رطوبت
رطوبت به معنای تری و مقابل خشکی می‌باشد. از آن در بابهای طهارت، صلات، صوم، زکات و تجارت سخن گفته‌اند.
شخصی صورتش را شست و مشغول شستن دست راستش بود که بادی از او خارج شد وضو را باید از سر بگیرد ولی هنوز رطوبت و آب بر صورتش هست آیا می‌تواند بدون ریختن آب مجدّد به نیّت وضوی دوباره صورت را دوباره بشوید با همان آب قبل؟
باید از اوّل به نیّت وضو آب به صورت بریزد و اعضاء وضو را بشوید.
باید از اوّل به نیّت وضو آب به صورت بریزد و اعضاء وضو را بشوید.
عنوان سوال:
شخصی صورتش را شست و مشغول شستن دست راستش بود که بادی از او خارج شد وضو را باید از سر بگیرد ولی هنوز رطوبت و آب بر صورتش هست آیا می‌تواند بدون ریختن آب مجدّد به نیّت وضوی دوباره صورت را دوباره بشوید با همان آب قبل؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی زیر باران با شیر آب وضو میگیرد در حال شستن دست راست و چپش قطرات باران هم بر دستهایش میریزد آیا اگر آن قطرات را هم با نیّت شستن دست چپ و راست بشوید وضوی او اشکال دارد؟
- شخصی به نیّت غسل مس میّت سر و گردن را شست بعد یادش آمد غسل واجب دیگری هم به ذمّه دارد آیا می‌تواند قبل از شستن طرف راست و چپ به نیّت غسل واجب دیگر سر و گردن را غسل دهد هم چنین طرف راست و چپ بعد غسل اوّل را تمام کند یا نه هم چنین اغسال مستحبّه دیگر؟
- آیا آب وضو در صورت و دست‌ها باید بر غیر آب وضو غلبه نماید، یا این که باید مواضع شستن وضو خشک باشد، مثلابنده چند مرتبه برای خنک کردن یا برطرف کردن گرد و غبار آب میریزم و دست یا صورت را میشویم، آیا میتوانم بلافاصله نیّت وضو کرده و آب بریزم و وضو بگیرم یا این که باید صبر کنم تا مواضع یعنی دست و صورت خشک شود، بعد نیّت کرده آب بریزم و وضو بگیرم؟
- شخصی در وضو بعد از شستن صورت و دست راست یک مقدار آبی مجدداً روی صورت میریزد و بعد دست چپ را میشوید و سپس مسح سر و پاها را انجام میدهد آیا این وضو صحیح است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا در وضو، ملاک شستن، تنها آب ریختن است، یا باید علاوه بر آن، بر روی اعضای وضو نیز دست کشید؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخص وضو گیرنده در اثر عدم آگاهی هنگام شستن دست ها و صورت به قصد وضو، اقدام به باز و بسته کردن شیر آب نماید؛ آنهم در موقعی که رطوبت (خیسی) روی شیر آب در مسح او تداخل نماید وضوی او باطل است. حکم نمازهایی که با این حالت خوانده شده چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا فرقی که در وضو بین زن و مرد در مورد شستن دست از آرنج است - که اگر مرد است پشت آرنج آب بریزد و بشوید و اگر زن است از جلوی دست - در ابطال وضو دخالتی دارد؟
- [آیت الله بهجت] در رساله فرموده اید که در وضو، شستن صورت و دست ها در مرتبه ی اوّل واجب، مرتبه ی دوّم مستحبّ و مرتبه ی سوّم حرام است، آیا مراد از مرتبه، ریختن آب است؟ یا منظور دست کشیدن است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخص وضو گیرنده در حین مسح سر متوجه شود که آب به قسمتی از دست نرسیده، آیا می تواند دست را از روی سر بردارد و آن قسمت را بشوید؟
- [آیت الله خوئی] در مسئله 267 میفرمائید: وضوی ارتماسی آن است که صورت و دست‌ها را به قصد وضو در آب فرو برد، ولی مسح با تری دست اشکال دارد، پس کسی که در دست راستش، زخم یا شکستگی می‌باشد و نمیتواند دست چپ را ترتیبی وضو دهد، چه کند؟
- [سایر] در وضو، منظور از شستن مرتبه اول چیست؟ آیا می شود به نیت شستن مرتبه اول مثلا 5 بار آب بر صورت ریخت و هر 5 بار هم دست کشید به کل صورت؟
- [سایر] آب خارج از وضو چیست؟ آیا موجب ابطال وضو می شود؟ مثلا اگر موهای جلوی سر خیس باشد و هنگام شستن صورت، آب موها روی صورت جاری شود وضو باطل است؟یا هنگام شستن دست، آبی به دستمان بپاشد وضو باطل است؟
- [آیت الله اردبیلی] آب خارج از وضو چیست؟ آیا موجب ابطال وضو می شود؟ مثلاً اگر موهای جلوی سر خیس باشد و هنگام شستن صورت، آب موها روی صورت جاری شود وضو باطل است؟ اگر هنگام شستن دست، آبی به دستمان بپاشد آیا وضو باطل است؟
- [آیت الله بهجت] شخص جاهل مقصّری در موقع وضو گرفتن تا مچِ دست، آب می ریخته و دست را بر آن می کشیده است و یقین ندارد که آب به لای انگشتان می رسیده یا نه، و دست به لای انگشتان و بالای آن ها هم نمی کشیده است، چون فکر می کرده با شستن دست قبل از صورت نیاز، به شستن مجدّد نمی باشد، آیا نمازهایی که خوانده قضا دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر بین کارهای وضو به قدری فاصله شود که وقتی میخواهد جاییرا بشوید یا مسح کند رطوبت جاهایی که پیش از آن شسته یا مسح کرده خشک شده باشد به شرط این که موالات عرفاً به هم خورده باشد، وضو باطل است و اگر فقط رطوبت جایی که جلوتر از محلّی است که میخواهد بشوید یا مسح کند، خشک شده باشد مثلاً موقعی که میخواهد دست چپ را بشوید رطوبت دست راست خشک شده باشد وصورت تر باشد وموالات به هم نخورده باشد وضو صحیح است، گرچه احتیاط مستحب آن است که وضو را باطل کند و از سر بگیرد.
- تمام شرطهایی که برای صحیح بودن وضو گفته شد، مثل: پاک بودن آب وغصبی نبودن آن، در صحیح بودن غسل هم شرط است ولی در غسل لازم نیست بدن را از بالا به پایین بشوید و نیز در غسل ترتیبی لازم نیست بعد از شستن هر قسمت فوراً قسمت دیگر را بشوید بلکه اگر بعد از شستن سر و گردن مقداریصبر کند و بعد طرف راست را بشوید و بعد از مدّتی طرف چپ را بشوید اشکال ندارد.
- کسی که نمیتواند وضو بگیرد باید نایب بگیرد، که او را وضو دهد وچنانچه مزد هم بخواهد در صورتی که بتواند باید بدهد، ولی باید خود او نیّت وضو کند و با دست خود مسح نماید، و اگر نمیتواند باید نایبش دست او را بگیرد و به جای مسح او بکشد، و اگر این هم ممکن نیست باید از دست او رطوبت بگیرد و با آن رطوبت سر وپای او را مسح کند.
- راه رفتندر بینوضو اشکالندارد، پساگر بعد از شستن صورت ودستها چند قدم راه برود و بعد سر و پا را مسح کند وضوی او صحیح است. شرط یازدهم آن که شستن صورت و دست‌ها و مسح سر و پاها را خود انسان انجام دهد و اگر دیگری او را وضو دهد، یا در رساندن آب به صورت و دست‌ها و مسح سر وپا به او کمک نماید، وضو باطل است.
- در وضو شستن صورت و دست‌ها مرتبه اول واجب و مرتبه دوم مستحب است مگر در شستن دست چپ احتیاط مستحب آن است که از یک مرتبه تجاوز نکند و مرتبه سوم وبیشتر از آن حرام می‌باشد و این که کدام شستن، اول یا دوم یا سوم است مربوط به قصد کسی است که وضو میگیرد، پس اگر به قصد شستن مرتبه اول مثلاً ده مرتبه آب به صورت بریزد اشکال ندارد، و همه آنها شستن اول حساب می‌شود، و اگر به قصد این که سه مرتبه بشوید، سه مرتبه آب بریزد مرتبه سوم آن حرام است.
- لازم نیست نیت وضو را بر زبان بگوید یا از قلب خود بگذراند ولیباید در تمام وضو متوجه باشد که وضو میگیرد به طوری که اگر از او بپرسند چه میکنی بگوید وضو میگیرم. شرط نهم وضو را به ترتیبی که گفته شد بجا آورد یعنی اول صورت وبعد دست راست وبعد دست چپ را بشوید وبعد از آن سر و بعد پاها را مسح نماید و احتیاط واجب آن است که پای راست را قبل از پای چپ مسح بکشد و اگر به این ترتیب وضو نگیرد باطل است. شرط دهم آن که کارهای وضو را پشت سر هم انجام دهد.
- بعد از شستن هر دو دست باید جلوی سر را با تری آب وضو که در دست مانده مسح کند، و احتیاط واجب آن است که با باطن دست راست بوده باشد و احتیاط واجب آن است که مسح از بالا به پایین بوده باشد.
- اگر نمیشود روی زخم را باز کرد ولی زخم وچیزی که روی آن گذاشته پاک است ورسانیدن آب بزخم ممکن است وضرر هم ندارد، باید آبرا به روی زخم برساند، و اگر زخم یا چیزی که روی آن گذاشته نجس است، چنانچه آب کشیدن آن ورساندن آب بروی زخم ممکن باشد، باید آن را آب بکشد وموقع وضو آب را بزخم برساند، در صورتی که آب برای زخم ضرر دارد، یا آن که رساندن آب بروی زخم ممکن نیست، یا زخم نجس است ونمیشود آن را آب کشید، باید اطراف زخم را بشوید و اگر جبیره پاک است باید روی آن را مسح کند و اگر جبیره نجس است، یا نمیشود روی آن را دست تر کشید، مثلاً دوایی است که به دست میچسبد، پارچه پاکی را به طوری که جز جبیره حساب شود، روی آن بگذارد ودست تر روی آن بکشد، اگر این هم ممکن نیست، احتیاط واجب آن است که وضو بگیرد به شستن اطراف آن و تیمّم هم بکند.
- اگر زخم یا دمل یا شکستگی در صورت ودستها است وروی آن باز است و آب ریختن روی آن ضرر دارد، چنانچه کشیدن دست تر بر آن ضرر ندارد، احتیاط واجب آن است که دست تر بر آن بکشد و احتیاط استحبابی آن است که بعد پارچه پاکی روی آن بگذارد ودست تر را روی پارچه هم بکشد و اگر این مقدار هم ضرر دارد یا زخم نجس است ونمیشود آب کشید، باید اطراف زخم را به طوری که در وضو گفته شد، از بالا به پایین بشوید و بنابر احتیاط پارچه پاکی روی زخم بگذارد ودست تر روی آن بکشد، و اگر گذاشتن پارچه ممکن نیست باید اطراف زخم را بشوید و بنابر احتیاط استحبابی تیمّم هم بنماید.
- کسی که وضو میگیرد مستحب است موقعی که نگاهش به آب میافتد بگوید: )بِسْمِ اللّهِ وَبِاللهِ وَالْحَمْدُ لِلهِ اْلَّذی جَعَلَ المأَ طَهُوراً وَلَمْ یَجْعَلْهُ نَجِساً( و موقعی که پیش از وضو دستخود را میشوید بگوید: )اَللهُمَّ اجْعَلْنیمِنَ التَّوابینَ وَاجْعَلْنی مِنَ المُتَطَهِّرینَ( و در وقت مضمضه کردن یعنی آب در دهان گرداندن بگوید: )اَللهُمَّ لَقِّنی حُجَّتی یَوْمَ اَلْقاکَ واَطْلِقْ لِسانی بِذِکْرِکَ( و در وقت استنشاق یعنی آب در بینی کردن بگوید: )اَللهُمَّ لا تُحَرِّمْ عَلَیّ رِیحَ الْجَنََِّْ وَاجْعَلْنی مِمَّن یَشُمُّ ریحَها وَرَوْحَها وَطیبَها( و موقع شستن رو بگوید: )اَللهُمَّ بَیِّضْ وَجْهی یَوْمَ تَسْوَدُّ فِیهِ الْوجُوهُ وَلا تُسَوِّدْ وَجْهی یَوْمَ تَبْیَضُّ فِیهِ الْوجُوهُ( و در وقت شستن دست راست بخواند: )اَللهُمَّ اَعْطِنی کِتابِی بِیَمینی وَالْخُلْدَ فِی الْجِنانِ بِیَساری وَحاسِبْنِیحِساباً یَسیراً( وموقع شستن دست چپ بگوید: )اَللهُمَّ لا تُعْطِنی کِتابِیبِشِمالِی وَلا مِنْ وَرأِ ظَهْری وَلا تَجْعَلْها مَغْلُولًَْ اِلی عُنُقی وَاَعوذُ بِکَ مِنْ مُقَطِّعاتِ النّیرانِ( وموقعی که سر را مسح میکند بگوید: )اَللهُمَّ غَشِّنی بِرَحْمَتِکَ وَبَرَکاتِکَ وَعَفْوِکَ( و در وقت مسح پا بخواند: )اَللهُمَّ ثَبِّتنی عَلی الصِراطِ یَوْمَ تَزِلُّ فِیهِ الاَقْدامُ وَاجْعَلْ سَعْیی فِیما یُرْضِیکَ عَنِّی یا ذَا الجَلالِ وَالاکْرام(.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] کسی که پیش از شستن صورت ، دست های خود را تا مچ شسته ، در موقع شستن دست ها برای وضو باید تا سر انگشتان را بشوید ، و اگر فقط تا مچ را بشوید وضوی او باطل است .
- [آیت الله سبحانی] کسی که پیش از شستن صورت، دست های خود را تا مچ شسته، در موقع وضو باید تا سر انگشتان را بشوید، و اگر فقط تا مچ را بشوید وضوی او باطل است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که پیش از شستن صورت دست های خود را تا مچ شسته، در موقع وضو، باید تا سر انگشتان را بشوید، و اگر فقط تا مچ را بشوید وضوی او باطل است.
- [آیت الله بهجت] هرگاه کسی شستن عضو قبلی را فراموش کرد و عضو بعدی را شست، مثلاً اول دست چپ را شست بعد دست راست را، باید بعد از دست راست دست چپ را بشوید تا ترتیب مراعات شود، به شرط اینکه با این شستن بیجا موالات بههم نخورد؛ و اگر موالات بههم خورد، باید وضو را از سر بگیرد. شرط دهم: موالات، یعنی کارهای وضو را پشت سر هم انجام دهد.
- [امام خمینی] وضوی ارتماسی آن است که انسان صورت و دست‌ها را به قصد وضو، با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد، لیکن برای این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، بایستی در شستن ارتماسی دست‌ها، قصد شستن وضویی، هنگام بیرون آوردن دست‌ها از آب باشد. و یا این که مقداری از دست چپ را باقی گذارد تا آن را با دست راست، ترتیبی بشوید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در وضوی ارتماسی احوط آن است که انسان صورت و دست راست را به قصد وضو در آب فرو برد و با دست راست دست چپ را به قصد وضو بشوید، و مسح سر و پاها را انجام دهد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که پیش از شستن صورت دستهای خود را از مچ تا سر انگشتان شسته، در هنگام وضو باید دست‌ها را تا سر انگشتان بشوید و اگر فقط تا مچ بشوید، وضوی او باطل است.
- [آیت الله وحید خراسانی] وضوی ارتماسی ان است که انسان صورت و دست‌ها را به قصد وضو در اب فرو برد ولی مسح با تری ان دست اشکال دارد بنابراین اگر دست چپ را ارتماسی شست مقداری از ان را از طرف کف دست در اب فرو نبرد و با دست راست ان مقدار را بشوید و بنابر احتیاط واجب به بیرون اوردن از اب وضوی ارتماسی محقق نمی شود
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که پیش از شستن صورت دستهای خود را تا مچ شسته در موقع وضو باید تا سر انگشتان بشوید و اگر فقط تا مچ بشوید وضوی او باطل است
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که پیش از شستن صورت دستهای خود را تا مچ شسته ،در موقع وضو باید تا سر انگشتان را بشوید . واگر فقط تا مچ را بشوید وضوی او باطل است .