر قیمت کالا در وسط سال افزایش یافت و تا پایان سال خمسی افزایش داشت؛ ولی مالک عمداً آن را نفروخت و پس از سال خمسی کالا ارزان شد، در این صورت, باید خمس افزایش قیمت را بپردازد. خمس میوه درخت
- [آیت الله جوادی آملی] .کسی که سال خمسی دارد، اگر در اثنای سال بمیرد، باید هزینه تا زمان فوت او از درآمدش کسر و بقیهّ آن را تخمیس نمایند . نباید هزینه تا پایان سال خمسی را کسر نمایند . البته هزینههای کفن و دفن میّت, از درآمدش کسر میشوند. هزینه سفر حج
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی در یک سال خمسی درآمدی نداشت، نمیتواند هزینه آن سال را از درآمد سال بعد کسر نماید . بلی , اگر برای مخارج این سال مقداری قرض کند، در سال بعد میتواند آن وام را از درآمد سال جدید پرداخت نماید و جزء هزینه سال بعد قرار دهد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی در یک سال خمسی، درآمدش از هزینه او کمتر بود و از سرمایه مصرف کرد، نمی تواند کسری این سال را از درآمد سال بعد جبران و جایگزین نماید و اگر برای تأمین هزینه سال قبل وام گرفته باشد، می تواند این وام را از درآمد سال بعد کم نماید و جزء هزینه او محسوب می گردد و خمس ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .به سید فقیر بیش از مقد ار هزینه سالانه نمیتوان خمس (سهم سادات) داد؛ ولی میتوان از خمس برای سادات فقیر، مسکن و لوازم زندگی خرید، هرچند قیمتش چند برابر هزینه یک سال او باشد. جابه جایی خمس و هزینه آن
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی بخواهد سال خمس خود را تغییر دهد مانعی ندارد به شرط اینکه خمس موجودی را فعلاً بدهد. 2 - معدن: