مصافحه
دست دادن
اگر شخصی، میتهء غیر آدمی را که رطوبت دار باشد لمس نماید و سپس به چیزی دست گذارد و یا با شخص دیگری مصافحه کند آیا نجاست به شخص آخر، سرایت می‌کند و شستن چیز لمس شده، واجب است؟
بله در صورتی که رطوبتش سرایت کننده باشد، مانند سایر نجاسات عینیه، و میته انسان غیر مسلمان نیز، همین حکم را دارد.
بله در صورتی که رطوبتش سرایت کننده باشد، مانند سایر نجاسات عینیه، و میته انسان غیر مسلمان نیز، همین حکم را دارد.
عنوان سوال:
اگر شخصی، میتهء غیر آدمی را که رطوبت دار باشد لمس نماید و سپس به چیزی دست گذارد و یا با شخص دیگری مصافحه کند آیا نجاست به شخص آخر، سرایت می‌کند و شستن چیز لمس شده، واجب است؟
پاسخ:
بله در صورتی که رطوبتش سرایت کننده باشد، مانند سایر نجاسات عینیه، و میته انسان غیر مسلمان نیز، همین حکم را دارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر شخصی به واسطه مس میت، دست راستش نجس شود و سپس با دست چپش یک چیز مرطوبی را لمس کند آیا آن چیز مرطوب نجس می‌شود یا این که این چیز مرطوب فقط در صورتی که با دست راست تماس پیدا کند نجس می‌شود؟
- اگر گرفتار معاشرت با شخصی باشم با رطوبت و نمیدانم این شخص مسلمان است یا کافر، آیا واجب است بر من سؤال نمایم از او و حکم من چیست؟
- در صورتی که شخصی از تیمم کردن عاجز شود که دیگری با ید او را تیمم دهد، کیفیت آن چیست، زیرا شخص که خودش تیمم می‌کند در وقت کشیدن دستها را به صورت، دست راست به سمت راست و دست چپ به سمت چپ قرار میگیرد و دیگری را که تیمم میدهد به عکس می‌شود، غرض از سؤال آن است که به همین نحو که عرض شد تیمم بدهد یا دستور دیگری دارد؟
- شخصی سال قبل به حج نیابتی رفته و در اواخر انجام مناسک متوجه شد که خود نیز میتوانسته شخصاً برای خود اعمال حج بجا آورد و چون بعد از ایام حج به این موضوع توجه پیدا می‌کند و شبهه وجوب درباره خود دارد تصمیم میگیرد که آینده یعنی امسال به حج رود و به همین منظور مقدمات فراهم نموده و تقاضای ثبت نام می‌کند، لیکن در قرعه کشی مردود می‌شود ولی بعضی کاروانها او را به عنوان راهنما میپذیرند آیا این شخص میتواند به سمت راهنما یا کارمندی کاروان را قبول نماید و بر فرض قبول، از شبهه وجوب و حج شخصی خود، برائت ذمه حاصل می‌کند یا وظیفه دیگر دارد؟ لطفاً حکم آن را مرقوم فرمائید.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] شخصی با دست نجس مرطوب با دیگران مصافحه می کند، آیا اطلاع دادن به آن ها لازم است؟ و آیا شخصی لباس نجسی را که به کسی عاریه می دهد، آیا باید او را از نجاست لباس مطلع نماید؟
- [آیت الله خامنه ای] شخصی که قادر بر وضو گرفتن نیست، فرد دیگری را برای انجام وضو به نیابت میگیرد و خودش نیت نموده و با دست خود مسح می‌کند و اگر قادر بر مسح نباشد نایب دست او را گرفته و با آن مسح مینماید. اگر از این کار هم عاجز باشد، نائب از دست او رطوبت گرفته و مسح می‌کند. حال، اگر این شخص دست نداشته باشد، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی فرش منزلش نجس است حال شخص مهمان که پای او خیس است میخواهد نماز بخواند آیا اعلام به او واجب است و آیا مسئله اختلافی است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخص وضو گیرنده در اثر عدم آگاهی هنگام شستن دست ها و صورت به قصد وضو، اقدام به باز و بسته کردن شیر آب نماید؛ آنهم در موقعی که رطوبت (خیسی) روی شیر آب در مسح او تداخل نماید وضوی او باطل است. حکم نمازهایی که با این حالت خوانده شده چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر لباس جنب با منی نجس شود، اولاً: حکم دست زدن به آن با وجود رطوبت چیست؟ ثانیاً: آیا جایز است جنب لباسهای خود را برای آب کشیدن به کس دیگری بدهد؟ آیا شخص محتلم باید نجس بودن لباسهایش را به کسی که می خواهد آنها را بشوید، اطلاع دهد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی صورتش را شست و مشغول شستن دست راستش بود که بادی از او خارج شد وضو را باید از سر بگیرد ولی هنوز رطوبت و آب بر صورتش هست آیا میتواند بدون ریختن آب مجدّد به نیّت وضوی دوباره صورت را دوباره بشوید با همان آب قبل؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی بعد از سلام نماز یادش بیاید که یک سجده از رکعت آخر را فراموش کرده، آیا بهجا آوردن قضای سجده بر او واجب است یا این که انجام دو سجده سهو کفایت می‌کند؟
- [امام خمینی] اگر شخصی به واسطه کثرت جمعیت و خوف هلاک شدن، رمی استفتائات، ص: 477 جمره عقبه را خودش انجام نداد و نایب گرفت. وقتی به وطن برگشت متوجه شد که باید خودش رمی کرده باشد. آیا بر این شخص واجب است که در سال بعد نایب بگیرد یا نه؟ و بر فرض وجوب آیا نایب باید همان روز عید رمی کند یا اینکه رمی کردن تا روز سیزدهم کفایت می‌کند؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی است دامدار و کشاورز و دامهای او نیز به حدّ نصاب نمیرسند و این شخص علاوه بر کاه و علوفهای که از کشاورزی خود به دست میآورد مقداری کاه و علوفه نیز خریداری می‌کند و هنگام پایان سال مقداری از کاه و علوفه اضافه میآید وظیفه این شخص برای خمس دادن چیست؟ آیا خمس به مقداری که مال کشاورزی خودش می‌باشد تعلّق میگیرد یا به مقداری که خریده شده یا به هر دو و این در صورتی است که هر دو کاه یعنی کاه کشاورزی خودش و کاه خریداری شده با هم مخلوط شدهاند؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی مشغول کسب بقّالی بود، که با جزیی سرمایهای داد و ستدمی نمود و بعد مبتلا به مرض فلج شد و در حینی که به این مرض مبتلا شد سرمایه او زیاد شد و املاکی خرید، رسید به بیست هزار تومان و خواست بعد از به دست آوردن این مبلغ از سرمایه، در حال این مرض به حج برود، چون محتاج به یک نفر معین است و بعد از برگشتن از حج از عایدات ملک امورش اصلاح نمی شد و به حج نرفت و در همان مرض فوت نمود و حین الفوت آن بیست هزار تومان موجود بود و بعداً برای تنزّل نرخها مالیه او به نصف رسیده وفعلاً آن شخص دو نفر اولاد دارد، یکی ذکور به سن هشت سال و دیگری دختر به سن پنج سال و زوجه و مادر هم دارد، آیا واجب است برای او حج بدهند یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] بعد از تمام شدن شستن دست چپ، نباید آبی از خارج به کف دستها برسد و مسح باید با رطوبت باقی مانده در کف دست انجام گیرد و احتیاط واجب این است که از بقیه اعضای وضو نیز رطوبتی به کف دستها نرسد و اگر برای مسح، رطوبتی در کف دست نمانده باشد، احتیاط واجب آن است که از ریش و ابرو و مژگانی که داخل در حدّ صورتند رطوبت گرفته و با آن مسح نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] بعد از شستن دستها باید جلو سر را با رطوبت آب وضو که در دست باقی مانده مسح کند و بنابر احتیاط واجب، لازم است با دست راست باشد و بهتر این است که از بالا به پایین دست بکشد، ولی عکس آن یعنی از پایین به بالا نیز اشکال ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مکان نمازگزار اگر نجس است نباید به طوری تر باشد که رطوبت آن به بدن یا لباس او برسد مگر نجاستی باشد که در نماز معفوّ است. ولی جائی که پیشانی را بر آن می گذارد اگر نجس باشد نماز باطل است هر چند نجاست آن مسری نباشد و اگر مقدار واجب در سجده پاک باشد کافی است و احتیاط مستحبّ آن است که مکان نمازگزار اصلاً نجس نباشد. شرط پنجم: مرد بر زن مقدم باشد.
- [آیت الله سیستانی] کسی که نمیتواند خود وضو بگیرد ، باید از دیگری کمک بگیرد ، هر چند شستن و مسح کشیدن با مشارکت هر دو باشد . و چنانچه مزد هم بخواهد در صورتی که بتواند و مضر به حالش نباش باید بدهد ولی باید خود او نیّت وضو کند و با دست خود مسح نماید ، و اگر مشارکت خود شخص ممکن نباشد ، باید از شخص دیگر بخواهد که او را وضو بدهد ، و در این صورت احتیاط واجب آن است که هر دو نیت وضو نمایند ، و اگر ممکن باشد باید نائبش دست او را بگیرد و به جای مسح او بکشد ، و اگر این هم ممکن نباشد باید نائب از دست او رطوبت بگیرد و با آن رطوبت ، سر و پای او را مسح کند .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر چیز پاک به چیز نجس برسد و هر دو یا یکی از آنها به طوری تر باشد که تری یکی به دیگری برسد؛ چیز پاک نجس می شود و همچنین اگر به چیز سومی با همان رطوبت برسد؛ نجسش می کند و مشهور فرموده اند که متنجس به طور مطلق منجس است؛ ولی این حکم در غیر واسطه اول محل اشکال است و احتیاط واجب در اجتناب از او است (مثال) در صورتی که دست راست به بول متنجس شود آن گاه آن دست با رطوبت دیگری دست چپ را ملاقات کند این ملاقات موجب نجاست دست چپ خواهد بود و اگر دست چپ بعد از خشکیدن با آب قلیل یا سایر مایعات ملاقات کند؛ آن نیز نجس می شود؛ ولی اگر با چیز دیگری با رطوبت دیگری ملاقات کند؛ نجاست آن چیز معلوم نیست اگرچه احتیاط واجب اجتناب از آن است و اگر تری به قدری کم باشد که به دیگری نرسد؛ چیزی که پاک بوده نجس نمی شود اگرچه به عین نجس برسد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر روی دمل، زخم یا شکستگی که در دستها و صورت است، بسته باشد و ریختن آب روی آن ضرر داشته باشد، در صورتی که روی جبیره پاک باشد یا اگر نجس است، بتوان آن را تطهیر کرد، باید اطراف جبیره را با مراعات شرایطی که در وضو گذشت بشوید و با دست تر روی جبیره مسح کند و لازم نیست جبیره را باز نماید و بر روی زخم یا دمل یا شکستگی دست تر بکشد هرچند مشقّت نیز نداشته باشد، و اگر جبیره نجس باشد یا نتوان دست تر روی آن کشید مثلاً دارویی باشد که به دست میچسبد شستن اطراف جبیره کفایت می‌کند اگر چه بهتر است که تیمّم نیز بنماید.
- [آیت الله بهجت] اگر زخم یا دمل یا شکستگی در صورت و دستها باشد و روی آن باز بوده و آب ریختن به کمترین مقدار و شستن روی آن ضرر دارد، چنانچه کشیدن دست تر بر آن با آبی که در دست هست ضرر ندارد، ولی شستن صدق نمیکند، احتیاط واجب آن است که دست تر بر آن بکشد و بعد احتیاطاً پارچه پاکی روی آن گذاشته و دست تر را روی پارچه هم بکشد به قصد وظیفه که مسح یا غَسْل باشد. و اگر این مقدار هم ضرر دارد یا زخم نجس است و نمیشود آب کشید، باید اطراف زخم را بهطوریکه در وضو گفته شد، از بالا به پایین بشوید و بنابر احتیاط واجب پارچه پاکی روی زخم گذاشته و دست تر روی آن بکشد، و اگر گذاشتن پارچه ممکن نیست باید اطراف زخم را بشوید و بنابر احتیاط مستحب تیمم هم بنماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر جایی از خانه یا فرش کسی نجس باشد و ببیند بدن یا لباس یا چیز دیگر کسانی که وارد خانه او می‌شوند با رطوبت به جای نجس رسیده است، به چهار شرط لازم است به آنان بگوید: شرط اوّل: آن که صاحب خانه آنها را دعوت کرده باشد و یا در مجالسی چون مجلس روضه دعوت عمومی شده باشد، پس اگر کسی بدون دعوت صاحب خانه وارد شود، بر صاحب خانه لازم نیست نجس شدن لباس یا بدن او را بگوید. شرط دوّم: آن که جا یا چیز نجس به گونهای باشد که تماس بدن یا لباس افراد با رطوبت، با آن متعارف است مثلاً اگر دستمالی که در کنار دستشویی گذاشته می‌شود نجس باشد، بر صاحب خانه لازم است نجس شدن بدن یا لباس دیگران را به آنها بگوید، ولی اگر قسمتی از دیوار اتاق که معمولاً دست تر به آنها زده نمیشود نجس باشد و بدن یا لباس دیگران با رسیدن به آن نجس شود، لازم نیست به آنها گفته شود. شرط سوّم: آن که نجاست در معرض آن باشد که به چیزهای خوردنی و آشامیدنی سرایت کند. شرط چهارم: آن که احتمال بدهد میهمانها به گفته او ترتیب اثر میدهند.
- [آیت الله سیستانی] اگر نجاست بدن را در آب کر یا جاری بر طرف کنند ، بدن پاک می‌شود ، مگر آنکه بدن به بول نجس شده باشد که در این صورت بنابر احتیاط واجب با آب کر به یک مرتبه پاک نمیشود ، ولی بیرون آمدن و دو مرتبه در آب رفتن لازم نیست ، بلکه اگر در زیر آب به آن محل دست بکشند که آب از بدن جدا شود و دو مرتبه آب به بدن برسد کفایت می‌کند .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نجس بودن چیزی را فراموش کند و بدن یا لباسش با رطوبت به آن برسد و در حال فراموشی نماز بخواند و بعد از نماز یادش بیاید نماز او صحیح است. و اگر بدون این که محل تماس با نجس را آب بکشد با آب قلیل غسل کند و نماز بخواند غسل و نماز او باطل است اما اگر با آب جاری یا کُر غسل کند چون با تماس اول محل پاک می شود غسل او صحیح است و نماز او هم اشکال ندارد. اما اگر محل تماس با نجس، یکی از اعضای وضو باشد و شخص بدون تطهیر با آب قلیل و با یک بار شستن وضو بگیرد و نماز بخواند وضو و نماز او باطل است و در فرض سابق اگر با آب کثیر وضو بگیرد یا محل وضو را سه بار بشوید تطهیر انجام شده و وضو و نماز او صحیح است.